Mariya (mac. Anjou Mária, xorv. Marija Anžuvinska, pol. Maria Andegaweńska; 14 aprel 1371, Buda – 17 may 1395, Buda) — XIV əsrdə Macarıstan taxtında oturmuş nadir qadın hökmdarlardan biri. Macarıstan və Xorvatiyanın hökmdar kraliçası, Macarıstan, Xorvatiya və Polşa kralı I Lüdovik və qızı; Macarıstan taxtında son nümayəndəsi.
Mariya | |
---|---|
mac. Mária xorv. Marija | |
![]() | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 14 aprel 1371 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 17 may 1395(24 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | uşaq doğumu |
Atası | I Böyük Lyudovik |
![]() |
Bioqrafiyası
Anjuyalı Mariya 1371-ci ildə anadan olmuşdur. Atası I Layoş (Lajos I), Macarıstan və Polşada güclü kral olmuşdu. Onun vəfatından sonra taxt boş qalanda, varis kimi qızının hakimiyyəti qəbul edildi. Mariya 1382-ci ildə, cəmi 11 yaşında olarkən Macarıstan kraliçası elan edildi. Bu qərarda onun anası Yelizavetanın təsiri böyük rol oynamışdır. Mariyanın hakimiyyəti dövründə ölkədəki zadəganlar arasında parçalanma və xarici qüvvələrin təzyiqləri güclü idi. Onun gənc olması və təcrübəsizliyi səbəbilə bir çox siyasi qərarlar anası Yelizaveta tərəfindən idarə edilirdi. Yelizaveta faktiki olaraq regent (qanuni qəyyum) kimi fəaliyyət göstərirdi. 1385-ci ildə Bosniya kralı Tvrtko və digər rəqiblər Mariyanın hakimiyyətinə qarşı çıxdılar. Nəticədə, qısa müddətə onun taxtdan uzaqlaşdırılması, hətta girov götürülməsi də baş verdi. Mariya 1385-ci ildə Lüksemburqlular sülaləsindən olan (sonradan Müqəddəs Roma imperatoru olmuşdur) ilə nişanlandı və 1387-ci ildə evlənmişdir. Bu evlilik, Macarıstanın siyasi dəstək əldə etməsi baxımından vacib addım idi. II Siqizmund sonradan taxtda əsas söz sahibi oldu, Mariya isə formal hökmdar statusunda qaldı. Mariya 1395-ci ildə, hamilə ikən, 24 yaşında vəfat etmişdir. Onun ölümündən sonra II Siqizmund təkbaşına hökmranlıq etməyə başladı.
Əcdadlar
8. | ||||||||||||||||
4. Karl Robert | ||||||||||||||||
9. | ||||||||||||||||
2. I Böyük Lyudovik | ||||||||||||||||
10. | ||||||||||||||||
5. | ||||||||||||||||
11. | ||||||||||||||||
1. Mariya, Macarıstan kraliçası | ||||||||||||||||
12. | ||||||||||||||||
13. | ||||||||||||||||
3. | ||||||||||||||||
14. III Kazimir | ||||||||||||||||
Kraliça Mariyanın Arpad sülaləsindən olan əcdadları.
IV Bela | |||||||||||||||||||||||||||||||
Macarıstanlı Mariya | |||||||||||||||||||||||||||||||
Karl Robert | |||||||||||||||||||||||||||||||
Mariya, Macarıstan kraliçası | |||||||||||||||||||||||||||||||
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #132134454 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Halecki, Oscar. Jadwiga of Anjou and the Rise of East Central Europe. Polish Institute of Arts and Sciences of America. 1991. ISBN .
- The Annals of Jan Długosz (A.D. 1382), p. 339.
- Fügedi, Erik. "Könyörülj, bánom, könyörülj ..." ["Have Mercy on Me, My Ban, Have Mercy ..."]. Helikon. 1986. ISBN .
- Bak, János M. Queens as Scapegoats in Medieval Hungary // Duggan, Anne (redaktor). Queens and Queenship in Medieval Europe. The Boydell Press. 1997. 223–234. ISBN .
- Bartl, Július; Čičaj, Viliam; Kohútova, Mária; Letz, Róbert; Segeš, Vladimír; Škvarna, Dušan. Slovak History: Chronology & Lexicon. Bolchazy-Carducci Publishers, Slovenské Pedegogické Nakladatel'stvo. 2002. ISBN .
- Solymosi, László; Körmendi, Adrienne. A középkori magyar állam virágzása és bukása, 1301–1506 [The Heyday and Fall of the Medieval Hungarian State, 1301–1526] // Solymosi, László (redaktor). Magyarország történeti kronológiája, I: a kezdetektől 1526-ig [Historical Chronology of Hungary, Volume I: From the Beginning to 1526] (macar). Akadémiai Kiadó. 1981. 188–228. ISBN .
- C. Tóth, Norbert. Mária királyné és udvara [Queen Mary and Her Court] // Zsoldos, Attila (redaktor). Nagyvárad és Bihar az Anjou-korban (Tanulmányok Biharország történetéből 5.) (macar). Varadinum Kulturális Alapítvány. 2018. 183–258. ISBN .
- Csukovits, Enikő. Mária // Gujdár, Noémi; Szatmáry, Nóra (redaktorlar ). Magyar királyok nagykönyve: Uralkodóink, kormányzóink és az erdélyi fejedelmek életének és tetteinek képes története [Encyclopedia of the Kings of Hungary: An Illustrated History of the Life and Deeds of Our Monarchs, Regents and the Princes of Transylvania] (macar). Reader's Digest. 2012. 120–121. ISBN .
- Süttő, Szilárd. Mária // Kristó, Gyula (redaktor). Magyarország vegyes házi királyai [The Kings of Various Dynasties of Hungary] (macar). Szukits Könyvkiadó. 2002. 67–76. ISBN .
- Engel, Pál. The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. I.B. Tauris Publishers. 2001. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mariya mac Anjou Maria xorv Marija Anzuvinska pol Maria Andegawenska 14 aprel 1371 Buda 17 may 1395 Buda XIV esrde Macaristan taxtinda oturmus nadir qadin hokmdarlardan biri Macaristan ve Xorvatiyanin hokmdar kralicasi Macaristan Xorvatiya ve Polsa krali I Ludovik ve qizi Macaristan taxtinda son numayendesi Mariyamac Maria xorv MarijaSexsi melumatlarDogum tarixi 14 aprel 1371 1371 04 14 Dogum yeri Buda Macaristan kralligiVefat tarixi 17 may 1395 24 yasinda Vefat yeri Buda Macaristan kralligiVefat sebebi usaq dogumuAtasi I Boyuk Lyudovik Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiAnjuyali Mariya 1371 ci ilde anadan olmusdur Atasi I Layos Lajos I Macaristan ve Polsada guclu kral olmusdu Onun vefatindan sonra taxt bos qalanda varis kimi qizinin hakimiyyeti qebul edildi Mariya 1382 ci ilde cemi 11 yasinda olarken Macaristan kralicasi elan edildi Bu qerarda onun anasi Yelizavetanin tesiri boyuk rol oynamisdir Mariyanin hakimiyyeti dovrunde olkedeki zadeganlar arasinda parcalanma ve xarici quvvelerin tezyiqleri guclu idi Onun genc olmasi ve tecrubesizliyi sebebile bir cox siyasi qerarlar anasi Yelizaveta terefinden idare edilirdi Yelizaveta faktiki olaraq regent qanuni qeyyum kimi fealiyyet gosterirdi 1385 ci ilde Bosniya krali Tvrtko ve diger reqibler Mariyanin hakimiyyetine qarsi cixdilar Neticede qisa muddete onun taxtdan uzaqlasdirilmasi hetta girov goturulmesi de bas verdi Mariya 1385 ci ilde Luksemburqlular sulalesinden olan sonradan Muqeddes Roma imperatoru olmusdur ile nisanlandi ve 1387 ci ilde evlenmisdir Bu evlilik Macaristanin siyasi destek elde etmesi baximindan vacib addim idi II Siqizmund sonradan taxtda esas soz sahibi oldu Mariya ise formal hokmdar statusunda qaldi Mariya 1395 ci ilde hamile iken 24 yasinda vefat etmisdir Onun olumunden sonra II Siqizmund tekbasina hokmranliq etmeye basladi Ecdadlar 8 4 Karl Robert 9 2 I Boyuk Lyudovik 10 5 11 1 Mariya Macaristan kralicasi 12 13 3 14 III Kazimir Kralica Mariyanin Arpad sulalesinden olan ecdadlari IV BelaMacaristanli MariyaKarl RobertMariya Macaristan kralicasiIstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 132134454 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Halecki Oscar Jadwiga of Anjou and the Rise of East Central Europe Polish Institute of Arts and Sciences of America 1991 ISBN 0 88033 206 9 The Annals of Jan Dlugosz A D 1382 p 339 Fugedi Erik Konyorulj banom konyorulj Have Mercy on Me My Ban Have Mercy Helikon 1986 ISBN 963 207 662 1 Bak Janos M Queens as Scapegoats in Medieval Hungary Duggan Anne redaktor Queens and Queenship in Medieval Europe The Boydell Press 1997 223 234 ISBN 0 85115 881 1 Bartl Julius Cicaj Viliam Kohutova Maria Letz Robert Seges Vladimir Skvarna Dusan Slovak History Chronology amp Lexicon Bolchazy Carducci Publishers Slovenske Pedegogicke Nakladatel stvo 2002 ISBN 0 86516 444 4 Solymosi Laszlo Kormendi Adrienne A kozepkori magyar allam viragzasa es bukasa 1301 1506 The Heyday and Fall of the Medieval Hungarian State 1301 1526 Solymosi Laszlo redaktor Magyarorszag torteneti kronologiaja I a kezdetektol 1526 ig Historical Chronology of Hungary Volume I From the Beginning to 1526 macar Akademiai Kiado 1981 188 228 ISBN 963 05 2661 1 C Toth Norbert Maria kiralyne es udvara Queen Mary and Her Court Zsoldos Attila redaktor Nagyvarad es Bihar az Anjou korban Tanulmanyok Biharorszag tortenetebol 5 macar Varadinum Kulturalis Alapitvany 2018 183 258 ISBN 978 973 0 26933 8 Csukovits Eniko Maria Gujdar Noemi Szatmary Nora redaktorlar Magyar kiralyok nagykonyve Uralkodoink kormanyzoink es az erdelyi fejedelmek eletenek es tetteinek kepes tortenete Encyclopedia of the Kings of Hungary An Illustrated History of the Life and Deeds of Our Monarchs Regents and the Princes of Transylvania macar Reader s Digest 2012 120 121 ISBN 978 963 289 214 6 Sutto Szilard Maria Kristo Gyula redaktor Magyarorszag vegyes hazi kiralyai The Kings of Various Dynasties of Hungary macar Szukits Konyvkiado 2002 67 76 ISBN 963 9441 58 9 Engel Pal The Realm of St Stephen A History of Medieval Hungary 895 1526 I B Tauris Publishers 2001 ISBN 1 86064 061 3