Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kərim Abbasəli oğlu Kərimov (14 noyabr 1917, Bakı – 29 mart 2003, Moskva) — sovet mühəndisi və alimi, artilleriya general-leytenantı, pilotlu gəmilərin sınaq uçuşları üzrə dövlət komissiyasının sədri (1966–1991). Sovet kosmik proqramının banilərindən biri.
| Kərim Kərimov | |
|---|---|
| Kərim Abbasəli oğlu Kərimov | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 14 noyabr 1917 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 mart 2003 (85 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Milliyyəti | Azərbaycanlı |
| Uşağı | |
| Təhsili |
|
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Rütbəsi | general-leytenant |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |     |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kərimov uzun illər sovet kosmonavtikasında əsas şəxslərdən biri olsa da, onun şəxsiyyəti karyerasının çox hissəsi boyunca ictimaiyyətdən gizli saxlanılırdı. Kosmonavtikanın inkişafındakı xidmətlərinə görə çoxsaylı dövlət mükafatları laureatıdır.
Həyatı
Kərim Abbasəli oğlu Kərimov 1917-ci ildə Bakıda N. Aşurbəyli küşəsi ev 14 də babasının evində anadan olmuşdur. Ata və ana babası qədim Şamaxı şəhərindəndir. Anası Sürəyya Hacı Əsədulla qızı Kərimova (Əhmədova) Mesenat Z. Tağıyevin tikdirdiyi Bakı qızlar məktəbinin ilk məzunlarından olmuşdur. Atası Abbasəli Sankt-Peterburqda texniki təhsil almış və Azərbaycana qayıdaraq neft sənayesi sahəsində çalışmağa başlamışdır. Balaca Kərim 5 yaşımdan Təzə Pir məscidi yanında babasının himayədarlığı ilə açılan molla məktəbində quranı-kərimi öyrənirmiş. Babası görkəmli ictimai-siyasi xadim Hacı Əsədulla Hacı Əhməd oğlu Əhmədov (1867, Şamaxı – 1941, Bakı) Məclisi-Məbusanının təsisi haqqında qanununa (1918, 19 noyabr) əsasən, Cümhuriyyət Parlamentinə seçilmişdir. Bundan əvvəl Bakı şəhər dumasının üzvü olmuşdur.
Kərim Kərimovun kiçik qardaşı Mustafa Kərimov tanınmış Sovet türkoloqlarından biri idi. Moskva şəhərində yaşayırdı. Türkologiya üzrə bir sıra elmi məqalələrin müəllifi idi. Mustafa Kərimov eyni zamanda zəngin Türk ədəbiyyatını rus dilinə tərcümə edərdi. Yaşar Kamalın "İncə Məmməd" əsərini məhz Mustafa Kərimov tərcümə edib, rus oxucularına təqdim etmişdi. Türkoloqların Vyanadakı Konfransından Moskvaya dönərkən Mustafanın olduğu təyyarə qəzaya uğrayıb. Kərim Kərimovun ortancıl qardaşı Süleyman Kərimov hərbi məktəb bitirmişdi. Müharibənin ilk dövründə Ukrayna cəbhəsində Lvov şəhərinin ətrafında qəhrəmancasına həlak olub.
Generalın həyat yoldaşı Zərifə xanım Məhəmməd-Hənifə qızı bütün ömrünü ona həsr etmiş, Kərim Kərimovun problemləri ilə yaşamış, uğurlarına sevinmişdir. Bir neçə il bundan əvvəl dünyadan köçən qızı Sürəyya da elm sahəsində böyük uğurlar əldə etmişdi. O, texnika elmləri doktoru idi.
