Qarasuvbazar ya da Beloqorsk (1944-cü ilə qədər Qarasubazar; ukr. Білогірськ, krımtat. Qarasuvbazar, Къарасувбазар) — Krım yarımadasında yerləşən şəhər. İnzibati cəhətdən Ukrayna, Krım Muxtar Respublikası, Beloqorski rayonu ərazisinə daxildir.
Qarasuvbazar | |||||
---|---|---|---|---|---|
Білогірськ Qarasuvbazar | |||||
| |||||
Ölkə | Ukrayna | ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 180 ± 1 m | ||||
Saat qurşağı | | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi dili | |||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Poçt indeksi | 297600 — 297609 | ||||
Digər | |||||
belogorsk.rk.gov.ru | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Böyük-Qarasu çayı sahilində, Krımın paytaxtı Simferopol şəhərindən 42 km şərqdə yerləşir. Simferopolu Krımın şərqi ilə birləşdirən magistral yolu keçir (Sudak, Feodosiya, Kerç).
Adı
Şəhərin tarixi adı Qarasubazar olmuşdur. Krım-tatar dilində işlənən bu şəhər adı «Qarasuda bazar» mənasını verir. Şəhər ərazisindən kiçik olan Böyük-Qarasu çayı axır. Yunanlar isə şəhəri Mavron Kastron (Qara qəsr) olaraq adlandırırdılar.
Tarixi
Şəhər haqqında ilkin məlumatlar XII əsrə aiddir. Orta əsrlər dövründə, Qarasubazar Gözleve ilə Kefe arasında mühüm karvan yolu üzərində yerləşirdi. Bütün Krımda ən məşhur bir qul bazarı olaraq bilinirdi. Krım xanlığı dönəmində Şirin adlı zadəgan ailəsinin mülkiyyəti hesab edilirdi. Dəfələrlə (1624, 1628, 1630, 1675) zaparoje kazaklarının hücumuna məruz qalmışdır. Krımın paytaxtı Bağçasarayın 1736-ci ildə Xristofor Minixin başçılığı altında rus qoşunları tərəfindən yandırılmasından sonra II Fetih Gəray mərkəzi bura köçürür. Ancaq bir il sonra Pyotr Lassinin başçılığı altında Qarasubazarda yandırılır.
1772-ci ildə şəhərdə Rusiya imperiyası ilə Krım xanlığı arasında Qarasubazar müqaviləsi imzalanır. Bununlada Krım xanlığı Osmanlı imperiyasının tərkibindən çıxaraq Rusiya vassallığına keçir.
6 yanvar 1918-ci ildə şəhərdə sovet hakimiyyəti qurulmuşdur. Bundan sonra ağların təqibinə başlanılır. 11 noyabr 1920-ci ildə isə ağların təhlükəsi aradan qalxdıqdan sonra təqiblər tamamən dayandırılır. Krım tatarlarının deportasiyasına qədər Qarasubazarda rus əhalisi üstünklük təşkil edirdi. 1939-cu ildə krımtatarlar şəhərin üçdə bir hissəsini təşkil etmişdir.
XIX əsrin sonlarından XX əsrin əvvələrinə qədər Qarasubazar Qırımçaqların əsas mərkəzi sayılırdı. Ancaq Krımın almanlar tərəfindən işğalından sonra xolokosta məruz qalırlar.
1995-ci ildə şəhərin inzibati ərazisinə Novikovo kəndi də daxil edilmişdir.
2001-ci ildə Beloqorsk şəhəri Ukraynanın tarixi yaşayış məntəqələri siyahısına daxil edilmişdir.
Əhali
- 1926 — 7634 nəf. (2580 krımtatar, 2397 rus, 1000 qırımçaq, 426 yunan, 400 erməni, 200 ukraynalı, 190 yahudi)
- 1939 — 10 821 nəf. (4435 rus, 3529 krımtatar, 718 ukraynalı, 543 yunan, 429 yahudi, 404 alman, 263 erməni, 192 qaraçı, 181 bolqar
- 1989 — 18 045 nəf.
