Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kəsəmən — İrəvan quberniyasının Yeni Bəyazid qəzasında, Göyçə mahalında, indiki Basarkeçər rayonunda kənd.
| Kənd | |
| Kəsəmən | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Ermənistan |
| Region | Geğarkunik mərzi |
| Rayon | Basarkeçər rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 2.050 ± 1 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili |
|
Tarixi
İrəvan quberniyasının Novobayazid qəzasında kənd adı. Kəsəmən kəndinin ərazisi və yaranma tarixi III–V əsrlərdən 1387-ci ilə qədər Alban türklərinin yaşayış yeri, 1387-ci ildən 1500-cü ilə qədər Qazax mahalının əhalisinin yaylaq və otaraq məskənləri olmuşdur. Nəhayət XVI əsrdə (1500) Qazax mahalının Qıraq Kəsəmən kəndindən Göyçə mahalına gələn Şeşəlilər tayfasının banisi Şeşə Əlinin oğlanları Emin və Səfər qardaşları kəndin himini qoymuşdur. Kəndin relyefi qardaşların çox xoşuna gəldiyi üçün həmin yerləri özlərinə daimi yaşayış məskəni seçmişlər. Kəndin adı yarandığı ilk gündən 1988-ci ilin dekabrına qədər 2 dəfə dəyişdirilmişdir. 1500-cü ildən 1978-ci ilə qədər Kəsəmən, 1978-ci ildən 1988-ci ilin dekabrına qədər Bahar olmuşdur. Kəndin ilk adı Kəsəmən toponimi isə Qazax mahalının Qıraq Kəsəmən kəndinin adı ilə bağlıdır.
Qazaxların Kəsəmən tayfasının adını əks etdirir.
Kənd rayon mərkəzi Basarkeçərdən 15 km məsafədə yerləşir.
25 yanvar 1978-ci ildə kəndin adı Bahar, 19 aprel 1991-ci ildən isə kəndin adı Arpunk qoyulmuşdur.
Coğrafiyası
Rayon mərkəzindən 10 km (avtomobil yolu ilə 15 km) şimalda, dağ ətəyində yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
Toponimikası
Toponim qazax türk tayfasının tirələrindən biri olan kəsəmən etnonimi əsasında formalaşmışdır. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.
Ermənistan SSR AS RH-nin 27 yanvar 1978-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Bahar, Ermənistan prezidentinin 19 aprel 1991-ci il fərmanı ilə isə bir daha dəyişdirilib Artunk qoyulub.
Toponimləri
Kənddə Alban türklərinin yaşamasından bəhs edən kilsə olmuşdur. Kəndin şimal hissəsində Ocaq təpəsi adlanan müqəddəs ziyarətgah dini abidələrdən biridir. Kəndin adları Türk toponimlərindən ibarət yurd yerləri vardır.
Onlardan Bayramın bulağı, Cüt bulağı, Duzlu bulağı, Subatan bulağı, Qurbanəli bulağı, Yun yuyulan bulaq, Koroğlu bulağı, Təkgözənin bulağı, Ağqaya, Kalvayı Vəlinin qayası, Ağdaş qayası, Göyqaya, Şılapqa qayası, Ocaq təpəsi dağı, Dəyirman təpəsi, Koroğlu təpəsi, Şiştəpə, Sarınər təpəsi, Bölgü dərəsi, Nemətin dərəsi, Ağ suyun və qara suyun dərələri, Bənd dərəsi, Məşədi isə dərəsi, Camış ölən dərəsi, Əsəd Binə düşən örüşü, Seyidlər örüşü, Bədəl odluyan örüşü, Hacı-Əlinin böyük yeri, Emin ölən yer, Təndir-torpağı yeri, Dolayılar yeri və Qzaxlının yurdu kimi yerləri göstərmək olar.
Kəndin 4 su dəyirmanı olmuşdur. Ondan ikisi Xudaverdilər tayfasından Məşədi Qurbanəli kişinin, biri Kərimlilər tayfasından, İsgəndər kişinin, o biri də Xudaverdilər tayfasından Hasanalı kişinin dəyirmanları olmuşdur. Həmin dəyirmanlardan İsgəndər kişinin dəyirmanı 1960–1970-ci illərə qədər, Məşədi Qurbanəlinin və Hasanalı kişinin dəyirmanları isə 1945–1946-cı illərə qədər işlənmiş, kənd və ətraf əhalisinə xidmət göstərmişdir.
