Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Su inəyi (Erkəyinə Su öküzü deyilir) və ya Morj (lat. Odobenus rosmarus) — dəniz məməlisi olaraq Morjkimilər fəsiləsinə daxil olan müasir dönəmdə mövcud olan növ. Yaşlı fərdi asanlıqla cavan fərddən fərqləndirmək olur. Bu dəniz canlısı ölçülərinə görə pərayaqlılar arasında yalnız Dəniz filindən geri qalır. Arealı əsasən Arktika qurşağında yerləşir.
| Morj | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Klad: Klad: Klad: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Cins: ???: Morj | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Görünüşü
Nəhəng dəniz məməlisi olan morjlar qalın dəriyə malikdirlər. Ön yuxarı yırtıcı dişləri digərlərinə nisbətdə yaxşı inkişaf etmişdir. Uzun olub, aşağı istiqamətlənmiş formadadır. Geniş sifətə malikdir. İri bığcıqlara sahibdir. Xariçi qulaq eyvanı yoxdur, gözləri kiçikdir.
Dərisi sarı rəngli tükcüklərlə sahibdir. Yaşlandıqca tüklərin sayı azalır. Yaşlı fərdlərdə demək olar ki, tük olmur. Ətraflar quruda daha çox hərəkət etməyə vərdişlidir. Morjlar gəzə bilirlər. Onlar suitilərdən fərqli olaraq sürünmürlər.
Anatomiya
Sakit okean morjlarının erkəkləri bəzən 2000 kq çəki verə bilir. Adətən isə 800 - 1700 kq arası olurlar. Atlantik yarımnövü ölçü baxımından 10—20 % kiçik olurlar. Atlantik yarımnövünün dişləri kiçik olur. Sakit okean yarımnövü isə ölçü baxımından nisbətən iri olurlar. Dişilər erkəklərdən bəzən üç dəfə kiçik olurlar. Atlantik yarımnövünün dişiləri 560 kq, bəzən isə 400 kq, Sakit okean yarımnövünün dişisi isə 794 kq və 2,2 - 3,6 m uzunluğunda olur. Bu canlılarda əsasən iki çüt süd döşü olur. Nadir hallarda 5 süd döşü müşahidə edilir. Süd vəzləri qalın dərinin altında yerləşir. Bəzən müxtəlif səslər çıxarırlar.
Dişləri
Morjları digər dəniz calılarından fərqlədirən əsas xüsusiyyətləri iki iri uzun dişləridir. Onların hər biri bəzən bir metrə çata bilir. Çəkiləri isə 5,4 kq təşkil edir. Bu dişlər erkklərdə dişilərə nisbətdə iri olur. İri dişə sahib erkək qrupun liderinə çevrilir. Diş onların asanlıqla su səthinə çıxmağa yardım göstərir.
Dərisi
Morjlar qalın dəriyə malik olurlar. Erkəklərin boyun və qol nahiyyəsində dərinin qalınlığı 10 sm təşkil edir. Piy qalınlığı 15 sm olur. Cavan fərdlərin dərisi tünd-qəhvəyi, yaşlılarda isə solğuldur. Bəzən tamamən ağ rəngdə olurlar.
Yarımnövləri
Morjlar üç yarımnövə bölünür:
- ( Illiger, 1811)
- ( Linnaeus, 1758)
Bəzən ( Chapskii, 1940) müstəqil yarımnöv hesab edilir. Analizlər nəticəsində bu yarımnövün müstəqil olması isbat edilməmiş və Sakitokean yarımnövünün qərb populyasiyası olması isbat edilmişdir.
