Bu məqalədə yalnız ilkin və ya onunla əlaqəli mənbələrdən istifadə olunur. Məlumatlar müstəqil ikinci mənbələrə əsaslanmalıdır, əks halda məqalənin neytrallığı və ya əhəmiyyəti ilə bağlı şübhələr yarana, bunun nəticəsində də silinə bilər. Məqaləyə istinad və mənbələr əlavə etməklə onu təkmilləşdirə bilərsiniz. |
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi — Naxçıvan Muxtar Respublikasının ali qanunverici orqanı.
Ali Məclis | |
---|---|
VI çağırış | |
Ümumi məlumatlar | |
Növü | təkpalatalı parlament |
İdarə heyəti | |
Sədr müavini | Anar İbrahimov, YAP 16 may 2023 tarixindən |
Quruluşu | |
Üzvlərin sayı | 45 |
Siyasi partiyalar | Hökumət (41)
Müxalifət (1)
Bitərəf (1)
Vakant (2)
|
Komitələr |
|
Ünvan | |
Naxçıvan şəhəri, Heydər Əliyev prospekti 50 | |
Sayt | |
alimajlis.gov.az |
Tarixi
1938–1990-cı illərdə Naxçıvan MSSR-in parlamenti Ali Sovet adlanıb.
Kommunist partiyasının rəhbərliyi ilə son seçkilər XII çağırış Naxçıvan MSSR Ali Sovetinə 30 sentyabr 1990-cı ildə keçirilmişdir. Həmin seçkilərin keçirilməsi üçün Naxçıvan MSSR-də 110 seçki dairəsi yaradılmışdır. Naxçıvan MSSR Ali Sovetinə 110 deputat seçilmişdir.
17 noyabr 1990-cı il tarixində XII çağırış Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin ilk iclasında Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin sədri Ali Sovetin 2 nömrəli M. F. Axundov seçki dairəsindən deputatı Heydər Əliyev seçilmişdir.
Həmin sessiyada ilk növbədə, "Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası"nın adından "Sovet" və "Sosialist" sözləri çıxarıldı, onun "Naxçıvan Muxtar Respublikası" adlandırılması haqqında qərar qəbul edildi. Eyni zamanda, Naxçıvan MR Ali Sovetinin Ali Məclis adlandırılması barədə qərar qəbul olundu.
1991-ci il sentyabrın 3-də Heydər Əliyev muxtar respublikanın Ali Məclisinə sədr seçildi.
Ali Məclisin çağırışları
Seçkilər | Çağırış | İllər | Qeyd |
---|---|---|---|
1990 | |||
Keçid dövrü | 1990–1995 | ||
1995–2000 | |||
Naxçıvan Ali Məclisinin II çağırışı | 2000–2005 | ||
Naxçıvan Ali Məclisinin III çağırışı | 2005–2010 | ||
Naxçıvan Ali Məclisinin IV çağırışı | 2010–2015 | ||
Naxçıvan Ali Məclisinin V çağırışı | 2015–2019 | ||
2020 | Naxçıvan Ali Məclisinin VI çağırışı | 2020 — |
Statusu
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına görə muxtar respublikada dövlət hakimiyyəti hakimiyyətlərin bölünməsi prinsipi əsasında təşkil edilir; qanunvericilik hakimiyyətini Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi — parlamenti həyata keçirir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Konstitusiyasından çıxarışlar:
Maddə 11. Qanunvericilik hakimiyyətinin həyata keçirilməsi
Naxçıvan Muxtar Respublikasında qanunvericilik hakimiyyətini Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi həyata keçirir.
Maddə 12. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin say tərkibi
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi 45 deputatdan ibarətdir.
Maddə 13. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi deputatlarının seçkilərinin əsasları
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatları majoritar seçki sistemi, ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ əsasında sərbəst, şəxsi və gizli səs vermə yolu ilə seçilirlər.