Kənd rayon mərkəzindən 18 km şimal-qərb tərəfdə, Göyçə mahalının şimal-şərq tərəfində 15 km məsafədə Azərbaycanın indiki Gədəbəy rayonu ilə, şərq tərəfdən 15 km Qaraiman, cənub tərəfdən 3 km Kiçik Məzrə, cənub tərəfdən 1 km, 1926–1927-ci illərdə salınmış erməni kəndi Norakerd, qərb tərəfdən isə 8–10 km məsafədə Göysu kəndləri ilə həmsərhəddir.
Təhsil
| Məktəb direktorları | ||
|---|---|---|
| Soyadı, adı və atasının adı | Başlama tarixi | Bitmə tarixi |
| Allahverdiyev Məmmədhüseyn Binnət oğlu | 1928 | 1930 |
| Hacıyev İsgəndər Qurbanəli oğlu | 1930 | 1932 |
| Hüseynov Hüseyn Həsən oğlu | 1932 | 1941 |
| Cabbarov Adil Nadir oğlu | 1942 | 1944 |
| Hacıyev İsgəndər Qurbanəli oğlu | 1944 | 1971 |
| Abbasov İslam Zal oğlu | 1971 | 1978 |
| Xudiyev Əziz Məşədi oğlu | 1978 | 1981 |
| Alıyev Musa Hüseyn oğlu | 1981 | 1988 |
1924–1925-ci illərdə kənddə dövlət tərəfindən ilk məktəb açılmışdır. Məktəbin inzibati binası olmadığı üçün dərslər imkanlı şəxslərin evlərində keçirilmişdir. 1941-ci ilə qədər ibtidai IV illik, sonra VII illik, 1960-cı illərin sonuna qədər VIII illik, 1970-ci illərdən sonra isə tam orta məktəb olmuşdur. 1966-cı ildə iki mərtəbəli yeni məktəb binası istifadəyə verilmişdir.
1965-ci ildə uzun müddət məktəb direktoru işləmiş, Ermənsitan SSR-nin əməkdar müəllimi (1950) İsgəndər Hacıyevin anadan olmasının 60 illik yubileyi rayon səviyyəsində keçirilmişdir.
Təxminən 1967-ci ildə kənddə uşaq bağçası fəaliyyətə başlamışdır. İlk müdir Güləsər olmuşdur. Sonrakı illərdə Gülruba, 1984-cü ildən sonra isə Bəsti Əliyeva olmuşdur.
İqtisadiyyatı
| Kolxoz sədrləri | ||
|---|---|---|
| Soyadı, adı və atasının adı | Başlama tarixi | Bitmə tarixi |
| Elbəyi (Nərimanlı kəndi) | 1930 | 1936 |
| Rzayev Qəhrəman Rza oğlu | 1936 | 1937 |
| Balıyev Qara Hüseyn oğlu | 1937 | 1942 |
| Vəliyev İman İbrahim oğlu | 1942 | 1943 |
| Əsədov İsmayıl | 1943 | 1946 |
| Allahverdiyev Məmmədhüseyn Binnət oğlu | 1946 | 1950 |
| Hüseynov Abbasəli | 1950 | 1954 |
| Abbasov İslam Zal oğlu | 1954 | 1959 |
| Hüseynov Musa Cabbar oğlu | 1959 | 1961 |
| Allahverdiyev Nəriman | 1961 | 1963 |
| Allahverdiyev Məmmədhüseyn Binnət oğlu | 1963 | 1965 |
| Abbasov İslam Zal oğlu | 1965 | 1971 |
| Hüseynov Hüseyn Həmzə oğlu | 1971 | 1973 |
| Həbibullayev Əsədulla | 1973 | 1978 |
| Hüseynov Musa Cabbar oğlu | 1978 | 1981 |
| Abbasov Vəli Mehralı oğlu | 1981 | 1988 |
| İbrahimov Nazim | 05.1988 | 12.1988 |
Kənddə kolxoz quruculuğu 1930-cu illərdə başlamışdır. Kənddə əsasən heyvandarlıq və əkinçilik inkişaf etmişdir.
Əhalisi
Kənddə 1831-ci ildə 166 nəfər, 1873-cü ildə 379 nəfər, 1886-cı ildə 492 nəfər, 1897-ci ildə 671 nəfər, 1908-ci ildə 713 nəfər, 1914-cü ildə 966 nəfər, 1916-cı ildə 894 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.
