Ostin Texas Universiteti (ing. The University of Texas at Austin) — ABŞ-nin Texas ştatının Ostin şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; ştatın böyük elmi-tədqiqat mərkəzlərindən biridir.
Ostin Texas Universiteti | |
---|---|
University of Texas at Austin | |
Əsası qoyulub | 15 sentyabr 1883 |
Tip | Dövlət |
Tələbə sayı | 51195 |
Şəhər | şəhəri |
Ölkə | |
Sayt | utexas.edu |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Texasda dövlət universitetinin yaranması haqqında ilk məlumat 1827-ci ilə təsadüf edir. Həmin dövrdə Texas Meksika dövlətinin tərkibində idi və burada ilk universitet yaradılması haqqında maddə Meksika dövlətinin konstitusiyasında qeyd olunmuşdu. Konstitusiyada incəsənət və elm sahələrini əhatə edən universitetin yaradılması göstərilsə də, həmin dövrdə Meksika hökuməti bu istiqamətdə heç bir tədbir görmür. 1836-cı ildə Texas müstəqillik əldə edir. Həmin dövrdə Texas Konqresi Respublika Konstitusiyasını qəbul edir. Konstitusiyanın ölkədə dövlət təhsilinin yaradılması haqqında maddəsinə əsasən Texasda iki universitet və iki kollec yaradılması haqqında məsələyə toxunulur. Nəhayət, 1839-cu ildə Texas Konqresi ali məktəb yaradılması üçün 50 liq (Latın Amerikasında qeyri-rəsmi ölçü vahidi) torpaq sahəsi, eləcə də yeni paytaxt Ostində 14 akr (160000 m²) ərazi ayırır.
1846-cı ildə Texas Amerika Birləşmiş Ştatlarının tərkibinə birləşdirilir. 1858-ci ildə Texas ştatının Qanunvericilik iclasında yeni universitetin tikintisi üçün 100000 ABŞ dolları ayrılması haqqında qanun qəbul olunur. Lakin ABŞ-də baş vermiş vətəndaş müharibəsi bu planın reallaşmasını xeyli müddət dayandırır.
Vətəndaş müharibəsi bitdikdən sonra 1862-ci ildə qəbul edilmiş Morrill Qanununa əsasən Texas Kənd Təsərrüfatı və Mexanika Kolleci yaradılır. Kollec 1876-cı ildə Texas Kənd Təsərrüfatı və Mexanika Universiteti adlandırılır. Yeni Texas Konstitusiyası tələb edir ki, yaxın zamanlarda ştatda birinci dərəcəli universitet yaradılsın. Qərbi Texasda dəmiryolu tikintisi üçün ayrılmış 1 milyon akr (4000 km²) ərazidə yeni universitetin tikintisi planlaşdırılır. 1883-cü ildə universitet üçün daha 2 milyon akr ərazi ayrılır. Bu ərazilərə sahiblik Texas Kənd Təsərrüfatı və Mexanika Universitetinin üzərinə düşür. 1881-ci ildə yeni yaradılacaq universitetin əsas korpusu kimi Ostin, tibb bölməsinin kampusu isə Qalveston şəhərləri seçilir. 1882-ci ilin ikinci yarısında universitetin tikintisinə başlanılır. 1883-cü ilin 15 sentyabrında Ostin Texas Universiteti ilk tələbələrini qəbul edir.
1934-cü ilədək universitetin qədim viktorian-qotik üslubuna aid binası ali məktəbin inzibati hissəsi kimi fəaliyyət göstərir. Həmin bina hündür olmasa da, geniş ərazini əhatə edir. Universitetdə yer qıtlığı yaşandığı üçün həmin ildə bir çox müəllim və tələbənin etirazına baxmayaraq, əsas bina sökülür, onun yerində daha müasir qüllə və hündür mərtəbəli bina tikilir. 1920-ci ildə biznesmen və filantrop Corc Brakenric Ostin Texas Universitetinə Kolorado çayının sahilində 500 akr ərazi bağışlayır. Naiblər Şurasının səsverməsinə əsasən universitetin kampusunu yeni əraziyə köçürmək niyyəti əhalinin etirazı ilə qarşılandığı üçün baş tutmur. Həmin vaxtdan başlayaraq bu ərazi yataqxana və digər köməkçi məqsədlərə xidmət edir. 90-cı illərdə qeyd olunan ərazinin bir hissəsi satılır. 1923-cü ildə universitet ərazilərində neft aşkar olunduğu üçün ali məktəbin gəlirləri sürətlə çoxalmağa başlayır. 1931-1947-ci illərdə universitetdə genişləndirmə və yenidənqurma işləri sürətlənir. 1950-1965-ci illərdə Ostin Texas Universiteti yeni 19 bina inşa etdirir, 1965-ci ildə sahibkarlara kompensasiya ödəyərək ətraf əraziləri alır. Beləcə, universitet ətraf ərazilərdə daha 40 akr ərazi əldə edir.
1969-cu ildə universitetdə Şimali Amerikanın ən böyük yataqxanası olan Caster mərkəzi tikilir. 14 və 10 mərtəbəli iki qüllədən ibarət yataqxana kompleksi 3500-ə qədər tələbə tutumuna malikdir. 1971-ci il mayın 22-də universitetin kampusunda ABŞ-nin 36-cı prezidenti olmuş Lindon Beyns Consonun və onun xanımının, eləcə də həmin dövrdə ABŞ-nin prezidenti olan Riçard Niksonun iştirakı ilə Prezident kitabxanasının açılışı baş tutur. Kitabxana Lindon Beyns Consonun şərəfinə onun adını daşıyır. Ostin Texas Universitetinin Lindon Beyns Conson Kitabxanası və Muzeyi Milli Arxiv və Sənəd İdarəsinin tərkibindəki 12 prezident kitabxanasından biridir. 2006-cı il aprelin 30-da universitetin Blanton İncəsənət Muzeyi istifadəyə verilir. 14000 m² əraziyə malik muzey dünyanın ən böyük incəsənət muzeylərindən biridir. 2008-ci ilin avqustunda təmir edilmiş Darella Kral stadionu (94113 yerlik) Texasın ən böyük stadionuna çevrilir.
