Nikolay İvanoviç Feşin (26 noyabr (8 dekabr) 1881, Kazan – 5 oktyabr 1955[…], Santa-Monika, ABŞ) — rus və amerikalı rəssam, qrafika rəssamı, heykəltaraş, oymaçı, impressionizm və modern üslüblarının nümayəndəsi.
Nikolay İvanoviç Feşin | |
---|---|
Doğum tarixi | 26 noyabr (8 dekabr) 1881 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 5 oktyabr 1955[…](73 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Fəaliyyəti | rəssam, qrafika rəssamı, heykəltaraş, oymaçı |
Təhsili | İmperator Rəssamlıq Akademiyası |
Janrlar | impressionizm, modern |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiya
1900-cü ildə Feşin Kazan Rəssamlıq Məktəbini bitirdi və İmperator Rəssamlıq Akademiyasına daxil olmaq üçün Sankt-Peterburqa yollandı. 1903-cü ildə Feşin — Akademiyada və tələbələr arasında ən populyar olan emalatxanasına daxil oldu. Repinin yanında təhsilin birinci ilinin sonunda yaratdığı "İbadətdən sonra katakombalardan çıxış" maarifləndirici eskizi Akademiya Şurası tərəfindən yüksək qiymətləndirildi və rəssam birinci mükafatına layiq görüldü.
İmperator Rəssamlıq Akademiyasının nəzdində Ali Rəssamlıq Məktəbini İ. E. Repinin emalatxanasında bitirdikdən sonra Kazana qayıtdı və indi onun adını daşıyan Kazan Rəssamlıq Məktəbində dərs deməyə başladı. 1916-cı ildə İmperator Rəssamlıq Akademiyasının akademiki seçildi. 1923-cü ildə ailəsi ilə birlikdə ABŞ-yə mühacirət etdi və 1955-ci ilə qədər orada yaşadı. Nikolay İvanoviç Feşin Akademiyanı xaricə səyahət etməyə imkan verən mükafatla bitirdi (ona rəssam adının verilməsi haqqında qərar 30 oktyabr 1909-cu ildə verildi). 1910-cu ilin yazında Feşin Berlin, Münhen, Verona, Venesiya, Milan, Padua, Florensiya, Roma, Neapol və Vyananı ziyarət edərək həyatında ilk dəfə Rusiyanı tərk etdi. Səyahətini Parisdə başa çatdırdı.
İnqilab və mühacirət illəri (1917–1923)
Xarici ölkələrlə əlaqələr Birinci Dünya Müharibəsinin başlaması ilə Feşin üçün kəsildi. Feşin Fevral İnqilabını alqışlamadı və dəyişikliklərə ümumiyyətlə böyük həvəs hiss etmədi. 1918-ci ildən Feşin siyasi
xadimlərin portretlərini çəkməyə məcbur oldu (Leninin monumental təbliğat planının mühüm bir hissəsi kimi). Bu ərəfələrdə V. İ. Leninin, K. Marksın, L. Trotskinin (itirilmiş) və A. V. Lunaçarskinin portretləri yaradılmışdır. Bundan əlavə, 1920-ci ildə Feşin L. həmçinin van Bethovenin, F. Liszt, M. P. Mussorgsky, M. I. Glinka, N. Paganini, N. A. Rimsky- Korsakov və A. Rubinshteinin portretlərini də yaradır. İnqilab illərində Feşin heykəltaraşlığa da müraciət edərək yeni "Qəssabxana" rəsminin kompozisiyasını hesablamaq üçün üçölçülü fiqurlar düzəltdi. ABŞ bolşevik hökumətini rəsmən tanımadığı üçün Feşin ora yalnız Riqadan keçə bilərdi. 1922-ci ilin sentyabrında Kazan Rəssamlıq Məktəbi adlanan ARHUMAS-da akademik Feşinlə vida ziyafəti keçirildi. Ancaq Feşin ailəsi Moskvaya köçdükdən sonra gedişin qeydiyyatı ilə bağlı yenidən çətinliklər yarandı. Moskvada lazımi sənədlərin alınmasında Feşinə onun keçmiş tələbələri — o zaman Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının üzvü olan A. V. Qriqoryev və AHRR-in ilk sədri P. A. Radimov böyük köməklik göstərdilər. 1 avqust 1923-cü ildə Feşin ailəsi ilə Nyu Yorka gəldi.
Nyu York və Taos (1923–1934)
Feşin ailəsini Nyu Yorkda Stimmelinin göndərdiyi rəssam A. Qorson qarşıladı. Rəssam xüsusi bir studiyanın olduğu geniş iki mərtəbəli mənzilə köçdü və dərhal yeni əsərlərin üzərində çalışmağa başladı. Qara modelin rəsmi portreti rəssamın Amerikada yaratdığı ilk əsər oldu. Feşin 1924–1926-cı illərdə bir neçə cənub ştatını gəzdi. Feşinlərin ev yoldaşı, ingilis rəssamı Cek Yanq-Hanter vaxtaşırı ziyarət etdiyi Taosu ziyarət etmələrini məsləhət verdi. Dostunun tövsiyəsi sayəsində N. Feşin 1926-cı ilin yayını Taosda keçirdi. Taosda rəsm və oyma ilə yanaşı, yerli hind qadın ustası Maria Martinezdən dərs alan Feşin keramika ilə də fəal məşğul olur və M. Vrubelin mənzərəli obrazlarını plastikaya çevirməyə çalışdı. S. Konenkov sənətin bu sahəsində Feşinə böyük təsir göstərmişdir; onlar 1934-cü ildə Nyu-Yorkda heykəltaraş Feşinin gips büstünü, rəssam isə Konenkovun və onun həyat yoldaşının qrafik portretlərini yaratdıqda şəxsən tanış oldular. Konenkov rəssamın gips portretini SSRİ-yə gətirmiş və 1963-cü ildə TASSR Muzeyinin sifarişi ilə onu mərmərə köçürmüşdür.
İrsi
N. Feşinin nəhəng irsi bütün dünyaya səpələnmişdir və onun yayılması hələ 1900-cü illərdə, xaricdə nümayiş olunan əsərlərin gözdən itdiyi vaxtdan başlamışdır. 1983-cü ildə Feşinin anadan olmasının 100-cü ildönümündə qızı İya Nikolaevna keçmiş rəssamının Taosdakı evində muzey və təhsil mərkəzi olan Feşin İnstitutunu təsis etdi. 2003-cü ildə vəfat etdikdən sonra ev-muzeyi şəxsi fonda verildi. Həm Rusiyada, həm də ABŞ-də Feşini həm dahi və istedad adlandırmaq olar, lakin o, "kişilərin heyvani sifətlərini, qadın fizioqnomiyalarının kütlüyünü və hədsiz dərəcədə bulanıq fiqurları vurğulayaraq, "rus xalqını tanımayan və sevməyən" bir salon rəssamı kimi də qiymətləndirilə bilər. " ABŞ-də onun Amerikanın yaddaşında yalnız hindliləri yazdığı və bununla da "mövzunun içinə girdiyi" üçün qalması fikrinə də rast gəlmək olar.
İstinadlar
- RKDartists (nid.).
- Nikolai Ivanovich Fechin // Fechin, Nikolai Ivanovich (ing.). // Benezit Dictionary of Artists OUP, 2018. doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00062367
- Тулузакова Г. П. Николай Фешин: Альбом. — СПб.: Золотой век, 2007. — 480 с. — (Русские художники. XX век). — .
- Ключевская Е. П., Цой В. А. Каталог произведений Н. И. Фешина до 1923 года. — Казань: Газетно-журнальное издательство, 1992.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nikolay Ivanovic Fesin 26 noyabr 8 dekabr 1881 Kazan 5 oktyabr 1955 Santa Monika ABS rus ve amerikali ressam qrafika ressami heykeltaras oymaci impressionizm ve modern uslublarinin numayendesi Nikolay Ivanovic FesinDogum tarixi 26 noyabr 8 dekabr 1881Dogum yeri Kazan Kazan qezasi d Kazan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 5 oktyabr 1955 1955 10 05 73 yasinda Vefat yeri Santa Monika ABSDefn yeri Arskoye qebiristanligi d Fealiyyeti ressam qrafika ressami heykeltaras oymaciTehsili Imperator Ressamliq AkademiyasiJanrlar impressionizm modernMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiya1900 cu ilde Fesin Kazan Ressamliq Mektebini bitirdi ve Imperator Ressamliq Akademiyasina daxil olmaq ucun Sankt Peterburqa yollandi 1903 cu ilde Fesin Akademiyada ve telebeler arasinda en populyar olan emalatxanasina daxil oldu Repinin yaninda tehsilin birinci ilinin sonunda yaratdigi Ibadetden sonra katakombalardan cixis maariflendirici eskizi Akademiya Surasi terefinden yuksek qiymetlendirildi ve ressam birinci mukafatina layiq goruldu Ibadetden sonra katakombalardan cixis Imperator Ressamliq Akademiyasinin nezdinde Ali Ressamliq Mektebini I E Repinin emalatxanasinda bitirdikden sonra Kazana qayitdi ve indi onun adini dasiyan Kazan Ressamliq Mektebinde ders demeye basladi 1916 ci ilde Imperator Ressamliq Akademiyasinin akademiki secildi 1923 cu ilde ailesi ile birlikde ABS ye muhaciret etdi ve 1955 ci ile qeder orada yasadi Nikolay Ivanovic Fesin Akademiyani xarice seyahet etmeye imkan veren