1919-cu il aprelin 13–20-də azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən qırğınlarla qovulmuşlar. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qələbə çalandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar geri qayıda bilmişlər. 1922-ci ildə burada 249 nəfər, 1926-cı ildə 414 nəfər, 1931-ci ildə 569 nəfər, 1939-cu ildə 758 nəfər, 1959-cu ildə 583 nəfər, 1970-ci ildə 891 nəfər, 1979-cu ildə 955 nəfər, 1987-ci ildə 1200 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.
1988-ci ildə azərbaycanlılar Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi-etnik torpaqlarından qovulmuşlar. İndi burada ermənilər yaşayır.
Kəsəmən kəndində Şeşə Əlilər, Xudaverdilər, Tapanlılar, Kor Hüseynlilər, Usuflular, Kərimlilər, Hacı Əlilər, Abdullalılar, Səfərlilər kimi tanınan nəsillər yaşamışdır.
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tanınmışları
- Dövlət xadimləri
- Qəşəm Aslanov — Şuşa, Abşeron və İsmayıllı rayonlarının birinci katibi.
- Sərdar Kərimov — Azərbaycanın əməkdar həkimi, Azərbaycan Respublikası Səhiyyə nazirinin 1-ci müavini (1999–2003).
- Xəzər Aslanov — Xızı Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı.
- İnam Kərimov — Azərbaycan Respublikasının Kənd təsərrüfatı naziri.
- Mətin Kərimli — Azərbaycan Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirinin müavini.
- Məhəmməd Bayramov — Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi (30.09.2009), Binəqədi, Xətai rayonlarında təhsil şöbəsinin müdiri, Bakı Təhsil İdarəsinin müdir müavini, 1-ci dərəcəli dövlət qulluqçusu.
- Rövşən Aslanov — Fövqəladə Hallar Nazirliyi Gəncə Regional Mərkəzinin rəisi, polkovnik.
- Alimləri
- Ziyad Abbasov — Azərbaycanın Əməkdar ixtiraçısı, Əməkdar kənd təsərrüfatı işçisi.
- Ələddin Allahverdiyev — Azərbaycan, Rusiya və SSRİ alimi, professor.
- Məhəmmədhəsən Qafarov — biologiya elmləri doktoru, professor.
- Zülfüqar Quliyev — biologiya elmləri doktoru, professor.
- İbrahim Axundov — riyaziyyat elmləri namizədi.
- Könül Bünyadzadə — şərqşünas alim, fəlsəfə elmləri doktoru, AMEA-nın müxbir üzvü.
- Almaz Ülvi — yazıçı-publisist, filologiya elmləri doktoru.
- İsrafil Cabbarov — fizika-riyaziyyat elmləri namizədi.
- İsa Ələkbərov — alim.
- Ələddin Ələkbərov — kənd təsərrüfatı elmləri namizədi.
- Əziz Ələkbərov — iqtisadiyyat elmləri doktoru.
- Şair və yazıçıları
- Ülvi Bünyadzadə — şair, publisist.
- Səyyarə Məmmədli — şair-yazıçı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
- Asəf Orucoğlu — "Millət" qəzetinin redaktoru və baş redaktoru.
- Əli Coşqun — şair
- Şair Musa Kərimov — şair
- Sahib İbrahimli (Axundov) — şair, publisist, dramaturq.
- İncəsənət xadimləri
- Aşıq Bayra
- Aşıq Bəşir Bayram oğlu
- Aşıq Nağı Qulu oğlu Bədəlov (1880–1976) — Aşıq Ələsgərin şəyirdi.
- Məmmədəli Balayev — Azərbaycan Respublikasının xalq artisti.
- Lalə Hüseynzadə — rəssam.
- Din xadimləri
- Molla Əsgər — Nəcəfdə ali dini təhsil almışdır
- Molla Musa Əsgər oğlu
- Molla Məşədi
- Molla İsaq
- Molla Muxtar
- Təltif olunanlar
- İsmayılov Oruc — Şöhrət ordeninin hər iki dərəcəsi
- Ələkbərov Qara — Qızıl Ulduz ordeni, leytenant
- Əli Nağı oğlu — Qızıl Ulduz ordeni
- Allahverdiyev Məmmədhüseyn Binnət oğlu — "Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı, "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı, kiçik leytenant
- Bayramov İbrahim Hüseyn oğlu (1916–2003) — Avropa müqavimət hərakatının iştirakçısı, İtaliya-Yuqoslaviya partiyanı və Mehdi Hüseynzadənin silahdaşı.
- Qarabağ müharibəsi şəhidləri
- Cabbarov Kamal A.o. — Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.
- İsgəndərov Elbrus S.o. — Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.
