Seyyid Nəvvab Səfəvi və ya Müctəba Mirluhi (farsca: سید نواب صفوی; 9 oktyabr 1924 – 18 yanvar 1956, Tehran, Pəhləvilər İranı[d]) — İran ruhanisi, İslam fədailəri partiyasının qurucusudur. Onun qurduğu İslam fədailəri qrupu Şah hökumətini dəstəkləyən siyasətçilər başda olmaqla məşhur olan iranlıların öldürülməsindən məsuliyyət daşıyırdı.
Nəvvab Səfəvi | |
---|---|
Doğum tarixi | 9 oktyabr 1924 |
Vəfat tarixi | 18 yanvar 1956 (31 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Fəaliyyəti | klirik[d], siyasətçi |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Şəhid Nəvvab Tehrani Səfəvi 1924-cü ildə Tehranda, Haniabad şəhərində çox nəcib və inanclı ailə olan Seyid Müctəba Tehraninin ailəsində dünyaya gəlir. İbtidai dini təhsilini Abadanda alır. İbtidai təhsilini onda olan fitri istedad səbəbi ilə 7 ilə bitirən Seyid Nəvvab elə illər olurdu ki, bir il ərzində iki ilin təhsil nəticəsinə uyğun bilgi əldə edə bilir. Buna görə də o 10 illik təhsilini 7 ilə başa vuraraq təhsilinin davamı üçün İran-Alman sənət məktəbinə yollanır. Peşə məktəbini bitirdikdən sonra İranda neft şirkətlərindən birində işə düzələn Seyid Nəvvab bir gün iranlı bir şəxsi ayaqları altına salaraq döyən bir ingilisin özbaşnalığını seyr edincə buna susqun baxan iranlılara üzünü tutub: ”Siz çox səviyyəsiz adamlarsınız. Sizin qardaşınızı döyən İngilisə elə baxırsız ki, güya günahkar iranlıdır və o da İngilis torpağındadır. Hansı ki, onun günahi iranlı olmaqdan başqa bir şey deyildir”. Onun bu sözündən sonra İran fəhlələri ayağa qalxır və etiraza başlayırlar. Bunu görən ingilis etdiyi əməlinin səhvini anlayıb üzr istəsə də Seyid Nəvvab hər kəsin qisas hüququ olduğunu söyləyib onları qisas almağa çağırır. Beləcə döyülən şəxsin İngilisdən aldığı qisas böyük səs-küyə səbəb olur. Seyid Nəvvab bu işə təşkilatçı kimi axtarışa düşür. Dostlarının yardımı ilə ölkədən çıxarılan Seyid Nəvvab öncə Bəsrəyə, daha sonra isə dini elmə olan böyük marağı səbəbi ilə Nəcəf elmi hövzəsinə yola düşür.
Yaşının azlığına baxmayaraq Seyid Nəvvab qısa zaman kəsiyində hövzədə böyük naliyyətlər əldə edir. “Əl-Qədir” kitabının müəlifi Əllamə Əmininin xüsusi diqqəti sayəsində Seyid Nəvvab bilgilərində xüsusi bir uğur əldə edir. Bunula yanaşı o İranda xarici ölkələrin istismar siyasətini də yaxından izləməklə ölkəsinin xarici qüvvələrin təsirini narahatedici bir hal kimi qəbul edir. Tez-tez tələbə yoldaşları ilə İrandakı ictimai-siyasi vəziyyəti təhlil edən Seyid Nəvvab bu barədə böyük ustadlarla da məshətləşməyi unutmur.
Səfəvi 1945-ci ildə İslam Fədailəri Təşkilatını qurdu və oxşar fikirli şəxsləri ətrafında toplamağa başladı. Bir müddət sonra rəhbərlik etdiyi təşkilat İranın baş nazirləri Əbdülhüseyin Hazir, Hüseyn Əla (təşəbbüsdən sağ çıxmışdır), Hacı Əli Rəzmara və tarixçi Əhməd Kəsrəvinin siyasi sui-qəsdinə görə təşkilatının məsuliyyət daşıdığı bildirildi.