Tərkibi
Naxçıvanşünaslıq Mərkəzi
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Naxçıvanşünaslıq Mərkəzi Naxçıvana həsr olunmuş çoxlu sayda kitab, albom, elmi-kütləvi məqalə, qəzet və jurnal materiallarının, sənədli filmlərin, elektron daşıyıcıların qorunub saxlanması, tədqiq və təbliğ olunmasını təmin edən qurumdur.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 17 fevral 2011-ci il tarixli Sərəncamı ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi kitabxanasının və Naxçıvan Muxtar Respublika Kitabxanası "Naxçıvanşünaslıq" bölməsinin bazasında yaradılmışdır.
Mərkəz üçün bina ayrılmış və əsaslı surətdə yenidən qurulmuşdur. 2013-cü il fevralın 9-da Naxçıvanşünaslıq Mərkəzinin açılışı olmuşdur.
Kitab və arxiv fondu
Mərkəzin kitab və arxiv fondu Naxçıvanşünaslığa dair mühüm çap və arxiv materialları ilə zənginləşdirilmişdir. Kitablar, jurnal və qəzetlər, xəritə və atlaslar, avtoreferatlar, albom və fotomateriallar, sənədli filmlər Naxçıvanşünaslıq Mərkəzində toplanaraq sistemləşdirilmişdir. Hazırda mərkəzin Kitabsaxlayıcı şöbəsində 3374 nüsxə çap materialı vardır. Bunlardan 2550 nüsxəsi kitab, 29-u miniatür kitab, 92-si avtoreferat, 703-ü isə qəzet və jurnal materiallarıdır.
Mərkəzdə müasir kitabxana texnologiyaları və metodları sahəsində bir çox yeniliklər tətbiq edilmişdir. Mərkəzin kitabxanası və arxivi ən müasir informasiya avadanlıq və daşıyıcıları ilə təmin olunmuş, elektron kitabxana və elektron arxiv zənginləşdirilmişdir. Bundan başqa, istifadəçilər onlara verilən şəxsi parol vasitəsilə elektron informasiya köşkünə yaxınlaşaraq istənilən kitabı sifariş verə bilirlər. Elektron köşk istifadəçilərə kitab fondunun elektron kataloqu ilə tanış olmaq, sorğulara operativ cavab almaq və virtual sifariş imkanı yaradır. Oxu və dövri mətbuat zalında istifadəçilər üçün fonddakı kitablardan, qəzet və jurnallardan, eləcə də internetdən istifadə imkanı yaradılmışdır. İstifadəçilər elektron kataloq vasitəsilə mərkəzin fondunda olan ədəbiyyatlardan, sənədlərdən, əlyazmalardan, video və audio materiallardan, fotolardan və xəritələrdən istifadə edə bilərlər. Həmçinin üç dildə hazırlanan "www.e-merkez.alimeclis.az" internet saytı mərkəz ilə səmərəli informasiya mübadiləsi aparmağa imkan verir.
Sədr
Naxçıvan Muxtar Respublikası hüquqi statusuna görə Azərbaycan Respublikasının tərkibində muxtar dövlətdir. Ali vəzifəli şəxsi Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədridir.
Maddə 29. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədrinə aid tələblər
I. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi tərəfindən seçilir, ona tabedir və ona hesabat verir. O, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi tərəfindən geri çağırıla bilər. II. Yaşı otuzdan aşağı olmayan, Naxçıvan Muxtar Respublikasının ərazisində beş ildən az olmayaraq daimi yaşayan, başqa dövlətlər qarşısında öhdəliyi olmayan, ali təhsilli, ikili vətəndaşlığı olmayan Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin hər bir deputatı Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri seçilə bilər.[21] III. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi sədrinin seçkisi qaydasını Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi müəyyən edir.