Hələ orta məktəbdə oxuyarkən K. Kərimov radio texnikasına maraq göstərməyə başlamışdır. Radio XIX əsrin sonlarında icad edilsə də, onun Azərbaycanda yayılması işi ləngiyirdi. Azərbaycan Cümhuriyyəti dövründə Fransa ilə bağlanmış müqaviləyə əsasən Gəncədə radioqüllə inşa edilmiş və orada quraşdırılmış qəbuledici Avropada yayılan radio verilişlərini dinləməyə imkan yaratmışdır. Təbii ki, radio qovşaqlarının olmaması üzündən radiodan yalnız dövlət əhəmiyyətli işlər üçün istifadə edilirdi. Azərbaycanda radio ilə səslənən ilk nitq Azərbaycanın Parisdəki nümayəndə heyətinin rəhbəri Əlimərdan bəy Topçubaşovun Avropa ölkələri ilə danışıqlarının gedişi barədə hesabatı olmuşdur. Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulanda radioya təbliğat vasitəsi kimi yanaşıldığından o sürətlə inkişaf etdirildi. 1926-cı ildə Bakıda ilk radioötürücü və respublikanın müxtəlif məntəqələrində radioqəbuledicilər işə başladı. 1936-cı ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutuna daxil olan Kərim Kərimov özü bir neçə radioqəbuledici düzəltmiş, bu istiqamətdə olan yeniliklərlə dərindən maraqlanmışdır. İstedadlı tələbə Azərbaycan radiosuna işə qəbul edilmiş, bir müddət işlədikdən sonra isə Mərdəkan radio qovşağının müdiri təyin olunmuşdur.
1941-ci ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunu bitirən Kərim Kərimov elektromexanika üzrə mühəndis diplomu almışdır. Onun bəzi ideyaları hərbi mühəndisləri maraqlandırmışdır. Artıq bu dövrdə İkinci dünya müharibəsi gedirdi. Radiomühəndislərə cəbhələrdə böyük ehtiyac duyulsa da, gənc mütəxəssisin istedadı nəzərə alınaraq 1942-ci ildə ona daxil olmaq üçün təyinat vermişlər. Maraqlıdır ki, bilikləri yoxlanıldıqdan sonra Kərim Kərimov birbaşa akademiyanın V kursuna daxil olmuşdur. Beləliklə o, 1943-cü ildə bu təhsil müəssisəsini topçu-mühəndis ixtisası üzrə başa çatdırmışdır. O, adı ilə tanınan yaylım atəş qurğusu üzrə mütəxəssis kimi hazırlanmışdır. Qvardiya minaatan hissələrinin tərkibində olan bu qurğular Sovet İttifaqının ən güclü silahı kimi məxfilikdə saxlanılırdı. Gənc mütəxəssis Qvardiya minaatan hissələri Baş İdarəsinin müvəkkili kimi BM-13 qurğusu üçün mərmilərin zavodlarda istehsalına nəzarət etmək tapşırığı almışdı. Öz işinə can yandıran Kərim Kərimov daim silahın təkmilləşdirilməsi barəsində düşünürdü və bu istiqamətdə bir neçə dəyərli təklif də irəli sürmüşdü. Məhz həmin vaxtdan Kərim Kərimov həyatını raket texnikası ilə bağlamışdır. Ömrünün sonunadək o, raket texnikasının yaradılması və inkişafı naminə var gücü ilə çalışmış, zehni və fiziki qüvvəsini əsirgəməmişdir. Zavodlarda işlədiyi dövrdə onun yüksək təşkilatçılıq qabiliyyəti də özünü büruzə vermişdir. 1945-ci ildən SSRİ Müdafiə Nazirliyi sistemində raket texnologiyaları yaradan konstruktor büroları və zavodlarında çalışan Kərim Kərimov bir neçə elmi ixtiranın müəllifi olmuşdur. 1946-cı ildən başlayaraq o, ballistik raketlərin radioölçmə sistemlərinin yaradılması istiqamətində işlər aparmışdır. Onun araşdırmaları nəticəsində yaradılan raketlərin daxili parametrlərinə nəzarət edən "Don" radioölçmə sisteminin elmi-texniki göstəriciləri sonradan kosmik sənayedə tətbiq olunmağa başlanmışdır. Bu nailiyyətinə görə Kərim Kərimov 1950-ci ildə ilk dəfə SSRİ Dövlət mükafatına layiq görülmüşdür. Baykonur kosmodromunun əsası qoyulan gündən o, tərkibinə daxil edilmişdir. Kosmik aparatların yaradılmasında, dünyada ilk dəfə insanın kosmosa göndərilməsində onun da rolu az olmamışdır. Nəticədə ilk kosmonavt Yuri Qaqarinin tarixi uçuşu uğurla başa çatdıqdan sonra Kərim Kərimov SSRİ-nin ən yüksək ordeni – Lenin ordeni ilə təltif olunmuşdur. 1945-ci ildə böyük mühəndis vəzifəsində çalışmağa başlayan Kərim Kərimov 1965-ci ildə Kosmik Vasitələr İdarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin edilmişdir. Həmin ildə o, Ümumi Maşınqayırma Nazirliyinə ezam olunmuşdur.
