Bu məqalə 1931-ci ildə dağıdılan kilsə haqqındadır. 2006-cı ildə tikilən kilsə üçün Müqəddəs Bakirə Məryəmin Məsum Hamiləliyi kilsəsi (Bakı) səhifəsinə baxın. |
Müqəddəs Bakirə Məryəmin kosteli (rus. Костёл Пресвятой Девы Марии) - vaxtı ilə Bakıda yerləşmiş katolik məbədi hazırkı Zərifə Əliyeva və Rəşid Behbudov küçələrinin kəsişməsində yerləşirdi. 1912-ci ildə polşalı memar İosif Ploşkonun layihəsi əsasında ucaldılıb. XX-ci əsrin 30-cu illərində dağıdılıb.
katolisizm | |
Müqəddəs Bakirə Məryəmin kosteli | |
---|---|
rus. Костёл Пресвятой Девы Марии (Баку) | |
| |
Din | |
Yeparxiya | Azərbaycan Həvari Prefekti |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı |
Memarlıq | |
İnşa tarixi | 1909 – 1912 |
Dövrü | 1909-1912 |
Memarı | İosif Ploşko |
Üslubu | Psvedoqotika |
Binası | Kafedral |
Dağılıb | 1930-cu illər |
Bərpası | 2005-2006 |
Vəziyyəti | Dağıdılıb |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Məbədin tarixi
Kostelin layihəsi İosif Ploşko tərəfindən 1909-cu ildə hazırlanıb. Məbədin tikilməsi üçün vəsaiti əsasən xeyriyyə yolu ilə polyakəsilli neft sənayeçisi olan Rılski ailəsi və Xəzərin dibindən neft hasilinin banisi Vitold Zqlenitski verirdi. Məbədin tikintisi 1912-ci ildə tamalanır. Məbədin tikilməsində əsas rolu oynayanların və kosteli ziyarət edənlərin əsası polyak olduğu üçün el arasında onu polyak kosteli adlandırırdılar. Məbədin yerləşdiyi yer isə camaat tərəfindən prestijli sayılırdı.
1920-ci ildə Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti bərqərar olduqdan sonra bolşeviklər dinə qarşı müharibə elan edirlər. Digər məzhəblərin məbədləri olan Aleksandr Nevski soboru və Bibiheybət məscidi ilə birlikdə Müqəddəs Bakirə Mariya kosteli yeni hakimiyyətin hədəfinə çevrilir. 30-cu illərdə məbəd dağıdılır.
1948-ci ildə məbədin yerində memar Həsən Məcidovun layihəsi əsasında (hazırda Şəhriyar adına mədəniyyət sarayı) tikilir.
Arxitektura
Kostel psevdoqotika üslubunda tikilmişdi. Onun layihəsi Polşanın bir sıra qotik soborlarından fərqlənirdi. Buna baxmayaraq, Ploşko məbədin arxitekturasında Polşa qotikasına uyğun xüsusiyyətləri əks etdirməyi bacarır. Fransız və ingilis qotikasında onu təmtəraqlılığın və dekorativ formaların zəngiliyinin olmaması fərqləndirdi. Kostelin əsas fasadı plastik cütqülləli kompozisiya kimi hazırlanmışdı. Memarlıq tarixçisi Şamil Fətullayevin fikrincə açıq tipli qüllələr malik olmuş kostelin silueti çox uğurlu alınmışdı.
Məbədin dam hissəsində krabblar yerləşdirilmişdi. Fasadın alt hissəsində rəsmlərin ciddi plastikliyi gözə çarpırdı. Fasada, Fətullayevin dediyi kimi ümumi kompozisiyaya uğurlu daxil edilmiş portal və roza pəncərəsi əlavə edilmişdi.
Qalereya
- Tikinti dövrü
- Rəşid Behbudov küçəsi tərəfindən görünüş
- Rusiya imperiyasının poçt açıqcasının üzərində
- Müqəddəs Bakirə Məryəmın kosteli 1916-cı ildə
- Sentrokaspi Diktaturası daşnak ordusunun marşı zamanı, kilsənin müasir Sahil bağı və Xaqani küçəsindən görüşünü (avqust-sentyabr 1918)
İstinadlar
- Şamil Fətullayev. (Rusca). polonia-baku.org. 2015-09-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-30.
