Meyxanə (türk. Meyhâne) — Türkiyədə asudə vaxtı spirtli içkilər qəbul etmək üçün ənənəvi içkixana.
Etimolgiya
Meyhane sözü türk dilinə farscadan gəlmişdir. Mürəkkəb sözdür. Mey şərab mənası, Hane isə ev, yer mənası verən 2 sözdən əmələ gəlmişdir. Meyhane sözünün bir çox sinonimi də köhnə dildə işlənmişdir. Bu səbəblə harâbât, humhane, hâne-i hammâr, der-i mugan, sahn-ı harâbât, bezm-i harâbat sözləri də meyhane sözünü əvəz edir və sinonim kimi istifadə olunur.
Şeir və ədəbiyyat tarixində meyxanəlar mistik mənasında da istifadə olunurdu. Meyxanə, mistisizm mənasında şeyxin mistikasıdır. Şərab sevginin şərabı kimi nəzərdə tutulurdu. Qeyri-dini ədəbiyyatda isə meyxanə, sözün əsl mənasında, içki içənlər və şərab içənlərin oturub-içdikləri, söhbət etdikləri, yəni toplandıqları bir məkandır.
Qədim mətnlərdə və şeirlərdə meyxanədə içmə qaydaları və adətləri haqqında saysız-hesabsız məlumatlar mövcuddur. Meyxanədə bir şüşə qab, qızıl gümüş və ya metal qab olan sağar və ya şüşə qablarda içmək haqqında bir çox məlumatlar var.
Mey değil meyhâneye varmak merâkımdır benim Meclis-i mestânı görmek pek merâkımdır benim — Ərzurumlu Əmrah |
Osmanlıların meyxanə mədəniyyətləri arasında çəng çalmaq və ənənəsinə də rast gəlinir. Çəngilərin hazırladığı oyunun adı isə çəngi arağıdır.
Tarixçə
İkimərtəbəli meyxanələrdə, üst qatda adətən ayrıca kabinetlər yer alır.
Şərab içmə mədəniyyəti Bizansdan türklərə miras qalmışdır. Hətta Konstantinopolun süqutundan 100 il sonra, meyxanələrin yerləşdiyi Qalata əhalisi əsasən qeyri-müsəlmanlardan ibarət olmuşdur. Meyxanə termini XV, XVI əsrin əvvəllərində tətbiq olunmağa başlanmışdır. Əvvəlcə spirtli içkiləri qadağan edən II Səlim, 1573-cü ildə müsəlman məhəllələrində meyxanə açmağı qadağan edənə qədər spirt istifadəsinə ciddi məhdudiyyətlər tətbiq edilməmişdir. Mübahisəli siyasət 1576-cı ildə müsəlman olmayan məhəllələrdə meyxanələrin açılmasına icazə verən və 1583-cü ildə spirtli içkiləri tamamilə qadağan etməyə çalışan III Murad tərəfindən davam etdirildi. I Əhməd, IV Murad, III Səlim tərəfindən də müxtəlif qadağalar tətbiq edilmişdir.
XX əsrin əvvəllərində Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi zamanı Atatürkçülər nəzarət altındakı ərazidə alkoqol qəbulunu qadağan etdi. Qadağa çox sərt olmasa da, müharibənin sonu ilə ləğv olunsa da, sultanların hakimiyyəti altında sağ qalmaqla ənənəvi meyxanələr Türkiyə Cümhuriyyətinin yaranması ilə yox olmağa başladı.
1960-cı illərdə meyxanələrdə ilk növbədə arabesk üslubunda musiqi ifa edən radiostansiyalarda pikaplar meydana çıxdı.
Alkoqolun qiymətinin artması ilə əlaqədar olaraq meyxanələr tədricən dostluq görüşləri yerlərindən yaxşı yeməyin biliciləri üçün yerlərə çevrildi. XX-XXI əsrlərin ortalarında, meyxanələr "ağ yaxalılar" tərəfindən də populyarlıq qazandı.