Müasir vəziyyəti
Ostin Texas Universitetinin əsas kampusu 423,5 akr (171,4 hektar) ərazini əhatə edir və həmin ərazidə ali məktəbin 150 binası yerləşir. Burada əsas diqqətçəkən məqamlardan biri memar Pavel Filipp Kret tərəfindən inşa edilmiş və şəhərciyin mərkəzində yerləşən 94 metr hündürlükdə qüllə və əsas binadır. Hər axşam ağ işıqla işıqlandırılan qüllə müxtəlif tədbirlərdə, idman yarışlarında qalibiyyət zamanı narıncı, eləcə də digər rənglərdə işıqlandırılır. Qüllənin yuxarı hissəsində 56 zəngin yerləşdirildiyi karilyon (zənglərin yerləşdirildiyi musiqi aləti) Texasda ən böyük karilyon hesab edilir. Qüllənin zəngləri iş günləri səhər saat 6-da və axşam saat 21-də çalınır. Universitetin kampusundakı digər binalardan Bətl Holl, Qriqori, Anna Hiss gimnaziyalarını, Litfild Haus, Diş-Falk Fild binalarını, Darella Kral-Texas Memorial, Mark Mayers Trek futbol stadionlarını, Li və Co Cemeyl Texas Üzgüçülük Mərkəzini, Frenk Ervin Xüsusi Hadisələr Mərkəzini və s. qeyd etmək olar.
Ostin Texas Universiteti ali məktəbin kampusunda yerləşən bütün binaları birləşdirən geniş tunel sisteminə malikdir. 1930-cu illərdə Fizika zavodunun rəhbəri Karl Ekxardt tərəfindən yaradılmış tunel sonradan kampus böyüdükcə genişləndirilib. Hazırda tunelin ümumi uzunluğu 6 mildir və kommunal xidmətlər üçün istifadə olunur. 1940-cı ildən ali məktəb elektrik enerjisi istehsal edərək özünü təchiz edir.
Hazırda universitetin kampuslarında yerləşən obyektlər genişləndirilməkdədir. 2010-cu ildə kimya və biologiya tədqiqatları üçün nəzərdə tutulmuş Norman Hakerman binası istifadəyə verilib, Bill və Melinda Geyts Kompüter Elmləri Kompleksi, Dell Kompüter Elmləri binası, Belo Yeni Media mərkəzinin tikintisinə başlanılıb. Kampusda KUT radiostansiyası, kampus daxilində tələbələrin hərəkətini tənzimləmək məqsədilə avtobuslarla təmin olunmuş Kapital metro fəaliyyət göstərir.
Ostin Texas Universitetinin nəzdində Kommunikasiya, Təhsil, Təsviri İncəsənət, Humanitar Elmlər, Təbii Elmlər, Əczaçılıq kollecləri, Kokrell Mühəndislik, Təhsilin Davametdirilməsi və İnnovativ təhsil, Cekson Yer elmləri, Lindon Conson İctimaiyyətlə əlaqə, MakKombs Biznes, Memarlıq, İnformasiya, Hüquq, Tibb bacısı, İctimai fəaliyyət, Bakalavr, Ali məktəbləri fəaliyyət göstərir. Onlarca bakalavr, magistr və doktorluq proqramları təklif edən kollec və məktəblər, öz növbəsində, departament, bölmə, institut və elmi-tədqiqat mərkəzlərindən ibarətdir.
Kommunikasiya Kollecinə Reklam və ictimaiyyətlə əlaqə, Kommunikativ tədqiqatlar, Kommunikasiya elmləri və pozulmalar, Radio, televiziya və film departamentləri, Jurnalistika məktəbi, Annet Ştraus Vətəndaş İştirakı, Kinematoqrafiya, Telekommunikasiya İnformasiyaları və Siyasəti institutları, Cəngavər Amerika Jurnalistika, Texas İdman və Media məktəbləri, Kəkələmə İnkişaf, Dil və Koqnitiv Qocalma, Elmin İctimai Anlayışı və Səhiyyə, Nitq İstehsalatı və s. laboratoriyalar daxildir.
Təhsil (Pedaqogika) Kolleci Tədris planı və təlimatı, Pedaqoji administrasiya, Pedaqoji psixologiya, Kineziologiya və sanitariya maarifləndirməsi, Xüsusi təhsil departamentlərindən, Riyaziyyat Təhsili, Təhsil Karyera Xidməti, Tədris Texnologiyası, Medous Təhsil Riskinin Qarşısının Alınması, İkidilli Təhsilin İdarəolunması, Pirson Psixometriya Tətbiqi Tədqiqatları, Latçer Stark, Texas Əlillik Tədqiqatları, Təhsil Siyasəti, Uşaq Tədrisi, Pedaqoji Administrasiya, Voqan Kross Oxuma və Yazma mərkəzlərindən, Voqan İctimai Məktəb Təşəbbüsü İnstitutundan ibarətdir.
Təsviri İncəsənət Kollecində İncəsənət və incəsənətin tarixi, Teatr və rəqs, Texas ifaçılıq incəsənəti, Mənzərəli yerlər departamentləri, Batler Musiqi Məktəbi, Latın Amerikası Vizual Tədqiqatlar, Mezoamerika, Təsviri İncəsənət, Amerika Musiqisi, Modernizm Tədqiqatları və s. mərkəzlər fəaliyyət göstərirlər.
