Qalakənd — Azərbaycan Respublikasının Gədəbəy rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Qalakənd | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
XIX əsrin ortalarında Gədəbəy rayonu ərazisində mis filizi yataqları kəşf edilmiş və Qalakənddə 1855-1856-cı illərdə yerli sahibkarlar tərəfindən misəritmə zavodu tikilmişdir. Daha sonra həmin zavod Almaniyanin "Simens" şirkəti tərəfindən alınaraq, 1865-ci ildə yenidən qurulmuşdur. Burada əksəri azərbaycanlılar olmaqla yanaşı, ruslar, almanlar, yunanlar, bolqarlar, rumınlar, italyanlar və başqaları işləyirdilər. Qalakənd misəritmə zavodu Avropada ən böyük metallurgiya mərkəzlərindən birinə çevrildi. 1883-cü ildə Qalakənddə İkinci misəritmə zavodu işə düşdü. Həmin illərdə Gədəbəy və Qalakənd misəritmə zavodlarında odun yanacağı maye yanacağı ilə, yəni mazut və neftlə əvəz edildi. 1887-ci ildə Zaqafqaziyada birinci olaraq Qalakənd HES işə salındı və burada iri balıqçılıq təsərrüfatı yaradıldı. Qalakənd Misəritmə Zavodunda dünyada birincilər sırasında Siemens-Billiter elektroliz laboratoriyası quraşdırıldı və bu üsulla təmiz mis əldə edilməyə başlanıldı. 1891-ci ildə Qalakənd zavodunda elektroliz yolu ilə qızıl və gümüş istehsal olunurdu. Qazma işləri əvvəllər əllə aparılırdısa, 1893-cü ildən almazla, 1902-ci ildən isə bu işlər elektriklə görülmüşdür. Müxtəlif səbəblərə görə 1914-cü ildə Siemens qardaşlarının Gədəbəy-Qalakənd bölgəsində fəaliyyətləri başa çatmışdır.
Toponimikası
Qalakənd oyk. Gədəbəy r-nunun Rüstəm Əliyev i.ə.v.-də kənd. Şəmkir çayının sahilində, Şahdağ silsiləsinin ətəyindədir. XIX əsrdə kənd Qarabulaq (indiki Rüstəm Əliyev) kəndində ucalan dağın zirvəsindəki Koroğlu qalasına görə belə adlanmışdır. Bəzi tədqiqatçılara görə, həmin qalanın adı Nizami Gəncəvinin “Xosrov və Şirin” poemasında qeyd etdiyi Pərisuz olmuşdur.
Əhalisi
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 174 nəfər əhali yaşayır.
İqtisadiyyatı
Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq təşkil edir.
Qalereya
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Gədəbəy Rayon İcra Hakimiyyəti
İstinadlar
- "Alternativ və Bərpaolunan Enerji Mənbələrindən İstifadə". 2023-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-31.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qalakend Azerbaycan Respublikasinin Gedebey rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Qalakend40 29 28 sm e 45 45 24 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Qalakend Vikianbarda elaqeli mediafayllar1 yanvar 1903 Yelizavetpol qezasi Qalakend kendiTarixiXIX esrin ortalarinda Gedebey rayonu erazisinde mis filizi yataqlari kesf edilmis ve Qalakendde 1855 1856 ci illerde yerli sahibkarlar terefinden miseritme zavodu tikilmisdir Daha sonra hemin zavod Almaniyanin Simens sirketi terefinden alinaraq 1865 ci ilde yeniden qurulmusdur Burada ekseri azerbaycanlilar olmaqla yanasi ruslar almanlar yunanlar bolqarlar ruminlar italyanlar ve basqalari isleyirdiler Qalakend miseritme zavodu Avropada en boyuk metallurgiya merkezlerinden birine cevrildi 1883 cu ilde Qalakendde Ikinci miseritme zavodu ise dusdu Hemin illerde Gedebey ve Qalakend miseritme zavodlarinda odun yanacagi maye yanacagi ile yeni mazut ve neftle evez edildi 1887 ci ilde Zaqafqaziyada birinci olaraq Qalakend HES ise salindi ve burada iri baliqciliq teserrufati yaradildi Qalakend Miseritme Zavodunda dunyada birinciler sirasinda Siemens Billiter elektroliz laboratoriyasi qurasdirildi ve bu usulla temiz mis elde edilmeye baslanildi 1891 ci ilde Qalakend zavodunda elektroliz yolu ile qizil ve gumus istehsal olunurdu Qazma isleri evveller elle aparilirdisa 1893 cu ilden almazla 1902 ci ilden ise bu isler elektrikle gorulmusdur Muxtelif sebeblere gore 1914 cu ilde Siemens qardaslarinin Gedebey Qalakend bolgesinde fealiyyetleri basa catmisdir ToponimikasiQalakend oyk Gedebey r nunun Rustem Eliyev i e v de kend Semkir cayinin sahilinde Sahdag silsilesinin eteyindedir XIX esrde kend Qarabulaq indiki Rustem Eliyev kendinde ucalan dagin zirvesindeki Koroglu qalasina gore bele adlanmisdir Bezi tedqiqatcilara gore hemin qalanin adi Nizami Gencevinin Xosrov ve Sirin poemasinda qeyd etdiyi Perisuz olmusdur Ehalisi2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 174 nefer ehali yasayir IqtisadiyyatiEhalinin esas mesguliyyetini kend teserrufati ekincilik maldarliq ve heyvandarliq teskil edir QalereyaHemcinin baxGedebey rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Gedebey Rayon Icra HakimiyyetiIstinadlar Alternativ ve Berpaolunan Enerji Menbelerinden Istifade 2023 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 31 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629 Vikianbarda Qalakend ile elaqeli mediafayllar var