Niğdəli Mustafa Paşa (v. 12 mart 1632, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — II Osman və IV Murad səltənətlərində müxtəlif vəzifələrdə xidmət edən Osmanlı dövlət xadimi, kaptan-ı dəryası.
Niğdəli Mustafa Paşa | |
---|---|
dekabr 1621 – iyun 1622 | |
Əvvəlki | Maraşlı Xəlil Paşa |
Sonrakı | Maraşlı Xəlil Paşa |
Şəxsi məlumatlar | |
Vəfat tarixi | 12 mart 1632 |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | Linç mühakiməsi |
Həyatının ilk illəri haqqında yetərli məlumat yoxdur. İndiki Niğdə bölgəsindən devşirilərək yeniçəri ocağına alınmış, burada yetişmişdir. Müxtəlif vəzifələrdə xidmət etdikdən sonra 1620-ci ildə yeniçəri ağalığına yüksəldi. Bu vəzifədə ikən II Osmanın Lehistan səfərinə qatıldı. Ancaq Sultan Osmanın səfər boyunca yeniçərilərdən narazılığı səbəbilə, səfərin ardından 1621-ci ilin dekabrında kaptan-ı dərya təyin edilərək yeniçəri ocağından uzaqlaşdırıldı.
Bu vəzifədə cəmi 6 ay qalan Mustafa Paşa Sultan Osmanın taxtdan endirilərək öldürülməsi və əmisi Sultan Mustafanın yenidən taxta çıxarılmasının ardından vəzifədən alındı. 1629-cu ildə dəftərdar, 1631-ci ildə isə vəzirlik rütbəsilə baş dəftərdar təyin olundu. Qısa zamanda Sultan Muradla yaxın əlaqələr saxladı və onun ən yaxın adamlarından birinə çevrildi. Bu səbəblə bir çox saray əyanı, eləcə də Sultan Muradın səltənətindən narazı qalan qruplaşmalar tərəfindən hədəf seçilənlərdən biri oldu.
Nəhayət, sədrəzəm Hüsrəv Paşanın edamını bəhanə edərək ayaqlanan yeniçəri və sipahilər gənc sultanı ayaq divanına çağırdı və burada yeniçəri ağası Həsən xəlifənin, müsahib Musa Çələbinin və baş dəftərdar Mustafa Paşanın öldürülməsini tələb etdi. Üsyançıları yatışdırmaq üçün Rəcəb Paşa və Ahizadə Hüseyn Əfəndi sultana təminat verdi. Ancaq ixtişaşlar davam etdi. Sonda Həsən xəlifə, baş dəftərdar Mustafa Paşa, sağ qalması üçün kaptan-ı dərya Canpoladoğlu Mustafa Paşanın təminat verdiyi və sultanın Rəcəb Paşaya əmanət etdiyi Musa Çələbi ələ keçirilərək öldürüldü və cəsədləri Sultanəhməd meydanındakı çinar ağaclarına asıldı (12 mart 1632).
İstinadlar
- Tufan Gündüz, "II. Osman’ın Hotin Seferi (1621)", Osmanlı, Ankara 1999, I, 465–471
- Evliya Çelebi, Seyahatnâme, I, 632–633; a.e. (Dağlı), I, 99–103
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nigdeli Mustafa Pasa v 12 mart 1632 Konstantinopol Osmanli imperiyasi II Osman ve IV Murad seltenetlerinde muxtelif vezifelerde xidmet eden Osmanli dovlet xadimi kaptan i deryasi Nigdeli Mustafa PasaOsmanli kaptan i deryasidekabr 1621 iyun 1622EvvelkiMarasli Xelil PasaSonrakiMarasli Xelil PasaSexsi melumatlarVefat tarixi 12 mart 1632 1632 03 12 Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiVefat sebebi Linc muhakimesi Heyatinin ilk illeri haqqinda yeterli melumat yoxdur Indiki Nigde bolgesinden devsirilerek yeniceri ocagina alinmis burada yetismisdir Muxtelif vezifelerde xidmet etdikden sonra 1620 ci ilde yeniceri agaligina yukseldi Bu vezifede iken II Osmanin Lehistan seferine qatildi Ancaq Sultan Osmanin sefer boyunca yenicerilerden naraziligi sebebile seferin ardindan 1621 ci ilin dekabrinda kaptan i derya teyin edilerek yeniceri ocagindan uzaqlasdirildi Bu vezifede cemi 6 ay qalan Mustafa Pasa Sultan Osmanin taxtdan endirilerek oldurulmesi ve emisi Sultan Mustafanin yeniden taxta cixarilmasinin ardindan vezifeden alindi 1629 cu ilde defterdar 1631 ci ilde ise vezirlik rutbesile bas defterdar teyin olundu Qisa zamanda Sultan Muradla yaxin elaqeler saxladi ve onun en yaxin adamlarindan birine cevrildi Bu sebeble bir cox saray eyani elece de Sultan Muradin seltenetinden narazi qalan qruplasmalar terefinden hedef secilenlerden biri oldu Nehayet sedrezem Husrev Pasanin edamini behane ederek ayaqlanan yeniceri ve sipahiler genc sultani ayaq divanina cagirdi ve burada yeniceri agasi Hesen xelifenin musahib Musa Celebinin ve bas defterdar Mustafa Pasanin oldurulmesini teleb etdi Usyancilari yatisdirmaq ucun Receb Pasa ve Ahizade Huseyn Efendi sultana teminat verdi Ancaq ixtisaslar davam etdi Sonda Hesen xelife bas defterdar Mustafa Pasa sag qalmasi ucun kaptan i derya Canpoladoglu Mustafa Pasanin teminat verdiyi ve sultanin Receb Pasaya emanet etdiyi Musa Celebi ele kecirilerek olduruldu ve cesedleri Sultanehmed meydanindaki cinar agaclarina asildi 12 mart 1632 IstinadlarTufan Gunduz II Osman in Hotin Seferi 1621 Osmanli Ankara 1999 I 465 471 Evliya Celebi Seyahatname I 632 633 a e Dagli I 99 103