Pipistrellus nathusii (lat. Pipistrellus nathusii) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yarasalar dəstəsinin hamarburunlar fəsiləsinin pipistrellus cinsinə aid heyvan növü. Bu növ cırtdan şəbpərəyə çox bənzəyir, ancaq ölçülərinə görə ondan böyükdür (kütləsi 5,1–9,5 q, bədəninin uzunluğu 41,5–52-0 mm, bazusu 31,0–35,5 mm). Qulağı nisbətən iri və itiucludur.
Pipistrellus nathusii | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Pipistrellus nathusii | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Yayılması
Arealı Avropa və Qafqazı əhatə edir. Azərbaycanda Kiçik Qafqazdan başqa bütün aşkar edilmişdir. Düzənliklərdə, xüsusən bütün üstünlük təşkil edir. 1000 m-ə qədər dağlarda qeydə alınmışdır.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Tapıntıların əksəriyyəti meşə və antropogen landşaftlara uyğunlaşmışdır. Aşkar edilmiş yığınların sayı istər meşələrdə, istərsə də yarımsəhralarda eynidir (1–48 heyvan). Çox vaxt tək fərdlərə də rast gəlinir. Əsas tapıntılar qışda və yazda (mayın ortalarına qədər) edilmişdir. Yayda ancaq erkəklər aşkar edilmişdir. Bir sıra göstəricilərinə görə (yaydan başqa bütün mövsümlərdə aşkar edilməsi; apreldən mayın ortalarına qədər Xəzər sahili boyunca nəzərəçarpacaq dərəcədə yığılması; böyük piy ehtiyatları) Pipistrellus nathusii köçəri növlərə aiddir. Güman edilir ki, bu heyvanlar yayı Rusiyanın şimal vilayətlərində (Volqaboyu, Qaratorpaq) keçirirlər. Başlıca olaraq tikililərdə və ağac boşluqlarında məskunlaşırlar. Bütün mövsümlərdə sığınacaqlarda temperatur xaricdəki temperatura bərabər olub, ya da ondan 1–4 C (payızda və qışda), 8–10 °C (yazda) yüksək olur.
Çoxalması
Oktyabr, yanvar və fevralda tədqiq edilmiş dişilərin balalığında sperma olmuş, apreldə isə embriogenezin erkən mərhələləri qeydə alınmışdır. Qışda və yazda yığınların cinsi tərkibi dişilərin üstünlüyü ilə qarışıq olmuşdur. Dişilər yoxa çıxdıqdan sonra erkəklər çox vaxt tək-tək rast gəlinmişdir. Qruplarda 1–2 yaşlılar 90%-dən artığı təşkil etmişdir.
Gündəlik fəallığı
Bu yarasalarınfəallığı alaqarnlıq vaxtı – günəş batdıqdan 40–60 dəqiqə sonra başlayır. Öz sığınacaqlarının yanında ov edərək tez-tez onlara yaxın uçub gəlir və yenidən uzaqlaşırlar. Uçuşları sınıqdır: 1–2 m-ə qədər yerin səthinə enərək yenidən 10–12 m hündürlüyə şığıyırlar. Çox vaxt cüt-cüt, sanki bir-birini qovaraq, tez-tez çıxarılan cingiltili səsi ilə uçurlar. Sığınacaqdan uçduqdan 2,5 saat sonra yemlənən fərdlərin sayı azalır, gecə yarısı isə yalnız tək fərdlər uçur. Günəşin doğmasına 1,5 saat qalmış yenidən uçurlar. Dan yeri sökülərkən – quşların görünməsinə az qalmış gizlənirlər.
Qidalanması
Əsas qidasını ikiqanadlılar (ağcaqanadlar, , , milçəklər), gündəcələr, , , , və s. təşkil edir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pipistrellus nathusii lat Pipistrellus nathusii heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin yarasalar destesinin hamarburunlar fesilesinin pipistrellus cinsine aid heyvan novu Bu nov cirtdan sebpereye cox benzeyir ancaq olculerine gore ondan boyukdur kutlesi 5 1 9 5 q bedeninin uzunlugu 41 5 52 0 mm bazusu 31 0 35 5 mm Qulagi nisbeten iri ve itiucludur Pipistrellus nathusiiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Deste YarasalarYarimdeste Fesileustu Fesile HamarburunlarYarimfesile Triba Cins PipistrellusNov Pipistrellus nathusiiBeynelxalq elmi adiPipistrellus nathusii Keyserl amp Johann Heinrich Blasius 1839Sekil axtarisiITIS 632118NCBI 59473EOL 289882YayilmasiAreali Avropa ve Qafqazi ehate edir Azerbaycanda Kicik Qafqazdan basqa butun askar edilmisdir Duzenliklerde xususen butun ustunluk teskil edir 1000 m e qeder daglarda qeyde alinmisdir Yasayis yeri ve heyat terziTapintilarin ekseriyyeti mese ve antropogen landsaftlara uygunlasmisdir Askar edilmis yiginlarin sayi ister meselerde isterse de yarimsehralarda eynidir 1 48 heyvan Cox vaxt tek ferdlere de rast gelinir Esas tapintilar qisda ve yazda mayin ortalarina qeder edilmisdir Yayda ancaq erkekler askar edilmisdir Bir sira gostericilerine gore yaydan basqa butun movsumlerde askar edilmesi aprelden mayin ortalarina qeder Xezer sahili boyunca nezerecarpacaq derecede yigilmasi boyuk piy ehtiyatlari Pipistrellus nathusii koceri novlere aiddir Guman edilir ki bu heyvanlar yayi Rusiyanin simal vilayetlerinde Volqaboyu Qaratorpaq kecirirler Baslica olaraq tikililerde ve agac bosluqlarinda meskunlasirlar Butun movsumlerde siginacaqlarda temperatur xaricdeki temperatura beraber olub ya da ondan 1 4 C payizda ve qisda 8 10 C yazda yuksek olur CoxalmasiOktyabr yanvar ve fevralda tedqiq edilmis disilerin balaliginda sperma olmus aprelde ise embriogenezin erken merheleleri qeyde alinmisdir Qisda ve yazda yiginlarin cinsi terkibi disilerin ustunluyu ile qarisiq olmusdur Disiler yoxa cixdiqdan sonra erkekler cox vaxt tek tek rast gelinmisdir Qruplarda 1 2 yaslilar 90 den artigi teskil etmisdir Gundelik fealligiBu yarasalarinfealligi alaqarnliq vaxti gunes batdiqdan 40 60 deqiqe sonra baslayir Oz siginacaqlarinin yaninda ov ederek tez tez onlara yaxin ucub gelir ve yeniden uzaqlasirlar Ucuslari siniqdir 1 2 m e qeder yerin sethine enerek yeniden 10 12 m hundurluye sigiyirlar Cox vaxt cut cut sanki bir birini qovaraq tez tez cixarilan cingiltili sesi ile ucurlar Siginacaqdan ucduqdan 2 5 saat sonra yemlenen ferdlerin sayi azalir gece yarisi ise yalniz tek ferdler ucur Gunesin dogmasina 1 5 saat qalmis yeniden ucurlar Dan yeri sokulerken quslarin gorunmesine az qalmis gizlenirler QidalanmasiEsas qidasini ikiqanadlilar agcaqanadlar milcekler gundeceler ve s teskil edir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0Hemcinin bax