Humanitar Elmlər Kollecinə Afrika tədqiqatları və Afrika diasporu, Hava qüvvələri elmi, Amerika tədqiqatları, Antropologiya, Samuel Vilson antropologiya, Coel Brereton Asiya tədqiqatları, Stiven Vayt klassika, Deyl Ştal iqtisadiyyat, Elizabet Kullinqford ingilis dili, Daniyela Bini fransız və italyan dilləri, Kennet Yanq coğrafiya və ətraf mühit, Piter Hess alman tədqiqatları, Qari Frimen dövlət idarəçiliyi, Alan Tulli tarix, Riçard Meyer dilçilik, Kristen Bryustad Yaxın Şərq, Boris Robinson hərbi elmlər, Den Dikson hərbi-dəniz elmləri, Kori Cul fəlsəfə, Ceyms Pennbeyker psixologiya, Marta Nyumen ilahiyyat, Cefri Uorker ritorika və yazı, Meri Noyburger slavyan və Avrasiya tədqiqatları, Kristina Vilyams sosiologiya, Cil Robbins İspaniya və Portuqaliya tədqiqatları departamentləri daxildir.
Təbii Elmlər Kollecinə Astronomiya, Biologiya elmləri, Kimya və biokimya, Kompüter elmləri, İnsan ekologiyası, Dəniz elmləri, Riyaziyyat, Fizika, Statistika və elmi hesablama departamentləri, Dəniz elmləri, Nanotexnologiya institutları, MakDonald Rəsədxanası, Brakenric Fild Laboratoriyası, Yaddaşın Öyrənilməsi, Vaqqoner mərkəzləri daxildir.
Əczaçılıq Kollecinə Tibbi kimya, Əczaçılıq, Farmakologiya və toksikologiya, Farmakoterapiya, Əczaçılıq Administrasiyası, Əczaçılıq təcrübəsi departamentləri, Narkomaniya, İnfeksion Xəstəliklər Tədqiqatları, Molekulyar və Hüceyrə Toksikologiyası, Farmakoiqtisadi Tədqiqatlar mərkəzləri aiddir.
Ostin Texas Universitetinin nəzdində zəngin kolleksiya və materiala malik bir neçə muzey və kitabxana fəaliyyət göstərir. Bunlar Lindon Beyns Conson Prezident Kitabxanası və Muzeyi, Memarlıq və planlaşdırma, Aleksandr memarlıq arxivi, Benson Latın Amerika, Mallet kimya, Klassik, Kolleksiya depozit, MakKinni mühəndislik, Təsviri incəsənət, Volter geologiya, Pikl tədqiqat kampusu, Dəniz elmləri, Əsas Perri-Kastaneda, Fizika, riyaziyyat, astronomiya kitabxanalarıdır. Lindon Beyns Conson Prezident Kitabxanası və Muzeyi nəhəng sənəd və digər materiallardan ibarət elmi-tədqiqat ocağıdır.
Harri Rensom Mərkəzi dünyanın ən zəngin arxivlərindən biridir. Netti Li Benson Latın Amerikası Kolleksiyası ABŞ-də bu sahə üzrə ən böyük kitabxanadır. Blanton İncəsənət Muzeyi ölkənin ən nəhəng bədii muzeylərindəndir və burada məşhur kolleksiyalar cəmlənib. Dolf Brisko Amerika Tarixi Mərkəzi Cənub-Qərbi Amerika və Texasın tarixinə aid zəngin kolleksiyaya malik böyük elmi-tədqiqat müəssisəsidir. Texas Memorial Muzeyi fəal təbii elmi mərkəz olaraq çoxlu sayda ziyarətçilər qəbul edir.
Kontingenti
Prezidenti
Universitetin hazırkı – 28-ci prezidenti professor Uilyam Çarlz Pauersdir. O, bu vəzifəni 2006-cı il fevralın 1-dən icra etməyə başlayıb.
İşçi heyəti
Universitetdə ümumilikdə 24000-ə yaxın işçi çalışır. İşçilərin 3000-ə qədərini professor-müəllim heyəti təşkil edir. Onların arasında 63 nəfər Milli Elmlər Akademiyasının üzvü, 9 Nobel mükafatı laureatı, onlarca Pulitser mükafatı, Milli Elmlər, Milli Texnologiyalar, Tyurinq və s. medalların qalibləri var.
Tələbələri
Universitetdə ümumilikdə 51195 nəfər tələbə təhsil alır. Onların 38420 nəfərini bakalavr, 11095 nəfərini magistrant və doktorantlar, 1193 nəfərini Hüquq, 487 nəfərini isə Əczaçılıq fakültəsinin tələbələri təşkil edirlər. Ostin Texas Universitetində təhsil alan bakalavrların 34999 nəfəri texaslı, 1697 nəfəri ABŞ-nin müxtəlif ştatlarından olan, 1724 nəfəri isə əcnəbi tələbələrdir. Hazırda dünya üzrə bu ali məktəbin 450000 məzunu müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərir.
Yataqxanaları
Ostin Texas Universitetinin kampusunda 14 yataqxana mövcuddur. Bu yataqxanalarda 8000-ə qədər tələbə yerləşdirmək mümkündür. Yataqxanaların arasında ən böyüyü 1969-cu ildə istifadəyə verilən və 3500-dən çox tələbə tutumuna malik Cester Mərkəzidir. Şəhərciyi xatırladan bu yataqxana kompleksi universitetin tarixində həyata keçirilən ən iri tikinti layihələrindən biridir. Eyni zamanda ali məktəbdə Endryus, Litfild, Kinsolvinq, Blanton, Karozers, Kriksayd, Almetris Duren, Mur-Hill kimi böyük yataqxanalar fəaliyyət göstərir. Tələbələr özəl yataqxanalarda, kirayə mənzillərdə də qala bilərlər.