Siyahı
Ali Məclisin sədri | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Sıra | Şəkil | Ad | Başlama tarixi | Bitmə tarixi | Partiya | |
1 | Afiyəddin Cəlilov | 17 noyabr 1990 | aprel 1991 | Azərbaycan Kommunist Partiyası | ||
2 | Əkbər Əliyev | Aprel 1991 | Sentyabr 1991 | |||
3 | Heydər Əliyev | 5 sentyabr 1991 | 23 iyun 1993 | Bitərəf | ||
Yeni Azərbaycan Partiyası | ||||||
- | 3 iyul 1993 | 4 aprel 1994 | Yeni Azərbaycan Partiyası | |||
4 | Namiq Həsənov | 4 aprel 1994 | 16 dekabr 1995 | |||
5 | Vasif Talıbov | 16 dekabr 1995 | 21 dekabr 2022 | |||
- | Azər Zeynalov | 21 dekabr 2022 | 5 oktyabr 2023 | |||
- | Anar İbrahimov | 5 oktyabr 2023 | Hal-hazırda |
Fəaliyyəti
Qərar | Yetərsay |
---|---|
Ali Məclisin səlahiyyətlərinin təsdiqi (ilk iclasın təşkili) | 31 |
Qeydlər
- Naxçıvan Ali Məclisinin deputatı Əhəd Cəfərli 2010-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası üzvü elan olunsa da, Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası Əhəd Cəfərlinin öz partiyalarının üzvü olduğunu elan etmişdir. Buna baxmayaraq, hal-hazırda Əhəd Cəfərli rəsmi veb-saytda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının üzvü olaraq qeyd olunmuşdur.
- 30 sentyabr seçki günü - 110 deputatdan 74-ü, 14 oktyabrda – 20 deputat, 16 dekabrda – 7 deputat, 30 dekabrda – 2 deputat, 3 mart 1991-ci ildə - 6 deputat, nəhayət 17 mart 1991-ci ildə sonuncu – 110-cu deputat seçildi.
- üzvlərindən təşkil olundu.
- İlk dəfə parlament buraxılaraq növbədənkənar seçkilər keçirildi.
İstinadlar
- "Naxçıvan parlamentinin tərkibi müəyyənləşib". www.azadliq.org. 2024-05-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-18.
- "Əhəd Məmməd oğlu CƏFƏRLİ". www.alimajlis.gov.az. İstifadə tarixi: 2024-05-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-06-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-24.
- "Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Naxçıvanşünaslıq Mərkəzinin yaradılması haqqında" Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 17 fevral 2011-ci il tarixli Sərəncamı. alimeclis.az 2021-09-16 at the Wayback Machine (az.)
- "Arxivlənmiş surət". 2020-09-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-11.
Xarici keçidlər
- Rəsmi saytı: alimajlis.gov.az (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede yalniz ilkin ve ya onunla elaqeli menbelerden istifade olunur Melumatlar musteqil ikinci menbelere esaslanmalidir eks halda meqalenin neytralligi ve ya ehemiyyeti ile bagli subheler yarana bunun neticesinde de siline biler Meqaleye etibarli istinad ve menbeler elave etmekle onu tekmillesdire bilersiniz Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisi Naxcivan Muxtar Respublikasinin ali qanunverici orqani Ali MeclisVI cagirisUmumi melumatlarNovu tekpalatali parlamentIdare heyetiSedr muavini Anar Ibrahimov YAP 16 may 2023 tarixindenQurulusuUzvlerin sayi 45Siyasi partiyalar Hokumet 41 YAP 41 Muxalifet 1 AXCP 1 Biteref 1 Biteref 1 Vakant 2 Vakant 2 Komiteler Huquq Siyaseti Komitesi Sosial Siyaset Komitesi Humanitar Siyaset Komitesi Iqtisadi Siyaset Komitesi Intizam Komissiyasi Hesablayici KomissiyaUnvanNaxcivan seheri Heyder Eliyev prospekti 50Saytalimajlis gov azTarixi1938 1990 ci illerde Naxcivan MSSR in parlamenti Ali Sovet adlanib Kommunist partiyasinin rehberliyi ile son seckiler XII cagiris Naxcivan MSSR Ali Sovetine 30 sentyabr 1990 ci ilde kecirilmisdir Hemin seckilerin kecirilmesi ucun Naxcivan MSSR de 110 secki dairesi yaradilmisdir Naxcivan MSSR Ali Sovetine 110 deputat secilmisdir 17 noyabr 1990 ci il tarixinde XII cagiris Naxcivan MSSR Ali Sovetinin ilk iclasinda Ali Sovetin Reyaset Heyetinin