Malulzadə Mehmed Əfəndi (1533 – 14 yanvar 1585, Konstantinopol) — Osmanlı tarixçisi, müdərrisi və şeyxülislamı.
Malulzadə Mehmed Əfəndi | |
---|---|
Əvvəlki | Qazızadə Əhməd Şəmsəddin Əfəndi |
Sonrakı | Çivizadə Hacı Mehmed Əfəndi |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı İmperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Uşağı | İshaq Əfəndi |
Həyatı
1533-cü ildə dünyaya gəlmişdir. Atası Sultan Süleyman dövrünün qazəsgərlərindən Malul Mehmed Əmin Əfəndidir. Naqibüləşrəf olaraq xidmət göstərdiyi üçün Naqib ləqəbi ilə anılır. Uzun müddət dayısı Əbussuud Əfəndinin müridi olmuş, daha sonra qızıyla evlənərək kürəkəni olmuşdur. Əvvəlcə Bursada Qasımpaşa mədrəsəsində, ardından İstanbulda Piri Paşa mədrəsəsində müdərris oldu. 1561-ci ilin dekabrında Müftizadə Əhməd Çələbinin yerinə Sahn-ı səman, 1563-cü ilin fevralında Sultan Səlim mədrəsəsinə müdərris təyin edildi. Ardından qazılığa keçərək sırayla Hələb (may 1566), Dəməşq (iyun 1567), Misir (iyul 1569), Bursa (noyabr 1570) və Ədirnə (fevral 1572) qazısı oldu. 1573-cü ilin mayında Anadolu başqazısı oldu ancaq 1575-ci ilin oktyabrında bu vəzifəsindən öz istəyilə ayrıldı və dərviş həyatına keçdi. 1576-cı ilin iyulunda Bağdadizadə Həsən Çələbinin yerinə naqibüləşrəfliyə, 1579-cu ilin aprelində Rumeli başqazlığına gətirildi. Bir il sonra da Qazızadə Əhməd Şəmsəddin Əfəndinin vəfatının ardından şeyxülislam oldu (25 may 1580). Ancaq bilinməyən səbəblə 21 yanvar 1582 tarixində vəzifədən ayrıldı. Bəzi mənbələr bu istehfanın Malulzadənin öz istəyilə olduğunu, İbrahim Peçəvi başda olmaqla digər məşhur tarixçilər isə bu istehfanın pəırdə arxasında Xoca Sadəttin Əfəndinin olduğunu qeyd edir.
Şeyxülislamlıqdan ayrıldıqdan sonra naqibüləşrəfliyə davam edən Malulzadə Mehmed Əfəndinin səhhəti 1584-cü ilin yanvarında oğlu İshaq Əfəndinin vəfat etməsindən sonra pisləşdi. Nəticədə 14 yanvar 1585-ci ildə vəfat etdi və cənazəsi atasının Ədirnəqapıdakı məzarının yanına dəfn edildi.
Mənbə
- Selânikî, Târih (İpşirli), I, 67, 85, 135, 155, 428–429;
- Atâî, Zeyl-i Şekāik, s. 281–282;
- Peçuylu İbrâhim, Târih, II, 32;
- Devhatü’l-meşâyih, s. 29–30;
- Sicill-i Osmânî, IV, 125;
- İlmiyye Salnâmesi, s. 399–401;
- Danişmend, Kronoloji2, V, 116–117;
- Abdülkadir Altunsu, Osmanlı Şeyhülislâmları, Ankara 1972, s. 39.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Malulzade Mehmed Efendi 1533 14 yanvar 1585 Konstantinopol Osmanli tarixcisi muderrisi ve seyxulislami Malulzade Mehmed Efendi17 Osmanli seyxulislamiEvvelkiQazizade Ehmed Semseddin EfendiSonrakiCivizade Haci Mehmed EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 1533Dogum yeri Istanbul Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 14 yanvar 1585Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiUsagi Ishaq EfendiHeyati1533 cu ilde dunyaya gelmisdir Atasi Sultan Suleyman dovrunun qazesgerlerinden Malul Mehmed Emin Efendidir Naqibulesref olaraq xidmet gosterdiyi ucun Naqib leqebi ile anilir Uzun muddet dayisi Ebussuud Efendinin muridi olmus daha sonra qiziyla evlenerek kurekeni olmusdur Evvelce Bursada Qasimpasa medresesinde ardindan Istanbulda Piri Pasa medresesinde muderris oldu 1561 ci ilin dekabrinda Muftizade Ehmed Celebinin yerine Sahn i seman 1563 cu ilin fevralinda Sultan Selim medresesine muderris teyin edildi Ardindan qaziliga kecerek sirayla Heleb may 1566 Demesq iyun 1567 Misir iyul 1569 Bursa noyabr 1570 ve Edirne fevral 1572 qazisi oldu 1573 cu ilin mayinda Anadolu basqazisi oldu ancaq 1575 ci ilin oktyabrinda bu vezifesinden oz isteyile ayrildi ve dervis heyatina kecdi 1576 ci ilin iyulunda Bagdadizade Hesen Celebinin yerine naqibulesrefliye 1579 cu ilin aprelinde Rumeli basqazligina getirildi Bir il sonra da Qazizade Ehmed Semseddin Efendinin vefatinin ardindan seyxulislam oldu 25 may 1580 Ancaq bilinmeyen sebeble 21 yanvar 1582 tarixinde vezifeden ayrildi Bezi menbeler bu istehfanin Malulzadenin oz isteyile oldugunu Ibrahim Pecevi basda olmaqla diger meshur tarixciler ise bu istehfanin peirde arxasinda Xoca Sadettin Efendinin oldugunu qeyd edir Seyxulislamliqdan ayrildiqdan sonra naqibulesrefliye davam eden Malulzade Mehmed Efendinin sehheti 1584 cu ilin yanvarinda oglu Ishaq Efendinin vefat etmesinden sonra pislesdi Neticede 14 yanvar 1585 ci ilde vefat etdi ve cenazesi atasinin Edirneqapidaki mezarinin yanina defn edildi MenbeSelaniki Tarih Ipsirli I 67 85 135 155 428 429 Atai Zeyl i Sekaik s 281 282 Pecuylu Ibrahim Tarih II 32 Devhatu l mesayih s 29 30 Sicill i Osmani IV 125 Ilmiyye Salnamesi s 399 401 Danismend Kronoloji2 V 116 117 Abdulkadir Altunsu Osmanli Seyhulislamlari Ankara 1972 s 39