Qaçqınlıq
Kənd əhalisi 1905–1907-ci illərdəki I qaçqınlıq zamanı zorla doğma yurdlarından çıxarılaraq qaçqın düşmüşlər. Kənd əhalisi Daşkəsən, Gədəbəy, Samux və başqa yerlərdə məskunlaşmışdır. Kənd əhalisi 1907-ci ilin yazında doğma yurdlarına qayıtmış, az bir hissəsi məskunlaşdığı ərazidə qalmışdır. Kəndin təxminən 50–60 evi, 150–200 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur.
Kənd əhalisi 1018–1920-ci illərdəki II qaçqınlıq zamanı zorla doğma yurdlarından çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Daşkəsən, Gədəbəy, Samux, Şəmkir, Gəncə və başqa yerlərdə məskunlaşmışdır. Kənd əhalisi 1921-ci ilin yazında doğma yurdlarına qayıtmış, az bir hissəsi məskunlaşdığı ərazidə qalmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin təxminən 70–80 evi, 400 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. 1948–1953-cü illərdəki III qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarından çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Tərtər rayonunun Qaradağlı kəndində məskunlaşmış, çox hissəsi 1955–1956-cı illərə qədər yenidən doğma kəndinə qayıtmış, təxminən 25–30 evi, 120–140 nəfərə yaxın əhali Qaradağlı kəndində qalmışdır. Qaradağlı kəndində yaşamaqla bərabər kənd yaxınlığındakı Təzəkənd adlanan yeni yaşayış məntəqəsini də özləri üçün daimi yaşayış məntəqəsi seçdilər.1988–1991-ci illərdəki IV qaçqınlıq zamanı əhalisi tamamilə doğma yurdlarından çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Bakı, Gəncə, Şəmkir, Gədəbəy, Tərtər, Xanlar, və başqa yerlərdə məskunlaşıblar. Kənd əhalisi bu günə qədər həmin yerlərdə yaşayırlar. Kəndin 160 evi, 1000 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. Aparılan statistik məlumatlara görə Kəsəmən kəndinin 1905-ci ildən 1988-ci ilin dekabrına qədər 1000-dən çox evi, 10 000 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur.
İstinadlar
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- PDF . // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh.
- Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.156
- Велиев М.Г. Населения Азербайджан. "Музей этнографический сокровищ". – Азербайджанский настольный календарь, Баку, 1925. s.393
- Cəfərov, Cəfər; Allahverdiyev, Cəlal. Təhsil tariximizdən: İrəvan Pedaqoji Məktəbi (PDF) (az.). Bakı: Orxan NPM. 2017. səh. 184. 2022-06-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-06-04.
- Almaz Ülvi. Göyçə mahalı Kəsəmən: bir kəndin tarixindən səhifələr. I. Bakı: CBS. 2011. səh. 136-138.
- Məhəmmədhəsən Qafarov. Xalqa həsr olunmuş 36 il // Bolluq uğrunda. 17.11.1965.
- Almaz Ülvi. Göyçə mahalı Kəsəmən: bir kəndin tarixindən səhifələr. I. Bakı: CBS. 2011. səh. 188-189.
- Məhərrəmov, Qəşəm; Məhərrəmov, İntiqam. Başı dumanlı Göyçə. Gəncə: E.L. 2007. səh. 269. ISBN .
- Коркотян З. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) 2022-03-31 at the Wayback Machine. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.26–27, 112–113
- История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, "Элм", 1990. s.249, 305
- Коркотян З. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) 2022-03-31 at the Wayback Machine. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.26–27, 112–113
- Hakopyan T. X., MəlikBaxşyan St. T., Barseğyan O. X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, (erməni dilində). I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986. s.567
- Ermənistan Azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası 2021-09-27 at the Wayback Machine // Tərtib edəni: S. Əsədov; Elmi red. B. Budaqov, Q. Qeybullayev. Bakı: "Gənclik", 1995. . s.280
- Ülvi, Almaz. Göyçə mahalı Kəsəmən. Bakı: CBS. 2011. səh. 269.
- (erm.). Երևան: 2008. 184 s.
- Կորկոտյան Զ. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) (erm.). Երևան: 1932. 185 s.
- "Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafında və təhsil müəssisələrinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsində xüsusi xidmətləri olan şəxslərə fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 sentyabr 2009-cu il tarixli Sərəncamı" (az.). edu.gov.az. 30.09.2009. 2022-05-19 tarixində . İstifadə tarixi: 19 may 2022.
- "Aşıq sənəti simalarda: Nağı Bədəlov. 1880 - 1976". 2017-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-06-05.