- 2001 — 18 420 nəf. (37 % rus, 28 % krımtatar, 24 % ukraynalı)
14 oktyabr 2014-cü il məlumatına görə şəhərdə 16 354 nəfər yaşayır.
- Milli tərkib
milli tərkib | ümumi, əhali. | % hər şey | % göstərənlər |
---|---|---|---|
göstərənlər | 16131 | 98,64 % | 100,00 % |
ruslar | 9656 | 59,04 % | 59,86 % |
krım tatarları | 4466 | 27,31 % | 27,69 % |
ukraynalılar | 1170 | 7,15 % | 7,25 % |
tatarlar | 486 | 2,97 % | 3,01 % |
belaruslar | 63 | 0,39 % | 0,39 % |
yunanlar | 45 | 0,28 % | 0,28 % |
özbəklər | 35 | 0,21 % | 0,22 % |
türklər | 32 | 0,20 % | 0,20 % |
bolqarlar | 25 | 0,15 % | 0,15 % |
ermənilər | 20 | 0,12 % | 0,12 % |
polyaklar | 17 | 0,10 % | 0,11 % |
moldovanlar | 16 | 0,10 % | 0,10 % |
azərbaycanlılar | 15 | 0,09 % | 0,09 % |
almanlar | 14 | 0,09 % | 0,09 % |
digərləri | 71 | 0,43 % | 0,44 % |
göstərməyənlər | 223 | 1,36 % | |
ümumi | 16354 | 100,00 % |
Mənbə
- Belaqorsk şəhər çurasının rəsmi saytı 2018-03-17 at the Wayback Machine
- От Белогорска до Судака (путеводитель) 2009-04-26 at the Wayback Machine
İstinadlar
- "Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более" (XLSX) (rus). 2022-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-09-01..
- "Белогорск Крым. История, фотографии, карта и координаты GPS города Белогорск в центральном Крыму". 2016-05-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-22.
- . 2019-01-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-22.
- "Перепись 1939 года, город Карасубазар". 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-22.
- "О включении села Новиково Белогорского района в границы города Белогорска. Постановление от 04.10.1995 № 572-1". 2015-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-22.
- "Таблицы с итогами Федерального статистического наблюдения «Перепись населения в Крымском федеральном округе» 2014 года". 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarasuvbazar ya da Beloqorsk 1944 cu ile qeder Qarasubazar ukr Bilogirsk krimtat Qarasuvbazar Karasuvbazar Krim yarimadasinda yerlesen seher Inzibati cehetden Ukrayna Krim Muxtar Respublikasi Beloqorski rayonu erazisine daxildir QarasuvbazarBilogirsk QarasuvbazarBayraq Gerb45 03 16 sm e 34 36 08 s u Olke UkraynaTarixi ve cografiyasiSahesi 5 42 km Merkezin hundurluyu 180 1 mSaat qursagi UTC 02 00UTC 03 00EhalisiEhalisi 17 445 nef 2021 Resmi dili Krimtatar dili ukrayn dili rus diliReqemsal identifikatorlarPoct indeksi 297600 297609Digerbelogorsk rk gov ruXeriteni goster gizle Qarasuvbazar Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiBoyuk Qarasu cayi sahilinde Krimin paytaxti Simferopol seherinden 42 km serqde yerlesir Simferopolu Krimin serqi ile birlesdiren magistral yolu kecir Sudak Feodosiya Kerc AdiSeherin tarixi adi Qarasubazar olmusdur Krim tatar dilinde islenen bu seher adi Qarasuda bazar menasini verir Seher erazisinden kicik olan Boyuk Qarasu cayi axir Yunanlar ise seheri Mavron Kastron Qara qesr olaraq adlandirirdilar TarixiKarlo Bossoli Qarasuvbazar Seher haqqinda ilkin melumatlar XII esre aiddir Orta esrler dovrunde Qarasubazar Gozleve ile Kefe arasinda muhum karvan yolu uzerinde yerlesirdi Butun Krimda en meshur bir qul bazari olaraq bilinirdi Krim xanligi doneminde Sirin adli zadegan ailesinin mulkiyyeti hesab edilirdi