Tələbə təşkilatları
Universitetdə 1000-ə qədər tələbə təşkilatı mövcuddur. Burada fəaliyyət göstərən ən qədim təşkilatın tarixi 1902-ci ilə təsadüf edir. Universitetdə "Study Breaks Magazine", "The Dailiy Texas", "Texas Travesty" tələbə nəşrləri fəaliyyət göstərir. Ostin Texas Universitetinin talismanı Texas lonqhornu (iribuynuzlu heyvan), Bevo öküzü hesab edilir. Ali məktəbin rəngləri isə narıncı və ağdır. İdman tədbirlərində tələbələr barmaqlarını buynuz şəklində qaldıraraq "Texas mübarizəsi" himnini oxuyurlar. Universitet geniş çeşidli idman proqramları təklif edir və bu sahə üzrə əhəmiyyətli nailiyyətlərə malikdir.
Əxlaq Kodeksi
Ostin Texas Universitetinin Əxlaq Kodeksi aşağıdakılardan ibarətdir:
- təhsil,
- kəşf,
- azadlıq,
- liderlik,
- cavabdehlik,
- insanlara yeni imkanların yaradılması.
Universitetin hər bir üzvü bu dəyərlərə bütövlük, sədaqət, inam, ədalət və hörmət bəsləməli, insanlara layiqli xidmət göstərməlidir. Ostin Texas Universitetinin əsas missiyası ali, diplomdansonrakı təhsil, elmi tədqiqatlar və dövlət qulluğu kimi qarşılıqlı əlaqəyə malik sahələr üzrə mükəmməl nəticələr əldə etməkdir. Universitet Texas və ondan kənarda baş verən pozitiv dəyişikliklərdə əsas katalizator rolu oynamağa can atır, mədəniyyətlərin qorunması, inkişaf etdirilməsi və dünya iqtisadiyyatının gücləndirilməsi üzrə yeni proqramlar hazırlayır.
Büdcəsi
2010-cu il üzrə ali məktəbin ümumi illik büdcəsi 2,14 milyard dollar olmuşdur.
2009-2010-cu tədris ilində Ostin Texas Universitetinin illik gəlirləri 7030037 ABŞ dolları olub. Bu məbləğin 667561-ni ümumi ödəmələr və qrantlar, 356500-ni dövlət yardımları, 458495-ni ianə, 1285066-nı universitetin mağazaları, zavodları, eləcə də icarəyə verdiyi binalar hesabına əldə olunan, qalanlarını isə digər gəlirlər təşkil edib. Həmin tədris ilində universitetin ümumi xərcləri 5033208 ABŞ dolları olub. Vəsaitin 1128493-ni ictimai təbliğat, 978554-ni ekoloji bərpa və tədqiqatlar, 532706-ni yaşıllaşdırma və quruculuq, 288924-ni təhsil və tədris proqramları, qalanlarını isə digər məsrəflər təşkil edib.
Təhsil haqqı
2010-2011-ci tədris ilində Ostin Texas Universitetinin bakalavr pilləsində təhsil haqqı yerli tələbələr üçün seçdikləri ixtisasdan asılı olaraq ildə 4661-5163, əcnəbi tələbələr üçün isə 14958-17144 ABŞ dolları arasında dəyişib. Magistratura və doktorantura səviyyələrində yerli tələbələrin təhsil haqqı yenə də seçilən ixtisasdan asılı olaraq 5116-6225, əcnəbi tələbələrin təhsil haqqı isə 10310-11789 ABŞ dolları arasında dəyişib.
2010-2011-ci tədris ilində Ostin Texas Universitetində oxumaq üçün tələbəyə, təhsil haqqını çıxmaq şərti ilə, ümumilikdə 24026 ABŞ dolları lazım gəlib. Həmin vəsaitin 10112 ABŞ dollarına yataqxana, 874 ABŞ dollarına kitab və dərs ləvazimatları, 1200 ABŞ dollarına nəqliyyat, 2424 ABŞ dollarına isə digər xərclər daxildir.
Reytinqi
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
47 | 40 | 36 | 39 | 38 | 39 | 38 | 38 | 35 | 35 | 36 | 39 | 37 |
2015/16 | 2014/15 | 2013/14 | 2012/13 | 2011/12 | 2010/11 |
---|---|---|---|---|---|
46 | 28 | 27 | 25 | 29 | -- |
Məşhur məzunları
Buranın məzunu olan məşhurlardan misal olaraq aşağıdakıların adlarını çəkmək olar:
- Lora Buş – ABŞ-nin sabiq prezidenti Corc Buşun xanımı;
- – ABŞ-nin sabiq prezidenti Corc Buşun qızı;
- – ABŞ-nin sabiq prezidenti Lindon Consonun xanımı;
- – ABŞ-nin sabiq prezidenti Lindon Consonun böyük qızı;
- – ABŞ-nin sabiq baş prokuroru;
- – ABŞ-nin sabiq baş prokuroru və ABŞ Ali Məhkəməsinin sabiq hakimi;
- – ABŞ-nin sabiq maliyyə naziri;
- – Ağ evin sabiq mətbuat katibi;
- – Perunun sabiq prezidenti;
- – Kolumbiyanın 9-cu vitse-prezidenti;
- – Meksikanın Avropa Şurasındakı sabiq səfiri;
- – Fələstin Milli Hakimiyyətinin Baş naziri;
- Mustafa Çamran – İranın sabiq müdafiə naziri;
- – OPEK-in yaradıcılarından biri.
Mənbə
- Lamiyə Əliyeva, Dünya universitetləri: Ostin Texas Universiteti 2014-09-09 at the Wayback Machine, "Azərbaycan müəllimi" qəzeti, 13.05.2011, № 18. (az.)
İstinadlar
- . Shanghai Ranking Consultancy. 2014. 2015-04-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 aprel 2015.
- . 2015-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-04-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-12-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- "Academic Ranking of World Universities 2011". 2011-08-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- "Academic Ranking of World Universities 2012". 2013-04-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2019-03-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-01-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-26.