Fəaliyyətinin dağıdıcı olduğu iddia edilərək Məhəmməd Müsəddiq tərəfindən tutulması əmri verildi. 8 iyun 1951-ci ildə həbs edildi və 1953-cü ilin fevralında sərbəst buraxıldı. Altı aydan sonra Müsəddiqi devirən çevrilişi dəstəklədi, sonra baş nazir Fəzlulla Zahidinin hökuməti ilə yaxından maraqlandı. Lakin, 1955-ci ildə, rejimin şəriət və İran İslamçılığının qanunlarını ciddi şəkildə yerinə yetirilməsini təmin etməyəcəyi ortaya çıxdı və bunun əvəzinə daha çox Qərbyönümlü oldu. 22 noyabrda Nəvvab Səfəvi və bəzi yoldaşları Hüseyn Əlaya edilən uğursuz sui-qəsd cəhdindən sonra həbs edildilər. Baş tutmuş olan Məhkəmə prosesindən sonra Səfəvi və üç İslam fədaisi 25 dekabrda edam edildilər.
Vəsiyyətnaməsi
Ölümündən bir neçə saat əvvəl, həyatının son günündə yazdığı vəsiyyətnaməsi Seyid Nəvvab Səfəvinin insanlığa yönələn çağırışı olaraq bu gün də öz aktuallığını qorumaqdadır. Vəsiyyətnaməsində şəhid Səfəvi yazırdı: “Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə. Ey dünyadakı müsəlman qardaşlar, Allahın, Məhəmməd və Ali Məhəmmədin (s) sabitqədəm dostları! Dünya bizdən üz çevirdi və axirət bizə üz tutdu. Ömrümüzdən keçən fani olan dünya idi. Bizə üz tutan tələsərək getdiyimiz isə axirətdir. Çalışın ki, bu fani keçmişin yox, qəti gələcəyin övladı olun. Özünüzü o əbədi saraya hazırlayın. Aman azuqənin azlığı və səfərin uzunluğundan! Müqəddəs vücudu Allah eşqi və İlahi mərifətlə dolu bir dünya olan Əmirəlmöminin (ə) şəxsiyyətini azca dərk etmək üçün bir dünya mərifət lazımdır. Dünya əziz əmioğlusundan (s) sonra onun kimisini görmədi və görməyəcək. Azuqənin azlığı və yolun uzunluğundan nalə çəkirdi. Oyanın bu dovşan yuxusundan! Dünyanın sınaq oyununa aldanıb çirkaba batmaqdan çəkinin. Böyük Peyğəmbərlərin, Məhəmməd və ali Məhəmmədin (s) yolu ilə Allaha və axirət dünyasına doğru çalışan möhkəm dəlilləri, Allahın pak ayələrini, dünyanın nurlu həqiqətlərini unutmayın. Ey kaş Allah istəməsin ki, mən və siz zərərə düşənlərdən, qiyamətin bədbəxtlərindən, cəhənnəm əshabı zümrəsindən olaq. Dünyanın asan və ötəri məşəqqətinə dözə bilməyən, kiçik bir müsibətlə rastlaşanda özünü itirib aciz qalan sən öz zəif və kövrək cismini qəhhar Allahın od və suyundan şölələnən atəşə necə hazırlayırsan? Təəccüblüdür ki, dünya labaratoriyasına sürətlə girib-çıxan, qara tor mexanizmin də öz ixtiraçısının qanunlarına tabe olduğunu bilən zəif insan varlıq aləmini yaradanın qanunlarına, Onun əziz nümayəndəsi İslam Peyğəmbəri Muhəmmədə (s) diqqətsiz qalıb, öz düşüncə və həyat mühitini buxovlayaraq, özünü Allahın qəzəb alovunu şölələndirən cəhalət və şəhvət atəşində yandırır! “Onlar heyvan kimi, hətta ondan da azğındırlar” Ey qardaşlar! Siz xəbərdarlığı başa çatdırmaq, Allahın razılığını qazanmaq, Ona itaət, Allahın hüzurunda bəraət qazanmaq üçün haqqı deyin, təbliğ edin, bu biçarələri sabahın çarəsizliyindən xəbərdar edin. Onları qorxudun. Onların günah və tüğyanlarına etirazınızı bildirin. Ya doğru yolu qəbul edərlər, ya da kafir olarlar. Allah onların itaətinə möhtac deyil, onların günahları Allahın hökumətinə zərər vurmaz. Onun cəhənnəmi genişdir. Daha çox azğın və günahkar varmı?-soruşar. Dünyanın puç fəlsəfələri, əlvan görüntüləri, rəzil qüdrətləri, aldadıcı libasları orada heç olar, dərdə dərman olmaz, heç nəyə yaramaz. Aman bu uzun ayrılıqdan! Qardaşlar! Mən gördüm və ağlı olan hər kəs gördü ki, Allaha məhəbbət bütün məhəbbətlərdən şirindir, Ona itaət şeytan və nəfsə itaətdən əzizdir...”