sedri Ali Sovetin 2 nomreli M F Axundov secki dairesinden deputati Heyder Eliyev secilmisdir Hemin sessiyada ilk novbede Naxcivan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi nin adindan Sovet ve Sosialist sozleri cixarildi onun Naxcivan Muxtar Respublikasi adlandirilmasi haqqinda qerar qebul edildi Eyni zamanda Naxcivan MR Ali Sovetinin Ali Meclis adlandirilmasi barede qerar qebul olundu 1991 ci il sentyabrin 3 de Heyder Eliyev muxtar respublikanin Ali Meclisine sedr secildi Ali Meclisin cagirislari Seckiler Cagiris Iller Qeyd199018 oktyabr 1991 ci ilde Azerbaycan musteqilliyini yeniden qazandi Kecid dovru 1990 1995Azerbaycan Respublikasinin Secki Qanunu ve Parlamentle bagli qanunlar qebul edildi 1995 2000Naxcivan Ali Meclisinin II cagirisi 2000 2005Naxcivan Ali Meclisinin III cagirisi 2005 2010Naxcivan Ali Meclisinin IV cagirisi 2010 2015Naxcivan Ali Meclisinin V cagirisi 2015 20192020 Naxcivan Ali Meclisinin VI cagirisi 2020 StatusuAzerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasina gore muxtar respublikada dovlet hakimiyyeti hakimiyyetlerin bolunmesi prinsipi esasinda teskil edilir qanunvericilik hakimiyyetini Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisi parlamenti heyata kecirir Naxcivan Muxtar Respublikasinin Konstitusiyasindan cixarislar Madde 11 Qanunvericilik hakimiyyetinin heyata kecirilmesi Naxcivan Muxtar Respublikasinda qanunvericilik hakimiyyetini Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisi heyata kecirir Madde 12 Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin say terkibi Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisi 45 deputatdan ibaretdir Madde 13 Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisi deputatlarinin seckilerinin esaslari Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin deputatlari majoritar secki sistemi umumi beraber ve birbasa secki huququ esasinda serbest sexsi ve gizli ses verme yolu ile secilirler TerkibiNaxcivansunasliq Merkezi Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin Naxcivansunasliq Merkezi Naxcivana hesr olunmus coxlu sayda kitab albom elmi kutlevi meqale qezet ve jurnal materiallarinin senedli filmlerin elektron dasiyicilarin qorunub saxlanmasi tedqiq ve teblig olunmasini temin eden qurumdur Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisi Sedrinin 17 fevral 2011 ci il tarixli Serencami ile Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisi kitabxanasinin ve Naxcivan Muxtar Respublika Kitabxanasi Naxcivansunasliq bolmesinin bazasinda yaradilmisdir Merkez ucun bina ayrilmis ve esasli suretde yeniden qurulmusdur 2013 cu il fevralin 9 da Naxcivansunasliq Merkezinin acilisi olmusdur Kitab ve arxiv fondu Merkezin kitab ve arxiv fondu Naxcivansunasliga dair muhum cap ve arxiv materiallari ile zenginlesdirilmisdir Kitablar jurnal ve qezetler xerite ve atlaslar avtoreferatlar albom ve fotomateriallar senedli filmler Naxcivansunasliq Merkezinde toplanaraq sistemlesdirilmisdir Hazirda merkezin Kitabsaxlayici sobesinde 3374 nusxe cap materiali vardir Bunlardan 2550 nusxesi kitab 29 u miniatur kitab 92 si avtoreferat 703 u ise qezet ve jurnal materiallaridir Merkezde muasir kitabxana texnologiyalari ve metodlari sahesinde bir cox yenilikler tetbiq edilmisdir Merkezin kitabxanasi ve arxivi en muasir informasiya avadanliq ve dasiyicilari ile temin olunmus elektron kitabxana ve elektron arxiv zenginlesdirilmisdir Bundan basqa istifadeciler onlara verilen sexsi parol vasitesile elektron informasiya koskune yaxinlasaraq istenilen kitabi sifaris vere bilirler Elektron kosk istifadecilere kitab fondunun elektron kataloqu ile tanis olmaq sorgulara operativ cavab almaq ve virtual sifaris imkani yaradir Oxu ve dovri metbuat zalinda istifadeciler ucun fonddaki kitablardan qezet ve jurnallardan elece de internetden istifade imkani yaradilmisdir Istifadeciler elektron kataloq vasitesile merkezin fondunda olan edebiyyatlardan senedlerden elyazmalardan video ve audio materiallardan fotolardan ve xeritelerden istifade ede bilerler Hemcinin uc dilde hazirlanan www e merkez alimeclis az internet sayti merkez ile semereli informasiya mubadilesi aparmaga imkan verir SedrNaxcivan Muxtar Respublikasi huquqi statusuna gore Azerbaycan Respublikasinin terkibinde muxtar dovletdir Ali vezifeli sexsi Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin sedridir Madde 29 Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin sedrine aid telebler I Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin sedri Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisi terefinden secilir ona tabedir ve ona hesabat verir O Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisi terefinden geri cagirila biler II Yasi otuzdan asagi olmayan Naxcivan Muxtar Respublikasinin erazisinde bes ilden az olmayaraq daimi yasayan basqa dovletler qarsisinda ohdeliyi olmayan ali tehsilli ikili vetendasligi olmayan Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin her bir deputati Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin sedri secile biler 21 III Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisi sedrinin seckisi qaydasini Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisi mueyyen edir Siyahi Esas meqale Naxcivan rehberlerinin siyahisiAli Meclisin sedriSira Sekil Ad Baslama tarixi Bitme tarixi Partiya1 Afiyeddin Celilov 17 noyabr 1990 aprel 1991 Azerbaycan Kommunist Partiyasi2 Ekber Eliyev Aprel 1991 Sentyabr 19913 Heyder Eliyev 5 sentyabr 1991 23 iyun 1993 BiterefYeni Azerbaycan Partiyasi 3 iyul 1993 4 aprel 1994 Yeni Azerbaycan Partiyasi4 Namiq Hesenov 4 aprel 1994 16 dekabr 19955 Vasif Talibov 16 dekabr 1995 21 dekabr 2022 Azer Zeynalov 21 dekabr 2022 5 oktyabr 2023 Anar Ibrahimov 5 oktyabr 2023 Hal hazirdaFealiyyetiQerar YetersayAli Meclisin selahiyyetlerinin tesdiqi ilk iclasin teskili 31QeydlerNaxcivan Ali Meclisinin deputati Ehed Ceferli 2010 cu ilde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi uzvu elan olunsa da Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi Ehed Ceferlinin oz partiyalarinin uzvu oldugunu elan etmisdir Buna baxmayaraq hal hazirda Ehed Ceferli resmi veb saytda Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin uzvu olaraq qeyd olunmusdur 30 sentyabr secki gunu 110 deputatdan 74 u 14 oktyabrda 20 deputat 16 dekabrda 7 deputat 30 dekabrda 2 deputat 3 mart 1991 ci ilde 6 deputat nehayet 17 mart 1991 ci ilde sonuncu 110 cu deputat secildi uzvlerinden teskil olundu Ilk defe parlament buraxilaraq novbedenkenar seckiler kecirildi Istinadlar Naxcivan parlamentinin terkibi mueyyenlesib www azadliq org 2024 05 03 tarixinde Istifade tarixi 2024 05 18 Ehed Memmed oglu CEFERLI www alimajlis gov az Istifade tarixi 2024 05 18 Arxivlenmis suret 2020 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24 Arxivlenmis suret 2020 06 18 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 24 Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisinin Naxcivansunasliq Merkezinin yaradilmasi haqqinda Naxcivan Muxtar Respublikasi Ali Meclisi Sedrinin 17 fevral 2011 ci il tarixli Serencami alimeclis az 2021 09 16 at the Wayback Machine az Arxivlenmis suret 2020 09 18 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 11 Xarici kecidlerResmi sayti alimajlis gov az az