Yeni yaradılan bu nazirlik kosmik sənayenin bütün müəssisələrini özündə birləşdirirdi, lakin K. Kərimovun istedadını və təşkilatçılıq qabiliyyətini yüksək qiymətləndirən məşhur konstruktor S. P. Korolyov 1966-cı ildə təkidlə onun Kosmik Gəmilər üzrə Dövlət Komissiyasının sədri təyin edilməsinə nail olmuşdur. O, bu məsul vəzifədə 25 il çalışmışdır. Kosmik uçuşlarla bağlı bütün sistemlərin hazırlığını yoxlayan, uçuşun başlanmasına icazə verən məhz Kərim Kərimov idi. Kosmik səyahətə çıxan və tapşırığı yerinə yetirib geri dönən üçüş heyətlərinin hesabatlarını qəbul edərək heç vaxt televiziya reportajlarına düşməyən şəxs də Kərim Kərimov idi. 1974-cü ildə Kərim Kərimov əsas vəzifəsi ilə paralel olaraq Mərkəzi Elmi-Tədqiqat Maşınqayırma İnstitutu direktorunun birinci müavini kimi elmi-təşkilatçılıq fəaliyyətinə qatılmışdır. O dövrdə sovet kosmonavtikasının fəxri sayılan, alim-mühəndis zehninin qələbəsi kimi qəbul edilən kosmik aparatlar onun fəal iştirakı və birbaşa rəhbərliyi ilə yaradılmışdır. Onların sırasında yeni nəsil "Soyuz" kosmik gəmiləri, "Salyut" orbital stansiyası, sonradan isə çoxmodullu "Mir" stansiyasının adlarını çəkmək olar. Azərbaycanla əlaqəni kəsməyən, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Aerokosmik Tədqiqatlar Mərkəzinə əlindən gələn köməkliyi göstərən general bir çox azərbaycanlı alimin bu sahədə fəaliyyət göstərib inkişaf etməsi üçün şərait yaratmışdır. 1991-ci ildə istefaya çıxan Kərim Kərimov ömrünün sonunadək kosmik sahə ilə əlaqəsini kəsməmiş, Uçuşları İdarəetmə Mərkəzinin məsləhətçisi olmuşdur. İstehsalat-təşkilat və elmi fəaliyyətinə görə general-leytenant Kərim Kərimov Sosialist Əməyi Qəhrəmanı fəxri adına, iki dəfə , , ordenlərinə layiq görülmüş və çoxlu medalla təltif olunmuşdur. Kərim Kərimov 2 dəfə dövlət mükafatı almışdır. O həmçinin Azərbaycan Respublikasının "" ordeni ilə təltif edilmiş, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının fəxri üzvü seçilmişdir.
General-leytenant Kərim Kərimov 2003-cü ildə Moskva şəhərində vəfat etmiş və orada da dəfn olunmuşdur.
Xatirəsi
Xalq artisti Vasif Babayev general-leytenant Kərim Kərimova "Yüksəliş" adlı tammetrajlı sənədli film çəkmişdir. Moskvada sənədli filmin təqdimatı olmuşdur.Nizami Kino Mərkəzində də tammetrajlı sənədli filminin təqdimatı olmuşdur.
2017-ci ilin noyabrında AMEA-da Kərim Kərimovun 100 illik yubileyi qeyd olunmuşdur.
Kərim Kərimova həsr olunmuş "Tamamilə məxfi general" kitabı işıq üzü görüb.
Mənbə
- Bu gün Kərim Kərimovun doğum günüdür 2016-03-04 at the Wayback Machine
- AZƏRBAYCAN TARİXİNDƏN YÜZ ŞƏXSİYYƏT"Ayna Mətbu Evi" Bakı – 2006. Redaktor: İntiqam Qasımzadə
- Vətənimizi xaricdə layiqincə təmsil edən azərbaycanlılar
- https://www.azkataloq.org/photo/166/peterburqdaki-azerbaycanli-telebeler-1904#group=nogroup&photo=0 К.Кərimovun atası tələbəlik illərində — soldan sağa ayaq üstə: 3) Abbasəli Kərimov
- Arif İbrahimov "Kosmos Fatehlərinin Sərkərdəsi" /RESPUBLİKA /gündəlik ictimai-siyasi, sosial iqtisadi qazet/ 14 noyabr 2017-ci il. www. RESPUBLIKA-NEWS. AZ.