- . 2015-10-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-25.
- "THE World University Rankings (2015-2016)". Times Higher Education. 2015-10-04 tarixində . İstifadə tarixi: 11 mart 2016. (#apostrophe_markup)
- "THE World University Rankings (2014-2015)". Times Higher Education. 2015-05-29 tarixində . İstifadə tarixi: 12 aprel 2015. (#apostrophe_markup)
- "THE World University Rankings (2013-2014)". Times Higher Education. 2013-10-04 tarixində . İstifadə tarixi: 12 aprel 2015. (#apostrophe_markup)
- "THE World University Rankings (2012-2013)". Times Higher Education. 2015-05-30 tarixində . İstifadə tarixi: 12 aprel 2015. (#apostrophe_markup)
- "THE World University Rankings (2011-2012)". Times Higher Education. 2015-04-02 tarixində . İstifadə tarixi: 12 aprel 2015. (#apostrophe_markup)
- "THE World University Rankings (2010-2011)". Times Higher Education. 2015-05-30 tarixində . İstifadə tarixi: 12 aprel 2015. (#apostrophe_markup)
Xarici keçidlər
- utexas.edu — Ostin Texas Universitetinin rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ostin Texas Universiteti ing The University of Texas at Austin ABS nin Texas statinin Ostin seherinde yerlesen ali tehsil muessisesi statin boyuk elmi tedqiqat merkezlerinden biridir Ostin Texas UniversitetiUniversity of Texas at Austin30 17 10 sm e 97 44 22 q u Esasi qoyulub 15 sentyabr 1883Tip DovletTelebe sayi 51195Seher seheriOlke ABSSayt utexas edu Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiUniversitetin kecmis esas binasi 1903 cu il Texasda dovlet universitetinin yaranmasi haqqinda ilk melumat 1827 ci ile tesaduf edir Hemin dovrde Texas Meksika dovletinin terkibinde idi ve burada ilk universitet yaradilmasi haqqinda madde Meksika dovletinin konstitusiyasinda qeyd olunmusdu Konstitusiyada incesenet ve elm sahelerini ehate eden universitetin yaradilmasi gosterilse de hemin dovrde Meksika hokumeti bu istiqametde hec bir tedbir gormur 1836 ci ilde Texas musteqillik elde edir Hemin dovrde Texas Konqresi Respublika Konstitusiyasini qebul edir Konstitusiyanin olkede dovlet tehsilinin yaradilmasi haqqinda maddesine esasen Texasda iki universitet ve iki kollec yaradilmasi haqqinda meseleye toxunulur Nehayet 1839 cu ilde Texas Konqresi ali mekteb yaradilmasi ucun 50 liq Latin Amerikasinda qeyri resmi olcu vahidi torpaq sahesi elece de yeni paytaxt Ostinde 14 akr 160000 m erazi ayirir 1846 ci ilde Texas Amerika Birlesmis Statlarinin terkibine birlesdirilir 1858 ci ilde Texas statinin Qanunvericilik iclasinda yeni universitetin tikintisi ucun 100000 ABS dollari ayrilmasi haqqinda qanun qebul olunur Lakin ABS de bas vermis vetendas muharibesi bu planin reallasmasini xeyli muddet dayandirir Vetendas muharibesi bitdikden sonra 1862 ci ilde qebul edilmis Morrill Qanununa esasen Texas Kend Teserrufati ve Mexanika Kolleci yaradilir Kollec 1876 ci ilde Texas Kend Teserrufati ve Mexanika Universiteti adlandirilir Yeni Texas Konstitusiyasi teleb edir ki yaxin zamanlarda statda birinci dereceli universitet yaradilsin Qerbi Texasda demiryolu tikintisi ucun ayrilmis 1 milyon akr 4000 km erazide yeni universitetin tikintisi planlasdirilir 1883 cu ilde universitet ucun daha 2 milyon akr erazi ayrilir Bu erazilere sahiblik Texas Kend Teserrufati ve Mexanika Universitetinin uzerine dusur 1881 ci ilde yeni yaradilacaq universitetin esas korpusu kimi Ostin tibb bolmesinin kampusu ise Qalveston seherleri secilir 1882 ci ilin ikinci yarisinda universitetin tikintisine baslanilir 1883 cu ilin 15 sentyabrinda Ostin Texas Universiteti ilk telebelerini qebul edir 1934 cu iledek universitetin qedim viktorian qotik uslubuna aid binasi ali mektebin inzibati hissesi kimi fealiyyet gosterir Hemin bina hundur olmasa da genis erazini ehate edir Universitetde yer qitligi yasandigi ucun hemin ilde bir cox muellim ve telebenin etirazina baxmayaraq esas bina sokulur onun yerinde daha muasir qulle ve hundur mertebeli bina tikilir 1920 ci ilde biznesmen ve filantrop Corc Brakenric Ostin Texas Universitetine Kolorado cayinin sahilinde 500 akr erazi bagislayir Naibler Surasinin sesvermesine esasen universitetin kampusunu yeni eraziye kocurmek niyyeti ehalinin etirazi ile qarsilandigi ucun bas tutmur Hemin vaxtdan baslayaraq bu erazi yataqxana ve diger komekci meqsedlere xidmet edir 90 ci illerde qeyd olunan erazinin bir hissesi satilir 1923 cu ilde universitet erazilerinde neft askar olundugu ucun ali mektebin gelirleri suretle coxalmaga baslayir 1931 1947 ci illerde universitetde genislendirme ve yenidenqurma isleri suretlenir 1950 1965 ci illerde Ostin Texas Universiteti yeni 19 bina insa etdirir 1965 ci ilde sahibkarlara kompensasiya odeyerek etraf erazileri alir Belece universitet etraf erazilerde daha 40 