Mirzəzadə Mehmed Səlim Əfəndi (aprel 1688, İstanbul, Osmanlı imperiyası – 1743, İstanbul, Osmanlı imperiyası) — Osmanlı alimi, din xadimi, xəttatı və şairi.
Mirzəzadə Səlim Əfəndi | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | aprel 1688 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1743 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | Qazəsgər, şair |
Atası | Mirzə Mustafa Əfəndi |
Həyatı
1688-ci ilin aprelində İstanbulda dünyaya gəldi. Atası Lalə dövrünün şeyxülislamlarından Mirzə Mustafa Əfəndidir. İlk təhsilini Yenibağçalı Çələbi Əfəndidən aldı. Ardından atasından və digər məşhur alimlərdən dərslər aldı. 1704-cü ildə Siyavuş Paşa mədrəsəsinə müdərris təyin olundu və 1713-cü ilədək İstanbulun müxtəlif mədrəsələrində xidmət etdi. Həmin ilin dekabrında Saloniki qazısı oldu. Ancaq vəzifəsindən sui-istifadə etməsiylə bağlı yazılan şikayətlərin ardından 1714-cü ilin mayında vəzifədən alındı və Serezə sürgün olundu. Burada 2 ay qaldıqdan sonra İstanbula gəldi və atasının şeyxülislam olmasıyla 1714-cü ilin dekabrında Qalata qazılığına yüksəldi. Ancaq haqqında yazılan yeni şikayətlərin ardından sədrəzəm Şəhid Əli Paşanın əmriylə 1715-ci ilin iyununda vəzifədən alındı. Eyni günlərdə atasının da vəzifədən alınmasıyla hər ikisi Trabzona sürgün olundu. 1716-cı ilin sonlarında İstanbula qayıtmasına icazə verildi. 1722-ci ildə yazdığı bir əsəri Lalə dövrünün məşhur sədrəzəmi Nevşəhərli İbrahim Paşaya təqdim etməsi və bəyənilməsinin ardından həmin ilin avqustunda İstanbul qazılığına yüksəldi. 1730-cu ilin noyabrında Anadolu, 1735-ci ildə isə Rumeli qazəsgərliyinə təyin edildi. Bir il sonra vəzifədən alındı və qalan illərini yaşadığı köşkdə sakit şəkildə keçirdi. 1743-cü ildə İstanbulda vəfat etdi.
İlk evliliyi Rami Mehmed Paşanın qızıyla, ikinci evliliyi isə şeyxülislam Feyzullah Əfəndinin qızıyla baş tutmuşdur. Ancaq övladı olub-olmadığı barədə məlumat yoxdur.
Əsərləri
- Tezkire-i Sâlim
- Divan
- Neylü’r-reşâd fî emri’l-cihâd
- İkdü’l-cümân fî târîhi ehli’z-zamân Tercümesi
- Selâmetü’l-insân fî muḥâfaẓati’l-lisân
- Mâhiyyetü’l-âşık
- Lugat-i Vassâf
- Türkçe-Arapça-Farsça Lugat
- Akāid-i İmâm Tahâvî Tercümesi
Mənbə
- Safâyî, Tezkire, Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 2549, vr. 131a.
- İsmâil Belîğ, Nuhbetü’l-âsâr, İÜ Ktp., TY, nr. 1182, vr. 32b.
- Râmiz, Tezkire, Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 3873, vr. 52a-b.
- Ayvansarâyî, Hadîkatü’l-cevâmi‘, I, 166; II, 136.
- Müstakimzâde, Tuhfe, s. 454.
- a.mlf., Mecelletü’n-niṣâb, Süleymaniye Ktp., Hâlet Efendi, nr. 628, vr. 247a.
- Sahaflar Şeyhizâde Esad Efendi, Bağçe-i Safâ-endûz, İÜ Ktp., TY, nr. 2095, s. 151.
- Fatîn, Tezkire, s. 177-178.
- Mehmed Tevfik, Mecmûatü’t-terâcim, İÜ Ktp., TY, nr. 192, vr. 94b.
- Devhatü’l-meşâyih, s. 84.
- Mehmed Şem‘î, İlâveli Esmârü’t-tevârih, İstanbul 1295, s. 199.
- Muallim Nâci, Esâmî, İstanbul 1333, s. 160.
- Osmanlı Müellifleri, II, 355-356.
- Bursalı Mehmed Tâhir, Menâkıb-ı Harb, İstanbul 1333, s. 21.
- Gibb, HOP, III, 202.
- Ahmed Refik [Altınay], Hicrî On İkinci Asırda İstanbul Hayatı (1100-1200), İstanbul 1930, s. 47-50.
- İbnülemin, Son Asır Türk Şairleri, s. 6.
- Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî (haz. Cemâl Kurnaz – Mustafa Tatcı), Ankara 2001, s. 405.
- Karatay, Türkçe Yazmalar, II, 192.
- Kocatürk, Türk Edebiyatı Tarihi, s. 571-572.
- Babinger (Üçok), s. 285-286, 298-299.
- “Sâlim”, Büyük Türk Klâsikleri, İstanbul 1987, VI, 341-342.
- Kāmûsü’l-a‘lâm, IV, 2494.
- Ömer Faruk Akün, “Sâlim”, İA, X, 130-133.
- “Sâlim Mehmed Emin Efendi”, TDEA, VII, 443.
- Mehmet İpşirli, “Mirza Mustafa Efendi”, DİA, XXX, 167-168.
İstinadlar
- Agâh Sırrı Levend, Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara 1973, s. 331-332.
- Sicill-i Osmânî, III, 3.
- Nihad Sâmi Banarlı, Resimli Türk Edebiyâtı Târihi, İstanbul 1976, II, 788-789.
- Sâlim, Tezkiretü’ş-şu‘arâ (haz. Adnan İnce), Ankara 2005.
- Hüseyin Güfta, Sâlim (Mirzâzâde): Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanının Karşılaştırmalı Metni (doktora tezi, 1995), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yusuf Altınışık, Mirzazâde Mehmed Sâlim Efendi Divânı’ndan Seçmeler ve Tahlil Denemesi (yüksek lisans tezi, 1995), Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s. 9-11.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirzezade Mehmed Selim Efendi aprel 1688 Istanbul Osmanli imperiyasi 1743 Istanbul Osmanli imperiyasi Osmanli alimi din xadimi xettati ve sairi Mirzezade Selim EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi aprel 1688Dogum yeri Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi 1743Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiFealiyyeti Qazesger sairAtasi Mirze Mustafa EfendiHeyati1688 ci ilin aprelinde Istanbulda dunyaya geldi Atasi Lale dovrunun seyxulislamlarindan Mirze Mustafa Efendidir Ilk tehsilini Yenibagcali Celebi Efendiden aldi Ardindan atasindan ve diger meshur alimlerden dersler aldi 1704 cu ilde Siyavus Pasa medresesine muderris teyin olundu ve 1713 cu iledek Istanbulun muxtelif medreselerinde xidmet etdi Hemin ilin dekabrinda Saloniki qazisi oldu Ancaq vezifesinden sui istifade etmesiyle bagli yazilan sikayetlerin ardindan 1714 cu ilin mayinda vezifeden alindi ve Sereze surgun olundu Burada 2 ay qaldiqdan sonra Istanbula geldi ve atasinin seyxulislam olmasiyla 1714 cu ilin dekabrinda Qalata qaziligina yukseldi Ancaq haqqinda yazilan yeni sikayetlerin ardindan sedrezem Sehid Eli Pasanin emriyle 1715 ci ilin iyununda vezifeden alindi Eyni gunlerde atasinin da vezifeden alinmasiyla her ikisi Trabzona surgun olundu 1716 ci ilin sonlarinda Istanbula qayitmasina icaze verildi 1722 ci ilde yazdigi bir eseri Lale dovrunun meshur sedrezemi Nevseherli Ibrahim Pasaya teqdim etmesi ve beyenilmesinin ardindan hemin ilin avqustunda Istanbul qaziligina yukseldi 1730 cu ilin noyabrinda Anadolu 1735 ci ilde ise Rumeli qazesgerliyine teyin edildi Bir il sonra vezifeden alindi ve qalan illerini yasadigi koskde sakit sekilde kecirdi 1743 cu ilde Istanbulda vefat etdi Ilk evliliyi Rami Mehmed Pasanin qiziyla ikinci evliliyi ise seyxulislam Feyzullah Efendinin qiziyla bas tutmusdur Ancaq ovladi olub olmadigi barede melumat yoxdur EserleriTezkire i Salim Divan Neylu r resad fi emri l cihad Ikdu l cuman fi tarihi ehli z zaman Tercumesi Selametu l insan fi muḥafaẓati l lisan Mahiyyetu l asik Lugat i Vassaf Turkce Arapca Farsca Lugat Akaid i Imam Tahavi TercumesiMenbeSafayi Tezkire Suleymaniye Ktp Esad Efendi nr 2549 vr 131a Ismail Belig Nuhbetu l asar IU Ktp TY nr 1182 vr 32b Ramiz Tezkire Suleymaniye Ktp Esad Efendi nr 3873 vr 52a b Ayvansarayi Hadikatu l cevami I 166 II 136 Mustakimzade Tuhfe s 454 a mlf Mecelletu n niṣab Suleymaniye Ktp Halet Efendi nr 628 vr 247a Sahaflar Seyhizade Esad Efendi Bagce i Safa enduz IU Ktp TY nr 2095 s 151 Fatin Tezkire s 177 178 Mehmed Tevfik Mecmuatu t teracim IU Ktp TY nr 192 vr 94b Devhatu l mesayih s 84 Mehmed Sem i Ilaveli Esmaru t tevarih Istanbul 1295 s 199 Muallim Naci Esami Istanbul 1333 s 160 Osmanli Muellifleri II 355 356 Bursali Mehmed Tahir Menakib i Harb Istanbul 1333 s 21 Gibb HOP III 202 Ahmed Refik Altinay Hicri On Ikinci Asirda Istanbul Hayati 1100 1200 Istanbul 1930 s 47 50 Ibnulemin Son Asir Turk Sairleri s 6 Mehmet Nail Tuman Tuhfe i Naili haz Cemal Kurnaz Mustafa Tatci Ankara 2001 s 405 Karatay Turkce Yazmalar II 192 Kocaturk Turk Edebiyati Tarihi s 571 572 Babinger Ucok s 285 286 298 299 Salim Buyuk Turk Klasikleri Istanbul 1987 VI 341 342 Kamusu l a lam IV 2494 Omer Faruk Akun Salim IA X 130 133 Salim Mehmed Emin Efendi TDEA VII 443 Mehmet Ipsirli Mirza Mustafa Efendi DIA XXX 167 168 IstinadlarAgah Sirri Levend Turk Edebiyati Tarihi Ankara 1973 s 331 332 Sicill i Osmani III 3 Nihad Sami Banarli Resimli Turk Edebiyati Tarihi Istanbul 1976 II 788 789 Salim Tezkiretu s su ara haz Adnan Ince Ankara 2005 Huseyin Gufta Salim Mirzazade Hayati Edebi Kisiligi Eserleri ve Divaninin Karsilastirmali Metni doktora tezi 1995 Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yusuf Altinisik Mirzazade Mehmed Salim Efendi Divani ndan Secmeler ve Tahlil Denemesi yuksek lisans tezi 1995 Harran Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 9 11