- Yusif İbrahimoğlu "Kərim Kərimov Yuri Qaqarini kosmosa yola salan azərbaycanlı" Çapar" /jurnalı No 4 aprel 2019-il.
- AZ. TV. "Yüz İlin Adamları Sovet kosmik proqramlarının banilərindən biri Kərim Kərimov" sənədli filmi. Youtube.com. 16.01.2022-ciil.
- Maриям Керимова "Совершенно Секретный Генерал" и его семья. "İRS" /международный азербайджанский журнал / No 120 2023.
İstinad
- «Совершенно секретный генерал» Герои Отечества, 2005. 2021-09-26 at the Wayback Machine (rus.) — səhifə 164.
- Владимир Николаев. Он давал «добро» на старт // (ежедневная общероссийская газета). 12 aprel 2005.
- "Kerim Aliyevich Kerimov. Article from the Encyclopædia Britannica". 2012-05-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-05-24.
- "CÜMHURIYYƏT QURUCULARI KİTABI HAQQINDA". 2021-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-02.
- "Kərimov Kərim Əli oğlu (1917–2003)" (az.). science.gov.az. 2017. 2020-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-20.
- "General Kərim Kərimov fenomeninin sirri". 2020-11-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-25.
- Abdullayeva, S. Moskvada azərbaycanlı general haqqında sənədli filmin təqdimatı olub: [Xalq artisti Vasif Babayevin general-leytenant Kərim Kərimova həsr etdiyi "Yüksəliş" tammetrajlı sənədli filminin təqdimatı haqqında] //525-ci qəzet.- 2015.- 19 noyabr.- S.7; Mədəniyyət.- 2015.- 18 noyabr.- S.4.
- Azəri, L. Kosmonavtikanın azərbaycanlı əfsanəsi: Görkəmli alim-konstruktor, general-leytenant Kərim Kərimovun xatirəsinə həsr olunmuş sənədli filmin təqdimatı: [Nizami Kino Mərkəzində Xalq artisti Vasif Babayevin "Yüksəliş" tammetrajlı sənədli filminin təqdimatı haqqında] //Mədəniyyət.- 2015.- 27 may.- S.2.
- AzərTAc. "Kərim Kərimovun anadan olmasının 100 illik yubileyi qeyd edilib" (az.). Youtube.com. 16.11.2017. 2021-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-16.
- "Məryəm Kərimova: "Kərim Kərimovun Rusiyada xatirəsi unudulub" - Rusiyadan MÜSAHİBƏ + FOTO". 2023-03-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-29.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Kerim Kerimov deqiqlesdirme Kerim Abbaseli oglu Kerimov 14 noyabr 1917 Baki 29 mart 2003 Moskva sovet muhendisi ve alimi artilleriya general leytenanti pilotlu gemilerin sinaq ucuslari uzre dovlet komissiyasinin sedri 1966 1991 Sovet kosmik proqraminin banilerinden biri Kerim KerimovKerim Abbaseli oglu KerimovSexsi melumatlarDogum tarixi 14 noyabr 1917 1917 11 14 Dogum yeri Baki Baki qezasi Baki quberniyasiVefat tarixi 29 mart 2003 2003 03 29 85 yasinda Vefat yeri Moskva RusiyaDefn yeri Vaqankovo qebiristanligiVetendasligi SSRI RusiyaMilliyyeti AzerbaycanliUsagi Sureyya TatevyanTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universiteti Strateji Raket Quvveleri Herbi Akademiyasi d Herbi fealiyyetiMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiRutbesi general leytenantDoyusler Boyuk Veten muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Kerimov uzun iller sovet kosmonavtikasinda esas sexslerden biri olsa da onun sexsiyyeti karyerasinin cox hissesi boyunca ictimaiyyetden gizli saxlanilirdi Kosmonavtikanin inkisafindaki xidmetlerine gore coxsayli dovlet mukafatlari laureatidir HeyatiKerim Abbaseli oglu Kerimov 1917 ci ilde Bakida N Asurbeyli kusesi ev 14 de babasinin evinde anadan olmusdur Ata ve ana babasi qedim Samaxi seherindendir Anasi Sureyya Haci Esedulla qizi Kerimova Ehmedova Mesenat Z Tagiyevin