Qara dərə keçidi döyüşü — Teymuri imperiyasından Pir Məhəmmədlə türk tayfalarından ibarət Qaraqoyunlu konfederasiyasından Qara Yusifin arasında baş vermiş döyüş. Döyüş 1395-ci ildə Türkiyənin şərqindəki Van gölü yaxınlığında baş vermişdir.
Qara dərə keçidi döyüşü | |||
---|---|---|---|
Teymuri-Qaraqoyunlu müharibələri | |||
Tarix | 1395 | ||
Yeri | Qara dərə keçidi, Van gölü yaxınlığı | ||
Səbəbi | Teymuri işğalları | ||
Nəticəsi | Qaraqoyunlu qələbəsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Arxa plan
Əbu Səid Bahadur xanın ölümündən sonra Elxanilərin zəifləməsi nəticəsində Çobanilər, Cəlairilər, İncuidlər və Müzəffərilər İraqda, İranda, Azərbaycanda, Gürcüstanda və Ermənistanda hakimiyyət uğrunda mübarizə aparmağa başladılar. Bu onları zəiflətdi və 1393-cü ildə Teymur üçün mükəmməl hədəfə çevirdi. O, bütün bu regionları ələ keçirdi və Şərqi Anadolunu yağmaladı, lakin onun vətənindən uzun müddət uzaqda qalması dövlətin ali təbəqəsinin üzvlərini və ailəsini narahat etməyə başladı, nəticədə Teymur nəvəsi (Ömər Şeyx Mirzənin oğlu) Pir Məhəmmədi ailəsinin və regionun təhlükəsizliyini təmin etmək üçün 1395-ci ildə Şiraza göndərdi.
Pir Məhəmməd onu müşayiət edəcək Qiyasəddin Tarxan və Əmir Şəmsəddin Abbasla birlikdə Teymurun əsas qüvvələrindən ayrıldı və Məvaraünnəhrə yola düşdü. Ərdəbilə çatarkən onlara kəşfiyyat məkumatı gətirildi ki, Qaraqoyunlu qüvvələri Qara Yusifin komandanlığı altında Alahtauk ətraflarına cəmləşmiş və Xoya hücum etmə planı hazırlamışdır.
Qiyasəddin Tarxan və Əmir Şəmsəddin Abbas Səmərqəndə getməyə davam etdirərkən, Pir Məhəmməd kəsmə yolla Təbrizə yönəldi və burada əyalətdəki Teymuri ordusunu toplamağa başladı. Ona kömək üçün Miranşah tərəfindən bir neçə zabit də göndərildi.
Döyüş
Pir Məhəmməd gecikmədən Qara Yusifə hücum edərək onun planlarını pozmaq fikrində idi. O, Qaraqoyunlu qoşununa onlarla toqquşmadan yayınaraq yaxınlaşmağı bacardı və onun göndərdiyi kəşfiyyta qrupları Qaraqoyunlu ordusu barədə önəmli məlumatlar əldə etdilər. Qara dərə keçidi üzərinə hücuma keçən gənc Teymuri şahzadəsi Qaraqoyunluları məğlub etməyi bacardı. Sağ qala bilən qaraqoyunlular Van gölünə axan Bendimahi çayına doğru geri çəkildilər.
Teymurilərin yaxınlaşması barədə kəşfiyyat məkumatı əldə edən Qara Yusif dərhal qoşunlarını geri çəkməyə başlamışdı. Pir Məhəmməd Bendimahi məntəqəsinə onların arxasıyca gəldi və buradan Qara Yusifi təqib etmək üçün dəstə göndərdi.
Döyüş sildırım qayalıqlar olan çətin coğrafi xüsusiyyətlərə malik yerdə baş vermişdi. Bu yer sonradan Osmanlı ilə Səfəvilərin sərhəd bölgələrindən birini təşkil etmişdir.
