Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oqtay Sinanoğlu (türk. Oktay Sinanoğlu, 25 fevral 1935, Bari – 19 aprel 2015, Mayami, Florida25 fevral 1935) — professor, Humboldt mükafatı laureatı
| Oqtay Sinanoğlu | |
|---|---|
| türk. Oktay Sinanoğlu | |
 | |
| Doğum tarixi | 25 fevral 1935 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 19 aprel 2015 (80 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Elm sahəsi | fiziki kimya |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Oqtay Nüzhət oğlu Sinanoğlu 26 fevral 1935-ci ildə İtaliyanın Bari şəhərində anadan olmuşdur. Atası o dövrdə Türkiyənin İtaliyadakı səfiri olduğunda Oqtay 1939-cu ilə qədər ailəsi ilə burada yaşamışdır. 1939-cu ildə Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra Ankara şəhərində Yenişəhər Liseyində təhsil almağa başlamışdır. 1953-cü ildə orta məktəbi bitirən Oqtay təhsilini davam etdirmək üçün ABŞ-yə yola düşür. O, 1956-cı ildə Kaliforniya Universitetini (Berkli) kimya mühəndisi ixtisası üzrə ən yüksək göstəricilərlə başa vurur. 1957-ci ildə 8 ay müddətinə Massaçuset Texnologiya İnstitutunda təhsilini ən yüksək qiymətlərlə başa vurduqdan sonra 2 il ərzində Kaliforniya Universitetində doktorluq işini tamamlayır.
Fəaliyyəti
1960-cı ildən Yel (Yale) Universitetinde associate professor kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır. 1961-ci ildə o, "Alfred P. Sloan" mükafatına, 1963-cü ildə 28 yaşında professor adına layiq görülür və XX əsrdə Yel Universitetinin ən gənc professoru olur. Bundan başqa o, Molekulyar biologiya kafedrasına ömürlük rəhbərlik etmək hüququ da qazanır. 1964-cü illdə universitetin nəzəri kimya fakültəsini yaradan Sinanoğlu buradakı faəliyyət müddətində "Atom və molekulların çox-elektron teoremi" (1961), "Şəbəkə nəzəriyyəsi" (1964), "Kimyəvi reaksiyaların mexanizm qanunu" (1974), "Mikrotermodinamika" (1981) kimi işlərini həyata keçirir. Yel Universitetində 37 il fəaliyyət göstərdikdən sonra 1997-ci ildə təqaüdə çıxaraq Türkiyəyə qayıtmışdır. Eyni il Ulduz Texniki Universitetində çalışmağa başlayan Sinanoğlu 2002-ci ilə qədər univeristetin professoru olmuşdur. Kimya ilə yanaşı Türk dilçilik elminə də böyük töhfələr verən Sinanoğlu qeyd edirdi: "Türk dili özlüyündə riyazi bir dildir və elm üçün çox əlverişlidir" . Bu haqda olan fikirlərini "Türk Ədəbiyyatı", "Türk yurdu", "Miliiyət", "Yeni Türkiyə" kimi jurnallarda çap etdirdiyi məqalələrində əks etdirmişdir.
Əsərləri
Akademik əsərləri:
- Modern Quantum Chemistry : Istanbul Lectures (Academic Press,1965)
- Sigma Molecular Orbital Theory (Yale Press,1970)
- Three Approaches to Electron Correlation in Atoms and Molecules (Yale Press,1971)
- New Directions in Atomic Physics (Yale Press,1971)
Kitabları:
- Fiziki-kimya terminləri lüğəti (1978)
- Prof. Sinanoğlu və Türkcə (1997)
- Bir Nyu-York xəyalı: Bye Bye Türkcə/ Türkcə gedərsə Türkiyə gedər (2011)
- Hədəf Türkiyə
- Yeni Elmin üfüqləri 1–2-3
- Açıqlamalı fiziki-kimya və riyazi terminlər lüğəti (2000)
Mükafatları
1973-cü ildə elm sahəsində nüfuzlu mükafatlardan biri sayılan Humboldt adına mükafatın ilk laureatı olmuşdur. Digər mükafatları aşağıdakılardır:
- 1966 — TÜBİTAK Elmi Mükafatı
- 1973 — Almaniya A. von Humboldt mükafatı
- 1973 — Meksika Elena Moşinski Elmi Mükafatı
- 1975 — Yaponiya Beynəlxalq Elm xadimləri mükafatı
- 1992 — Mədəniyyət Nazirliyi Məlumat Çağı mükafatı
- 1995 — İLESAM Üstün xidmət mükafatı
- 1995 — TYB İlin Fikir adamı mükafatı
- 2002 — TÜRSAV Türk Dünyasına Xidmət Mükafatı
Xarici keçidlər
- Oktay Sinanoğlu'nun Resmi Web Sitesi 2009-02-10 at the Wayback Machine
İstinadlar
- In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist. Yel Universiteti, 2015.
- (PDF). 2019-04-19 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-19.
- "Türk Einstein'ı yoğun bakımda! Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu kimdir?". Hürriyet (Turkish). 2015-04-10. 2015-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-21.
- "In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist". Yale News. 2015-04-20. 2016-01-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-21.