tikdirdiyi Baki qizlar mektebinin ilk mezunlarindan olmusdur Atasi Abbaseli Sankt Peterburqda texniki tehsil almis ve Azerbaycana qayidaraq neft senayesi sahesinde calismaga baslamisdir Balaca Kerim 5 yasimdan Teze Pir mescidi yaninda babasinin himayedarligi ile acilan molla mektebinde qurani kerimi oyrenirmis Babasi gorkemli ictimai siyasi xadim Haci Esedulla Haci Ehmed oglu Ehmedov 1867 Samaxi 1941 Baki Meclisi Mebusaninin tesisi haqqinda qanununa 1918 19 noyabr esasen Cumhuriyyet Parlamentine secilmisdir Bundan evvel Baki seher dumasinin uzvu olmusdur Kerim Kerimovun kicik qardasi Mustafa Kerimov taninmis Sovet turkoloqlarindan biri idi Moskva seherinde yasayirdi Turkologiya uzre bir sira elmi meqalelerin muellifi idi Mustafa Kerimov eyni zamanda zengin Turk edebiyyatini rus diline tercume ederdi Yasar Kamalin Ince Memmed eserini mehz Mustafa Kerimov tercume edib rus oxucularina teqdim etmisdi Turkoloqlarin Vyanadaki Konfransindan Moskvaya donerken Mustafanin oldugu teyyare qezaya ugrayib Kerim Kerimovun ortancil qardasi Suleyman Kerimov herbi mekteb bitirmisdi Muharibenin ilk dovrunde Ukrayna cebhesinde Lvov seherinin etrafinda qehremancasina helak olub Generalin heyat yoldasi Zerife xanim Mehemmed Henife qizi butun omrunu ona hesr etmis Kerim Kerimovun problemleri ile yasamis ugurlarina sevinmisdir Bir nece il bundan evvel dunyadan kocen qizi Sureyya da elm sahesinde boyuk ugurlar elde etmisdi O texnika elmleri doktoru idi Hele orta mektebde oxuyarken K Kerimov radio texnikasina maraq gostermeye baslamisdir Radio XIX esrin sonlarinda icad edilse de onun Azerbaycanda yayilmasi isi lengiyirdi Azerbaycan Cumhuriyyeti dovrunde Fransa ile baglanmis muqavileye esasen Gencede radioqulle insa edilmis ve orada qurasdirilmis qebuledici Avropada yayilan radio verilislerini dinlemeye imkan yaratmisdir Tebii ki radio qovsaqlarinin olmamasi uzunden radiodan yalniz dovlet ehemiyyetli isler ucun istifade edilirdi Azerbaycanda radio ile seslenen ilk nitq Azerbaycanin Parisdeki numayende heyetinin rehberi Elimerdan bey Topcubasovun Avropa olkeleri ile danisiqlarinin gedisi barede hesabati olmusdur Azerbaycanda sovet hakimiyyeti qurulanda radioya tebligat vasitesi kimi yanasildigindan o suretle inkisaf etdirildi 1926 ci ilde Bakida ilk radiooturucu ve respublikanin muxtelif menteqelerinde radioqebulediciler ise basladi 1936 ci ilde Azerbaycan Senaye Institutuna daxil olan Kerim Kerimov ozu bir nece radioqebuledici duzeltmis bu istiqametde olan yeniliklerle derinden maraqlanmisdir Istedadli telebe Azerbaycan radiosuna ise qebul edilmis bir muddet isledikden sonra ise Merdekan radio qovsaginin mudiri teyin olunmusdur Kerim Kerimova hesr olunmus marka 1941 ci ilde Azerbaycan Senaye Institutunu bitiren Kerim Kerimov elektromexanika uzre muhendis diplomu almisdir Onun bezi ideyalari herbi muhendisleri maraqlandirmisdir Artiq bu dovrde Ikinci dunya muharibesi gedirdi Radiomuhendislere cebhelerde boyuk ehtiyac duyulsa da genc mutexessisin istedadi nezere alinaraq 1942 ci ilde ona daxil olmaq ucun teyinat vermisler Maraqlidir ki bilikleri yoxlanildiqdan sonra Kerim Kerimov birbasa akademiyanin V kursuna daxil olmusdur Belelikle o 1943 cu ilde bu tehsil muessisesini topcu muhendis ixtisasi uzre basa catdirmisdir O Katyusa adi ile taninan yaylim ates qurgusu uzre mutexessis kimi hazirlanmisdir Qvardiya minaatan hisselerinin terkibinde olan bu qurgular Sovet Ittifaqinin en