Levantilər (digər adları – latınlar, firənglər) — Yaxın Şərq ərazisində keçmişdə yaşayan italyan və fransız əsilli katolik əhaliyə aid edilən termindir.
Cənubi Avropalı tacir və mühacirlər Səlib yürüşlərindən bəri Aralıq dənizinin şərq sahillərində məskunlaşmağa başlamışdılar. XIX əsrdə bu qrupa dissidentlər, əhli-sənət, mühəndis və gəmiqayırma üzrə mütəxəssislər də daxil olmuşdur. Levantilərin əcdadı əsasən Genuya və Venesiya, həmçinin Piza, Qırım, və Aralıq dənizi boyu digər xristian məkanlardan köçmüşdülər. XVI əsrdə Osmanlı sultanı italyan tacirlərinə imtiyazlar bəxş edərək onları faktiki olaraq italyan şəhərləri ilə Şərq arasında ticarət monopoliyasını əllərinə keçirən xüsusi təbəqəyə çevrilməsinə imkan vermişdi. XIX əsrin sonunda bu təbəqə artıq levantilər adıyla tanınmışdır. Bu ad öz növbəsində Levant tarixi bölgənin adından qaynaqlanır.
Levantilər qrupuna həmçinin Livornodan XVIII əsrdə İstanbula köçmüş, italyan ləhcəsində danışan və fransız konsulluğunun himayəsində olan sefard yəhudilərini də aid edirdilər. İstanbulda onlar üçün Kal de los Frankos adlı, yerli əhali arasında "İtalyan" adıyal tanınan da tikilmişdir.
Levantilərin əsas məskunlaşdığı iri şəhərlər və bölgələr arasında İstanbul (xüsusi ilə də məhəlləsi), İzmir, Saloniki, İsgəndəriyyə, Kipr və olmuşdur. XIX əsrdə İstanbul 7 min, İzmirdə isə 6 min levanti yaşamaqda idi. Əlcəzairin 1833-cü ildə Fransa tərəfindən işğalı zamanı orada 1,1 min italyan əsilli insan yaşayırdı.Osmanlı imperiyasının levanti icması uzun müddət milli kimliyini qoruyub, katolik xristianlığa etiqad edən və italyan dilində danışan başqa millətlərlə qarışmayan bir qrup kimi tanınırdı. XIX əsrin əvvəlində italyan ana dili fransız dili ilə əvəz olunmağa başlamışdır.
İtaliyanın birləşməsi, yunan-türk müharibələri və Osmanlı imperiyasının süqutu levantilərin intensiv, əsasən İtaliyaya mühacirətinə səbəb olmuşdur. 1935-ci ildə Türkiyədə cəmi 15 min levanti qalmışdı, lakin bu rəqəm də 1955-ci il İstanbul olayları nəticəsində aşağı enmişdir. 2007-ci ildə Livanda 4,3 min italyan əsilli insan yaşasa da, onların çoxsu artıq mədəni özünəməxsusluğunu itirmiş və ərəb dilini ana dili kimi qəbul etmişdir.
İstinadlar
- . 2011-09-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-20.
- "History of the community". 2018-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-20.
- "TecaLibri: Patrizia Audenino: Migrazioni italiane". 2017-12-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-20.
- Robert Franz Foerster. «The Italian Emigration of Our Times». Ayer Publishing, 1969, с. 219
- "Levantine testimony 35". 2021-08-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-20.
- "Joshua Project — Italian of Lebanon Ethnic People Profile". 2016-03-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Levantiler diger adlari latinlar firengler Yaxin Serq erazisinde kecmisde yasayan italyan ve fransiz esilli katolik ehaliye aid edilen termindir Cenubi Avropali tacir ve muhacirler Selib yuruslerinden beri Araliq denizinin serq sahillerinde meskunlasmaga baslamisdilar XIX esrde bu qrupa dissidentler ehli senet muhendis ve gemiqayirma uzre mutexessisler de daxil olmusdur Levantilerin ecdadi esasen Genuya ve Venesiya hemcinin Piza Qirim ve Araliq denizi boyu diger xristian mekanlardan kocmusduler XVI esrde Osmanli sultani italyan tacirlerine imtiyazlar bexs ederek onlari faktiki olaraq italyan seherleri ile Serq arasinda ticaret monopoliyasini ellerine keciren xususi tebeqeye cevrilmesine imkan vermisdi XIX esrin sonunda bu tebeqe artiq levantiler adiyla taninmisdir Bu ad oz novbesinde Levant tarixi bolgenin adindan qaynaqlanir Levantiler qrupuna hemcinin Livornodan XVIII esrde Istanbula kocmus italyan lehcesinde danisan ve fransiz konsullugunun himayesinde olan sefard yehudilerini de aid edirdiler Istanbulda onlar ucun Kal de los Frankos adli yerli ehali arasinda Italyan adiyal taninan da tikilmisdir Levantilerin esas meskunlasdigi iri seherler ve bolgeler arasinda Istanbul xususi ile de mehellesi Izmir Saloniki Isgenderiyye Kipr ve olmusdur XIX esrde Istanbul 7 min Izmirde ise 6 min levanti yasamaqda idi Elcezairin 1833 cu ilde Fransa terefinden isgali zamani orada 1 1 min italyan esilli insan yasayirdi Osmanli imperiyasinin levanti icmasi uzun muddet milli kimliyini qoruyub katolik xristianliga etiqad eden ve italyan dilinde danisan basqa milletlerle qarismayan bir qrup kimi taninirdi XIX esrin evvelinde italyan ana dili fransiz dili ile evez olunmaga baslamisdir Italiyanin birlesmesi yunan turk muharibeleri ve Osmanli imperiyasinin suqutu levantilerin intensiv esasen Italiyaya muhaciretine sebeb olmusdur 1935 ci ilde Turkiyede cemi 15 min levanti qalmisdi lakin bu reqem de 1955 ci il Istanbul olaylari neticesinde asagi enmisdir 2007 ci ilde Livanda 4 3 min italyan esilli insan yasasa da onlarin coxsu artiq medeni ozunemexsuslugunu itirmis ve ereb dilini ana dili kimi qebul etmisdir Istinadlar 2011 09 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 08 20 History of the community 2018 08 22 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 20 TecaLibri Patrizia Audenino Migrazioni italiane 2017 12 17 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 20 Robert Franz Foerster The Italian Emigration of Our Times Ayer Publishing 1969 s 219 Levantine testimony 35 2021 08 31 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 20 Joshua Project Italian of Lebanon Ethnic People Profile 2016 03 27 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 20