Panama Respublikası (isp. República de Panamá [re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]) — Mərkəzi Amerikada ölkə. Qərbdə Kosta-Rika, şərqdə Kolumbiya ilə sərhəddir. 2012-ci ildə "New York Times" qəzetinin " dünyanın görməli yerləri" siyahısında Panama birinci yerdədir.
Panama | |||||
---|---|---|---|---|---|
República de Panamá | |||||
| |||||
Pro Mundi Beneficio (latın "sülh naminə") | |||||
Himn: Himno Istmeño | |||||
Tarixi | |||||
• Kolumbiyadan ayrıldı | 3 noyabr 1903 | ||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Panama | ||||
İdarəetmə forması | |||||
Prezident | |||||
Vitse-prezident | |||||
Sahəsi | Dünyada 116-cı | ||||
• Ümumi | 78200 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 2,9 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 3 689 293 nəfər (132-ci) | ||||
• Siyahıyaalma (2013) | 3 661 868 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 44,5 nəf./km² | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 29,799 dollar (90-cı) | ||||
• Adambaşına | 13416 dollar | ||||
İİİ (2013) | 0.765 | ||||
Valyuta | ABŞ dolları | ||||
İnternet domeni | .pa | ||||
PA | |||||
BOK kodu | PAN | ||||
Telefon kodu | +507 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əsas məlumatlar
Panama 9 əyalət, 3 muxtar əyalət və 2 komark (isp.comarca indígena)dan ibarətdir.
- Dövlət quruluşu - Demokratik Respublika.
- Dövlət və hakimiyyət başçısı - Prezident.
- Nazirlər kabinetini Prezident seçir, Prezident və vitse-Prezident ümumxalq səsverməsi ilə 5 ildən bir seçilir. Qanunverici orqan- birpalatalı Milli Assambleya(Asamblea Nacional)71 deputat, 5 illik müddətə seçilirlər.
- Panama Valyutası - balboa, 1903-dən, Panama Kolumbiyadan ayrılandan. Əsasən Amerika dolları istifadə olunur. 2010-cu ildə 1,7 milyon turist Panamanı ziyarət edib. Bu 2009-la müqaisədə 12% çoxdur.
- Əhali sayı-3 700 min( 2015-ci il, təxmini);sıxlıqı-47 nəfər/km²
- Etnik tərkib: Metis (Mestizo) -70%, qara dərili, mulat, sambo-14%, ağ dərili-10%, hindu-6%.
- Doğum-20,18 ‰(dünyada 96-ci yer, ölüm 4,66 ‰ (dünyada 196-cı yer).
- Əhalinin dili- İspan dili(rəsmi dil), İngilis(14%),fransız(18%).Panamalıların çoxu bir neçə dil bilir.
- Dini: Katolik 85%, Protestant 15%.
- Paytaxtı- Panama-siti şəhəri- 1 638 min sakin.
Coğrafiyası
- Coğrafi koordinatları-9 00 N, 80 00 W
- İqlimi-dəniz tropik,yüksək nəmlilik. May ayından yanvar ayına qədər-yağış mövsümü, yanvar ayından may ayına qədər -quraqlıq mövsümüdür. Ən yüksək nöqtəsi Baru vulkanı(volcan Baru) (3475 м)dır. Təbii sərvətləri Bal,dəniz məhsullarıdır. Panama ərazisində tez-tez uraqan və meşə yanğınları baş verir. Çayların kənd təsərüffatı tullantıları ilə çirklənməsi balıq resurslarına zərər törədir.
Tarixi
İndiki Panama ərazisi azsaylı hindu qəbilələri Kuna, Çoko, Quayaminin yerləşdiyi ərazidir. Cənubunda Kokle mədəniyyəti yaranmışdır. Dəmir alətlər və keramit istehsal edirdilər. Panamalıların Avropa ilə ilk tanışlığı 1501-ci ilə təsadüf edir. Bu ispan Radriqo de Batistasın vasitəsilə olmuşdur. 1502-ci ildə Xristofor Kolumb "yeni dünya"ya 4-cü səyahəti vaxtı Panamanın şərq sahillərini tədqiq etmişdir. Mingünlük müharibədən sonra müstəqil respublika elan edilmişdir.