Ədəbiyyat
- "Azərbaycan Respublikası Xatirə Kitabı", XIII cild, "Respublika Xatirə Kitabı" redaksiyası, Bakı, 2013. səh. 545–547. (Toplayıb tərtib edəni: Araz Yaquboğlu)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Kesemen Kesemen Irevan quberniyasinin Yeni Beyazid qezasinda Goyce mahalinda indiki Basarkecer rayonunda kend KendKesemen40 17 sm e 45 44 s u Olke ErmenistanRegion Gegarkunik merziRayon Basarkecer rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 2 050 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 568 nef 2011 Resmi dili ermeni dili dekabr 1988 Azerbaycan dili dekabr 1988 Kesemen KesemenTarixiIrevan quberniyasinin Novobayazid qezasinda kend adi Kesemen kendinin erazisi ve yaranma tarixi III V esrlerden 1387 ci ile qeder Alban turklerinin yasayis yeri 1387 ci ilden 1500 cu ile qeder Qazax mahalinin ehalisinin yaylaq ve otaraq meskenleri olmusdur Nehayet XVI esrde 1500 Qazax mahalinin Qiraq Kesemen kendinden Goyce mahalina gelen Seseliler tayfasinin banisi Sese Elinin oglanlari Emin ve Sefer qardaslari kendin himini qoymusdur Kendin relyefi qardaslarin cox xosuna geldiyi ucun hemin yerleri ozlerine daimi yasayis meskeni secmisler Kendin adi yarandigi ilk gunden 1988 ci ilin dekabrina qeder 2 defe deyisdirilmisdir 1500 cu ilden 1978 ci ile qeder Kesemen 1978 ci ilden 1988 ci ilin dekabrina qeder Bahar olmusdur Kendin ilk adi Kesemen toponimi ise Qazax mahalinin Qiraq Kesemen kendinin adi ile baglidir Qazaxlarin Kesemen tayfasinin adini eks etdirir Kend rayon merkezi Basarkecerden 15 km mesafede yerlesir 25 yanvar 1978 ci ilde kendin adi Bahar 19 aprel 1991 ci ilden ise kendin adi Arpunk qoyulmusdur CografiyasiRayon merkezinden 10 km avtomobil yolu ile 15 km simalda dag eteyinde yerlesir Qafqazin 5 verstlik xeritesinde qeyd edilmisdir ToponimikasiToponim qazax turk tayfasinin tirelerinden biri olan kesemen etnonimi esasinda formalasmisdir Etnotoponimdir Qurulusca sade toponimdir Ermenistan SSR AS RH nin 27 yanvar 1978 ci il fermani ile kendin adi deyisdirilib Bahar Ermenistan prezidentinin 19 aprel 1991 ci il fermani ile ise bir daha deyisdirilib Artunk qoyulub Toponimleri Kendde Alban turklerinin yasamasindan behs eden kilse olmusdur Kendin simal hissesinde Ocaq tepesi adlanan muqeddes ziyaretgah dini abidelerden biridir Kendin adlari Turk toponimlerinden ibaret yurd yerleri vardir Onlardan Bayramin bulagi Cut bulagi Duzlu bulagi Subatan bulagi Qurbaneli bulagi Yun yuyulan bulaq Koroglu bulagi Tekgozenin bulagi Agqaya Kalvayi Velinin qayasi Agdas qayasi Goyqaya Silapqa qayasi Ocaq tepesi dagi Deyirman tepesi Koroglu tepesi Sistepe Sariner tepesi Bolgu deresi Nemetin deresi Ag suyun ve qara suyun dereleri Bend deresi Mesedi ise deresi Camis olen deresi Esed Bine dusen orusu Seyidler orusu Bedel odluyan orusu Haci Elinin boyuk yeri Emin olen yer Tendir torpagi yeri Dolayilar yeri ve Qzaxlinin yurdu kimi yerleri gostermek olar Kendin 4 su deyirmani olmusdur Ondan ikisi Xudaverdiler tayfasindan Mesedi Qurbaneli kisinin biri Kerimliler tayfasindan Isgender kisinin o biri de Xudaverdiler tayfasindan Hasanali kisinin deyirmanlari olmusdur Hemin deyirmanlardan Isgender kisinin deyirmani 1960 1970 ci illere qeder Mesedi Qurbanelinin ve Hasanali kisinin deyirmanlari ise 1945 1946 ci illere qeder islenmis kend ve etraf ehalisine xidmet gostermisdir Kend rayon merkezinden 18 km simal qerb terefde Goyce mahalinin simal serq terefinde 15 km mesafede Azerbaycanin