- "Geçmiş Yıllarda Bilim Ödülü Alanlar" (Turkish). TÜBİTAK. 2016-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Oqtay Sinanoglu turk Oktay Sinanoglu 25 fevral 1935 Bari 19 aprel 2015 Mayami Florida 25 fevral 1935 professor Humboldt mukafati laureatiOqtay Sinanogluturk Oktay SinanogluDogum tarixi 25 fevral 1935 1935 02 25 Dogum yeri Bari Bari eyaleti d Apuliya ItaliyaVefat tarixi 19 aprel 2015 2015 04 19 80 yasinda Vefat yeri Mayami Florida ABSDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiElm sahesi fiziki kimyaElmi derecesi felsefe doktoruIs yerleri Yel Universiteti ODTUTehsili Massacusets Texnologiya Institutu Berkli Kaliforniya Universiteti TED Ankara Kolleci d Uzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiOqtay Nuzhet oglu Sinanoglu 26 fevral 1935 ci ilde Italiyanin Bari seherinde anadan olmusdur Atasi o dovrde Turkiyenin Italiyadaki sefiri oldugunda Oqtay 1939 cu ile qeder ailesi ile burada yasamisdir 1939 cu ilde Turkiyeye qayitdiqdan sonra Ankara seherinde Yeniseher Liseyinde tehsil almaga baslamisdir 1953 cu ilde orta mektebi bitiren Oqtay tehsilini davam etdirmek ucun ABS ye yola dusur O 1956 ci ilde Kaliforniya Universitetini Berkli kimya muhendisi ixtisasi uzre en yuksek gostericilerle basa vurur 1957 ci ilde 8 ay muddetine Massacuset Texnologiya Institutunda tehsilini en yuksek qiymetlerle basa vurduqdan sonra 2 il erzinde Kaliforniya Universitetinde doktorluq isini tamamlayir Fealiyyeti1960 ci ilden Yel Yale Universitetinde associate professor kimi fealiyyet gostermeye baslayir 1961 ci ilde o Alfred P Sloan mukafatina 1963 cu ilde 28 yasinda professor adina layiq gorulur ve XX esrde Yel Universitetinin en genc professoru olur Bundan basqa o Molekulyar biologiya kafedrasina omurluk rehberlik etmek huququ da qazanir 1964 cu illde universitetin nezeri kimya fakultesini yaradan Sinanoglu buradaki faeliyyet muddetinde Atom ve molekullarin cox elektron teoremi 1961 Sebeke nezeriyyesi 1964 Kimyevi reaksiyalarin mexanizm qanunu 1974 Mikrotermodinamika 1981 kimi islerini heyata kecirir Yel Universitetinde 37 il fealiyyet gosterdikden sonra 1997 ci ilde teqaude cixaraq Turkiyeye qayitmisdir Eyni il Ulduz Texniki Universitetinde calismaga baslayan Sinanoglu 2002 ci ile qeder univeristetin professoru olmusdur Kimya ile yanasi Turk dilcilik elmine de boyuk tohfeler veren Sinanoglu qeyd edirdi Turk dili ozluyunde riyazi bir dildir ve elm ucun cox elverislidir Bu haqda olan fikirlerini Turk Edebiyyati Turk yurdu Miliiyet Yeni Turkiye kimi jurnallarda cap etdirdiyi meqalelerinde eks etdirmisdir EserleriAkademik eserleri Modern Quantum Chemistry Istanbul Lectures Academic Press 1965 Sigma Molecular Orbital Theory Yale Press 1970 Three Approaches to Electron Correlation in Atoms and Molecules Yale Press 1971 New Directions in Atomic Physics Yale Press 1971 Kitablari Fiziki kimya terminleri lugeti 1978 Prof Sinanoglu ve Turkce 1997 Bir Nyu York xeyali Bye Bye Turkce Turkce gederse Turkiye geder 2011 Hedef Turkiye Yeni Elmin ufuqleri 1 2 3 Aciqlamali fiziki kimya ve riyazi terminler lugeti 2000 Mukafatlari1973 cu ilde elm sahesinde nufuzlu mukafatlardan biri sayilan Humboldt adina mukafatin ilk laureati olmusdur Diger mukafatlari asagidakilardir 1966 TUBITAK Elmi Mukafati 1973 Almaniya A von Humboldt mukafati 1973 Meksika Elena Mosinski Elmi Mukafati 1975 Yaponiya Beynelxalq Elm xadimleri mukafati 1992 Medeniyyet Nazirliyi Melumat Cagi mukafati 1995 ILESAM Ustun xidmet mukafati 1995 TYB Ilin Fikir adami mukafati 2002 TURSAV Turk Dunyasina Xidmet MukafatiXarici kecidlerOktay Sinanoglu nun Resmi Web Sitesi 2009 02 10 at the Wayback MachineIstinadlarIn memoriam Oktay Sinanoglu renowned theoretical chemist Yel Universiteti 2015 PDF 2019 04 19 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 19 Turk Einstein i yogun bakimda Prof Dr Oktay Sinanoglu kimdir Hurriyet Turkish 2015 04 10 2015 08 17 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 21 In memoriam Oktay Sinanoglu renowned theoretical chemist Yale News 2015 04 20 2016 01 06 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 21 Gecmis Yillarda Bilim Odulu Alanlar Turkish TUBITAK 2016 04 18 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 21