Makalu (çin. 马卡鲁山,Mǎkǎlǔ Shān — «Qara nəhəng») (8485 m) — dünyanın beşinci ən hündür zirvəsi. silsiləsinin şərq hissəsində yeləşir. Bölgə ümumən mərkəzi Himalaya aid olub Çinlə (Tibet Muxtar vilayəti) Nepalın sərhəddindədir. Zirvəni Everestdən 22 km-lik məsafə ayırır. Dağın zirvəsi dördtərəfli piramidanı xatırladır. Makalu səkkizminliklər içərisində ən çox çətinlik yaradan dağ hesab olunur. Ekspedisiyaların ancaq 30%-i uğur qazana bilir.
Makalu | |
---|---|
çin. 马卡鲁山 | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ sistemi | Himalay |
Dağ silsiləsi | Mahalanqur-Himal |
Mütləq hündürlüyü | 8485 |
Nisbi hündürlüyü | 2378 m |
Yerləşməsi | |
Ölkələr | |
Region | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Dağ massivi iki zirvədən ibarətdir. Hər ikisinin hündürlüyü 8 km-i keçir:
№ | Zirvə | Hündürlük,m |
---|---|---|
1 | Əsas Makalu | 8481 |
2 | Cənub-şərqi Makalu | 8010 |
Everestdən və Lhotzedən şimal-qərb zirvəsi olan Kanqçunqze aydın görsənir. Onu bəzən Makalu II adlandırırlar.
Tarixi
Makalu dağı avropalılara XIX əsrin ikinci yarısında məlum olsa da, ilk dağa dırmanış cəhti 1950-ci illərin ortalarında baş vermişdir. Mahlanqur-Himalda yerləşən əsas səkkizminliklərdən Lhotze və Makalu bir növ Everestin kölgəsində qalmışdır. Əksər ekspedisiyaların məqsədi dünyanın ən yüksək zirvəsini fəth etmək olduğundan Makaluya az diqqət ayrılmışdır.
Dırmaşma xronologiyası
Müasir dövrdə (2015) Makalunun zirvəsinə 17 marşrut müəyyən olunub.
1954-cü ildə Kaliforniya alpinist klubunun ekspedisiyası ilk dəfə olaraq zirvəyə qalxmağa cəht edir. Amerikalılar ancaq 7060 metr yüksəkliyə çata bilirlər. Həmən ilin payızında fransız alpinistlər bu əraziyə kəşfiyyat məqsədli ekspedisiya təşkil etdir. 1955-ci ilin yazında Jan Frankonun rəhbərlik etdiyi fransız ekspedisiyasının üzvləri zirvəni ilk dəfə olaraq fəth etdilər. 1970-ci ildə yaponlar ikinci dəfə olaraq Makalunu fəth etdilər.
Barun vadisi
Makalu dağının ətəyində Barun vadisi yerləşir. Vadi bütövlükdə Makalu Barun Milli Parkında yerləşir. Bura 1992-ci ildə Himalay dağlarında,Saqarmatxa Milli Parkının şərq ardı kimi təsis olunmuşdur. Milli parkın sahəsi 1.500 km2 olub, Nepalın Solukhumbu və Sankxuvasabxa rayonlarını əhatə edir. Makalu Barun dünyada yeganə milli parkdır ki, dəniz səviyyəsindən 8.000 metr yüksəklikdə yerləşir. Milli parkda tropik meşələr və başı qarlı uca zirvələr yerləşir. Bufer zonası milli parkın cənub və cənub-şərq yamaclarındadır və sahəsi 820 2-dır. Milli park qərbdən şərqə 66 km, cənubdan şimala 44 km qədər uzanır. Dəniz səviyyəsindən 314-377 metr yüksəklikdə yerləşən, cənub-şərqdəki Arun dərəsindən hündürlük getdikcə artır. Milli park şimalda yerləşən Tibet muxtar regionundakı Comolunqma Milli Təbiət Qoruğu ilə beynəlxalq sərhədə malikdir.
Xarici keçidlər
- Makalu on SummitPost
- Makalu on Peakware 2011-10-25 at the Wayback Machine
- The British Services Makalu Expedition 2004
İstinadlar
- "Peakbagger.com". 2012-11-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-20.
- "LEARNING BY (NOT) DYING ON THE 8,000M PEAKS" (PDF). 2013-07-06 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2013-04-28.
- . 2015-02-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-23.
- "Макалу. Все маршруты восхождения на пятый по высоте восьмитысячник мира - 4sport.ua". 4sport.ua. 2017-09-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-18.
- Bhuju, U. R., Shakya, P. R., Basnet, T. B., Shrestha, S. (2007). Nepal Biodiversity Resource Book. Protected Areas, Ramsar Sites, and World Heritage Sites 2011-07-26 at the Wayback Machine. International Centre for Integrated Mountain Development, Ministry of Environment, Science and Technology, in cooperation with United Nations Environment Programme, Regional Office for Asia and the Pacific. Kathmandu, Nepal.