akr erazi elde edir 1969 cu ilde universitetde Simali Amerikanin en boyuk yataqxanasi olan Caster merkezi tikilir 14 ve 10 mertebeli iki qulleden ibaret yataqxana kompleksi 3500 e qeder telebe tutumuna malikdir 1971 ci il mayin 22 de universitetin kampusunda ABS nin 36 ci prezidenti olmus Lindon Beyns Consonun ve onun xaniminin elece de hemin dovrde ABS nin prezidenti olan Ricard Niksonun istiraki ile Prezident kitabxanasinin acilisi bas tutur Kitabxana Lindon Beyns Consonun serefine onun adini dasiyir Ostin Texas Universitetinin Lindon Beyns Conson Kitabxanasi ve Muzeyi Milli Arxiv ve Sened Idaresinin terkibindeki 12 prezident kitabxanasindan biridir 2006 ci il aprelin 30 da universitetin Blanton Incesenet Muzeyi istifadeye verilir 14000 m eraziye malik muzey dunyanin en boyuk incesenet muzeylerinden biridir 2008 ci ilin avqustunda temir edilmis Darella Kral stadionu 94113 yerlik Texasin en boyuk stadionuna cevrilir Muasir veziyyetiOstin Texas Universitetinin esas kampusu 423 5 akr 171 4 hektar erazini ehate edir ve hemin erazide ali mektebin 150 binasi yerlesir Burada esas diqqetceken meqamlardan biri memar Pavel Filipp Kret terefinden insa edilmis ve seherciyin merkezinde yerlesen 94 metr hundurlukde qulle ve esas binadir Her axsam ag isiqla isiqlandirilan qulle muxtelif tedbirlerde idman yarislarinda qalibiyyet zamani narinci elece de diger renglerde isiqlandirilir Qullenin yuxari hissesinde 56 zengin yerlesdirildiyi karilyon zenglerin yerlesdirildiyi musiqi aleti Texasda en boyuk karilyon hesab edilir Qullenin zengleri is gunleri seher saat 6 da ve axsam saat 21 de calinir Universitetin kampusundaki diger binalardan Betl Holl Qriqori Anna Hiss gimnaziyalarini Litfild Haus Dis Falk Fild binalarini Darella Kral Texas Memorial Mark Mayers Trek futbol stadionlarini Li ve Co Cemeyl Texas Uzguculuk Merkezini Frenk Ervin Xususi Hadiseler Merkezini ve s qeyd etmek olar Ostin Texas Universiteti ali mektebin kampusunda yerlesen butun binalari birlesdiren genis tunel sistemine malikdir 1930 cu illerde Fizika zavodunun rehberi Karl Ekxardt terefinden yaradilmis tunel sonradan kampus boyudukce genislendirilib Hazirda tunelin umumi uzunlugu 6 mildir ve kommunal xidmetler ucun istifade olunur 1940 ci ilden ali mekteb elektrik enerjisi istehsal ederek ozunu techiz edir Hazirda universitetin kampuslarinda yerlesen obyektler genislendirilmekdedir 2010 cu ilde kimya ve biologiya tedqiqatlari ucun nezerde tutulmus Norman Hakerman binasi istifadeye verilib Bill ve Melinda Geyts Komputer Elmleri Kompleksi Dell Komputer Elmleri binasi Belo Yeni Media merkezinin tikintisine baslanilib Kampusda KUT radiostansiyasi kampus daxilinde telebelerin hereketini tenzimlemek meqsedile avtobuslarla temin olunmus Kapital metro fealiyyet gosterir Ostin Texas Universitetinin nezdinde Kommunikasiya Tehsil Tesviri Incesenet Humanitar Elmler Tebii Elmler Eczaciliq kollecleri Kokrell Muhendislik Tehsilin Davametdirilmesi ve Innovativ tehsil Cekson Yer elmleri Lindon Conson Ictimaiyyetle elaqe MakKombs Biznes Memarliq Informasiya Huquq Tibb bacisi Ictimai fealiyyet Bakalavr Ali mektebleri fealiyyet gosterir Onlarca bakalavr magistr ve doktorluq proqramlari teklif eden kollec ve mektebler oz novbesinde departament bolme institut ve elmi tedqiqat merkezlerinden ibaretdir Kommunikasiya Kollecine Reklam ve ictimaiyyetle elaqe Kommunikativ tedqiqatlar Kommunikasiya elmleri ve pozulmalar Radio televiziya ve film departamentleri Jurnalistika mektebi Annet Straus Vetendas Istiraki Kinematoqrafiya Telekommunikasiya Informasiyalari ve Siyaseti institutlari Cengaver Amerika Jurnalistika Texas Idman ve Media mektebleri Kekeleme Inkisaf Dil ve Koqnitiv Qocalma Elmin Ictimai Anlayisi ve Sehiyye Nitq Istehsalati ve s laboratoriyalar daxildir Tehsil Pedaqogika Kolleci Tedris plani ve telimati Pedaqoji administrasiya Pedaqoji psixologiya Kineziologiya ve sanitariya maariflendirmesi Xususi tehsil departamentlerinden Riyaziyyat Tehsili Tehsil Karyera Xidmeti Tedris Texnologiyasi Medous Tehsil Riskinin Qarsisinin Alinmasi Ikidilli Tehsilin Idareolunmasi Pirson Psixometriya Tetbiqi Tedqiqatlari Latcer Stark Texas Elillik Tedqiqatlari Tehsil Siyaseti Usaq Tedrisi Pedaqoji Administrasiya Voqan Kross Oxuma ve Yazma merkezlerinden Voqan Ictimai Mekteb Tesebbusu Institutundan ibaretdir Tesviri Incesenet Kollecinde Incesenet ve incesenetin tarixi Teatr ve reqs Texas ifaciliq inceseneti Menzereli yerler departamentleri Batler Musiqi Mektebi Latin Amerikasi Vizual Tedqiqatlar Mezoamerika Tesviri Incesenet Amerika Musiqisi Modernizm Tedqiqatlari ve s merkezler fealiyyet gosterirler Humanitar Elmler Kollecine Afrika tedqiqatlari ve Afrika diasporu Hava quvveleri elmi Amerika tedqiqatlari