İstinadlar
- "Panama əhalisinin göstəricisi (18.10.13)". 2013-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-26.
- Siyahıya alma 2013-cü ilin yanvarında aparılırdı.
- "Report for Selected Countries and Subjects". 2021-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-26.
- 7 // Constitution of Panama.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Panama Respublikasi isp Republica de Panama re ˈpub lika d e panaˈma Merkezi Amerikada olke Qerbde Kosta Rika serqde Kolumbiya ile serheddir 2012 ci ilde New York Times qezetinin dunyanin gormeli yerleri siyahisinda Panama birinci yerdedir PanamaRepublica de PanamaBayraq Gerb d Pro Mundi Beneficio latin sulh namine Himn Himno IstmenoTarixi Kolumbiyadan ayrildi 3 noyabr 1903Resmi dilleri ispan diliPaytaxt PanamaIdareetme formasiPrezidentVitse prezidentSahesi Dunyada 116 ci Umumi 78200 km Su sahesi 2 9Ehalisi Ehali 3 689 293 nefer 132 ci Siyahiyaalma 2013 3 661 868 nef Sixliq 44 5 nef km UDM AQP Umumi 29 799 dollar 90 ci Adambasina 13416 dollarIII 2013 0 765Valyuta ABS dollariInternet domeni paPABOK kodu PANTelefon kodu 507Saat qursaqlari UTC 05 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarPanamaEsas melumatlarPanama 9 eyalet 3 muxtar eyalet ve 2 komark isp comarca indigena dan ibaretdir Dovlet qurulusu Demokratik Respublika Dovlet ve hakimiyyet bascisi Prezident Nazirler kabinetini Prezident secir Prezident ve vitse Prezident umumxalq sesvermesi ile 5 ilden bir secilir Qanunverici orqan birpalatali Milli Assambleya Asamblea Nacional 71 deputat 5 illik muddete secilirler Panama Valyutasi balboa 1903 den Panama Kolumbiyadan ayrilandan Esasen Amerika dollari istifade olunur 2010 cu ilde 1 7 milyon turist Panamani ziyaret edib Bu 2009 la muqaisede 12 coxdur Ehali sayi 3 700 min 2015 ci il texmini sixliqi 47 nefer km Etnik terkib Metis Mestizo 70 qara derili mulat sambo 14 ag derili 10 hindu 6 Dogum 20 18 dunyada 96 ci yer olum 4 66 dunyada 196 ci yer Ehalinin dili Ispan dili resmi dil Ingilis 14 fransiz 18 Panamalilarin coxu bir nece dil bilir Dini Katolik 85 Protestant 15 Paytaxti Panama siti seheri 1 638 min sakin CografiyasiCografi koordinatlari 9 00 N 80 00 W Iqlimi deniz tropik yuksek nemlilik May ayindan yanvar ayina qeder yagis movsumu yanvar ayindan may ayina qeder quraqliq movsumudur En yuksek noqtesi Baru vulkani volcan Baru 3475 m dir Tebii servetleri Bal deniz mehsullaridir Panama erazisinde tez tez uraqan ve mese yanginlari bas verir Caylarin kend teseruffati tullantilari ile cirklenmesi baliq resurslarina zerer toredir TarixiIndiki Panama erazisi azsayli hindu qebileleri Kuna Coko Quayaminin yerlesdiyi erazidir Cenubunda Kokle medeniyyeti yaranmisdir Demir aletler ve keramit istehsal edirdiler Panamalilarin Avropa ile ilk tanisligi 1501 ci ile tesaduf edir Bu ispan Radriqo de Batistasin vasitesile olmusdur 1502 ci ilde Xristofor Kolumb yeni dunya ya 4 cu seyaheti vaxti Panamanin serq sahillerini tedqiq etmisdir Mingunluk muharibeden sonra musteqil respublika elan edilmisdir Istinadlar Panama ehalisinin gostericisi 18 10 13 2013 10 19 tarixinde Istifade tarixi 2015 12 26 Siyahiya alma 2013 cu ilin yanvarinda aparilirdi Report for Selected Countries and Subjects 2021 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 12 26 7 Constitution of Panama Panama ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin