Müfidə İlhan (11 fevral 1911 – 2 fevral 1996, Bodrum, Muğla ili) — türk ictimai və dövlət xadimi. O, Türkiyədə vilayət inzibati idarəetmə vahidi səviyyəsində seçilmmiş ilk qadın bələdiyyə başçısıdır.
Müfidə İlhan | |
---|---|
türk. Müfide İlhan | |
Doğum tarixi | 11 fevral 1911 |
Vəfat tarixi | 2 fevral 1996 (84 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Atası | Mustafa Nazif Çakmak |
Anası | Əminə Çakmak |
Fəaliyyəti | siyasətçi, pedaqoq |
Partiyası | |
Tanınır | Türkiyədə ilk qadın bələdiyyə başçısı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Müfidə İlhan 19 fevral 1911-ci ildə İstanbulda anadan olub. Atası Mustafa Nazif ordu zabiti, anası Əminə evdar qadın idi. Birinci Dünya Müharibəsində atası Nafiz həlak olduğu zaman dörd yaşında idi. Müharibədən sonra Ankaraya göndərildi. Əmisi Fevzi Çakmakın himayəsində böyüdü. Ankarada ibtidai məktəbi dayısının uşaqları ilə bitirdikdən sonra təhsilini İstanbulda Qəndilli Qızlar Liseyində davam etdirdi. Orta məktəbi bitirdikdən sonra İstanbul Müəllim Məktəbində ibtidai sinif müəllimliyi üzrə təhsil aldı.
1928-ci ildə ordu zabiti Nuri Çətinkaya ilə evlənmiş və Türkiyənin müxtəlif şəhərlərində əri ilə birgə yaşadıqdan sonra ərinin hərbi attaşesi vəzifəsinə təyin olunması ilə Almaniyanın Berlin şəhərinə köçmüşdür. Berlində yaşadığı müddətdə Pestalozzi-Fröbel-Haus İnstitutunda xalq təhsili və uşaq tərbiyəsi mövzularına həsr olunmuş seminarlarda iştirak etmişdir. Lakin cütlük 1936-cı ildə boşandı və Müfidə Ankaraya qayıtdı.
İkinci dəfə həkim Faruk İlhanla evlənmiş və ərinin Kabul Universitetinin Tibb fakültəsindəki fəaliyyəti səbəbindən Əfqanıstanın Kabul şəhərinə köçmüşdür. 1945-ci ildə Türkiyəyə qayıtmış, 1946-cı ildən Mersində yaşamağa başlamışdır.
Müfidə İlhanın 2 evlilikdən yeddi uşağı olmuşdur. 1965-ci ildə Türk Analar Dərnəyi tərəfindən "ilin anası" seçilmişdir.
2 fevral 1996-cı ildə yaşadığı Bodrumda uşaqlarının yanında ürək tutmasından öldü və orada dəfn edildi.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
Bələdiyyə başçısı kimi
Aktiv siyasətə 1946-cı ildə Mersində başladı. 1950-ci il yerli seçkilərdə Demokrat Partiyasından namizəd olaraq bələdiyyə başçısı seçildi. 1951-ci ilin dekabrında siyasi qarşıdurmalar səbəbindən vəzifəsini və partiyasını tərk etdi.
Sonrakı fəaliyyəti
Demokrat Partiyasının sıralarını tərk etdikdən sonra Mersində həmfikirilə birlikdə "Müstəqil Dəstək Dərnəyi"ni qurdu və bir müddət "Mübarizə" adlı bir jurnal nəşr etdi. Əri İzmitə təyin olunduqdan sonra İzmitə getdi və orada Türk Qadınlar Birliyinin şöbəsini qurdu.
1958-ci ildə Qızıl Aypara ilk yardım tədris kurslarında sertifikat aldı və ölkənin müxtəlif bölgələrində Qızıl Aypara bünyəsində ilk yardım müəllimi olaraq çalışdı.
1967-ci ildə həyat yoldaşını itirən İlhan, bu itkidən sonra Almaniyada oxuyan kiçik qızının yanına getdi və 1968–1981-ci illər arasında Almaniyada yaşadı. Alman Hökumətinin Türk uşaqlarını Alman məktəblərinə hazırlamaq proqramı çərçivəsində müəllim işləmişdir.
1980-ci illərdə Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra yenidən siyasətə maraq göstərmiş, qısamüddətlik Turqut Sunalpın qurduğu Milliyyətçi Demokratiya Partiyasının (MDP) fəaliyyətində iştirak etmişdir
İrsi
- Müfidə İlhan Şəxsi Arxivi Qadın Əsərləri Kitabxanası və Məlumat Mərkəzi Vəqfindədir.
- Mersində bir məhəllə və ibtidai məktəb Müfidə İlhanın adını daşıyır.
- Mersin Böyükşəhər Bələdiyyəsinin qarşısında heykəli ucaldılmışdır.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mufide Ilhan 11 fevral 1911 2 fevral 1996 Bodrum Mugla ili turk ictimai ve dovlet xadimi O Turkiyede vilayet inzibati idareetme vahidi seviyyesinde secilmmis ilk qadin belediyye bascisidir Mufide Ilhanturk Mufide IlhanDogum tarixi 11 fevral 1911 1911 02 11 Vefat tarixi 2 fevral 1996 1996 02 02 84 yasinda Vefat yeri Bodrum Mugla ili TurkiyeAtasi Mustafa Nazif CakmakAnasi Emine CakmakFealiyyeti siyasetci pedaqoqPartiyasi Demokrat PartiyaTaninir Turkiyede ilk qadin belediyye bascisi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMufide Ilhan 19 fevral 1911 ci ilde Istanbulda anadan olub Atasi Mustafa Nazif ordu zabiti anasi Emine evdar qadin idi Birinci Dunya Muharibesinde atasi Nafiz helak oldugu zaman dord yasinda idi Muharibeden sonra Ankaraya gonderildi Emisi Fevzi Cakmakin himayesinde boyudu Ankarada ibtidai mektebi dayisinin usaqlari ile bitirdikden sonra tehsilini Istanbulda Qendilli Qizlar Liseyinde davam etdirdi Orta mektebi bitirdikden sonra Istanbul Muellim Mektebinde ibtidai sinif muellimliyi uzre tehsil aldi 1928 ci ilde ordu zabiti Nuri Cetinkaya ile evlenmis ve Turkiyenin muxtelif seherlerinde eri ile birge yasadiqdan sonra erinin herbi attasesi vezifesine teyin olunmasi ile Almaniyanin Berlin seherine kocmusdur Berlinde yasadigi muddetde Pestalozzi Frobel Haus Institutunda xalq tehsili ve usaq terbiyesi movzularina hesr olunmus seminarlarda istirak etmisdir Lakin cutluk 1936 ci ilde bosandi ve Mufide Ankaraya qayitdi Ikinci defe hekim Faruk Ilhanla evlenmis ve erinin Kabul Universitetinin Tibb fakultesindeki fealiyyeti sebebinden Efqanistanin Kabul seherine kocmusdur 1945 ci ilde Turkiyeye qayitmis 1946 ci ilden Mersinde yasamaga baslamisdir Mufide Ilhanin 2 evlilikden yeddi usagi olmusdur 1965 ci ilde Turk Analar Derneyi terefinden ilin anasi secilmisdir 2 fevral 1996 ci ilde yasadigi Bodrumda usaqlarinin yaninda urek tutmasindan oldu ve orada defn edildi Ictimai siyasi fealiyyetiBelediyye bascisi kimi Aktiv siyasete 1946 ci ilde Mersinde basladi 1950 ci il yerli seckilerde Demokrat Partiyasindan namized olaraq belediyye bascisi secildi 1951 ci ilin dekabrinda siyasi qarsidurmalar sebebinden vezifesini ve partiyasini terk etdi Sonraki fealiyyeti Demokrat Partiyasinin siralarini terk etdikden sonra Mersinde hemfikirile birlikde Musteqil Destek Derneyi ni qurdu ve bir muddet Mubarize adli bir jurnal nesr etdi Eri Izmite teyin olunduqdan sonra Izmite getdi ve orada Turk Qadinlar Birliyinin sobesini qurdu 1958 ci ilde Qizil Aypara ilk yardim tedris kurslarinda sertifikat aldi ve olkenin muxtelif bolgelerinde Qizil Aypara bunyesinde ilk yardim muellimi olaraq calisdi 1967 ci ilde heyat yoldasini itiren Ilhan bu itkiden sonra Almaniyada oxuyan kicik qizinin yanina getdi ve 1968 1981 ci iller arasinda Almaniyada yasadi Alman Hokumetinin Turk usaqlarini Alman mekteblerine hazirlamaq proqrami cercivesinde muellim islemisdir 1980 ci illerde Turkiyeye qayitdiqdan sonra yeniden siyasete maraq gostermis qisamuddetlik Turqut Sunalpin qurdugu Milliyyetci Demokratiya Partiyasinin MDP fealiyyetinde istirak etmisdirIrsiMufide Ilhan Sexsi Arxivi Qadin Eserleri Kitabxanasi ve Melumat Merkezi Veqfindedir Mersinde bir mehelle ve ibtidai mekteb Mufide Ilhanin adini dasiyir Mersin Boyukseher Belediyyesinin qarsisinda heykeli ucaldilmisdir Istinadlar