İstinadlar
- "MEYHANE NEDİR VE OSMANLIDA MEYHANE ADAPLARI VE EĞLENCELERİ - YAZILAR / Edebiyat Terimleri Mazmunlar | Edebiyat ve Sanat Akademisi". edebiyatvesanatakademisi.com. 23 June 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 9 may 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Meyxana ile sehv salmayin Meyxane turk Meyhane Turkiyede asude vaxti spirtli ickiler qebul etmek ucun enenevi ickixana EtimolgiyaIstanbul Beyogluda bir meyxane Meyhane sozu turk diline farscadan gelmisdir Murekkeb sozdur Mey serab menasi Hane ise ev yer menasi veren 2 sozden emele gelmisdir Meyhane sozunun bir cox sinonimi de kohne dilde islenmisdir Bu sebeble harabat humhane hane i hammar der i mugan sahn i harabat bezm i harabat sozleri de meyhane sozunu evez edir ve sinonim kimi istifade olunur Seir ve edebiyyat tarixinde meyxanelar mistik menasinda da istifade olunurdu Meyxane mistisizm menasinda seyxin mistikasidir Serab sevginin serabi kimi nezerde tutulurdu Qeyri dini edebiyyatda ise meyxane sozun esl menasinda icki icenler ve serab icenlerin oturub icdikleri sohbet etdikleri yeni toplandiqlari bir mekandir Qedim metnlerde ve seirlerde meyxanede icme qaydalari ve adetleri haqqinda saysiz hesabsiz melumatlar movcuddur Meyxanede bir suse qab qizil gumus ve ya metal qab olan sagar ve ya suse qablarda icmek haqqinda bir cox melumatlar var Mey degil meyhaneye varmak merakimdir benim Meclis i mestani gormek pek merakimdir benim Erzurumlu Emrah Osmanlilarin meyxane medeniyyetleri arasinda ceng calmaq ve enenesine de rast gelinir Cengilerin hazirladigi oyunun adi ise cengi aragidir TarixceMeyxanede arabesk musiqi ifacilari Ikimertebeli meyxanelerde ust qatda adeten ayrica kabinetler yer alir Serab icme medeniyyeti Bizansdan turklere miras qalmisdir Hetta Konstantinopolun suqutundan 100 il sonra meyxanelerin yerlesdiyi Qalata ehalisi esasen qeyri muselmanlardan ibaret olmusdur Meyxane termini XV XVI esrin evvellerinde tetbiq olunmaga baslanmisdir Evvelce spirtli ickileri qadagan eden II Selim 1573 cu ilde muselman mehellelerinde meyxane acmagi qadagan edene qeder spirt istifadesine ciddi mehdudiyyetler tetbiq edilmemisdir Mubahiseli siyaset 1576 ci ilde muselman olmayan mehellelerde meyxanelerin acilmasina icaze veren ve 1583 cu ilde spirtli ickileri tamamile qadagan etmeye calisan III Murad terefinden davam etdirildi I Ehmed IV Murad III Selim terefinden de muxtelif qadagalar tetbiq edilmisdir XX esrin evvellerinde Turkiye Istiqlaliyyet muharibesi zamani Ataturkculer nezaret altindaki erazide alkoqol qebulunu qadagan etdi Qadaga cox sert olmasa da muharibenin sonu ile legv olunsa da sultanlarin hakimiyyeti altinda sag qalmaqla enenevi meyxaneler Turkiye Cumhuriyyetinin yaranmasi ile yox olmaga basladi 1960 ci illerde meyxanelerde ilk novbede arabesk uslubunda musiqi ifa eden radiostansiyalarda pikaplar meydana cixdi Alkoqolun qiymetinin artmasi ile elaqedar olaraq meyxaneler tedricen dostluq gorusleri yerlerinden yaxsi yemeyin bilicileri ucun yerlere cevrildi XX XXI esrlerin ortalarinda meyxaneler ag yaxalilar terefinden de populyarliq qazandi Istinadlar MEYHANE NEDIR VE OSMANLIDA MEYHANE ADAPLARI VE EGLENCELERI YAZILAR Edebiyat Terimleri Mazmunlar Edebiyat ve Sanat Akademisi edebiyatvesanatakademisi com 23 June 2021 tarixinde Istifade tarixi 9 may 2020