guclu silahi kimi mexfilikde saxlanilirdi Genc mutexessis Qvardiya minaatan hisseleri Bas Idaresinin muvekkili kimi BM 13 qurgusu ucun mermilerin zavodlarda istehsalina nezaret etmek tapsirigi almisdi Oz isine can yandiran Kerim Kerimov daim silahin tekmillesdirilmesi baresinde dusunurdu ve bu istiqametde bir nece deyerli teklif de ireli surmusdu Mehz hemin vaxtdan Kerim Kerimov heyatini raket texnikasi ile baglamisdir Omrunun sonunadek o raket texnikasinin yaradilmasi ve inkisafi namine var gucu ile calismis zehni ve fiziki quvvesini esirgememisdir Zavodlarda islediyi dovrde onun yuksek teskilatciliq qabiliyyeti de ozunu buruze vermisdir 1945 ci ilden SSRI Mudafie Nazirliyi sisteminde raket texnologiyalari yaradan konstruktor burolari ve zavodlarinda calisan Kerim Kerimov bir nece elmi ixtiranin muellifi olmusdur 1946 ci ilden baslayaraq o ballistik raketlerin radioolcme sistemlerinin yaradilmasi istiqametinde isler aparmisdir Onun arasdirmalari neticesinde yaradilan raketlerin daxili parametrlerine nezaret eden Don radioolcme sisteminin elmi texniki gostericileri sonradan kosmik senayede tetbiq olunmaga baslanmisdir Bu nailiyyetine gore Kerim Kerimov 1950 ci ilde ilk defe SSRI Dovlet mukafatina layiq gorulmusdur Baykonur kosmodromunun esasi qoyulan gunden o terkibine daxil edilmisdir Kosmik aparatlarin yaradilmasinda dunyada ilk defe insanin kosmosa gonderilmesinde onun da rolu az olmamisdir Neticede ilk kosmonavt Yuri Qaqarinin tarixi ucusu ugurla basa catdiqdan sonra Kerim Kerimov SSRI nin en yuksek ordeni Lenin ordeni ile teltif olunmusdur 1945 ci ilde boyuk muhendis vezifesinde calismaga baslayan Kerim Kerimov 1965 ci ilde Kosmik Vasiteler Idaresinin reisi vezifesine teyin edilmisdir Hemin ilde o Umumi Masinqayirma Nazirliyine ezam olunmusdur Apollo solda ve Union sagda gemileri Rekonstruksiya 1975 ci ilde ucusun hazirligi ile elaqedar is Kerim Kerimovun mesuliyyetinde idi Yeni yaradilan bu nazirlik kosmik senayenin butun muessiselerini ozunde birlesdirirdi lakin K Kerimovun istedadini ve teskilatciliq qabiliyyetini yuksek qiymetlendiren meshur konstruktor S P Korolyov 1966 ci ilde tekidle onun Kosmik Gemiler uzre Dovlet Komissiyasinin sedri teyin edilmesine nail olmusdur O bu mesul vezifede 25 il calismisdir Kosmik ucuslarla bagli butun sistemlerin hazirligini yoxlayan ucusun baslanmasina icaze veren mehz Kerim Kerimov idi Kosmik seyahete cixan ve tapsirigi yerine yetirib geri donen ucus heyetlerinin hesabatlarini qebul ederek hec vaxt televiziya reportajlarina dusmeyen sexs de Kerim Kerimov idi 1974 cu ilde Kerim Kerimov esas vezifesi ile paralel olaraq Merkezi Elmi Tedqiqat Masinqayirma Institutu direktorunun birinci muavini kimi elmi teskilatciliq fealiyyetine qatilmisdir O dovrde sovet kosmonavtikasinin fexri sayilan alim muhendis zehninin qelebesi kimi qebul edilen kosmik aparatlar onun feal istiraki ve birbasa rehberliyi ile yaradilmisdir Onlarin sirasinda yeni nesil Soyuz kosmik gemileri Salyut orbital stansiyasi sonradan ise coxmodullu Mir stansiyasinin adlarini cekmek olar Azerbaycanla elaqeni kesmeyen Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Aerokosmik Tedqiqatlar Merkezine elinden gelen komekliyi gosteren general bir cox azerbaycanli alimin bu sahede fealiyyet gosterib inkisaf etmesi ucun serait yaratmisdir 1991 ci ilde istefaya cixan Kerim Kerimov omrunun sonunadek kosmik sahe ile elaqesini kesmemis Ucuslari Idareetme Merkezinin