Yayılma və populyasiya
1990-ci il qiymətləndirilməsinə görə Sakit okean yarımnövünün sayı 200 min baş olmuşdur. Sakitokean populyasiyasının böyük qismi Berinq boğazı və Çukot dənizi sularında yayılmışlar. Arealın şimal sərhədi Vrangel adası və Bofort dənizinin şimal hissəsini əhatə edir. Cənub arealı isə Çukot yarımadası ətrafı ərazilərdə Bristol körfəzi və Anadır körfəzi ətrafı ərazilərdə yerləşir. Onların qalıqları hətta Şimali Kaliforniya sahillərində belə rast gəlinmişdir. Son buzlaşma dövründə onların bu ərazidə yaşaması faktdır
Atlantik morjunun demək olar ki böyük hissəsi ovlanmışdır. Hazırda sayları 20 min baş olaraq qiymətləndirilir.. Bu yarımnövün arealı Arktik Kanada, Şpitsbergen və Qrenlandiya sahillərini təşkil edir.. Atlantik okeanın şərq sahillərində əsasən Kanada sahillərində görünürlər
Laptev morj populyasiyası əsasən Laptevlər dənizi, Kara dənizinin şərq və Şərqi Sibir dənizinin qərb hissəsində yayılmışdır. Sayları 5-10 min baş olaraq qiymətləndirilir.
Xüsusiyyətləri
Morjlar olduqca təhlükəli canlılardır. Onlar iri dişləri ilə hətta qayığı belə dağıda bilirlər. Nadir hallarda onlar özləri birinci hücum edirlər. Qrup halında yaşayırlar. Sualtında 10 dəqiqə qala bilirlər. Qidasının əsasını kiçik molyusklar və digər onurğasızlar təşkil edir. Onların suitlərə hücumu mümkündür. Morjlar həmcinin balıq yeyirlər. Üç-dörd ilə bir bala verirlər. 6 ay müddətində bala südlə bəslənir. Anaları ilə birlikdə 3-4 il yaşayırlar.
İri dişləri həm hücum həmdə müdafiə məqsədlidir.. Üstəlik erkəklər dişilərə sahiblənmək məqsədi ilə bir-biri ilə mübarizə aparırlar. Onlar dişlərinin hesabına buz və ya qayalı sahillərə çıxa bilirlər. Əbəs yerə yunanca adı «dişi ilə gəzən» mənasını bildirir.
Düşmənləri
İnsandan bаşqa təbii düşmənləri, Ağ ayı və Osadır. Morjlar bəzən xariçi və daxili parazitlərdən əziyyət çəkirlər
İnsan tərəfindən ovlanması və populyasiyanın müasir vəziyyəti
XVIII—XIX əsrlərdə bu canlılara qarşı kütləvi ov həyata keçirilirdi. Bu isə Atlantik populyasiyasının demək olan ki, məhv olmuşdurlar.
Hazırda isə onlara qarşı ov qadağan edilmişdir. Bircə bu canlıların ovunu həyata keçirməyə şimal xalqları olan Eskimoslar və Çukçalara icazə verilmişdir.
Onlara qarşı ov əsasən yayın sonları həyata keçirilir. ət qaxac edilir və qış idasının əsasını təşkil edir. Bu ət şimal xalqlarının əsas qidasını təşkil edir. Bu canlıların sümükləri yerli xalqların folklor nümumələrində istifadə edilir.
Morjlara qarşı ov əsasən Rusiya, ABŞ, Kanada və Danimarka tərəfindən həyata keçirilirdi. Morjlara qarşı hazırda əsas təhlükə iqlim dəyişkənliyidir. Bu onların arealının daralmasına səbəb olur. Üstəlik qidaları azalır.
Hazırda bu canlıların dəqiq sayları haqqında məlumat yoxdur. Bununla belə bir çox ölkələrdə bu canlılar qırmızı kitaba daxil edilmişdir.
Maraqlı fakt
- Morj penisi 50 sm təşkil edir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p.
- H. Hüseynov. Rusca-azərbaycanca lüğət, II cild (Русско-азербайджанский словарь). 1941. səh. 535.
- Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 110. — 10 000 экз
- Fay, F.H. "Odobenus rosmarus". Mammalian Species. 238. 1985: 1–7. 2013-09-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- Fay, F. H. Ecology and Biology of the Pacific Walrus (Odobenus rosmarus divergens). — Washington, DC.: U. S. Dept. of the Interior, Fish and Wildlife Service, 1982. — 279 p.
- "Morjlar". 2017-11-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- "Страница о морже в списке МСОП". 2018-09-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- Gilbert, J.R., G.A. Fedoseev, D. Seagars, E. Razlivalov, and A. LaChugin. "Aerial census of Pacific walrus, 1990". USFWS R7/MMM Technical Report 92-1. 1992: 33 pp.