Defelerle 1624 1628 1630 1675 zaparoje kazaklarinin hucumuna meruz qalmisdir Krimin paytaxti Bagcasarayin 1736 ci ilde Xristofor Minixin basciligi altinda rus qosunlari terefinden yandirilmasindan sonra II Fetih Geray merkezi bura kocurur Ancaq bir il sonra Pyotr Lassinin basciligi altinda Qarasubazarda yandirilir 1772 ci ilde seherde Rusiya imperiyasi ile Krim xanligi arasinda Qarasubazar muqavilesi imzalanir Bununlada Krim xanligi Osmanli imperiyasinin terkibinden cixaraq Rusiya vassalligina kecir 6 yanvar 1918 ci ilde seherde sovet hakimiyyeti qurulmusdur Bundan sonra aglarin teqibine baslanilir 11 noyabr 1920 ci ilde ise aglarin tehlukesi aradan qalxdiqdan sonra teqibler tamamen dayandirilir Krim tatarlarinin deportasiyasina qeder Qarasubazarda rus ehalisi ustunkluk teskil edirdi 1939 cu ilde krimtatarlar seherin ucde bir hissesini teskil etmisdir XIX esrin sonlarindan XX esrin evvelerine qeder Qarasubazar Qirimcaqlarin esas merkezi sayilirdi Ancaq Krimin almanlar terefinden isgalindan sonra xolokosta meruz qalirlar 1995 ci ilde seherin inzibati erazisine Novikovo kendi de daxil edilmisdir 2001 ci ilde Beloqorsk seheri Ukraynanin tarixi yasayis menteqeleri siyahisina daxil edilmisdir Ehali1926 7634 nef 2580 krimtatar 2397 rus 1000 qirimcaq 426 yunan 400 ermeni 200 ukraynali 190 yahudi 1939 10 821 nef 4435 rus 3529 krimtatar 718 ukraynali 543 yunan 429 yahudi 404 alman 263 ermeni 192 qaraci 181 bolqar 1989 18 045 nef 2001 18 420 nef 37 rus 28 krimtatar 24 ukraynali 14 oktyabr 2014 cu il melumatina gore seherde 16 354 nefer yasayir Milli terkibmilli terkib umumi ehali her sey gosterenlergosterenler 16131 98 64 100 00 ruslar 9656 59 04 59 86 krim tatarlari 4466 27 31 27 69 ukraynalilar 1170 7 15 7 25 tatarlar 486 2 97 3 01 belaruslar 63 0 39 0 39 yunanlar 45 0 28 0 28 ozbekler 35 0 21 0 22 turkler 32 0 20 0 20 bolqarlar 25 0 15 0 15 ermeniler 20 0 12 0 12 polyaklar 17 0 10 0 11 moldovanlar 16 0 10 0 10 azerbaycanlilar 15 0 09 0 09 almanlar 14 0 09 0 09 digerleri 71 0 43 0 44 gostermeyenler 223 1 36 umumi 16354 100 00 MenbeBelaqorsk seher curasinin resmi sayti 2018 03 17 at the Wayback Machine Ot Belogorska do Sudaka putevoditel 2009 04 26 at the Wayback MachineIstinadlar Tablica 5 Chislennost naseleniya Rossii federalnyh okrugov subektov Rossijskoj Federacii gorodskih okrugov municipalnyh rajonov municipalnyh okrugov gorodskih i selskih poselenij gorodskih naselennyh punktov selskih naselennyh punktov s naseleniem 3000 chelovek i bolee XLSX rus 2022 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2022 09 01 Belogorsk Krym Istoriya fotografii karta i koordinaty GPS goroda Belogorsk v centralnom Krymu 2016 05 05 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 22 2019 01 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 22 Perepis 1939 goda gorod Karasubazar 2016 03 05 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 22 O vklyuchenii sela Novikovo Belogorskogo rajona v granicy goroda Belogorska Postanovlenie ot 04 10 1995 572 1 2015 12 22 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 22 Tablicy s itogami Federalnogo statisticheskogo nablyudeniya Perepis naseleniya v Krymskom federalnom okruge 2014 goda 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 22