Bu nəsillərin siyahısıdır.
Nəsil | Standard(lar) | Nəzəri maksimum download sürəti* | Həqiqi maksimum download sürəti* | Nəzəri maksimum upload sürəti* | Həqiqi maksimum upload sürəti* | Frekans zolağı | Kanal boşluğu | Maksimum diapazon (antenadan olan məsafə) | Kommersiya şəklində tətbiq olunduğu il |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
0G | 1946 | ||||||||
analoq və rəqəmsal ↓ | |||||||||
1G | NMT, AMPS, TACS… | 400–450MHz | 1979 | ||||||
1.5G | D-AMPS | 30kHz | |||||||
rəqəmsal ↓ | |||||||||
2G | GSM | 800–1900MHz | 1991 | ||||||
CDMAone | 800–1900MHz | ||||||||
2.5G | GPRS | 48kB/s | 2000 | ||||||
2.9G | EDGE/EGPRS | 2003 | |||||||
3G | UMTS | 7.2Mbit/s | 2Mbit/s | 400MHz-3GHz | 2001 | ||||
CDMA2000 | 400MHz-3GHz | ||||||||
3.5G | HSPA | ||||||||
3.75G | HSPA+ ** | 42Mbit/s | 11Mbit/s | ||||||
3.95G | LTE ** | 2009 | |||||||
(Mobile) WiMAX ** | |||||||||
4G | LTE ** | 150Mbit/s | 50Mbit/s | 5–20(40)MHz | |||||
(Mobile) WiMAX ** | |||||||||
HSPA+ ** | |||||||||
4.5G | LTE+/LTE Advanced | 2007 | |||||||
WiMAX 2 | 2007 | ||||||||
4.9G | LTE Advanced Pro | ||||||||
5G | NR | 2018 |
* texnologiyanın ən son və optimal iterasiyası
** əvvəlcə 4G hesab edilmirdi, lakin 4G-yə yenidən baxıldıqdan sonra onlar da daxil edildi
0G
Mobil şəbəkədən əvvəlki (və ya bəzən sıfırıncı nəsil, yəni ) sistemlər kimi istinad edilir.
1G
Mobil şəbəkə texnologiyasının birinci nəslinin mobil rabitə və 1980-ci illərdə tətbiq edilmiş və 2G ilə əvəz edilmiş mobil telekommunikasiya standartıdır. Bu iki mobil şəbəkə və mobil nəsil arasındakı əsas fərq ondan ibarətdir ki, 1G audio ötürmə şəbəkəsi analoq, 2G isə tamamilə rəqəmsaldır.
2G
2G (və ya 2-G) özündən əvvəlkilərə nisbətən üç əsas üstünlük təmin edir: telefon danışıqları rəqəmsal olaraq şifrələnir, spektrdə əhəmiyyətli dərəcədə daha səmərəlidir və mobil telefonlarda daha yüksək nüfuzetmə səviyyəsi təmin edir. 2G SMS (ing. Short Message Service) sadə mətn əsaslı mesajlardan başlayaraq mobil üçün data xidmətləri təqdim edir. 2G texnologiyaları müxtəlif mobil telefon şəbəkələrinə mətn mesajları, şəkilli mesajlar və MMS (Multimedia Mesaj Xidməti) kimi xidmətlər təqdim etməyə imkan verir. Onun 3 əsas xidməti var: Daşıyıcı xidmətlərdən biri də məlumat xidmətləri və kommunikasiya kimi tanınır.
İkinci nəsil 2G mobil telekommunikasiya şəbəkələri 1991-ci ildə Finlandiyada (indiki Oyj-un bir hissəsi) tərəfindən GSM standartında kommersiya olaraq istifadəyə verilmişdir.
Şimali Amerika Standartları olan IS-54 və IS-136 də eyni zamanda ikinci nəsil (2G) mobil telefon sistemləri idi və eyni anda 3 rəqəmsal sıxılmış zəngi dəstəkləyən hər 30 kHz kanalda üç vaxt aralığı olan -dan istifadə edirdi. Bu daha sonra daha da sıxılmış zənglər üçün 6 yarım qiymətin vaxtına dəyişdirildi. İlk kommersiya şəbəkəsi 1993-cü ildə və -də yerləşdirildiyi üçün bir zamanlar Amerika qitəsində, xüsusən də ABŞ və Kanadada geniş yayılmışdı.
ilk CDMA əsaslı rəqəmsal mobil kommunikasiya texnologiyası idi. Qualcomm tərəfindən CDMA istifadə edilərək hazırlanmış və daha sonra Telekommunikasiya Sənayesi Birliyi tərəfindən TIA/EIA/IS-95-in 1995-ci ildə nəşr olunan sayında standart olaraq qəbul edilmişdir. O CDMAOne kimi bazara çıxarılıb və 2002-ci ildə China Unicom və ABŞ-də daxil olmaqla, və T-Mobile tərəfindən təklif olunan GSM xidmətləri ilə birbaşa rəqabət apararaq qlobal miqyasda tətbiq edilib.
2.5G
dövrə kommutasiya domeninə əlavə olaraq paket kommutasiya domenini tətbiq edən 2G sistemləri deməkdir. Bu daha sürətli xidmət göstərmir, çünki vaxt intervallarının birləşməsi ilə əlaqəli informasiya xidmətləri () üçün də istifadə olunur.
2.75G
GPRS şəbəkələrinin kodlaşdırmasının tətbiqi ilə şəbəkələrinə çevrilməsi.
3G
3G texnologiyası ən az 144 məlumat ötürmə sürətini təmin edir. Tez-tez və olaraq təyin olunan 3G-nin sonrakı versiyaları, dizüstü kompüterlərə, smartfonlara və daha yüksək sürətli mobil genişzolaqlı çıxış təmin edir. Bu 3G-nin simsiz səsli telefoniya, mobil internet, sabit simsiz internet, video zənglər və mobil televiziya texnologiyaları üçün tətbiq oluna biləcəyini təmin edir.
mobil telefonlar və mobil rabitə qovşaqları arasında səs, məlumat və siqnal ötürülməsi üçün 3G mobil texnologiya standartları ailəsidir. İkinci nəsil standart dəstinin (IS-95) əvvələ uyğun davamçısıdır və xüsusilə Şimali Amerika və Cənubi Koreya, Çin, Yaponiya, Avstraliya və Yeni Zelandiyada istifadə olunur. 3GPP2 beynəlxalq standartlaşdırma orqanında standartlaşdırılmışdır. CDMA2000 adı əsas texnologiyanın təkamülünün ardıcıl mərhələlərini təmsil edən standartlar ailəsini ifadə edir.
1981–82-ci illərdə 1G sistemləri tətbiq olunduqdan sonra yeni nəsil mobil standartlar təxminən on ildən bir ortaya çıxdı. Hər yeni nəsil yeni tezlik diapazonları, daha yüksək məlumat sürətləri və əvvələ uyğun olmayan ötürmə texnologiyası ilə xarakterizə olunur. İlk 3G şəbəkələri 1998-ci ildə istifadəyə verilib.
3.5G
3.5G 3G sistemlərinin daha yüksək performansını təmin etmək üçün hazırlanmış, fərqli mobil telefon və məlumat texnologiyalarının 4G imkanlarının tam miqyaslı tətbiqi yolunda bir addım olaraq birləşdirilməsidir.
3.75G
, HSPA +, HSPA(Plus) və ya HSPAP simsiz genişzolaqlı texniki standartdır. Bu, -in (HSPA) ikinci mərhələsidir.
4G
4G, adi səs kommunikasiyası və digər 3G xidmətlərinə əlavə olaraq, olan notbuklar, smartfonlar və digər mobil cihazlara mobil genişzolaqlı internet təmin edir. Mümkün və mövcud xidmətlərə təkmilləşdirilmiş giriş, IP-telefoniya, oyun xidmətləri, yüksək dəqiqlikli , video konfrans, və bulud hesablama daxildir.
4.5G
4.5G 4G sistemlərindən daha yaxşı performans təmin edir ki, bu da 5G imkanlarını tam həyata keçirmək üçün texnoloji addımdır. 4.5G tərəfindən 5GE kimi satılır.
5G
5-ci nəsil kabelsiz mobil texnologiyadır. Tərifi barədə fikir ayrılıqları var. İTU İMT-2020 standartlarına görə 5G saniyədə 20 qiqabitə qədər sürətli internet təmin edə bilər, amma bu yalnız yüksək tezlikdə (15 Ghz və yuxarı) mümkündür. Ən son 3GPP standartına görə isə 5G aşağı tezlikdə, 600 MHs-dən 6 GHs-ə istifadə oluna bilər. Amma bu 4G ilə müqayisədə ancaq 15–50 % daha sürətlidir. Buna görə də aşağı tezlikdə 5G texnologiyası 4G texnologiyasının "təkamülü" adlandırıla bilər.
6G
6G hələ inkişaf mərhələsindədir və hazırda təklif olunan bir çox standart var. Ancaq bunların heç biri hələ qlobal olaraq tanınmayıb. 6G konsepsiyası 2017-ci ildən bəri Xiaomi və Nokia da daxil olmaqla bir neçə texnoloji şirkət tərəfindən hazırlanmışdır. 6G-nin 5G-dən daha sürətli olacağı (lakin daha kiçik diapazonla) gözlənilir. IEEE, 100 GHz-dən 3 THZ-ə qədər olan tezliklərin istifadəsini tövsiyə edir, çünki bu tezliklər nisbətən istifadə edilmir və yeni tezlik diapazonlarının araşdırılmasına imkan verəcək. Mobil şəbəkələrin necə qurulacağı 6G-nin inkişafında başqa bir məsələdir. Təkliflərdən biri hər binada 6G qülləsinin quraşdırılmasıdır. İkinci təklif 6G qülləsinin funksiyalarının smartfonlar kimi cihazlara inteqrasiyasını əhatə edilməsi və bu cihazların digər istifadəçilər üçün öz hücrələrini yaratmasına imkan verilməsidir. Yayımlanma tarixinin təxminən 2030-cu ildə olacağı təxmin edilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . April 20, 2004. October 23, 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 23, 2009.
- Rappaport, Theodore S.; Xing, Yunchou; Kanhere, Ojas; Ju, Shihao; Madanayake, Arjuna; Mandal, Soumyajit; Alkhateeb, Ahmed; Trichopoulos, Georgios C. "Wireless Communications and Applications Above 100 GHz: Opportunities and Challenges for 6G and Beyond". IEEE Access. 7. 2019: 78729–78757. doi:10.1109/ACCESS.2019.2921522. ISSN 2169-3536. 2023-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-15.
- "China sends 'world's first 6G' test satellite into orbit". BBC News (ingilis). 2020-11-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-31.
Xarici keçidlər
- What are the differences between 2G, 3G, 4G LTE, and 5G networks?
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu nesillerin siyahisidir Mobil sebeke standardlarinin ve nesillerinin qrafiki Nesillerin muqayisesi Nesil Standard lar Nezeri maksimum download sureti Heqiqi maksimum download sureti Nezeri maksimum upload sureti Heqiqi maksimum upload sureti Frekans zolagi Kanal boslugu Maksimum diapazon antenadan olan mesafe Kommersiya seklinde tetbiq olundugu il0G 1946analoq ve reqemsal 1G NMT AMPS TACS 400 450MHz 19791 5G D AMPS 30kHzreqemsal 2G GSM 800 1900MHz 1991CDMAone 800 1900MHz2 5G GPRS 48kB s 20002 9G EDGE EGPRS 20033G UMTS 7 2Mbit s 2Mbit s 400MHz 3GHz 2001CDMA2000 400MHz 3GHz3 5G HSPA3 75G HSPA 42Mbit s 11Mbit s3 95G LTE 2009 Mobile WiMAX 4G LTE 150Mbit s 50Mbit s 5 20 40 MHz Mobile WiMAX HSPA 4 5G LTE LTE Advanced 2007WiMAX 2 20074 9G LTE Advanced Pro5G NR 2018 texnologiyanin en son ve optimal iterasiyasi evvelce 4G hesab edilmirdi lakin 4G ye yeniden baxildiqdan sonra onlar da daxil edildi0GEsas meqale Mobil sebekeden evvelki ve ya bezen sifirinci nesil yeni sistemler kimi istinad edilir 1GEsas meqale 1G Mobil sebeke texnologiyasinin birinci neslinin mobil rabite ve 1980 ci illerde tetbiq edilmis ve 2G ile evez edilmis mobil telekommunikasiya standartidir Bu iki mobil sebeke ve mobil nesil arasindaki esas ferq ondan ibaretdir ki 1G audio oturme sebekesi analoq 2G ise tamamile reqemsaldir 2GEsas meqale 2G ve ya 2 G ozunden evvelkilere nisbeten uc esas ustunluk temin edir telefon danisiqlari reqemsal olaraq sifrelenir spektrde ehemiyyetli derecede daha semerelidir ve mobil telefonlarda daha yuksek nufuzetme seviyyesi temin edir 2G SMS ing Short Message Service sade metn esasli mesajlardan baslayaraq mobil ucun data xidmetleri teqdim edir 2G texnologiyalari muxtelif mobil telefon sebekelerine metn mesajlari sekilli mesajlar ve MMS Multimedia Mesaj Xidmeti kimi xidmetler teqdim etmeye imkan verir Onun 3 esas xidmeti var Dasiyici xidmetlerden biri de melumat xidmetleri ve kommunikasiya kimi taninir Ikinci nesil 2G mobil telekommunikasiya sebekeleri 1991 ci ilde Finlandiyada indiki Oyj un bir hissesi terefinden GSM standartinda kommersiya olaraq istifadeye verilmisdir Simali Amerika Standartlari olan IS 54 ve IS 136 de eyni zamanda ikinci nesil 2G mobil telefon sistemleri idi ve eyni anda 3 reqemsal sixilmis zengi destekleyen her 30 kHz kanalda uc vaxt araligi olan dan istifade edirdi Bu daha sonra daha da sixilmis zengler ucun 6 yarim qiymetin vaxtina deyisdirildi Ilk kommersiya sebekesi 1993 cu ilde AT amp T ve de yerlesdirildiyi ucun bir zamanlar Amerika qitesinde xususen de ABS ve Kanadada genis yayilmisdi ilk CDMA esasli reqemsal mobil kommunikasiya texnologiyasi idi Qualcomm terefinden CDMA istifade edilerek hazirlanmis ve daha sonra Telekommunikasiya Senayesi Birliyi terefinden TIA EIA IS 95 in 1995 ci ilde nesr olunan sayinda standart olaraq qebul edilmisdir O CDMAOne kimi bazara cixarilib ve 2002 ci ilde China Unicom ve ABS de daxil olmaqla AT amp T ve T Mobile terefinden teklif olunan GSM xidmetleri ile birbasa reqabet apararaq qlobal miqyasda tetbiq edilib 2 5G Esas meqale GPRS dovre kommutasiya domenine elave olaraq paket kommutasiya domenini tetbiq eden 2G sistemleri demekdir Bu daha suretli xidmet gostermir cunki vaxt intervallarinin birlesmesi ile elaqeli informasiya xidmetleri ucun de istifade olunur 2 75G Esas meqale GPRS sebekelerinin kodlasdirmasinin tetbiqi ile sebekelerine cevrilmesi 3GEsas meqale 3G 3G texnologiyasi en az 144 melumat oturme suretini temin edir Tez tez ve olaraq teyin olunan 3G nin sonraki versiyalari dizustu komputerlere smartfonlara ve daha yuksek suretli mobil geniszolaqli cixis temin edir Bu 3G nin simsiz sesli telefoniya mobil internet sabit simsiz internet video zengler ve mobil televiziya texnologiyalari ucun tetbiq oluna bileceyini temin edir mobil telefonlar ve mobil rabite qovsaqlari arasinda ses melumat ve siqnal oturulmesi ucun 3G mobil texnologiya standartlari ailesidir Ikinci nesil standart destinin IS 95 evvele uygun davamcisidir ve xususile Simali Amerika ve Cenubi Koreya Cin Yaponiya Avstraliya ve Yeni Zelandiyada istifade olunur 3GPP2 beynelxalq standartlasdirma orqaninda standartlasdirilmisdir CDMA2000 adi esas texnologiyanin tekamulunun ardicil merhelelerini temsil eden standartlar ailesini ifade edir 1981 82 ci illerde 1G sistemleri tetbiq olunduqdan sonra yeni nesil mobil standartlar texminen on ilden bir ortaya cixdi Her yeni nesil yeni tezlik diapazonlari daha yuksek melumat suretleri ve evvele uygun olmayan oturme texnologiyasi ile xarakterize olunur Ilk 3G sebekeleri 1998 ci ilde istifadeye verilib 3 5G Esas meqale 3 5G 3G sistemlerinin daha yuksek performansini temin etmek ucun hazirlanmis ferqli mobil telefon ve melumat texnologiyalarinin 4G imkanlarinin tam miqyasli tetbiqi yolunda bir addim olaraq birlesdirilmesidir 3 75G HSPA HSPA Plus ve ya HSPAP simsiz geniszolaqli texniki standartdir Bu in HSPA ikinci merhelesidir 4GEsas meqale 4G 4G adi ses kommunikasiyasi ve diger 3G xidmetlerine elave olaraq olan notbuklar smartfonlar ve diger mobil cihazlara mobil geniszolaqli internet temin edir Mumkun ve movcud xidmetlere tekmillesdirilmis giris IP telefoniya oyun xidmetleri yuksek deqiqlikli video konfrans ve bulud hesablama daxildir 4 5G 4 5G 4G sistemlerinden daha yaxsi performans temin edir ki bu da 5G imkanlarini tam heyata kecirmek ucun texnoloji addimdir 4 5G AT amp T terefinden 5GE kimi satilir 5G5 ci nesil kabelsiz mobil texnologiyadir Terifi barede fikir ayriliqlari var ITU IMT 2020 standartlarina gore 5G saniyede 20 qiqabite qeder suretli internet temin ede biler amma bu yalniz yuksek tezlikde 15 Ghz ve yuxari mumkundur En son 3GPP standartina gore ise 5G asagi tezlikde 600 MHs den 6 GHs e istifade oluna biler Amma bu 4G ile muqayisede ancaq 15 50 daha suretlidir Buna gore de asagi tezlikde 5G texnologiyasi 4G texnologiyasinin tekamulu adlandirila biler 6G6G hele inkisaf merhelesindedir ve hazirda teklif olunan bir cox standart var Ancaq bunlarin hec biri hele qlobal olaraq taninmayib 6G konsepsiyasi 2017 ci ilden beri Xiaomi ve Nokia da daxil olmaqla bir nece texnoloji sirket terefinden hazirlanmisdir 6G nin 5G den daha suretli olacagi lakin daha kicik diapazonla gozlenilir IEEE 100 GHz den 3 THZ e qeder olan tezliklerin istifadesini tovsiye edir cunki bu tezlikler nisbeten istifade edilmir ve yeni tezlik diapazonlarinin arasdirilmasina imkan verecek Mobil sebekelerin nece qurulacagi 6G nin inkisafinda basqa bir meseledir Tekliflerden biri her binada 6G qullesinin qurasdirilmasidir Ikinci teklif 6G qullesinin funksiyalarinin smartfonlar kimi cihazlara inteqrasiyasini ehate edilmesi ve bu cihazlarin diger istifadeciler ucun oz hucrelerini yaratmasina imkan verilmesidir Yayimlanma tarixinin texminen 2030 cu ilde olacagi texmin edilir Hemcinin baxIstinadlar April 20 2004 October 23 2006 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi December 23 2009 Rappaport Theodore S Xing Yunchou Kanhere Ojas Ju Shihao Madanayake Arjuna Mandal Soumyajit Alkhateeb Ahmed Trichopoulos Georgios C Wireless Communications and Applications Above 100 GHz Opportunities and Challenges for 6G and Beyond IEEE Access 7 2019 78729 78757 doi 10 1109 ACCESS 2019 2921522 ISSN 2169 3536 2023 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 15 China sends world s first 6G test satellite into orbit BBC News ingilis 2020 11 08 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 31 Xarici kecidlerWhat are the differences between 2G 3G 4G LTE and 5G networks