- US Fish and Wildlife Service, (PDF), 2002, 2011-05-15 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2016-02-17
- Dyke, A.S., J. Hooper, C.R. Harington, and J.M. Savelle. "The Late Wisconsinan and Holocene record of walrus (Odobenus rosmarus) from North America: A review with new data from Arctic and Atlantic Canada". Arctic. 52. 1999: 160–181.
- [NAMMCO] North Atlantic Marine Mammal Commission. 1995. Report of the third meeting of the Scientific Committee. In: NAMMCO Annual Report 1995, NAMMCO, Tromsø, pp. 71-127.
- North Atlantic Marine Mammal Commission, Status of Marine Mammals of the North Atlantic: The Atlantic Walrus (PDF), 2007-10-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2016-02-17
- Born, E. W., Andersen, L. W., Gjertz, I. and Wiig, Ø. "A review of the genetic relationships of Atlantic walrus (Odobenus rosmarus rosmarus) east and west of Greenland". Polar Biology. 24. 2001: 713–718.
- Fisheries and Oceans Canada. "Atlantic Walrus: Northwest Atlantic Population". 2006-09-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- . 2008-10-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- Bockstoce, J.R. and D.B. Botkin. "The Harvest of Pacific Walruses by the Pelagic Whaling Industry, 1848 to 1914". Arctic and Alpine Research. 14 (3). 1982: 183–188.
- Chivers, C.J. "A Big Game". New York Times Online. 2002-08-25. 2012-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- US Fish and Wildlife Service, (PDF), 2007, 2011-05-15 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2016-02-17
- Eleanor, E.W., M.M.R. Freeman, and J.C. Makus. "Use and preference for Traditional Foods among Belcher Island Inuit". Artic. 49 (3). 1996: 256–264.
- Garlich-Miller, J.G. and D.M. Burn. "Estimating the harvest of Pacific walrus, Odobenus rosmarus divergens, in Alaska". 97 (4). 1997: 1043–1046.
- Witting, L. and Born, E. W. "An assessment of Greenland walrus populations". ICES Journal of Marine Science. 62 (2). 2005: 266–284.
- Kaufman, M. "Warming Arctic Is Taking a Toll, Peril to Walrus Young Seen as Result of Melting Ice Shelf". Washington Post. 2006-04-15. səh. A7. 2008-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- "IUCN 2008. 2008 IUCN Red List of Threatened Species". 20 December 2008. 2011-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- "Красная Книга России". 2008-12-21. 2012-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-17.
- . 2011-08-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Su ineyi Erkeyine Su okuzu deyilir ve ya Morj lat Odobenus rosmarus deniz memelisi olaraq Morjkimiler fesilesine daxil olan muasir donemde movcud olan nov Yasli ferdi asanliqla cavan ferdden ferqlendirmek olur Bu deniz canlisi olculerine gore perayaqlilar arasinda yalniz Deniz filinden geri qalir Areali esasen Arktika qursaginda yerlesir MorjElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Klad Klad YirticikimilerDeste YirticilarYarimdeste ItkimilerInfradeste Klad Klad Klad Klad Fesileustu Fesile MorjlarCins Morj MorjBeynelxalq elmi adiOdobenus rosmarus L 1758Sekil axtarisiITIS 180639NCBI 9707EOL 328627FW 72172GorunusuNeheng deniz memelisi olan morjlar qalin deriye malikdirler On yuxari yirtici disleri digerlerine nisbetde yaxsi inkisaf etmisdir Uzun olub asagi istiqametlenmis formadadir Genis sifete malikdir Iri bigciqlara sahibdir Xarici qulaq eyvani yoxdur gozleri kicikdir Derisi sari rengli tukcuklerle sahibdir Yaslandiqca tuklerin sayi azalir Yasli ferdlerde demek olar ki tuk olmur Etraflar quruda daha cox hereket etmeye verdislidir Morjlar geze bilirler Onlar suitilerden ferqli olaraq surunmurler AnatomiyaMorj oz iri dislerini buzun uzerine cixmaq meqsedi ile istifade edir Skelet Sakit okean morjlarinin