indiki Gedebey rayonu ile serq terefden 15 km Qaraiman cenub terefden 3 km Kicik Mezre cenub terefden 1 km 1926 1927 ci illerde salinmis ermeni kendi Norakerd qerb terefden ise 8 10 km mesafede Goysu kendleri ile hemserheddir TehsilMekteb direktorlariSoyadi adi ve atasinin adi Baslama tarixi Bitme tarixiAllahverdiyev Memmedhuseyn Binnet oglu 1928 1930Haciyev Isgender Qurbaneli oglu 1930 1932Huseynov Huseyn Hesen oglu 1932 1941Cabbarov Adil Nadir oglu 1942 1944Haciyev Isgender Qurbaneli oglu 1944 1971Abbasov Islam Zal oglu 1971 1978Xudiyev Eziz Mesedi oglu 1978 1981Aliyev Musa Huseyn oglu 1981 1988 1924 1925 ci illerde kendde dovlet terefinden ilk mekteb acilmisdir Mektebin inzibati binasi olmadigi ucun dersler imkanli sexslerin evlerinde kecirilmisdir 1941 ci ile qeder ibtidai IV illik sonra VII illik 1960 ci illerin sonuna qeder VIII illik 1970 ci illerden sonra ise tam orta mekteb olmusdur 1966 ci ilde iki mertebeli yeni mekteb binasi istifadeye verilmisdir 1965 ci ilde uzun muddet mekteb direktoru islemis Ermensitan SSR nin emekdar muellimi 1950 Isgender Haciyevin anadan olmasinin 60 illik yubileyi rayon seviyyesinde kecirilmisdir Texminen 1967 ci ilde kendde usaq bagcasi fealiyyete baslamisdir Ilk mudir Guleser olmusdur Sonraki illerde Gulruba 1984 cu ilden sonra ise Besti Eliyeva olmusdur IqtisadiyyatiKolxoz sedrleriSoyadi adi ve atasinin adi Baslama tarixi Bitme tarixiElbeyi Nerimanli kendi 1930 1936Rzayev Qehreman Rza oglu 1936 1937Baliyev Qara Huseyn oglu 1937 1942Veliyev Iman Ibrahim oglu 1942 1943Esedov Ismayil 1943 1946Allahverdiyev Memmedhuseyn Binnet oglu 1946 1950Huseynov Abbaseli 1950 1954Abbasov Islam Zal oglu 1954 1959Huseynov Musa Cabbar oglu 1959 1961Allahverdiyev Neriman 1961 1963Allahverdiyev Memmedhuseyn Binnet oglu 1963 1965Abbasov Islam Zal oglu 1965 1971Huseynov Huseyn Hemze oglu 1971 1973Hebibullayev Esedulla 1973 1978Huseynov Musa Cabbar oglu 1978 1981Abbasov Veli Mehrali oglu 1981 1988Ibrahimov Nazim 05 1988 12 1988 Kendde kolxoz quruculugu 1930 cu illerde baslamisdir Kendde esasen heyvandarliq ve ekincilik inkisaf etmisdir EhalisiKendde 1831 ci ilde 166 nefer 1873 cu ilde 379 nefer 1886 ci ilde 492 nefer 1897 ci ilde 671 nefer 1908 ci ilde 713 nefer 1914 cu ilde 966 nefer 1916 ci ilde 894 nefer azerbaycanli yasamisdir 1919 cu il aprelin 13 20 de azerbaycanlilar ermeniler terefinden qirginlarla qovulmuslar Indiki Ermenistanda sovet hakimiyyeti qelebe calandan sonra sag qalan azerbaycanlilar geri qayida bilmisler 1922 ci ilde burada 249 nefer 1926 ci ilde 414 nefer 1931 ci ilde 569 nefer 1939 cu ilde 758 nefer 1959 cu ilde 583 nefer 1970 ci ilde 891 nefer 1979 cu ilde 955 nefer 1987 ci ilde 1200 nefer azerbaycanli yasamisdir 1988 ci ilde azerbaycanlilar Ermenistan dovleti terefinden tarixi etnik torpaqlarindan qovulmuslar Indi burada ermeniler yasayir Kesemen kendinde Sese Eliler Xudaverdiler Tapanlilar Kor Huseynliler Usuflular Kerimliler Haci Eliler Abdullalilar Seferliler kimi taninan nesiller yasamisdir Texniki problemlere gore qrafikler muveqqeti olaraq sondurulub Il Sayi1831 1661873 3791897 6711908 7131914 966 Il Sayi1916 8941922 2491926 4141931 5691939 758 Il Sayi1959 5831970 8911979 9551987 1 2001989 693 Il Sayi2001 4582011 568Taninmislari Dovlet xadimleriQesem Aslanov Susa Abseron ve Ismayilli rayonlarinin birinci katibi Serdar Kerimov Azerbaycanin emekdar hekimi Azerbaycan Respublikasi Sehiyye nazirinin 1 ci muavini 1999 2003 Xezer Aslanov