Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mancurlar— Müasir şimali-şərqi Çində olan Mancuriya əsilli xalqıdır.
Ümumi məlumat
Mancurlar Şimal-Şərqi Çinin yerli əhalisidi.Sayları 10 milyondur.Mancur dilində danışırlar. Eyni zamanda Çin dilindən də istifadə edirlər.Yazıları XVI əsrdən etibarən monqol əlifbası əsasındadır.Dindarları buddist və daosizm tərəfdarlarıdır.Ənənəvi etiqadlarını da qoruyurlar.Cəmiyyətdə tayfa bölgüsü qalıqları da saxlanılır.Mancurlar qədim Çin salnamələrində xatırlanan tunqus tayfalarının nəsilləridir.Mancurların xalq kimi formalaşmasında qonşu türk, monqol və başqa tayfalar da yaxından iştirak etmişdir.Vahid xalq kimi yalnız XVII əsrin ortalarında formalaşmışlar.Ənənəvi məşğuliyyətləri əkinçilik, dağlıq rayonlarda isə meşəçilikdir.XX əsrin ikinci yarısında sənayedə çalışan mancurların sayı artmışdır.
Tarixi
Neolit dövrlərindən mancurların, bəzən isə Amur hövzəsində yaşayan tunqusların əcdadlarında mülayim qurşağın iri çaylarının sahillərində oturan balıqçılar təsərrüfat- mədəni tipi inkişaf etmişdir. Onlar başlıca olaraq torpaqları və çay axınını dayandırmaq üçün cürbəcür süni maneələrin köməyi ilə qızıl balıq tuturlar. Balığın dərisindən, yaxşı emal edildikdən sonra müxtəlif məişət əşyaları, həmçinin paltar məqsədilə istifadə olunurdu.
645-ci ildə Mancuriyadakı Xitanla və cənubi Koreyanın iki dövləti – Pençe və Silla ilə ittifaqda Koquryaya müdaxilə etdi, lakin ağır itki verməklə geri çəkilməyə məcbur edildi.
696-ci ildə Mancuriyada Xitan özünün çinli qubernatoruna qarşı qiyam qaldırdı. 698-ci ildə türklər öz növbəsində Hopehə müdaxilə etdilər.
Mancurlar 6 milyondan artıq olmaqla özlərini XVII əsrdə Çinə müdaxilə etmiş və 1644-1911-ci illərdə hökmranlıq edən Tsin sülaləsini yaratmış Mancu döyüşçülərinin törəmələri kimi qələmə verirlər. Qədim Mancu dili faktiki olaraq ölü dildir və mancurlar bütünlüklə çinli mədəniyyətinə assimilyasiya olmuşlar.
Mancurlar XVII əsrdə Çindəki Min sülaləsini məğlub etmişdilər. 1624-cü ildə hollandlar Tayvanı tutur. 1582-ci ildə italiyalı yezuit-missioner (1552-1610-cu illər) Makaoya gəlir. Sonralar o, çinlilər tərəfindən qəbul edilir və Pekində daimi yaşamağa icazə verilmiş ilk əcnəbi olur.
1628-ci ildə şimal-qərbdə mülkədar ailəsindən olan başçılığı altında qiyam qalxır. 1642-ci ildə Li Tszıçen Çinin şimalının hakimi olur, 1644-cü ildə isə o, Pekini tutur. Sonuncu Min imperatoru özünü asır. Qiyamı yatırmaq məqsədilə Min generalı U Sanquy kömək üçün Mancurlara müraciət edir, onlar XVII əsrin birinci yüzilliyində Tsin ("Saf") dövləti yaratmışdılar ki, buna da Abaxay xan başçılıq edirdi. Mancurlar qiyamşçılara divan tutub Abaxay xanın oğullarındanbirini Çin imperatoru elan etdilər və bunula da yeni Tsin sülaləsinin əsasını qoydular.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mancurlar Muasir simali serqi Cinde olan Mancuriya esilli xalqidir Umumi melumatMancurlar Simal Serqi Cinin yerli ehalisidi Saylari 10 milyondur Mancur dilinde danisirlar Eyni zamanda Cin dilinden de istifade edirler Yazilari XVI esrden etibaren monqol elifbasi esasindadir Dindarlari buddist ve daosizm terefdarlaridir Enenevi etiqadlarini da qoruyurlar Cemiyyetde tayfa bolgusu qaliqlari da saxlanilir Mancurlar qedim Cin salnamelerinde xatirlanan tunqus tayfalarinin nesilleridir Mancurlarin xalq kimi formalasmasinda qonsu turk monqol ve basqa tayfalar da yaxindan istirak etmisdir Vahid xalq kimi yalniz XVII esrin ortalarinda formalasmislar Enenevi mesguliyyetleri ekincilik dagliq rayonlarda ise mesecilikdir XX esrin ikinci yarisinda senayede calisan mancurlarin sayi artmisdir TarixiNeolit dovrlerinden mancurlarin bezen ise Amur hovzesinde yasayan tunquslarin ecdadlarinda mulayim qursagin iri caylarinin sahillerinde oturan baliqcilar teserrufat medeni tipi inkisaf etmisdir Onlar baslica olaraq torpaqlari ve cay axinini dayandirmaq ucun curbecur suni maneelerin komeyi ile qizil baliq tuturlar Baligin derisinden yaxsi emal edildikden sonra muxtelif meiset esyalari hemcinin paltar meqsedile istifade olunurdu 645 ci ilde Mancuriyadaki Xitanla ve cenubi Koreyanin iki dovleti Pence ve Silla ile ittifaqda Koquryaya mudaxile etdi lakin agir itki vermekle geri cekilmeye mecbur edildi 696 ci ilde Mancuriyada Xitan ozunun cinli qubernatoruna qarsi qiyam qaldirdi 698 ci ilde turkler oz novbesinde Hopehe mudaxile etdiler Mancurlar 6 milyondan artiq olmaqla ozlerini XVII esrde Cine mudaxile etmis ve 1644 1911 ci illerde hokmranliq eden Tsin sulalesini yaratmis Mancu doyusculerinin toremeleri kimi qeleme verirler Qedim Mancu dili faktiki olaraq olu dildir ve mancurlar butunlukle cinli medeniyyetine assimilyasiya olmuslar Mancurlar XVII esrde Cindeki Min sulalesini meglub etmisdiler 1624 cu ilde hollandlar Tayvani tutur 1582 ci ilde italiyali yezuit missioner 1552 1610 cu iller Makaoya gelir Sonralar o cinliler terefinden qebul edilir ve Pekinde daimi yasamaga icaze verilmis ilk ecnebi olur 1628 ci ilde simal qerbde mulkedar ailesinden olan basciligi altinda qiyam qalxir 1642 ci ilde Li Tszicen Cinin simalinin hakimi olur 1644 cu ilde ise o Pekini tutur Sonuncu Min imperatoru ozunu asir Qiyami yatirmaq meqsedile Min generali U Sanquy komek ucun Mancurlara muraciet edir onlar XVII esrin birinci yuzilliyinde Tsin Saf dovleti yaratmisdilar ki buna da Abaxay xan basciliq edirdi Mancurlar qiyamscilara divan tutub Abaxay xanin ogullarindanbirini Cin imperatoru elan etdiler ve bunula da yeni Tsin sulalesinin esasini qoydular Istinadlar