Nəticə
Qara Yusif arxasında heç bir iz buraxmadan yoxa çıxdı. Onu izləyib bir şey əldə edə bilməyən Pir Məhəmməd əməliyyatı sonlandırmağın daha düzgün olacağı qərarına gəldi və Şiraza doğru yola çıxdı. O, buradan ilk öncə Sultaniyyəyə getdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Battle of Qara-Derrah Pass". frankensaurus.com.[ölü keçid]
- "The Battle of Qara Derrah pass". discovery.nifty.works.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qara dere kecidi doyusu Teymuri imperiyasindan Pir Mehemmedle turk tayfalarindan ibaret Qaraqoyunlu konfederasiyasindan Qara Yusifin arasinda bas vermis doyus Doyus 1395 ci ilde Turkiyenin serqindeki Van golu yaxinliginda bas vermisdir Qara dere kecidi doyusuTeymuri Qaraqoyunlu muharibeleriTarix 1395Yeri Qara dere kecidi Van golu yaxinligiSebebi Teymuri isgallariNeticesi Qaraqoyunlu qelebesiMunaqise terefleriQaraqoyunlular TeymurilerKomandan lar Qara Yusif Pir MehemmedArxa planEbu Seid Bahadur xanin olumunden sonra Elxanilerin zeiflemesi neticesinde Cobaniler Celairiler Incuidler ve Muzefferiler Iraqda Iranda Azerbaycanda Gurcustanda ve Ermenistanda hakimiyyet ugrunda mubarize aparmaga basladilar Bu onlari zeifletdi ve 1393 cu ilde Teymur ucun mukemmel hedefe cevirdi O butun bu regionlari ele kecirdi ve Serqi Anadolunu yagmaladi lakin onun veteninden uzun muddet uzaqda qalmasi dovletin ali tebeqesinin uzvlerini ve ailesini narahat etmeye basladi neticede Teymur nevesi Omer Seyx Mirzenin oglu Pir Mehemmedi ailesinin ve regionun tehlukesizliyini temin etmek ucun 1395 ci ilde Siraza gonderdi Pir Mehemmed onu musayiet edecek Qiyaseddin Tarxan ve Emir Semseddin Abbasla birlikde Teymurun esas quvvelerinden ayrildi ve Mevaraunnehre yola dusdu Erdebile catarken onlara kesfiyyat mekumati getirildi ki Qaraqoyunlu quvveleri Qara Yusifin komandanligi altinda Alahtauk etraflarina cemlesmis ve Xoya hucum etme plani hazirlamisdir Qiyaseddin Tarxan ve Emir Semseddin Abbas Semerqende getmeye davam etdirerken Pir Mehemmed kesme yolla Tebrize yoneldi ve burada eyaletdeki Teymuri ordusunu toplamaga basladi Ona komek ucun Miransah terefinden bir nece zabit de gonderildi DoyusPir Mehemmed gecikmeden Qara Yusife hucum ederek onun planlarini pozmaq fikrinde idi O Qaraqoyunlu qosununa onlarla toqqusmadan yayinaraq yaxinlasmagi bacardi ve onun gonderdiyi kesfiyyta qruplari Qaraqoyunlu ordusu barede onemli melumatlar elde etdiler Qara dere kecidi uzerine hucuma kecen genc Teymuri sahzadesi Qaraqoyunlulari meglub etmeyi bacardi Sag qala bilen qaraqoyunlular Van golune axan Bendimahi cayina dogru geri cekildiler Teymurilerin yaxinlasmasi barede kesfiyyat mekumati elde eden Qara Yusif derhal qosunlarini geri cekmeye baslamisdi Pir Mehemmed Bendimahi menteqesine onlarin arxasiyca geldi ve buradan Qara Yusifi teqib etmek ucun deste gonderdi Doyus sildirim qayaliqlar olan cetin cografi xususiyyetlere malik yerde bas vermisdi Bu yer sonradan Osmanli ile Sefevilerin serhed bolgelerinden birini teskil etmisdir NeticeQara Yusif arxasinda hec bir iz buraxmadan yoxa cixdi Onu izleyib bir sey elde ede bilmeyen Pir Mehemmed emeliyyati sonlandirmagin daha duzgun olacagi qerarina geldi ve Siraza dogru yola cixdi O buradan ilk once Sultaniyyeye getdi Hemcinin baxCalagan doyusu Capaqcur doyusuIstinadlar Battle of Qara Derrah Pass frankensaurus com olu kecid The Battle of Qara Derrah pass discovery nifty works