Aleksandr Nevski Başkilsəsi (rusca: Александро-Невский Собор) Bakıda yerləşən bir rus pravoslav kilsəsi idi. El arasında Qızıllı kilsə kimi də tanınırdı. 1898-ci ildə tikilən və 1936-cı ildə bolşeviklər tərəfindən məhv edilən bu kilsə vaxtilə Cənubi Qafqazın ən böyük kilsəsi olub.
Aleksandr Nevski Kafedralı | |
---|---|
Kafedral | |
Ölkə | Rusiya İmperiyası→ AXC→ Azərbaycan SSR |
Şəhər | Bakı |
Yerləşir | Əhməd Cavad və Zərgərpalan küçələrinin kəsişməsi, Bakı şəhəri |
Memar | Robert Marfeld |
Tikilmə tarixi | 1888—1898 illər |
Üslubu | yeni rus memarlığı[d] |
Hündürlüyü | 55 m |
Uzunluğu |
|
Eni | 44 m |
Material | kərpic |
Vəziyyəti | 1936-cı ildə sökülüb |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
1878-ci ildə Bakı valiliyinin valisi Valerian Pozen, Bakı meri Stanislav Despot-Zenoviçə şəhərin böyüyən rus icması üçün ibadət yeri azlığı ilə bağlı narahatlığını bildirdi.
[ru] yeni bir kafedral tikmək fikrini dəstəklədi və Persidskaya küçəsində (indiki Muxtarov küçəsi) 1859-cu ildə köhnə bir müsəlman qəbiristanlığını sökdükdən sonra meydana gələcək geniş bir ərazidə kilsənin tikilməsini təklif etdi.
Bu rus hakimiyyəti ilə Bakının müsəlman icması arasında 10 il davam edən mübahisələrə səbəb oldu. Təklif olunan bütün alternativlər səlahiyyətlilər tərəfindən rədd edildi və sonunda müsəlman liderlər qəbiristanlıqdakı kafedralın binasına qarşı etirazlarını bir kənara qoymalı oldular. 10 iyul 1886-cı ildə imperator III Aleksandr torpağın kilsəyə verilməsini rəsmən təsdiqlədi. Alman əsilli memar Robert Marfeld tərəfindən dizaynın ilk layihəsi 30 iyul 1888-ci ildə təsdiq edildi.
8 oktyabr 1888-ci il tarixində imperator III Aleksandr və ailəsi (böyük oğlu, gələcək İmperator II Nikolay da daxil olmaqla) ilə birgə Bakıya gəldi və kilsənin təməl daşının qoyulması mərasimində iştirak etdi. Mərasimə Bakının xristian, müsəlman və yəhudi elitası qatıldı.
Kilsənin memarı alman Robert Marfeld, onun köməkçisi isə İosif Qoslavski idi. Fəqət inşaat büdcəsi tezliklə tükəndi və Bakı sakinləri tikilmənin davamı üçün 200 min manat ianə verdilər. Bu məbləğin 75% müsəlmanlar tərəfindən verilmişdir, o cümlədən Hacı Zeynalabdin Tağıyevin ianə verdiyi 10 min manat. Daha 10 min manat Bakının yəhudi icmasından yığıldı. Binanın tikintisi 1898-ci ildə başa çatdı.
1936-ci ildə stalinist hökumət kilsəni sökmək qərarına gəldi. Həmin il kilsə partlayıcı maddə vasitəsi ilə məhv edildi. Hazırda kilsənin yerində Bülbül adına orta ixtisas musiqi məktəbi, 189 və 190 saylı orta ümumtəhsil məktəbləri yerləşir.
İstinadlar
- Aleksandr Nevski Başkilsəsi 2018-10-03 at the Wayback Machine. Manaf Süleymanov. Eşitdiklərim, oxuduqlarım, gördüklərim.... 1990
- Bakı və almanlar 2007-05-12 at the Wayback Machine. Tamara Hümbətova. Fəsil 9. 2004
- Азербайджан в период Первой мировой войны. Сборник научных статей. Баку, 2014 Под ред. Фархада Джаббарова. Издательство «Зия» 208 стр. С. 34. Зарифа Дулаева, Мамед Мамедов «Баку в годы Первой мировой войны».