meslehetcisi olmusdur Istehsalat teskilat ve elmi fealiyyetine gore general leytenant Kerim Kerimov Sosialist Emeyi Qehremani fexri adina iki defe Lenin ordenine Qirmizi Emek Bayragi Qirmizi Ulduz ordenlerine layiq gorulmus ve coxlu medalla teltif olunmusdur Kerim Kerimov 2 defe dovlet mukafati almisdir O hemcinin Azerbaycan Respublikasinin Sohret ordeni ile teltif edilmis Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin fexri uzvu secilmisdir General leytenant Kerim Kerimov 2003 cu ilde Moskva seherinde vefat etmis ve orada da defn olunmusdur XatiresiXalq artisti Vasif Babayev general leytenant Kerim Kerimova Yukselis adli tammetrajli senedli film cekmisdir Moskvada senedli filmin teqdimati olmusdur Nizami Kino Merkezinde de tammetrajli senedli filminin teqdimati olmusdur 2017 ci ilin noyabrinda AMEA da Kerim Kerimovun 100 illik yubileyi qeyd olunmusdur Kerim Kerimova hesr olunmus Tamamile mexfi general kitabi isiq uzu gorub MenbeBu gun Kerim Kerimovun dogum gunudur 2016 03 04 at the Wayback Machine AZERBAYCAN TARIXINDEN YUZ SEXSIYYET Ayna Metbu Evi Baki 2006 Redaktor Intiqam Qasimzade Vetenimizi xaricde layiqince temsil eden azerbaycanlilar https www azkataloq org photo 166 peterburqdaki azerbaycanli telebeler 1904 group nogroup amp photo 0 K Kerimovun atasi telebelik illerinde soldan saga ayaq uste 3 Abbaseli Kerimov Arif Ibrahimov Kosmos Fatehlerinin Serkerdesi RESPUBLIKA gundelik ictimai siyasi sosial iqtisadi qazet 14 noyabr 2017 ci il www RESPUBLIKA NEWS AZ Yusif Ibrahimoglu Kerim Kerimov Yuri Qaqarini kosmosa yola salan azerbaycanli Capar jurnali No 4 aprel 2019 il AZ TV Yuz Ilin Adamlari Sovet kosmik proqramlarinin banilerinden biri Kerim Kerimov senedli filmi Youtube com 16 01 2022 ciil Mariyam Kerimova Sovershenno Sekretnyj General i ego semya IRS mezhdunarodnyj azerbajdzhanskij zhurnal No 120 2023 Istinad Sovershenno sekretnyj general Geroi Otechestva 2005 2021 09 26 at the Wayback Machine rus sehife 164 Vladimir Nikolaev On daval dobro na start ezhednevnaya obsherossijskaya gazeta 12 aprel 2005 Kerim Aliyevich Kerimov Article from the Encyclopaedia Britannica 2012 05 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 05 24 CUMHURIYYET QURUCULARI KITABI HAQQINDA 2021 12 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 02 Kerimov Kerim Eli oglu 1917 2003 az science gov az 2017 2020 09 27 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 20 General Kerim Kerimov fenomeninin sirri 2020 11 28 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 25 Abdullayeva S Moskvada azerbaycanli general haqqinda senedli filmin teqdimati olub Xalq artisti Vasif Babayevin general leytenant Kerim Kerimova hesr etdiyi Yukselis tammetrajli senedli filminin teqdimati haqqinda 525 ci qezet 2015 19 noyabr S 7 Medeniyyet 2015 18 noyabr S 4 Azeri L Kosmonavtikanin azerbaycanli efsanesi Gorkemli alim konstruktor general leytenant Kerim Kerimovun xatiresine hesr olunmus senedli filmin teqdimati Nizami Kino Merkezinde Xalq artisti Vasif Babayevin Yukselis tammetrajli senedli filminin teqdimati haqqinda Medeniyyet 2015 27 may S 2 AzerTAc Kerim Kerimovun anadan olmasinin 100 illik yubileyi qeyd edilib az Youtube com 16 11 2017 2021 05 15 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 16 Meryem Kerimova Kerim Kerimovun Rusiyada xatiresi unudulub Rusiyadan MUSAHIBE FOTO 2023 03 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 03 29 Xarici kecidler