Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çərkəzistan və ya Çərkəziya (adıq Адыгэ Хэку, Adıgə Xəku, mənası – "Adıq vətəni"; adıq Хэкужъ, Xəkujz, mənası – "Qədim vətən") — indiki Rusiyanın cənubunda, Şimali Qafqazda Qara dənizin şimal-şərq sahili boyunca yerləşən ölkə və tarixi vilayət. (1763–1864) zamanı Rusiya imperiyası tərəfindən fəth və işğal edilmişdir. İşğaldan sonra Çərkəz soyqırımı baş tutmuşdur və nəticədə çərkəz xalqının 90%-i ya bölgədən sürgün edilmiş, ya da kütləvi şəkildə qətlə yetirilmişdir.
| Tarixi dövlət | |||||
| Çərkəzistan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Hüquqi və beynəlxalq müstəvidə Avstriya ilə Osmanlı imperiyaları arasında 1739-cu il Belqrad müqaviləsi Şərqi Çərkəzistanın (Kabarda) müstəqilliyinin tanınmasını nəzərdə tuturdu. Həm Rusiya imperiyası, həm də Osmanlı imperiyası bunu tanımışdır. 1814–1815-ci illərdə keçirilən Vyana konqresi də Çərkəzistanın müstəqilliyinin tanınmasını şərtləndirmişdir. 1837-ci ildə çərkəz liderləri Avropa ölkələrinə hüquqi tanınma tələbi ilə məktublar göndərmişdir. Bunun ardınca Britaniya imperiyası Çərkəzistanı tanımışdır. Buna baxmayaraq, Rusiya–çərkəz müharibəsi zamanı Rusiya imperiyası Çərkəzistanı müstəqil bir region kimi tanınamış, region üzərində heç bir nəzarəti və mülkiyyəti olmamasına baxmayaraq, ona üsyançıların işğalı altında olan Rusiya torpağı kimi yanaşmışdır. Rusiya generalları çərkəzləri etnik adlarına görə yox, "dağlılar", "quldurlar", "dağlı murdarlar" adlandırırdılar.
Çərkəzistan çərkəzlərin (adıqlar) tarixi vətənləri olsa da, Çərkəz soyqırımından sonra əksər çərkəzlər sürgündə yaşayırlar.
İstinadlar
- "QAFQAZ XVII-XVIII ƏSRLƏRDƏ" (az.). 2023-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-23.
- "Separatizmə ayrılan rol" (PDF) (az.). 2023-01-23 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-01-23.
-
![image]()
Kisholm, Hyu, redaktorCircassia // Britannika Ensiklopediyası. 6 (XI). Cambridge University Press. 1911. 380–381. - Genel Komite, HDP. "The Circassian Genocide". www.hdp.org.tr (türk). 2014. 2021-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-26.
- Richmond, Walter. The Circassian Genocide (ingilis). Rutgers University Press. 2013-04-09. ISBN . 2023-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-23.
- Geçmişten günümüze Kafkasların trajedisi: uluslararası konferans, 21 Mayıs 2005 (türk). Kafkas Vakfı Yayınları. 2006. ISBN . 2023-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-23.
- "UNPO: The Circassian Genocide". unpo.org. 2020-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-26.
- "Tarihte Kafkasya - ismail berkok | Nadir Kitap". NadirKitap (türk). 2020-10-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-26.
- Bashqawi, Adel. Circassia: Born to Be Free. 15 September 2017. ISBN .
- Jaimoukha, Amjad. The Circassians: A Handbook. 2001.
- Richmond, Walter. The Circassian Genocide. . 9 April 2013. ISBN . 23 January 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 23 January 2023.
- Capobianco, Michael. "Blood on the Shore: The Circassian Genocide". Caucasus Forum. 13 October 2012. 3 June 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 23 January 2023.
- Richmond, Walter. The Circassian Genocide. Rutgers University Press. 2013. səh. 130. ISBN . 2023-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-23.
- Zhemukhov, Sufian. "Circassian World Responses to the New Challenges" (PDF). PONARS Eurasia Policy Memo No. 54. 2008: 2. 19 August 2019 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 8 May 2016.
- Danver, Steven L. Native Peoples of the World: An Encyclopedia of Groups, Cultures and Contemporary Issues. Routledge. 2015. səh. 528. ISBN . 2023-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-23.