- VI - 545. Bakı: Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. 1982.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale 1931 ci ilde dagidilan kilse haqqindadir 2006 ci ilde tikilen kilse ucun Muqeddes Bakire Meryemin Mesum Hamileliyi kilsesi Baki sehifesine baxin Muqeddes Bakire Meryemin kosteli rus Kostyol Presvyatoj Devy Marii vaxti ile Bakida yerlesmis katolik mebedi hazirki Zerife Eliyeva ve Resid Behbudov kucelerinin kesismesinde yerlesirdi 1912 ci ilde polsali memar Iosif Ploskonun layihesi esasinda ucaldilib XX ci esrin 30 cu illerinde dagidilib katolisizmMuqeddes Bakire Meryemin kostelirus Kostyol Presvyatoj Devy Marii Baku Kilsenin umumi gorunusuDinYeparxiya Azerbaycan Hevari PrefektiYerlesmesiOlke AzerbaycanSeher BakiMemarliqInsa tarixi 1909 1912Dovru 1909 1912Memari Iosif PloskoUslubu PsvedoqotikaBinasi KafedralDagilib 1930 cu illerBerpasi 2005 2006Veziyyeti DagidilibMuqeddes Bakire Meryemin kosteli Vikianbarda elaqeli mediafayllarMebedin tarixiKostelin layihesi Iosif Plosko terefinden 1909 cu ilde hazirlanib Mebedin tikilmesi ucun vesaiti esasen xeyriyye yolu ile polyakesilli neft senayecisi olan Rilski ailesi ve Xezerin dibinden neft hasilinin banisi Vitold Zqlenitski verirdi Mebedin tikintisi 1912 ci ilde tamalanir Mebedin tikilmesinde esas rolu oynayanlarin ve kosteli ziyaret edenlerin esasi polyak oldugu ucun el arasinda onu polyak kosteli adlandirirdilar Mebedin yerlesdiyi yer ise camaat terefinden prestijli sayilirdi 1920 ci ilde Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti berqerar olduqdan sonra bolsevikler dine qarsi muharibe elan edirler Diger mezheblerin mebedleri olan Aleksandr Nevski soboru ve Bibiheybet mescidi ile birlikde Muqeddes Bakire Mariya kosteli yeni hakimiyyetin hedefine cevrilir 30 cu illerde mebed dagidilir 1948 ci ilde mebedin yerinde memar Hesen Mecidovun layihesi esasinda hazirda Sehriyar adina medeniyyet sarayi tikilir ArxitekturaKostel psevdoqotika uslubunda tikilmisdi Onun layihesi Polsanin bir sira qotik soborlarindan ferqlenirdi Buna baxmayaraq Plosko mebedin arxitekturasinda Polsa qotikasina uygun xususiyyetleri eks etdirmeyi bacarir Fransiz ve ingilis qotikasinda onu temteraqliligin ve dekorativ formalarin zengiliyinin olmamasi ferqlendirdi Kostelin esas fasadi plastik cutqulleli kompozisiya kimi hazirlanmisdi Memarliq tarixcisi Samil Fetullayevin fikrince aciq tipli qulleler malik olmus kostelin silueti cox ugurlu alinmisdi Mebedin dam hissesinde krabblar yerlesdirilmisdi Fasadin alt hissesinde resmlerin ciddi plastikliyi goze carpirdi Fasada Fetullayevin dediyi kimi umumi kompozisiyaya ugurlu daxil edilmis portal ve roza penceresi elave edilmisdi QalereyaMuqeddes Bakire Meryemin kosteli Tikinti dovru Resid Behbudov kucesi terefinden gorunus Rusiya imperiyasinin poct aciqcasinin uzerinde Muqeddes Bakire Meryemin kosteli 1916 ci ilde Sentrokaspi Diktaturasi dasnak ordusunun marsi zamani kilsenin muasir Sahil bagi ve Xaqani kucesinden gorusunu avqust sentyabr 1918 IstinadlarSamil Fetullayev Rusca polonia baku org 2015 09 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 30 VI 545 Baki Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 1982