erkekleri bezen 2000 kq ceki vere bilir Adeten ise 800 1700 kq arasi olurlar Atlantik yarimnovu olcu baximindan 10 20 kicik olurlar Atlantik yarimnovunun disleri kicik olur Sakit okean yarimnovu ise olcu baximindan nisbeten iri olurlar Disiler erkeklerden bezen uc defe kicik olurlar Atlantik yarimnovunun disileri 560 kq bezen ise 400 kq Sakit okean yarimnovunun disisi ise 794 kq ve 2 2 3 6 m uzunlugunda olur Bu canlilarda esasen iki cut sud dosu olur Nadir hallarda 5 sud dosu musahide edilir Sud vezleri qalin derinin altinda yerlesir Bezen muxtelif sesler cixarirlar DisleriMorjlari diger deniz calilarindan ferqlediren esas xususiyyetleri iki iri uzun disleridir Onlarin her biri bezen bir metre cata bilir Cekileri ise 5 4 kq teskil edir Bu disler erkklerde disilere nisbetde iri olur Iri dise sahib erkek qrupun liderine cevrilir Dis onlarin asanliqla su sethine cixmaga yardim gosterir DerisiMorjlar qalin deriye malik olurlar Erkeklerin boyun ve qol nahiyyesinde derinin qalinligi 10 sm teskil edir Piy qalinligi 15 sm olur Cavan ferdlerin derisi tund qehveyi yaslilarda ise solguldur Bezen tamamen ag rengde olurlar YarimnovleriMorjlar uc yarimnove bolunur Illiger 1811 Linnaeus 1758 Bezen Chapskii 1940 musteqil yarimnov hesab edilir Analizler neticesinde bu yarimnovun musteqil olmasi isbat edilmemis ve Sakitokean yarimnovunun qerb populyasiyasi olmasi isbat edilmisdir Yayilma ve populyasiya1990 ci il qiymetlendirilmesine gore Sakit okean yarimnovunun sayi 200 min bas olmusdur Sakitokean populyasiyasinin boyuk qismi Berinq bogazi ve Cukot denizi sularinda yayilmislar Arealin simal serhedi Vrangel adasi ve Bofort denizinin simal hissesini ehate edir Cenub areali ise Cukot yarimadasi etrafi erazilerde Bristol korfezi ve Anadir korfezi etrafi erazilerde yerlesir Onlarin qaliqlari hetta Simali Kaliforniya sahillerinde bele rast gelinmisdir Son buzlasma dovrunde onlarin bu erazide yasamasi faktdir Atlantik morjunun demek olar ki boyuk hissesi ovlanmisdir Hazirda saylari 20 min bas olaraq qiymetlendirilir Bu yarimnovun areali Arktik Kanada Spitsbergen ve Qrenlandiya sahillerini teskil edir Atlantik okeanin serq sahillerinde esasen Kanada sahillerinde gorunurler Laptev morj populyasiyasi esasen Laptevler denizi Kara denizinin serq ve Serqi Sibir denizinin qerb hissesinde yayilmisdir Saylari 5 10 min bas olaraq qiymetlendirilir XususiyyetleriMorjlar olduqca tehlukeli canlilardir Onlar iri disleri ile hetta qayigi bele dagida bilirler Nadir hallarda onlar ozleri birinci hucum edirler Qrup halinda yasayirlar Sualtinda 10 deqiqe qala bilirler Qidasinin esasini kicik molyusklar ve diger onurgasizlar teskil edir Onlarin suitlere hucumu mumkundur Morjlar hemcinin baliq yeyirler Uc dord ile bir bala verirler 6 ay muddetinde bala sudle beslenir Analari ile birlikde 3 4 il yasayirlar Iri disleri hem hucum hemde mudafie meqsedlidir Ustelik erkekler disilere sahiblenmek meqsedi ile bir biri ile mubarize aparirlar Onlar dislerinin hesabina buz ve ya qayali sahillere cixa bilirler Ebes yere yunanca adi disi ile gezen menasini bildirir DusmenleriInsandan basqa tebii dusmenleri Ag ayi ve Osadir Morjlar bezen xarici ve daxili parazitlerden eziyyet cekirlerInsan terefinden ovlanmasi ve populyasiyanin muasir veziyyeti XVIII XIX esrlerde bu canlilara qarsi kutlevi ov heyata kecirilirdi Bu ise Atlantik populyasiyasinin demek olan ki mehv olmusdurlar Hazirda ise onlara qarsi ov qadagan edilmisdir Birce bu canlilarin ovunu heyata kecirmeye simal xalqlari olan Eskimoslar ve Cukcalara icaze verilmisdir Onlara qarsi ov esasen yayin sonlari heyata kecirilir et qaxac edilir ve qis idasinin esasini teskil edir Bu et simal xalqlarinin esas qidasini teskil edir Bu canlilarin sumukleri