- Carpenter, C. and R. Zomer (1996). Forest ecology of the Makalu-Barun National Park and Conservation Area, Nepal. Mountain Research and Development 16 (2): 135–148.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Makalu cin 马卡鲁山 Mǎkǎlǔ Shan Qara neheng 8485 m dunyanin besinci en hundur zirvesi silsilesinin serq hissesinde yelesir Bolge umumen merkezi Himalaya aid olub Cinle Tibet Muxtar vilayeti Nepalin serheddindedir Zirveni Everestden 22 km lik mesafe ayirir Dagin zirvesi dordterefli piramidani xatirladir Makalu sekkizminlikler icerisinde en cox cetinlik yaradan dag hesab olunur Ekspedisiyalarin ancaq 30 i ugur qazana bilir Makalucin 马卡鲁山Cenubi qerbden Makalunun gorunusuUmumi melumatlarDag sistemi HimalayDag silsilesi Mahalanqur HimalMutleq hundurluyu 8485Nisbi hundurluyu 2378 mYerlesmesi27 53 21 sm e 87 05 19 s u Olkeler CXR NepalRegion TibetMakalu Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiDag massivi iki zirveden ibaretdir Her ikisinin hundurluyu 8 km i kecir Zirve Hundurluk m1 Esas Makalu 84812 Cenub serqi Makalu 8010 Everestden ve Lhotzeden simal qerb zirvesi olan Kanqcunqze aydin gorsenir Onu bezen Makalu II adlandirirlar TarixiMakalu dagi avropalilara XIX esrin ikinci yarisinda melum olsa da ilk daga dirmanis cehti 1950 ci illerin ortalarinda bas vermisdir Mahlanqur Himalda yerlesen esas sekkizminliklerden Lhotze ve Makalu bir nov Everestin kolgesinde qalmisdir Ekser ekspedisiyalarin meqsedi dunyanin en yuksek zirvesini feth etmek oldugundan Makaluya az diqqet ayrilmisdir Dirmasma xronologiyasiMuasir dovrde 2015 Makalunun zirvesine 17 marsrut mueyyen olunub 1954 cu ilde Kaliforniya alpinist klubunun ekspedisiyasi ilk defe olaraq zirveye qalxmaga ceht edir Amerikalilar ancaq 7060 metr yuksekliye cata bilirler Hemen ilin payizinda fransiz alpinistler bu eraziye kesfiyyat meqsedli ekspedisiya teskil etdir 1955 ci ilin yazinda Jan Frankonun rehberlik etdiyi fransiz ekspedisiyasinin uzvleri zirveni ilk defe olaraq feth etdiler 1970 ci ilde yaponlar ikinci defe olaraq Makalunu feth etdiler Barun vadisiMakalu daginin eteyinde Barun vadisi yerlesir Vadi butovlukde Makalu Barun Milli Parkinda yerlesir Bura 1992 ci ilde Himalay daglarinda Saqarmatxa Milli Parkinin serq ardi kimi tesis olunmusdur Milli parkin sahesi 1 500 km2 olub Nepalin Solukhumbu ve Sankxuvasabxa rayonlarini ehate edir Makalu Barun dunyada yegane milli parkdir ki deniz seviyyesinden 8 000 metr yukseklikde yerlesir Milli parkda tropik meseler ve basi qarli uca zirveler yerlesir Bufer zonasi milli parkin cenub ve cenub serq yamaclarindadir ve sahesi 820 2 dir Milli park qerbden serqe 66 km cenubdan simala 44 km qeder uzanir Deniz seviyyesinden 314 377 metr yukseklikde yerlesen cenub serqdeki Arun deresinden hundurluk getdikce artir Milli park simalda yerlesen Tibet muxtar regionundaki Comolunqma Milli Tebiet Qorugu ile beynelxalq serhede malikdir Everest bolgesi Dunyanin en hundur zirveleriXarici kecidlerMakalu on SummitPost Makalu on Peakware 2011 10 25 at the Wayback Machine The British Services Makalu Expedition 2004Istinadlar Peakbagger com 2012 11 06 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 20 LEARNING BY NOT DYING ON THE 8 000M PEAKS PDF 2013 07 06 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2013 04 28 2015 02 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 03 23 Makalu Vse marshruty voshozhdeniya na pyatyj po vysote vosmitysyachnik mira 4sport ua 4sport ua 2017 09 23 tarixinde Istifade tarixi 2015 12 18 Bhuju U R Shakya P R Basnet T B Shrestha S 2007 Nepal Biodiversity Resource Book Protected Areas Ramsar Sites and World Heritage Sites 2011 07 26 at the Wayback Machine International Centre for Integrated Mountain Development Ministry of Environment Science and Technology in cooperation with United Nations Environment Programme Regional Office for Asia and the Pacific Kathmandu Nepal ISBN 978 92 9115 033 5 Carpenter C and R Zomer 1996 Forest ecology of the Makalu Barun National Park and Conservation Area Nepal Mountain Research and Development 16 2 135 148