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyyid Nevvab Sefevi ve ya Mucteba Mirluhi farsca سید نواب صفوی 9 oktyabr 1924 18 yanvar 1956 Tehran Pehleviler Irani d Iran ruhanisi Islam fedaileri partiyasinin qurucusudur Onun qurdugu Islam fedaileri qrupu Sah hokumetini destekleyen siyasetciler basda olmaqla meshur olan iranlilarin oldurulmesinden mesuliyyet dasiyirdi Nevvab SefeviDogum tarixi 9 oktyabr 1924 1924 10 09 Vefat tarixi 18 yanvar 1956 1956 01 18 31 yasinda Vefat yeri Tehran Pehleviler Irani d Fealiyyeti klirik d siyasetciUzvluyu Islam fedaileri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSehid Nevvab Tehrani Sefevi 1924 cu ilde Tehranda Haniabad seherinde cox necib ve inancli aile olan Seyid Mucteba Tehraninin ailesinde dunyaya gelir Ibtidai dini tehsilini Abadanda alir Ibtidai tehsilini onda olan fitri istedad sebebi ile 7 ile bitiren Seyid Nevvab ele iller olurdu ki bir il erzinde iki ilin tehsil neticesine uygun bilgi elde ede bilir Buna gore de o 10 illik tehsilini 7 ile basa vuraraq tehsilinin davami ucun Iran Alman senet mektebine yollanir Pese mektebini bitirdikden sonra Iranda neft sirketlerinden birinde ise duzelen Seyid Nevvab bir gun iranli bir sexsi ayaqlari altina salaraq doyen bir ingilisin ozbasnaligini seyr edince buna susqun baxan iranlilara uzunu tutub Siz cox seviyyesiz adamlarsiniz Sizin qardasinizi doyen Ingilise ele baxirsiz ki guya gunahkar iranlidir ve o da Ingilis torpagindadir Hansi ki onun gunahi iranli olmaqdan basqa bir sey deyildir Onun bu sozunden sonra Iran fehleleri ayaga qalxir ve etiraza baslayirlar Bunu goren ingilis etdiyi emelinin sehvini anlayib uzr istese de Seyid Nevvab her kesin qisas huququ oldugunu soyleyib onlari qisas almaga cagirir Belece doyulen sexsin Ingilisden aldigi qisas boyuk ses kuye sebeb olur Seyid Nevvab bu ise teskilatci kimi axtarisa dusur Dostlarinin yardimi ile olkeden cixarilan Seyid Nevvab once Besreye daha sonra ise dini elme olan boyuk maragi sebebi ile Necef elmi hovzesine yola dusur Yasinin azligina baxmayaraq Seyid Nevvab qisa zaman kesiyinde hovzede boyuk naliyyetler elde edir El Qedir kitabinin muelifi Ellame Emininin xususi diqqeti sayesinde Seyid Nevvab bilgilerinde xususi bir ugur elde edir Bunula yanasi o Iranda xarici olkelerin istismar siyasetini de yaxindan izlemekle olkesinin xarici quvvelerin tesirini narahatedici bir hal kimi qebul edir Tez tez telebe yoldaslari ile Irandaki ictimai siyasi veziyyeti tehlil eden Seyid Nevvab bu barede boyuk ustadlarla da meshetlesmeyi unutmur Sefevi 1945 ci ilde Islam Fedaileri Teskilatini qurdu ve oxsar fikirli sexsleri etrafinda toplamaga basladi Bir muddet sonra rehberlik etdiyi teskilat Iranin bas nazirleri Ebdulhuseyin Hazir Huseyn Ela tesebbusden sag cixmisdir Haci Eli Rezmara ve tarixci Ehmed Kesrevinin siyasi sui qesdine gore teskilatinin mesuliyyet dasidigi bildirildi Fealiyyetinin dagidici oldugu iddia edilerek Mehemmed Museddiq terefinden tutulmasi emri verildi 8 iyun 1951 ci ilde hebs edildi ve 1953 cu ilin fevralinda serbest buraxildi Alti aydan sonra Museddiqi deviren cevrilisi destekledi sonra bas nazir