Mənbə
- Bakının ən möhtəşəm binası idi, amma...
Bakı şəhəri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Nevski Baskilsesi rusca Aleksandro Nevskij Sobor Bakida yerlesen bir rus pravoslav kilsesi idi El arasinda Qizilli kilse kimi de taninirdi 1898 ci ilde tikilen ve 1936 ci ilde bolsevikler terefinden mehv edilen bu kilse vaxtile Cenubi Qafqazin en boyuk kilsesi olub Aleksandr Nevski KafedraliKafedral40 22 10 sm e 49 49 55 s u Olke Rusiya Imperiyasi AXC Azerbaycan SSRSeher Baki BakiYerlesir Ehmed Cavad ve Zergerpalan kucelerinin kesismesi Baki seheriMemar Robert MarfeldTikilme tarixi 1888 1898 illerUslubu yeni rus memarligi d Hundurluyu 55 mUzunlugu 85 mEni 44 mMaterial kerpicVeziyyeti 1936 ci ilde sokulubAleksandr Nevski KafedraliAleksandr Nevski Kafedrali Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1878 ci ilde Baki valiliyinin valisi Valerian Pozen Baki meri Stanislav Despot Zenovice seherin boyuyen rus icmasi ucun ibadet yeri azligi ile bagli narahatligini bildirdi ru yeni bir kafedral tikmek fikrini destekledi ve Persidskaya kucesinde indiki Muxtarov kucesi 1859 cu ilde kohne bir muselman qebiristanligini sokdukden sonra meydana gelecek genis bir erazide kilsenin tikilmesini teklif etdi Bu rus hakimiyyeti ile Bakinin muselman icmasi arasinda 10 il davam eden mubahiselere sebeb oldu Teklif olunan butun alternativler selahiyyetliler terefinden redd edildi ve sonunda muselman liderler qebiristanliqdaki kafedralin binasina qarsi etirazlarini bir kenara qoymali oldular 10 iyul 1886 ci ilde imperator III Aleksandr torpagin kilseye verilmesini resmen tesdiqledi Alman esilli memar Robert Marfeld terefinden dizaynin ilk layihesi 30 iyul 1888 ci ilde tesdiq edildi 8 oktyabr 1888 ci il tarixinde imperator III Aleksandr ve ailesi boyuk oglu gelecek Imperator II Nikolay da daxil olmaqla ile birge Bakiya geldi ve kilsenin temel dasinin qoyulmasi merasiminde istirak etdi Merasime Bakinin xristian muselman ve yehudi elitasi qatildi Kilsenin memari alman Robert Marfeld onun komekcisi ise Iosif Qoslavski idi Feqet insaat budcesi tezlikle tukendi ve Baki sakinleri tikilmenin davami ucun 200 min manat iane verdiler Bu meblegin 75 muselmanlar terefinden verilmisdir o cumleden Haci Zeynalabdin Tagiyevin iane verdiyi 10 min manat Daha 10 min manat Bakinin yehudi icmasindan yigildi Binanin tikintisi 1898 ci ilde basa catdi 1936 ci ilde stalinist hokumet kilseni sokmek qerarina geldi Hemin il kilse partlayici madde vasitesi ile mehv edildi Hazirda kilsenin yerinde Bulbul adina orta ixtisas musiqi mektebi 189 ve 190 sayli orta umumtehsil mektebleri yerlesir IstinadlarAleksandr Nevski Baskilsesi 2018 10 03 at the Wayback Machine Manaf Suleymanov Esitdiklerim oxuduqlarim gorduklerim 1990 Baki ve almanlar 2007 05 12 at the Wayback Machine Tamara Humbetova Fesil 9 2004 Azerbajdzhan v period Pervoj mirovoj vojny Sbornik nauchnyh statej Baku 2014 Pod red Farhada Dzhabbarova Izdatelstvo Ziya 208 str S 34 Zarifa Dulaeva Mamed Mamedov Baku v gody Pervoj mirovoj vojny MenbeBakinin en mohtesem binasi idi amma Baki seheri ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin