Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rüzgar birliyi (türk. Rüzgâr Birliği) və ya Rüzgar qrupu (türk. Rüzgâr Grubu) — türk milliyətçilərindən ibarət könüllü piyada taboru. 1992-ci ildə Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının və Ülkü Ocaqlarının təsisçisi Alparslan Türkeş tərəfindən qurulan taborun məqsədi SSRİ-nin dağılmasından sonra müstəqillik əldə etmiş bütün türk ölkələrində turançılıq ideyasını yaymaq idi.
| Rüzgar Birliyi | |
|---|---|
| Rüzgâr Birliği | |
| Növü | piyada taboru |
| Yaranma tarixi | 1992—1994 |
| Ölkə |  Türkiyə |
| Tabedir | Ülkü Ocaqları |
| Sayı | 500 nəfər (1992) |
| Qərargah | Tovuz, Azərbaycan (1992) |
| Himayədarı | Alparslan Türkeş |
| Rəngləri | |
| Müharibələr | Birinci Qarabağ müharibəsi |
| Komandanlıq | |
| Məşhur komandirləri |
|
Əksəriyyəti Türkiyənin keçmiş xüsusi təyinatlılarından ibarət olan "Rüzgar birliyi" 500-ə yaxın üzvü 1992-ci ildə, Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı baş tutmuş Xocalı soyqırımından sonra Azərbaycan hərbçilərinə təlim keçmək üçün Azərbaycana getmişdilər. Onlar həmçinin, Azərbaycan ordusunun müharibə səylərinə məhdud töhfə vermişdilər. Hər halda, taborun üzvləri 1993-cü ildə Azərbaycandan çıxarılmış, bir il sonra Türkiyə hökumətinin təzyiqi ilə tabor ləğv edilmişdir.
Tarixi
"Rüzgar birliyi" Sovet İttifaqının dağılmasından sonra müstəqillik əldə etmiş bütün türk ölkələrində turançılıq ideyasını yaymaq üçün Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının və qurucusu Alparslan Türkeşin göstərişi ilə yaradılmışdır.
Birinci Qarabağ müharibəsi
Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı, 1992-ci ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri və MDB-nin 366-cı motoatıcı alayının iştirakı ilə baş tutmuş, 613 nəfərin qətl edildiyiXocalı soyqırımından sonra Alparslan Türkeş Aydoğan Aydın və digər türk zabitlərinə Azərbaycan hərbçilərinə hərbi əməliyyatlarda dəstək olmaq və "bölgədəki insanları qırğınlardan qorumaq" təlimatı vermişdir.Tovuzda xidmət edən azərbaycanlı polis zabiti, Novruz Həsən Bozalqanlı kimi tanınan Novruz Həsənovun sözlərinə görə, türk zabitləri hətta Azərbaycanın o vaxtkı prezidenti Əbülfəz Elçibəylə görüşmüş, təlimlərin keçirilməsi ilə bağlı icazə almışdılar. Buna baxmayaraq, onlar uyğun təlim sahəsi tapa bilməmiş və türk zabitlərinin bir qismi Azərbaycanı tərk etmişdir.
Bundan sonra, 1992-ci ildə Tovuz şəhərindən təxminən 40 kilometr (25 mil) aralıda, Azərbaycan–Ermənistan sərhədi yaxınlığında, keçmiş sovet dövründən qalma kəşfiyyat düşərgəsində Azərbaycanda yeni qurulacaq ordunun əsasını təşkil etməli olan azərbaycanlı milliyətçi könüllülərin təlimdən keçirilməsi üçün düşərgə yaradılmışdır. Düşərgədə "Rüzgar birliyi"nin üzvlərinə hərbi-siyasi hazırlıq keçirilmişdir. Düşərgədə hərbi təlimi Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinin ehtiyatda olan zabiti, əvvəllər Türkiyə Xüsusi Təyinatlı Qüvvələri Komandanlığında çalışmış Həmid Elbəy, siyasi təlimi isə Atilla Qaya, İrfan Özcan və bəzi başqa türk milliyətçiləri vermişdir. və Aydoğan Aydın da "Rüzgar birliyi"nin tərkibində Azərbaycanda olmuşlar. Həmin hərbçilər Türkiyə Silahlı Qüvvələri sıralarından tərxis olunmuş və Azərbaycanda könüllü xidmət etmişdilər. Arpacığın sözlərinə görə, prezident Heydər Əliyev vəzifəyə gəldikdən sonra Türkiyə hərbçiləri tərəfindən təlim keçmiş Azərbaycan hərbçilərindən ibarət 22 könüllü batalyon ləğv edilmişdir. O bildirmişdir ki, Əliyev 1993-cü ildə "Rüzgar birliyi"nin üzvlərini Azərbaycandan çıxarmış və bunun ardınca hərbi əməliyyatlar təlimsiz gənclər tərəfindən aparıldığı üçün cəbhə xəttində məğlubiyyətlər baş vermişdir.