Antropologiya Samuel Vilson antropologiya Coel Brereton Asiya tedqiqatlari Stiven Vayt klassika Deyl Stal iqtisadiyyat Elizabet Kullinqford ingilis dili Daniyela Bini fransiz ve italyan dilleri Kennet Yanq cografiya ve etraf muhit Piter Hess alman tedqiqatlari Qari Frimen dovlet idareciliyi Alan Tulli tarix Ricard Meyer dilcilik Kristen Bryustad Yaxin Serq Boris Robinson herbi elmler Den Dikson herbi deniz elmleri Kori Cul felsefe Ceyms Pennbeyker psixologiya Marta Nyumen ilahiyyat Cefri Uorker ritorika ve yazi Meri Noyburger slavyan ve Avrasiya tedqiqatlari Kristina Vilyams sosiologiya Cil Robbins Ispaniya ve Portuqaliya tedqiqatlari departamentleri daxildir Tebii Elmler Kollecine Astronomiya Biologiya elmleri Kimya ve biokimya Komputer elmleri Insan ekologiyasi Deniz elmleri Riyaziyyat Fizika Statistika ve elmi hesablama departamentleri Deniz elmleri Nanotexnologiya institutlari MakDonald Resedxanasi Brakenric Fild Laboratoriyasi Yaddasin Oyrenilmesi Vaqqoner merkezleri daxildir Eczaciliq Kollecine Tibbi kimya Eczaciliq Farmakologiya ve toksikologiya Farmakoterapiya Eczaciliq Administrasiyasi Eczaciliq tecrubesi departamentleri Narkomaniya Infeksion Xestelikler Tedqiqatlari Molekulyar ve Huceyre Toksikologiyasi Farmakoiqtisadi Tedqiqatlar merkezleri aiddir Ostin Texas Universitetinin nezdinde zengin kolleksiya ve materiala malik bir nece muzey ve kitabxana fealiyyet gosterir Bunlar Lindon Beyns Conson Prezident Kitabxanasi ve Muzeyi Memarliq ve planlasdirma Aleksandr memarliq arxivi Benson Latin Amerika Mallet kimya Klassik Kolleksiya depozit MakKinni muhendislik Tesviri incesenet Volter geologiya Pikl tedqiqat kampusu Deniz elmleri Esas Perri Kastaneda Fizika riyaziyyat astronomiya kitabxanalaridir Lindon Beyns Conson Prezident Kitabxanasi ve Muzeyi neheng sened ve diger materiallardan ibaret elmi tedqiqat ocagidir Harri Rensom Merkezi dunyanin en zengin arxivlerinden biridir Netti Li Benson Latin Amerikasi Kolleksiyasi ABS de bu sahe uzre en boyuk kitabxanadir Blanton Incesenet Muzeyi olkenin en neheng bedii muzeylerindendir ve burada meshur kolleksiyalar cemlenib Dolf Brisko Amerika Tarixi Merkezi Cenub Qerbi Amerika ve Texasin tarixine aid zengin kolleksiyaya malik boyuk elmi tedqiqat muessisesidir Texas Memorial Muzeyi feal tebii elmi merkez olaraq coxlu sayda ziyaretciler qebul edir KontingentiPrezidenti Universitetin hazirki 28 ci prezidenti professor Uilyam Carlz Pauersdir O bu vezifeni 2006 ci il fevralin 1 den icra etmeye baslayib Isci heyeti Universitetde umumilikde 24000 e yaxin isci calisir Iscilerin 3000 e qederini professor muellim heyeti teskil edir Onlarin arasinda 63 nefer Milli Elmler Akademiyasinin uzvu 9 Nobel mukafati laureati onlarca Pulitser mukafati Milli Elmler Milli Texnologiyalar Tyurinq ve s medallarin qalibleri var Telebeleri Universitetde umumilikde 51195 nefer telebe tehsil alir Onlarin 38420 neferini bakalavr 11095 neferini magistrant ve doktorantlar 1193 neferini Huquq 487 neferini ise Eczaciliq fakultesinin telebeleri teskil edirler Ostin Texas Universitetinde tehsil alan bakalavrlarin 34999 neferi texasli 1697 neferi ABS nin muxtelif statlarindan olan 1724 neferi ise ecnebi telebelerdir Hazirda dunya uzre bu ali mektebin 450000 mezunu muxtelif sahelerde fealiyyet gosterir YataqxanalariOstin Texas Universitetinin kampusunda 14 yataqxana movcuddur Bu yataqxanalarda 8000 e qeder telebe yerlesdirmek mumkundur Yataqxanalarin arasinda en boyuyu 1969 cu ilde istifadeye verilen ve 3500 den cox telebe tutumuna malik Cester Merkezidir Seherciyi xatirladan bu yataqxana kompleksi universitetin tarixinde heyata kecirilen en iri tikinti layihelerinden biridir Eyni zamanda ali mektebde Endryus Litfild Kinsolvinq Blanton Karozers Kriksayd Almetris Duren Mur Hill kimi boyuk yataqxanalar fealiyyet gosterir Telebeler ozel yataqxanalarda kiraye menzillerde de qala bilerler Telebe teskilatlariUniversitetde 1000 e qeder telebe teskilati movcuddur Burada fealiyyet gosteren en qedim teskilatin tarixi 1902 ci ile tesaduf edir Universitetde Study Breaks Magazine The Dailiy Texas Texas Travesty telebe nesrleri fealiyyet gosterir Ostin Texas Universitetinin talismani Texas lonqhornu iribuynuzlu heyvan Bevo okuzu hesab edilir Ali mektebin rengleri ise narinci ve agdir Idman tedbirlerinde telebeler barmaqlarini buynuz seklinde qaldiraraq Texas mubarizesi himnini oxuyurlar Universitet genis cesidli idman proqramlari teklif edir ve bu sahe uzre ehemiyyetli nailiyyetlere malikdir Exlaq KodeksiOstin Texas Universitetinin Exlaq Kodeksi asagidakilardan ibaretdir tehsil kesf azadliq liderlik cavabdehlik insanlara yeni imkanlarin yaradilmasi Universitetin her bir uzvu bu deyerlere butovluk sedaqet inam edalet ve