- "single | The Jamestown Foundation". Jamestown.org. 7 May 2013. 10 September 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 20 August 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cerkezistan ve ya Cerkeziya adiq Adyge Heku Adige Xeku menasi Adiq veteni adiq Hekuzh Xekujz menasi Qedim veten indiki Rusiyanin cenubunda Simali Qafqazda Qara denizin simal serq sahili boyunca yerlesen olke ve tarixi vilayet 1763 1864 zamani Rusiya imperiyasi terefinden feth ve isgal edilmisdir Isgaldan sonra Cerkez soyqirimi bas tutmusdur ve neticede cerkez xalqinin 90 i ya bolgeden surgun edilmis ya da kutlevi sekilde qetle yetirilmisdir Tarixi dovletCerkezistanBayraq Gerbteq 1427 21 may 1864 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Huquqi ve beynelxalq mustevide Avstriya ile Osmanli imperiyalari arasinda 1739 cu il Belqrad muqavilesi Serqi Cerkezistanin Kabarda musteqilliyinin taninmasini nezerde tuturdu Hem Rusiya imperiyasi hem de Osmanli imperiyasi bunu tanimisdir 1814 1815 ci illerde kecirilen Vyana konqresi de Cerkezistanin musteqilliyinin taninmasini sertlendirmisdir 1837 ci ilde cerkez liderleri Avropa olkelerine huquqi taninma telebi ile mektublar gondermisdir Bunun ardinca Britaniya imperiyasi Cerkezistani tanimisdir Buna baxmayaraq Rusiya cerkez muharibesi zamani Rusiya imperiyasi Cerkezistani musteqil bir region kimi taninamis region uzerinde hec bir nezareti ve mulkiyyeti olmamasina baxmayaraq ona usyancilarin isgali altinda olan Rusiya torpagi kimi yanasmisdir Rusiya generallari cerkezleri etnik adlarina gore yox daglilar quldurlar dagli murdarlar adlandirirdilar Cerkezistan cerkezlerin adiqlar tarixi vetenleri olsa da Cerkez soyqirimindan sonra ekser cerkezler surgunde yasayirlar Istinadlar QAFQAZ XVII XVIII ESRLERDE az 2023 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 23 Separatizme ayrilan rol PDF az 2023 01 23 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 01 23 Kisholm Hyu redaktorCircassia Britannika Ensiklopediyasi 6 XI Cambridge University Press 1911 380 381 Genel Komite HDP The Circassian Genocide www hdp org tr turk 2014 2021 06 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 26 Richmond Walter The Circassian Genocide ingilis Rutgers University Press 2013 04 09 ISBN 978 0 8135 6069 4 2023 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 23 Gecmisten gunumuze Kafkaslarin trajedisi uluslararasi konferans 21 Mayis 2005 turk Kafkas Vakfi Yayinlari 2006 ISBN 978 975 00909 0 5 2023 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 23 UNPO The Circassian Genocide unpo org 2020 05 13 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 26 Tarihte Kafkasya ismail berkok Nadir Kitap NadirKitap turk 2020 10 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 26 Bashqawi Adel Circassia Born to Be Free 15 September 2017 ISBN 978 1543447644 Jaimoukha Amjad The Circassians A Handbook 2001 Richmond Walter The Circassian Genocide 9 April 2013 ISBN 978 0 8135 6069 4 23 January 2023 tarixinde Istifade tarixi 23 January 2023 Capobianco Michael Blood on the Shore The Circassian Genocide Caucasus Forum 13 October 2012 3 June 2021 tarixinde Istifade tarixi 23 January 2023 Richmond Walter The Circassian Genocide Rutgers University Press 2013 seh 130 ISBN 978 0813560694 2023 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 23 Zhemukhov Sufian Circassian World Responses to the New Challenges PDF PONARS Eurasia Policy Memo No 54 2008 2 19 August 2019 tarixinde PDF Istifade tarixi 8 May 2016 Danver Steven L Native Peoples of the World An Encyclopedia of Groups Cultures and Contemporary Issues Routledge 2015 seh 528 ISBN 978 1317464006 2023 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 23 single The Jamestown Foundation Jamestown org 7 May 2013 10 September 2012 tarixinde Istifade tarixi 20 August 2013