Bozalqanlının sözlərinə görə, 1992-ci ildə Ülkü Ocaqlarının 500 üzvü Azərbaycanda xidmət etmişdir. Bozalqanlı həmçinin iddia etmişdir ki, "Rüzgar birliyi"ndə 2 min nəfər hərbi qulluqçu xidmət edirdi, daha 1,500 nəfərin Azərbaycan Xalq Cəbhəsi və Müsavat Partiyasından gəlməsi nəzərdə tutulmuşdur. Türkiyə hərbçiləri arasında itki olmasa da, müharibə zamanı bir neçə türk əsgəri yaralanmışdır.
Ləğvi
1994-cü ildə Türkiyə hökumətinin Alparslan Türkeşə təzyiq etməsindən sonra "Rüzgar birliyi" ləğv edilmişdir.
İstinadlar
- "Rüzgâr Birliği" [Wind Unit]. Haftalık (türk) (126). 6–12 September 2005. 30 June 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021 – Yalnız Kurt vasitəsilə.
- Tekin, 2005. səh. 289
- Hasanov, Ilkin. "Türkeşin mühafizəçisinin Qarabağ savaşından - Fotosu" [Photo of Turkesh's bodyguard from the Karabakh War]. Axar.az (az.). 16 June 2017. 12 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- de Waal, 2004. səh. 172–173
- "New York Times – massacre by Armenians Being Reported". New York Times (ingilis). Commonwealth of Independent States; Azerbaijan; Khojaly (Armenia); Armenia. 3 March 1992. 11 March 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- "Letter dated 26 February 2015 from the Permanent Representative of the Republic of Azerbaijan to the United Nations Office at Geneva addressed to the President of the Human Rights Council" (ingilis). 11 January 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- "Türkeş, Azerbaycan'da gerilla kampı kurdurmuş" [Türkeş had set up a guerrilla camp in Azerbaijan]. (türk). 12 July 2003. 3 January 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- Yanardağ, 2002. səh. 449
- "Gözaltındaki MHP komandosu" [MHP commando in custody]. Milliyet (türk). 2 June 2011. 12 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- Çelikdönmez, Ömür. "Şehit Aydoğan Aydın Azerbaycan'da CHP Adalet yürüyüşünde!" [Martyr Aydoğan Aydın in a CHP Justice march in Azerbaijan!]. Milliyet (türk). 15 June 2017. 12 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- "Турецкие националисты намерены участвовать в новой карабахской войне" [Turkish nationalists intend to participate in a new Karabakh war]. REGNUM (rus). 14 July 2012. 14 July 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- Asif. "Türk generalın Qarabağda çəkilmiş NADİR FOTOSU - Ermənilərə qan udduran "RÜZGAR BİRLİYİ"" [RARE PHOTO of Turkish general taken in Karabakh - "RUZGAR BIRLIYI", bringing misery upon Armenians]. Publika.az (az.). 16 June 2017. 12 January 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
- "ALPARSLAN TÜRKEŞ'İN 500 KİŞİLİK RÜZGAR BİRLİĞİ" [500-STRONG WIND UNIT OF ALPARSLAN TÜRKEŞ]. Haberin Durağı (az.). 28 November 2017. 14 December 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 January 2021.
Ədəbiyyat
- Tekin, Arslan. Son Başbuğ (türk). Ankara: Elips Kitap. 2005. ISBN .
- Yanardağ, Merdan. MHP deǧişti mi?: Ülkücü Hareketin Analitik Tarihi (türk). Gendaş. 2002. səh. 449. ISBN .
- Bozalganlı, Novruz Hasan. Şah Mat: Bir Yarbayın Kaleminden Azerbaycan Gerçeği (türk). Altınküre Yayınları. 2002. ISBN .