hormet beslemeli insanlara layiqli xidmet gostermelidir Ostin Texas Universitetinin esas missiyasi ali diplomdansonraki tehsil elmi tedqiqatlar ve dovlet qullugu kimi qarsiliqli elaqeye malik saheler uzre mukemmel neticeler elde etmekdir Universitet Texas ve ondan kenarda bas veren pozitiv deyisikliklerde esas katalizator rolu oynamaga can atir medeniyyetlerin qorunmasi inkisaf etdirilmesi ve dunya iqtisadiyyatinin guclendirilmesi uzre yeni proqramlar hazirlayir Budcesi2010 cu il uzre ali mektebin umumi illik budcesi 2 14 milyard dollar olmusdur 2009 2010 cu tedris ilinde Ostin Texas Universitetinin illik gelirleri 7030037 ABS dollari olub Bu meblegin 667561 ni umumi odemeler ve qrantlar 356500 ni dovlet yardimlari 458495 ni iane 1285066 ni universitetin magazalari zavodlari elece de icareye verdiyi binalar hesabina elde olunan qalanlarini ise diger gelirler teskil edib Hemin tedris ilinde universitetin umumi xercleri 5033208 ABS dollari olub Vesaitin 1128493 ni ictimai tebligat 978554 ni ekoloji berpa ve tedqiqatlar 532706 ni yasillasdirma ve quruculuq 288924 ni tehsil ve tedris proqramlari qalanlarini ise diger mesrefler teskil edib Tehsil haqqi2010 2011 ci tedris ilinde Ostin Texas Universitetinin bakalavr pillesinde tehsil haqqi yerli telebeler ucun secdikleri ixtisasdan asili olaraq ilde 4661 5163 ecnebi telebeler ucun ise 14958 17144 ABS dollari arasinda deyisib Magistratura ve doktorantura seviyyelerinde yerli telebelerin tehsil haqqi yene de secilen ixtisasdan asili olaraq 5116 6225 ecnebi telebelerin tehsil haqqi ise 10310 11789 ABS dollari arasinda deyisib 2010 2011 ci tedris ilinde Ostin Texas Universitetinde oxumaq ucun telebeye tehsil haqqini cixmaq serti ile umumilikde 24026 ABS dollari lazim gelib Hemin vesaitin 10112 ABS dollarina yataqxana 874 ABS dollarina kitab ve ders levazimatlari 1200 ABS dollarina neqliyyat 2424 ABS dollarina ise diger xercler daxildir Reytinqi Academic Ranking of World Universities deki yeri 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 201547 40 36 39 38 39 38 38 35 35 36 39 37 Times Higher Education World University Rankings deki yeri 2015 16 2014 15 2013 14 2012 13 2011 12 2010 1146 28 27 25 29 Meshur mezunlariBuranin mezunu olan meshurlardan misal olaraq asagidakilarin adlarini cekmek olar Lora Bus ABS nin sabiq prezidenti Corc Busun xanimi ABS nin sabiq prezidenti Corc Busun qizi ABS nin sabiq prezidenti Lindon Consonun xanimi ABS nin sabiq prezidenti Lindon Consonun boyuk qizi ABS nin sabiq bas prokuroru ABS nin sabiq bas prokuroru ve ABS Ali Mehkemesinin sabiq hakimi ABS nin sabiq maliyye naziri Ag evin sabiq metbuat katibi Perunun sabiq prezidenti Kolumbiyanin 9 cu vitse prezidenti Meksikanin Avropa Surasindaki sabiq sefiri Felestin Milli Hakimiyyetinin Bas naziri Mustafa Camran Iranin sabiq mudafie naziri OPEK in yaradicilarindan biri MenbeLamiye Eliyeva Dunya universitetleri Ostin Texas Universiteti 2014 09 09 at the Wayback Machine Azerbaycan muellimi qezeti 13 05 2011 18 az Istinadlar Shanghai Ranking Consultancy 2014 2015 04 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 aprel 2015 2015 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 09 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 04 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 09 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 09 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 12 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 Academic Ranking of World Universities 2011 2011 08 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 Academic Ranking of World Universities 2012 2013 04 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2019 03 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 01 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 04 26 2015 10 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 25 THE World University Rankings 2015 2016 Times Higher Education 2015 10 04 tarixinde Istifade tarixi 11 mart 2016 apostrophe markup THE World University Rankings 2014 2015 Times Higher Education 2015 05 29 tarixinde Istifade tarixi 12 aprel 2015 apostrophe markup THE World University Rankings 2013 2014 Times Higher Education 2013 10 04 tarixinde Istifade tarixi 12 aprel 2015 apostrophe markup THE World University Rankings 2012 2013 Times Higher Education 2015 05 30 tarixinde Istifade tarixi 12 aprel 2015 apostrophe markup THE World University Rankings 2011 2012 Times Higher Education 2015 04 02 tarixinde Istifade tarixi 12 aprel 2015 apostrophe markup THE World University Rankings 2010 2011 Times Higher Education 2015 05 30 tarixinde Istifade tarixi 12 aprel 2015 apostrophe markup Xarici kecidlerutexas edu Ostin Texas Universitetinin resmi sayti