mukafatla bitirdi ona ressam adinin verilmesi haqqinda qerar 30 oktyabr 1909 cu ilde verildi 1910 cu ilin yazinda Fesin Berlin Munhen Verona Venesiya Milan Padua Florensiya Roma Neapol ve Vyanani ziyaret ederek heyatinda ilk defe Rusiyani terk etdi Seyahetini Parisde basa catdirdi Inqilab ve muhaciret illeri 1917 1923 Xarici olkelerle elaqeler Birinci Dunya Muharibesinin baslamasi ile Fesin ucun kesildi Fesin Fevral Inqilabini alqislamadi ve deyisikliklere umumiyyetle boyuk heves hiss etmedi 1918 ci ilden Fesin siyasi Benovseyi paltarli xanim 1908 Sankt Peterburq Dovlet Rus Muzeyi xadimlerin portretlerini cekmeye mecbur oldu Leninin monumental tebligat planinin muhum bir hissesi kimi Bu erefelerde V I Leninin K Marksin L Trotskinin itirilmis ve A V Lunacarskinin portretleri yaradilmisdir Bundan elave 1920 ci ilde Fesin L hemcinin van Bethovenin F Liszt M P Mussorgsky M I Glinka N Paganini N A Rimsky Korsakov ve A Rubinshteinin portretlerini de yaradir Inqilab illerinde Fesin heykeltarasliga da muraciet ederek yeni Qessabxana resminin kompozisiyasini hesablamaq ucun ucolculu fiqurlar duzeltdi ABS bolsevik hokumetini resmen tanimadigi ucun Fesin ora yalniz Riqadan kece bilerdi 1922 ci ilin sentyabrinda Kazan Ressamliq Mektebi adlanan ARHUMAS da akademik Fesinle vida ziyafeti kecirildi Ancaq Fesin ailesi Moskvaya kocdukden sonra gedisin qeydiyyati ile bagli yeniden cetinlikler yarandi Moskvada lazimi senedlerin alinmasinda Fesine onun kecmis telebeleri o zaman Dovlet Ressamliq Akademiyasinin uzvu olan A V Qriqoryev ve AHRR in ilk sedri P A Radimov boyuk komeklik gosterdiler 1 avqust 1923 cu ilde Fesin ailesi ile Nyu Yorka geldi Nyu York ve Taos 1923 1934 Fesin ailesini Nyu Yorkda Stimmelinin gonderdiyi ressam A Qorson qarsiladi Ressam xususi bir studiyanin oldugu genis iki mertebeli menzile kocdu ve derhal yeni eserlerin uzerinde calismaga basladi Qara modelin resmi portreti ressamin Amerikada yaratdigi ilk eser oldu Fesin 1924 1926 ci illerde bir nece cenub statini gezdi Fesinlerin ev yoldasi ingilis ressami Cek Yanq Hanter vaxtasiri ziyaret etdiyi Taosu ziyaret etmelerini meslehet verdi Dostunun tovsiyesi sayesinde N Fesin 1926 ci ilin yayini Taosda kecirdi Taosda resm ve oyma ile yanasi yerli hind qadin ustasi Maria Martinezden ders alan Fesin keramika ile de feal mesgul olur ve M Vrubelin menzereli obrazlarini plastikaya cevirmeye calisdi S Konenkov senetin bu sahesinde Fesine boyuk tesir gostermisdir onlar 1934 cu ilde Nyu Yorkda heykeltaras Fesinin gips bustunu ressam ise Konenkovun ve onun heyat yoldasinin qrafik portretlerini yaratdiqda sexsen tanis oldular Konenkov ressamin gips portretini SSRI ye getirmis ve 1963 cu ilde TASSR Muzeyinin sifarisi ile onu mermere kocurmusdur IrsiN Fesinin neheng irsi butun dunyaya sepelenmisdir ve onun yayilmasi hele 1900 cu illerde xaricde numayis olunan eserlerin gozden itdiyi vaxtdan baslamisdir 1983 cu ilde Fesinin anadan olmasinin 100 cu ildonumunde qizi Iya Nikolaevna kecmis ressaminin Taosdaki evinde muzey ve tehsil merkezi olan Fesin Institutunu tesis etdi 2003 cu ilde vefat etdikden sonra ev muzeyi sexsi fonda verildi Hem Rusiyada hem de ABS de Fesini hem dahi ve istedad adlandirmaq olar lakin o kisilerin heyvani sifetlerini qadin fizioqnomiyalarinin kutluyunu ve hedsiz derecede bulaniq fiqurlari vurgulayaraq rus xalqini tanimayan ve sevmeyen bir salon ressami kimi de qiymetlendirile biler ABS de onun Amerikanin yaddasinda yalniz hindlileri yazdigi ve bununla da movzunun icine girdiyi ucun qalmasi fikrine de rast gelmek olar IstinadlarRKDartists nid Nikolai Ivanovich Fechin Fechin Nikolai Ivanovich ing Benezit Dictionary of ArtistsOUP 2018 ISBN 978 0 19 977378 7 doi 10 1093 BENZ 9780199773787 ARTICLE B00062367 Tuluzakova G P Nikolaj Feshin Albom SPb Zolotoj vek 2007 480 s Russkie hudozhniki XX vek ISBN 978 5 342 00105 2 Klyuchevskaya E P Coj V A Katalog proizvedenij N I Feshina do 1923 goda Kazan Gazetno zhurnalnoe izdatelstvo 1992