yerli xalqlarin folklor numumelerinde istifade edilir Morjlara qarsi ov esasen Rusiya ABS Kanada ve Danimarka terefinden heyata kecirilirdi Morjlara qarsi hazirda esas tehluke iqlim deyiskenliyidir Bu onlarin arealinin daralmasina sebeb olur Ustelik qidalari azalir Hazirda bu canlilarin deqiq saylari haqqinda melumat yoxdur Bununla bele bir cox olkelerde bu canlilar qirmizi kitaba daxil edilmisdir Maraqli faktMorj penisi aleutlar terefinden qoparilmisdir Uzunlugu 56 sm Morj penisi 50 sm teskil edir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 H Huseynov Rusca azerbaycanca luget II cild Russko azerbajdzhanskij slovar 1941 seh 535 Sokolov V E Pyatiyazychnyj slovar nazvanij zhivotnyh Mlekopitayushie Latinskij russkij anglijskij nemeckij francuzskij pod obshej redakciej akad V E Sokolova M Rus yaz 1984 S 110 10 000 ekz Fay F H Odobenus rosmarus Mammalian Species 238 1985 1 7 2013 09 15 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 17 Fay F H Ecology and Biology of the Pacific Walrus Odobenus rosmarus divergens Washington DC U S Dept of the Interior Fish and Wildlife Service 1982 279 p Morjlar 2017 11 10 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 17 Stranica o morzhe v spiske MSOP 2018 09 29 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 17 Gilbert J R G A Fedoseev D Seagars E Razlivalov and A LaChugin Aerial census of Pacific walrus 1990 USFWS R7 MMM Technical Report 92 1 1992 33 pp US Fish and Wildlife Service PDF 2002 2011 05 15 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 Dyke A S J Hooper C R Harington and J M Savelle The Late Wisconsinan and Holocene record of walrus Odobenus rosmarus from North America A review with new data from Arctic and Atlantic Canada Arctic 52 1999 160 181 NAMMCO North Atlantic Marine Mammal Commission 1995 Report of the third meeting of the Scientific Committee In NAMMCO Annual Report 1995 NAMMCO Tromso pp 71 127 North Atlantic Marine Mammal Commission Status of Marine Mammals of the North Atlantic The Atlantic Walrus PDF 2007 10 25 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 Born E W Andersen L W Gjertz I and Wiig O A review of the genetic relationships of Atlantic walrus Odobenus rosmarus rosmarus east and west of Greenland Polar Biology 24 2001 713 718 Fisheries and Oceans Canada Atlantic Walrus Northwest Atlantic Population 2006 09 02 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 17 2008 10 20 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 Bockstoce J R and D B Botkin The Harvest of Pacific Walruses by the Pelagic Whaling Industry 1848 to 1914 Arctic and Alpine Research 14 3 1982 183 188 Chivers C J A Big Game New York Times Online 2002 08 25 2012 06 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 US Fish and Wildlife Service PDF 2007 2011 05 15 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 Eleanor E W M M R Freeman and J C Makus Use and preference for Traditional Foods among Belcher Island Inuit Artic 49 3 1996 256 264 Garlich Miller J G and D M Burn Estimating the harvest of Pacific walrus Odobenus rosmarus divergens in Alaska 97 4 1997 1043 1046 Witting L and Born E W An assessment of Greenland walrus populations ICES Journal of Marine Science 62 2 2005 266 284 Kaufman M Warming Arctic Is Taking a Toll Peril to Walrus Young Seen as Result of Melting Ice Shelf Washington Post 2006 04 15 seh A7 2008 05 15 tarixinde Istifade tarixi 2016 02 17 IUCN 2008 2008 IUCN Red List of Threatened Species 20 December 2008 2011 08 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 Krasnaya Kniga Rossii 2008 12 21 2012 06 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17 2011 08 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 17