Fezlulla Zahidinin hokumeti ile yaxindan maraqlandi Lakin 1955 ci ilde rejimin seriet ve Iran Islamciliginin qanunlarini ciddi sekilde yerine yetirilmesini temin etmeyeceyi ortaya cixdi ve bunun evezine daha cox Qerbyonumlu oldu 22 noyabrda Nevvab Sefevi ve bezi yoldaslari Huseyn Elaya edilen ugursuz sui qesd cehdinden sonra hebs edildiler Bas tutmus olan Mehkeme prosesinden sonra Sefevi ve uc Islam fedaisi 25 dekabrda edam edildiler VesiyyetnamesiOlumunden bir nece saat evvel heyatinin son gununde yazdigi vesiyyetnamesi Seyid Nevvab Sefevinin insanliga yonelen cagirisi olaraq bu gun de oz aktualligini qorumaqdadir Vesiyyetnamesinde sehid Sefevi yazirdi Rehman ve Rehim olan Allahin adi ile Ey dunyadaki muselman qardaslar Allahin Mehemmed ve Ali Mehemmedin s sabitqedem dostlari Dunya bizden uz cevirdi ve axiret bize uz tutdu Omrumuzden kecen fani olan dunya idi Bize uz tutan teleserek getdiyimiz ise axiretdir Calisin ki bu fani kecmisin yox qeti geleceyin ovladi olun Ozunuzu o ebedi saraya hazirlayin Aman azuqenin azligi ve seferin uzunlugundan Muqeddes vucudu Allah esqi ve Ilahi merifetle dolu bir dunya olan Emirelmominin e sexsiyyetini azca derk etmek ucun bir dunya merifet lazimdir Dunya eziz emioglusundan s sonra onun kimisini gormedi ve gormeyecek Azuqenin azligi ve yolun uzunlugundan nale cekirdi Oyanin bu dovsan yuxusundan Dunyanin sinaq oyununa aldanib cirkaba batmaqdan cekinin Boyuk Peygemberlerin Mehemmed ve ali Mehemmedin s yolu ile Allaha ve axiret dunyasina dogru calisan mohkem delilleri Allahin pak ayelerini dunyanin nurlu heqiqetlerini unutmayin Ey kas Allah istemesin ki men ve siz zerere dusenlerden qiyametin bedbextlerinden cehennem eshabi zumresinden olaq Dunyanin asan ve oteri meseqqetine doze bilmeyen kicik bir musibetle rastlasanda ozunu itirib aciz qalan sen oz zeif ve kovrek cismini qehhar Allahin od ve suyundan solelenen atese nece hazirlayirsan Teeccubludur ki dunya labaratoriyasina suretle girib cixan qara tor mexanizmin de oz ixtiracisinin qanunlarina tabe oldugunu bilen zeif insan varliq alemini yaradanin qanunlarina Onun eziz numayendesi Islam Peygemberi Muhemmede s diqqetsiz qalib oz dusunce ve heyat muhitini buxovlayaraq ozunu Allahin qezeb alovunu solelendiren cehalet ve sehvet atesinde yandirir Onlar heyvan kimi hetta ondan da azgindirlar Ey qardaslar Siz xeberdarligi basa catdirmaq Allahin raziligini qazanmaq Ona itaet Allahin huzurunda beraet qazanmaq ucun haqqi deyin teblig edin bu bicareleri sabahin caresizliyinden xeberdar edin Onlari qorxudun Onlarin gunah ve tugyanlarina etirazinizi bildirin Ya dogru yolu qebul ederler ya da kafir olarlar Allah onlarin itaetine mohtac deyil onlarin gunahlari Allahin hokumetine zerer vurmaz Onun cehennemi genisdir Daha cox azgin ve gunahkar varmi sorusar Dunyanin puc felsefeleri elvan goruntuleri rezil qudretleri aldadici libaslari orada hec olar derde derman olmaz hec neye yaramaz Aman bu uzun ayriliqdan Qardaslar Men gordum ve agli olan her kes gordu ki Allaha mehebbet butun mehebbetlerden sirindir Ona itaet seytan ve nefse itaetden ezizdir Hemcinin baxIstinadlarXarici kecidler