Xizi Rayon Icra Hakimiyyetinin bascisi Inam Kerimov Azerbaycan Respublikasinin Kend teserrufati naziri Metin Kerimli Azerbaycan Respublikasi Emek ve Ehalinin Sosial Mudafiesi Nazirinin muavini Mehemmed Bayramov Azerbaycan Respublikasinin emekdar muellimi 30 09 2009 Bineqedi Xetai rayonlarinda tehsil sobesinin mudiri Baki Tehsil Idaresinin mudir muavini 1 ci dereceli dovlet qulluqcusu Rovsen Aslanov Fovqelade Hallar Nazirliyi Gence Regional Merkezinin reisi polkovnik AlimleriZiyad Abbasov Azerbaycanin Emekdar ixtiracisi Emekdar kend teserrufati iscisi Eleddin Allahverdiyev Azerbaycan Rusiya ve SSRI alimi professor Mehemmedhesen Qafarov biologiya elmleri doktoru professor Zulfuqar Quliyev biologiya elmleri doktoru professor Ibrahim Axundov riyaziyyat elmleri namizedi Konul Bunyadzade serqsunas alim felsefe elmleri doktoru AMEA nin muxbir uzvu Almaz Ulvi yazici publisist filologiya elmleri doktoru Israfil Cabbarov fizika riyaziyyat elmleri namizedi Isa Elekberov alim Eleddin Elekberov kend teserrufati elmleri namizedi Eziz Elekberov iqtisadiyyat elmleri doktoru Sair ve yazicilariUlvi Bunyadzade sair publisist Seyyare Memmedli sair yazici Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Asef Orucoglu Millet qezetinin redaktoru ve bas redaktoru Eli Cosqun sair Sair Musa Kerimov sair Sahib Ibrahimli Axundov sair publisist dramaturq Incesenet xadimleriAsiq Bayra Asiq Besir Bayram oglu Asiq Nagi Qulu oglu Bedelov 1880 1976 Asiq Elesgerin seyirdi Memmedeli Balayev Azerbaycan Respublikasinin xalq artisti Lale Huseynzade ressam Din xadimleriMolla Esger Necefde ali dini tehsil almisdir Molla Musa Esger oglu Molla Mesedi Molla Isaq Molla MuxtarTeltif olunanlarIsmayilov Oruc Sohret ordeninin her iki derecesi Elekberov Qara Qizil Ulduz ordeni leytenant Eli Nagi oglu Qizil Ulduz ordeni Allahverdiyev Memmedhuseyn Binnet oglu Qafqazin mudafiesine gore medali 1941 1945 ci iller Boyuk Veten muharibesinde Almaniya uzerinde qelebeye gore medali kicik leytenant Bayramov Ibrahim Huseyn oglu 1916 2003 Avropa muqavimet herakatinin istirakcisi Italiya Yuqoslaviya partiyani ve Mehdi Huseynzadenin silahdasi Qarabag muharibesi sehidleriCabbarov Kamal A o Birinci Qarabag muharibesi sehidi Isgenderov Elbrus S o Birinci Qarabag muharibesi sehidi QacqinliqKend ehalisi 1905 1907 ci illerdeki I qacqinliq zamani zorla dogma yurdlarindan cixarilaraq qacqin dusmusler Kend ehalisi Daskesen Gedebey Samux ve basqa yerlerde meskunlasmisdir Kend ehalisi 1907 ci ilin yazinda dogma yurdlarina qayitmis az bir hissesi meskunlasdigi erazide qalmisdir Kendin texminen 50 60 evi 150 200 nefere yaxin ehalisi olmusdur Kend ehalisi 1018 1920 ci illerdeki II qacqinliq zamani zorla dogma yurdlarindan cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Daskesen Gedebey Samux Semkir Gence ve basqa yerlerde meskunlasmisdir Kend ehalisi 1921 ci ilin yazinda dogma yurdlarina qayitmis az bir hissesi meskunlasdigi erazide qalmisdir Qacqinliq zamani kendin texminen 70 80 evi 400 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1948 1953 cu illerdeki III qacqinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarindan cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Terter rayonunun Qaradagli kendinde meskunlasmis cox hissesi 1955 1956 ci illere qeder yeniden dogma kendine qayitmis texminen 25 30 evi 120 140 nefere yaxin ehali Qaradagli kendinde qalmisdir Qaradagli kendinde yasamaqla beraber kend yaxinligindaki Tezekend adlanan