Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mübarək Gəray (krımtat. Mubarek Geray)(v. ən tezi 1632, Ədirnə, Osmanlı imperiyası) — Krım xanı I Səlamət Gərayın oğlu, .
| Mübarək Gəray | |
|---|---|
| 13 noyabr 1631 – 24 iyun 1632 | |
| Əvvəlki | Əzəmət Gəray |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | ən tezi 1632 |
| Vəfat yeri | |
| Atası | I Səlamət Gəray |
| Ailəsi | Gəraylar |
Həyatı
Doğum tarixi dəqiq bilinmir. Krım xanı I Səlamət Gərayın oğludur. İlk illəri haqqında yetərli məlumat yoxdur. Atasının 1610-cu ildə vəfatının ardından kiçik qardaşlarıyla birlikdə İstanbula göndərildi və burada böyüdüldü. Canıbəy Gərayın 1628-ci ildə ikinci dəfə xan təyin edilib Krıma göndərilməsinin ardından Mübarək Gəray da onunla birlikdə doğulduğu torpaqlara qayıtdı. 1629-cu ilin aprelində Krıma qarşı hücumlar tərtibləyən sabiq xan III Mehmed Gəray və qardaşı Şahin Gərayı Perekop yaxınlığında məğlub edən Mübarək Gəray, döyüş meydanından qaçan Şahin Gərayı təqib etməyə davam etdi. Onun ardından üsyankar xanzadəni dəstəkləyən noqay ordası və çərkəz diyarına basqınlar tərtibləyən Mübarək Gəray bölgədə mərkəzi hakimiyyəti gücləndirdi. Şahin Gəray Səfəvilərə sığınmağa məcbur oldu və Mübarək Gəray xeyli qənimətlə geri qayıtdı.
1631-ci ilin noyabrında qardaşı Əzəmət Gərayın kalqay təyin edilməsiylə, Mübarək Gəray ondan boşalan ünvanını aldı. Ancaq çox keçmədən 24 iyun 1632-ci ildə Canıbəy Gərayla münasibətləri pisləşən qardaşı edam edildi. Üstəlik kalqayın qardaşları Mübarək Gəray və da xana xəyanətlə günahlandırıldı. Haqlarında çıxan edam qərarının ardından ailəsiylə birlikdə qaçan xanzadələr öncə Perekop, daha sonra isə Kəfəyə sığındılar. İğtişaşlar zamanı Mübarək Gərayın ələ keçirilən İnayət və Adil adlı 2 oğlu Canıbəy Gərayın əmriylə öldürüldü.
Osmanlı mülkü hesab edilən Kəfəyə sığınan Mübarək Gəray daha sonra Ədirnəyə gətirildi və qalan ömrünü burada keçirdi. Qalan həyatıyla bağlı məlumat yoxdur.
İstinadlar
- Fisher, Alan, Kırım Tatarları, Çev: Eşref B. Özbilen, Selenge Yayınları, 2009
- Halim Giray Han, Gülbün-i Hanan, Osman Cudi Neşri, 1327
Mənbə
- Kırım Hanlığı’nda Kalgaylık ve Nureddinlik Üzerine Bir İnceleme. Furkan Cem Tosun. Yüksek Lisans Tezi. İzmir 2022
- Von Hammer Purgstall, Kırım Hanlığı Tarihi, İnsan Yayınlar, 3. Baskı, 2020
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mubarek Geray krimtat Mubarek Geray v en tezi 1632 Edirne Osmanli imperiyasi Krim xani I Selamet Gerayin oglu Mubarek Geray13 noyabr 1631 24 iyun 1632EvvelkiEzemet GeraySonrakiSexsi melumatlarVefat tarixi en tezi 1632Vefat yeri Edirne Osmanli imperiyasiAtasi I Selamet GerayAilesi GeraylarHeyatiDogum tarixi deqiq bilinmir Krim xani I Selamet Gerayin ogludur Ilk illeri haqqinda yeterli melumat yoxdur Atasinin 1610 cu ilde vefatinin ardindan kicik qardaslariyla birlikde Istanbula gonderildi ve burada boyuduldu Canibey Gerayin 1628 ci ilde ikinci defe xan teyin edilib Krima gonderilmesinin ardindan Mubarek Geray da onunla birlikde doguldugu torpaqlara qayitdi 1629 cu ilin aprelinde Krima qarsi hucumlar tertibleyen sabiq xan III Mehmed Geray ve qardasi Sahin Gerayi Perekop yaxinliginda meglub eden Mubarek Geray doyus meydanindan qacan Sahin Gerayi teqib etmeye davam etdi Onun ardindan usyankar xanzadeni destekleyen noqay ordasi ve cerkez diyarina basqinlar tertibleyen Mubarek Geray bolgede merkezi hakimiyyeti guclendirdi Sahin Geray Sefevilere siginmaga mecbur oldu ve Mubarek Geray xeyli qenimetle geri qayitdi 1631 ci ilin noyabrinda qardasi Ezemet Gerayin kalqay teyin edilmesiyle Mubarek Geray ondan bosalan unvanini aldi Ancaq cox kecmeden 24 iyun 1632 ci ilde Canibey Gerayla munasibetleri pislesen qardasi edam edildi Ustelik kalqayin qardaslari Mubarek Geray ve da xana xeyanetle gunahlandirildi Haqlarinda cixan edam qerarinin ardindan ailesiyle birlikde qacan xanzadeler once Perekop daha sonra ise Kefeye sigindilar Igtisaslar zamani Mubarek Gerayin ele kecirilen Inayet ve Adil adli 2 oglu Canibey Gerayin emriyle olduruldu Osmanli mulku hesab edilen Kefeye siginan Mubarek Geray daha sonra Edirneye getirildi ve qalan omrunu burada kecirdi Qalan heyatiyla bagli melumat yoxdur IstinadlarFisher Alan Kirim Tatarlari Cev Esref B Ozbilen Selenge Yayinlari 2009 Halim Giray Han Gulbun i Hanan Osman Cudi Nesri 1327MenbeKirim Hanligi nda Kalgaylik ve Nureddinlik Uzerine Bir Inceleme Furkan Cem Tosun Yuksek Lisans Tezi Izmir 2022 Von Hammer Purgstall Kirim Hanligi Tarihi Insan Yayinlar 3 Baski 2020