Müqəddəs torpaqlar (ivr. אֶרֶץ הַקּוֹדֶשׁ, lat. Terra Sancta, ərəb. الأرض المقدسة) — İordan çayı ilə Aralıq dənizi arasında yerləşən və İbrahimi dinlər, yəni yəhudilik, xristianlıq və İslam üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən torpaqlara verilən ad. "Müqəddəs torpaq" dedikdə adətən müasir İsrail dövlətinin ərazisi, Fələstin dövləti, Qərbi İordaniya və cənubi Livanın bir hissəsi, eləcə də cənub-şərqi Suriya torpaqları nəzərdə tutulur.
İudazim və müqəddəs torpaqlar
Yəhudilər əksərən İsrail torpaqlarını “Müqəddəs torpaqlar” adlandırmırlar. Bu ərazilər haqqında Tanaxda "Müqəddəs Torpaq" ifadəsi sadəcə bir pasajda işlədilmişdir. Tanaxa görə israillilərin müqəddəsliyi dedikdə tanrı tərəfindən israillilərə verilən torpaqlar nəzərdə tutulur yəni bu torpaqlar onların tanrı ilə olan sazişlərinin bir hissəsi sayılan “vədd edilmiş torpaqlar”dır. 1906-cı ildə nəşr edilən yəhudi ensiklopediyasına əsasən Müqəddəs İsrail dövləti dedikdə “4 müqəddəs şəhər” : Yerusəlim, Əl Xəlil, Safed və Tiberiya nəzərdə tutulur. Yerusəlim şəhəri burada yerləşən məbədə görə xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Yəhudi ənənələrinə görə İsmayılın qurban edildiyi bu şəhərdədir. İvrit incilində də Yerusəlim adı 669 dəfə işlədilmişdir. Şəhərin bir digər adı Sion isə İvrit incilində 154 dəfə işlənib. İudazimin kitablarından olan və yəhudi dünyagörüşünün ensiklopediyası sayılan Talmudda Yerusəlim haqda belə bir bölüm var: “Ey Yerusəlim, səni unutsam, sağ əlim qurusun. Yerusəlim, səni ən böyük sevincimdən üstün tutmazsam, dilim damağıma yapışsın!..”
Xristian dini və müqəddəs torpaqlar
Xristian dinində də bu ərazilər böyük önəmə malikdir. Xristianlığın müqəddəs kitabı İncildə qeyd edilir ki, İsa peyğəmbər məhz burada anadan olmuş, öldürülmüş və yenidən dirilmişdir. Bir sıra xristian kitablarında (İncil də daxil olmaqla) Müqəddəs torpaqların xəritəsinə yer verilmişdi. Məsələn Alman keşiş Henrix Büting “Müqəddəs kitab” adlandırdığı səyahətnaməsində bu torpaqların xəritəsi göstərilmişdir.
İslam dini və müqəddəs torpaqlar
Quranda “Əl-Ard-Əl Müqəddəs" (ərəb. الأرض المقدسة) ifadəsi Musanın İsrail övladalarına mürciaətində keçir : " Ey qövmüm ! Allahın sizin üçün əzəldən (vətən) müəyyən etdiyi müqəddəs torpağa daxil olun, geri dönməyin, yoxsa zərər çəkmiş halda geri dönərsiniz ". Quranda həmçinin bu torpaqlar “mübarək” adlandırılır. İslamda Qüds xüsusi həmiyyətə malikdir. Hədislərə əsasən ən uzaq məscid Əl-Qüdsdür. Əbu Hüreyrənin nəql etdiyi rəvayətdə deyilir: “ Allahın vəkilinin gecə səfərində, Qüdsdə ona 2 fincan verildi. Onlardan birində süd digərində isə şərab varidi. O hər ikisinə baxdıqdan sonra süd olan fincanı götürdü. Mələk Cəbrail dedi : Həmd olsun Allaha, sizi fitrətə yönəltdi. Əgər şərabı seçmiş olsaydın ümmətin yolundan çıxacaqdı” Qüds Məhəmməd peyğəmbərin dövründə ilk qiblə idi.
İstinadlar
- Isaac Herzog. The Main Institutions of Jewish Law: The law of obligations. Soncino Press. 1967. səh. 51. 2022-05-17 tarixində . İstifadə tarixi: 27 iyun 2011.
- Bünting, Heinrich. "Description of the Holy Land". World Digital Library (German). 1585. 2019-03-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-21.
- Bünyadov, Ziya. Quran (V.Məmmədəliyev və Z.Bünyadov tərcüməsi). səh. 777.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muqeddes torpaqlar ivr א ר ץ ה ק ו ד ש lat Terra Sancta ereb الأرض المقدسة Iordan cayi ile Araliq denizi arasinda yerlesen ve Ibrahimi dinler yeni yehudilik xristianliq ve Islam ucun boyuk ehemiyyet kesb eden torpaqlara verilen ad Muqeddes torpaq dedikde adeten muasir Israil dovletinin erazisi Felestin dovleti Qerbi Iordaniya ve cenubi Livanin bir hissesi elece de cenub serqi Suriya torpaqlari nezerde tutulur Iudazim ve muqeddes torpaqlarYehudiler ekseren Israil torpaqlarini Muqeddes torpaqlar adlandirmirlar Bu eraziler haqqinda Tanaxda Muqeddes Torpaq ifadesi sadece bir pasajda isledilmisdir Tanaxa gore israillilerin muqeddesliyi dedikde tanri terefinden israillilere verilen torpaqlar nezerde tutulur yeni bu torpaqlar onlarin tanri ile olan sazislerinin bir hissesi sayilan vedd edilmis torpaqlar dir 1906 ci ilde nesr edilen yehudi ensiklopediyasina esasen Muqeddes Israil dovleti dedikde 4 muqeddes seher Yeruselim El Xelil Safed ve Tiberiya nezerde tutulur Yeruselim seheri burada yerlesen mebede gore xususi ehemiyyete malikdir Yehudi enenelerine gore Ismayilin qurban edildiyi bu seherdedir Ivrit incilinde de Yeruselim adi 669 defe isledilmisdir Seherin bir diger adi Sion ise Ivrit incilinde 154 defe islenib Iudazimin kitablarindan olan ve yehudi dunyagorusunun ensiklopediyasi sayilan Talmudda Yeruselim haqda bele bir bolum var Ey Yeruselim seni unutsam sag elim qurusun Yeruselim seni en boyuk sevincimden ustun tutmazsam dilim damagima yapissin Xristian dini ve muqeddes torpaqlarXristian dininde de bu eraziler boyuk oneme malikdir Xristianligin muqeddes kitabi Incilde qeyd edilir ki Isa peygember mehz burada anadan olmus oldurulmus ve yeniden dirilmisdir Bir sira xristian kitablarinda Incil de daxil olmaqla Muqeddes torpaqlarin xeritesine yer verilmisdi Meselen Alman kesis Henrix Buting Muqeddes kitab adlandirdigi seyahetnamesinde bu torpaqlarin xeritesi gosterilmisdir Islam dini ve muqeddes torpaqlarQuranda El Ard El Muqeddes ereb الأرض المقدسة ifadesi Musanin Israil ovladalarina murciaetinde kecir Ey qovmum Allahin sizin ucun ezelden veten mueyyen etdiyi muqeddes torpaga daxil olun geri donmeyin yoxsa zerer cekmis halda geri donersiniz Quranda hemcinin bu torpaqlar mubarek adlandirilir Islamda Quds xususi hemiyyete malikdir Hedislere esasen en uzaq mescid El Qudsdur Ebu Hureyrenin neql etdiyi revayetde deyilir Allahin vekilinin gece seferinde Qudsde ona 2 fincan verildi Onlardan birinde sud digerinde ise serab varidi O her ikisine baxdiqdan sonra sud olan fincani goturdu Melek Cebrail dedi Hemd olsun Allaha sizi fitrete yoneltdi Eger serabi secmis olsaydin ummetin yolundan cixacaqdi Quds Mehemmed peygemberin dovrunde ilk qible idi IstinadlarIsaac Herzog The Main Institutions of Jewish Law The law of obligations Soncino Press 1967 seh 51 2022 05 17 tarixinde Istifade tarixi 27 iyun 2011 Bunting Heinrich Description of the Holy Land World Digital Library German 1585 2019 03 17 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 21 Bunyadov Ziya Quran V Memmedeliyev ve Z Bunyadov tercumesi seh 777