yeni yasayis menteqesini de ozleri ucun daimi yasayis menteqesi secdiler 1988 1991 ci illerdeki IV qacqinliq zamani ehalisi tamamile dogma yurdlarindan cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Baki Gence Semkir Gedebey Terter Xanlar ve basqa yerlerde meskunlasiblar Kend ehalisi bu gune qeder hemin yerlerde yasayirlar Kendin 160 evi 1000 nefere yaxin ehalisi olmusdur Aparilan statistik melumatlara gore Kesemen kendinin 1905 ci ilden 1988 ci ilin dekabrina qeder 1000 den cox evi 10 000 nefere yaxin ehalisi olmusdur IstinadlarՀայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm PDF Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 2002 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 D D Pagirev Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kartѣ Kavkazskago kraya izdaniya Kavkazskago Voenno Topograficheskago Otdѣla Zapiski Kavkazskago otdѣla Imperatorskago Russkago Geograficheskago obshestva Knizhka XXX Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1913 s 156 Veliev M G Naseleniya Azerbajdzhan Muzej etnograficheskij sokrovish Azerbajdzhanskij nastolnyj kalendar Baku 1925 s 393 Ceferov Cefer Allahverdiyev Celal Tehsil tariximizden Irevan Pedaqoji Mektebi PDF az Baki Orxan NPM 2017 seh 184 2022 06 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 06 04 Almaz Ulvi Goyce mahali Kesemen bir kendin tarixinden sehifeler I Baki CBS 2011 seh 136 138 Mehemmedhesen Qafarov Xalqa hesr olunmus 36 il Bolluq ugrunda 17 11 1965 Almaz Ulvi Goyce mahali Kesemen bir kendin tarixinden sehifeler I Baki CBS 2011 seh 188 189 Meherremov Qesem Meherremov Intiqam Basi dumanli Goyce Gence E L 2007 seh 269 ISBN 978 9952 438 09 3 Korkotyan Z Naselenie Sovetskoj Armenii za poslednie sto let 1831 1931 2022 03 31 at the Wayback Machine Erevan Izdatelstvo Melkonyan fond 1932 azerb Son yuzilde Sovet Ermenistaninin ehalisi 1831 1931 Muellif Zaven Korkotyan Irevan Melkonyan fond nesriyyati 1932 s 26 27 112 113 Istoriya Azerbajdzhana po dokumentam i publikaciyam Baku Elm 1990 s 249 305 Korkotyan Z Naselenie Sovetskoj Armenii za poslednie sto let 1831 1931 2022 03 31 at the Wayback Machine Erevan Izdatelstvo Melkonyan fond 1932 azerb Son yuzilde Sovet Ermenistaninin ehalisi 1831 1931 Muellif Zaven Korkotyan Irevan Melkonyan fond nesriyyati 1932 s 26 27 112 113 Hakopyan T X MelikBaxsyan St T Barsegyan O X Ermenistan ve etraf vilayetlerin toponimler lugeti ermeni dilinde I c AD Irevan Irevan Universiteti 1986 s 567 Ermenistan Azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi 2021 09 27 at the Wayback Machine Tertib edeni S Esedov Elmi red B Budaqov Q Qeybullayev Baki Genclik 1995 ISBN 5 8020 0852 0 s 280 Ulvi Almaz Goyce mahali Kesemen Baki CBS 2011 seh 269 erm Երևան 2008 184 s Կորկոտյան Զ Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում 1831 1931 erm Երևան 1932 185 s Azerbaycan Respublikasinda tehsilin inkisafinda ve tehsil muessiselerinin maddi texniki bazasinin mohkemlendirilmesinde xususi xidmetleri olan sexslere fexri adlarin verilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 30 sentyabr 2009 cu il tarixli Serencami az edu gov az 30 09 2009 2022 05 19 tarixinde Istifade tarixi 19 may 2022 Asiq seneti simalarda Nagi Bedelov 1880 1976 2017 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2022 06 05 Edebiyyat Azerbaycan Respublikasi Xatire Kitabi XIII cild Respublika Xatire Kitabi redaksiyasi Baki 2013 seh 545 547 Toplayib tertib edeni Araz Yaquboglu