- de Waal, Thomas. Black garden: Armenia and Azerbaijan through peace and war (ingilis). ABC-CLIO. 2004. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ruzgar birliyi turk Ruzgar Birligi 1 ve ya Ruzgar qrupu turk Ruzgar Grubu 2 turk milliyetcilerinden ibaret konullu piyada taboru 1992 ci ilde Milliyyetci Herekat Partiyasinin ve Ulku Ocaqlarinin tesiscisi Alparslan Turkes terefinden qurulan taborun meqsedi SSRI nin dagilmasindan sonra musteqillik elde etmis butun turk olkelerinde turanciliq ideyasini yaymaq idi Ruzgar BirliyiRuzgar Birligi Novu piyada taboru Yaranma tarixi 1992 1994 Olke Turkiye Tabedir Ulku Ocaqlari Sayi 500 nefer 1992 Qerargah Tovuz Azerbaycan 1992 Himayedari Alparslan Turkes Rengleri firuzeyi Muharibeler Birinci Qarabag muharibesi Komandanliq Meshur komandirleri Hemid Elbey Atilla Qaya Irfan Ozcan Yusif Ziya Arpaciq Aydogan Aydin Ekseriyyeti Turkiyenin kecmis xususi teyinatlilarindan ibaret olan Ruzgar birliyi 500 e yaxin uzvu 1992 ci ilde Birinci Qarabag muharibesi zamani bas tutmus Xocali soyqirimindan sonra Azerbaycan herbcilerine telim kecmek ucun Azerbaycana getmisdiler Onlar hemcinin Azerbaycan ordusunun muharibe seylerine mehdud tohfe vermisdiler Her halda taborun uzvleri 1993 cu ilde Azerbaycandan cixarilmis bir il sonra Turkiye hokumetinin tezyiqi ile tabor legv edilmisdir Mundericat 1 Tarixi 1 1 Birinci Qarabag muharibesi 1 2 Legvi 2 Istinadlar 3 EdebiyyatTarixiredakte Ruzgar birliyi Sovet Ittifaqinin dagilmasindan sonra musteqillik elde etmis butun turk olkelerinde turanciliq ideyasini yaymaq ucun Milliyyetci Herekat Partiyasinin ve Ulkucu Ocaqlarinin qurucusu Alparslan Turkesin gosterisi ile yaradilmisdir 3 Birinci Qarabag muharibesiredakte Birinci Qarabag muharibesi zamani 1992 ci ilde Ermenistan Silahli Quvveleri ve MDB nin 366 ci motoatici alayinin istiraki ile bas tutmus 4 5 613 neferin qetl edildiyi 6 Xocali soyqirimindan sonra Alparslan Turkes Aydogan Aydin ve diger turk zabitlerine Azerbaycan herbcilerine herbi emeliyyatlarda destek olmaq ve bolgedeki insanlari qirginlardan qorumaq telimati vermisdir 1 Tovuzda xidmet eden azerbaycanli polis zabiti Novruz Hesen Bozalqanli kimi taninan Novruz Hesenovun sozlerine gore turk zabitleri hetta Azerbaycanin o vaxtki prezidenti Ebulfez Elcibeyle gorusmus telimlerin kecirilmesi ile bagli icaze almisdilar Buna baxmayaraq onlar uygun telim sahesi tapa bilmemis ve turk zabitlerinin bir qismi Azerbaycani terk etmisdir 7 Bundan sonra 1992 ci ilde Tovuz seherinden texminen 40 kilometr 25 mil aralida Azerbaycan Ermenistan serhedi yaxinliginda kecmis sovet dovrunden qalma kesfiyyat dusergesinde 7 Azerbaycanda yeni qurulacaq ordunun esasini teskil etmeli olan azerbaycanli milliyetci konullulerin telimden kecirilmesi ucun duserge yaradilmisdir 3 Dusergede Ruzgar birliyi nin uzvlerine herbi siyasi hazirliq kecirilmisdir Dusergede herbi telimi Turkiye Herbi Hava Quvvelerinin ehtiyatda olan zabiti evveller Turkiye Xususi Teyinatli Quvveleri Komandanliginda calismis Hemid Elbey siyasi telimi ise Atilla Qaya Irfan Ozcan ve bezi basqa turk milliyetcileri vermisdir 8 Yusif Ziya Arpaciq ve Aydogan Aydin da Ruzgar birliyi nin terkibinde Azerbaycanda olmuslar 9 10 Hemin herbciler Turkiye Silahli Quvveleri siralarindan terxis olunmus ve Azerbaycanda konullu xidmet etmisdiler 11 Arpacigin sozlerine gore prezident Heyder Eliyev vezifeye geldikden sonra Turkiye herbcileri terefinden telim kecmis Azerbaycan herbcilerinden ibaret 22 konullu batalyon legv edilmisdir O bildirmisdir ki Eliyev 1993 cu ilde Ruzgar birliyi nin uzvlerini Azerbaycandan cixarmis ve bunun ardinca herbi emeliyyatlar telimsiz gencler terefinden aparildigi ucun cebhe xettinde meglubiyyetler bas vermisdir 1 Bozalqanlinin sozlerine gore 1992 ci ilde Ulku Ocaqlarinin 500 uzvu Azerbaycanda xidmet etmisdir 7 12 Bozalqanli hemcinin iddia etmisdir ki Ruzgar birliyi nde 2 min nefer herbi qulluqcu xidmet edirdi daha 1 500 neferin Azerbaycan Xalq Cebhesi ve Musavat Partiyasindan gelmesi nezerde tutulmusdur Turkiye herbcileri arasinda itki olmasa da muharibe zamani bir nece turk esgeri yaralanmisdir 1 Legviredakte 1994 cu ilde Turkiye hokumetinin Alparslan Turkese tezyiq etmesinden sonra Ruzgar birliyi legv edilmisdir 13 Istinadlarredakte 1 2 3 4 Ruzgar Birligi Wind Unit Haftalik turk 126 6 12 September 2005 30 June 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 Yalniz Kurt vasitesile Tekin 2005 seh 289 1 2 Hasanov Ilkin Turkesin muhafizecisinin Qarabag savasindan Fotosu Photo of Turkesh s bodyguard from the Karabakh War Axar az az 16 June 2017 12 January 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 de Waal 2004 seh 172 173 New York Times massacre by Armenians Being Reported New York Times ingilis Commonwealth of Independent States Azerbaijan Khojaly Armenia Armenia 3 March 1992 11 March 2007 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 Letter dated 26 February 2015 from the Permanent Representative of the Republic of Azerbaijan to the United Nations Office at Geneva addressed to the President of the Human Rights Council ingilis 11 January 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 1 2 3 Turkes Azerbaycan da gerilla kampi kurdurmus Turkes had set up a guerrilla camp in Azerbaijan Yeni Safak turk 12 July 2003 3 January 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 Yanardag 2002 seh 449 Gozaltindaki MHP komandosu MHP commando in custody Milliyet turk 2 June 2011 12 January 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 Celikdonmez Omur Sehit Aydogan Aydin Azerbaycan da CHP Adalet yuruyusunde Martyr Aydogan Aydin in a CHP Justice march in Azerbaijan Milliyet turk 15 June 2017 12 January 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 Tureckie nacionalisty namereny uchastvovat v novoj karabahskoj vojne Turkish nationalists intend to participate in a new Karabakh war REGNUM rus 14 July 2012 14 July 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 Asif Turk generalin Qarabagda cekilmis NADIR FOTOSU Ermenilere qan udduran RUZGAR BIRLIYI RARE PHOTO of Turkish general taken in Karabakh RUZGAR BIRLIYI bringing misery upon Armenians Publika az az 16 June 2017 12 January 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 ALPARSLAN TURKES IN 500 KISILIK RUZGAR BIRLIGI 500 STRONG WIND UNIT OF ALPARSLAN TURKES Haberin Duragi az 28 November 2017 14 December 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 January 2021 EdebiyyatredakteTekin Arslan Son Basbug turk Ankara Elips Kitap 2005 ISBN 975 6132 41 8 Yanardag Merdan MHP deǧisti mi Ulkucu Hareketin Analitik Tarihi turk Gendas 2002 seh 449 ISBN 975 3083 93 9 Bozalganli Novruz Hasan Sah Mat Bir Yarbayin Kaleminden Azerbaycan Gercegi turk Altinkure Yayinlari 2002 ISBN 975 8701 03 7 de Waal Thomas Black garden Armenia and Azerbaijan through peace and war ingilis ABC CLIO 2004 ISBN 0 8147 1945 7 Menbe https az wikipedia org w index php title Ruzgar birliyi amp oldid 7244522