Korvet — hərbi gəmilərin müşayiət və gözətçilik funksiyasını daşımaq üçün olan sinfi. Korvetlər adətən su və hava məkanından gələn təhlükənin qarşısını almaq üçün müdafiə mövqeyini yerinə yetirirlər.
Korvetlər yelkənli donanma dövründə
Yelkənli donanma dövrünün ilk vaxtlarında, yəni XVII-XIX əsrlərdə, korvetlər üçdorlu hərbi gəmi olmaqla, düz yelkən silahlanmasına malik idi. Silahlanmada 18—30 arası kiçik və böyük kalibrlı toplardan istifadə olunurdu. Bütün toplar adətən yuxarı göyərtədə yerləşdirilirdi. Belə gəmilərdə sututumluq 460 ton və yuxarı idi. XIX əsrin 40-ci illərində təkərli, 60-cı illərin sonlarında isə vint-yelkənli korvetlər yaranmağa başladı.
Korvetlət İkinci dünya müharibəsi dövründə
İkinci dünya müharibəsi dövründə xüsusi olaraq hazırlanmış müdafiə gəmiləri ilk dəfə ABŞ və Böyük Britaniya Hərbi Dəniz Qüvvələrində (HDQ) meydana gəlmişdi. Bu korvetlərdə sututumluluq 500—1600 ton arası dəyişirdi. Sürət isə saatda 30—37 km göstəriciyə bərabər olurdu. Silahlanma cəhətdən belə korvetlər əvvəlki sələfərindən çox fərqlənirdilər. Geniş silah arsenalı korvetlərin gücünə güc qatırdı. Top olaraq kalibri 76–102 mm olan artilleriya silahlarından və kalibri 20–40 mm olan zenit tipli avtomatlardan istifadə olunurdu. Korvetlər bundan başqa minaatan və dərinlik bombaları ilə təchiz olunmuşdu. Hava və dəniz dibində olan yerlərdə düşmən obyektlərini tapmaq üçün korvetdə güclü və hidroakustika sistemləri var idi. Raket sənayəsinin inkişafı korvetlərə də təsir etmişdi. Belə ki, bu vaxt bəzi korvetlərdə raketlər də var idi. İkinci dünya müharibəsində ən geniş yayılmış korvetlər "Flauer" tipli müdafiə gəmiləri idi.
Korvetlər müasir dövrdə
Müasir korvetlərin əsas vəzifəsi öz gəmiləri ilə birgə düşmən gəmilərindən qorunmaq və sahillərdə olan mühüm obyetktləri və hərbi bazaları düşmən hücumundan müdafiə etməkdir. Korvetlər sinif olaraq sahil məntəqələrində çoxməqsədli hərəkətlər üçün nəzərdə tutulmuş hərbi katerlərin imkanlarının geinləşdirilməsi nəticəsində yaranmışdı. XX əsrin 70-ci illərində belə katerlər raketlər və gəmi əleyhinə olan qurğular ilə təchiz olunurdu. 80-ci illərin sonunda isə belə katerlər raketlərdən başqa hidroakustik stansiya və 324 mm ölçülü torpeda qurğuları ilə təchiz olunurdu. Belə katerlərə 90-cı illərin oratalarında vertolyot da əlavə olunurdu. Bu vertolyotun əsas məqsədi gəmi və obyektləri məhv etmək üçün Gəmi Əleyhinə Raketlərin (GMR) daşınması idi. Belə katerlərdə sututumluluq artaraq 1200-1500 ton olmuşdu. Ona görə də bir çox ölkələrin donanmasında bu katerlərə korvet adı verildi.
Korvet sinfi
Bir çox ölkələrin dəniz donanmalarında korvet rəsmi olaraq gəmi sinfi sayılır. Bu siniflər həmin ölkələrdə rəsmi olaraq qəbul edilmiş termin ilə adlanır. Korvetlər İtaliyada "Corvettes", Argentina və Dominikan Respublikasında "Corbetas", Braziliyada "Corvetas", Qana, İndoneziya, İran, İslandiya, Liviya və BƏƏ-də isə "Corvettes" adlanır.
Rusiyada Hərbi Dəniz Qüvvələrində korvet sözü rəsmi olaraq sinif kimi işlənmir. Amma Sovet və Rus göstəricilərinə əsasən korvet sinfi "gözətçi gəmi" sinfi ilə uyğun gəlir. Buna baxmayaraq NATO göstəricilərinə əsasən Rusiyada olan gəmi əleyhinə olan kiçik gəmiləri və raketli kiçik gəmiləri korvet sinfinə daxil etmək olar.
Şəkil qalereyası
Xarici keçidlər
- Kreyserlər əvəzinə korvetlər. "20380" layihəsinə əsasən yeni Rusiya korvetləri (rusca)
- Yeni korvetlər diqqət mərkəzində (ingiliscə)
- Şərq-Qərb bərabərsizliyi beynəlxalq donanma gəmiqayırması biznesində artır (ingilicə) 2011-05-19 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Korvet herbi gemilerin musayiet ve gozetcilik funksiyasini dasimaq ucun olan sinfi Korvetler adeten su ve hava mekanindan gelen tehlukenin qarsisini almaq ucun mudafie movqeyini yerine yetirirler Almaniyaya mexsus Magderburg korvetiKorvetler yelkenli donanma dovrundeYelkenli donanma dovrunun ilk vaxtlarinda yeni XVII XIX esrlerde korvetler ucdorlu herbi gemi olmaqla duz yelken silahlanmasina malik idi Silahlanmada 18 30 arasi kicik ve boyuk kalibrli toplardan istifade olunurdu Butun toplar adeten yuxari goyertede yerlesdirilirdi Bele gemilerde sututumluq 460 ton ve yuxari idi XIX esrin 40 ci illerinde tekerli 60 ci illerin sonlarinda ise vint yelkenli korvetler yaranmaga basladi Korvetlet Ikinci dunya muharibesi dovrundeIkinci dunya muharibesi dovrunde xususi olaraq hazirlanmis mudafie gemileri ilk defe ABS ve Boyuk Britaniya Herbi Deniz Quvvelerinde HDQ meydana gelmisdi Bu korvetlerde sututumluluq 500 1600 ton arasi deyisirdi Suret ise saatda 30 37 km gostericiye beraber olurdu Silahlanma cehetden bele korvetler evvelki seleferinden cox ferqlenirdiler Genis silah arsenali korvetlerin gucune guc qatirdi Top olaraq kalibri 76 102 mm olan artilleriya silahlarindan ve kalibri 20 40 mm olan zenit tipli avtomatlardan istifade olunurdu Korvetler bundan basqa minaatan ve derinlik bombalari ile techiz olunmusdu Hava ve deniz dibinde olan yerlerde dusmen obyektlerini tapmaq ucun korvetde guclu ve hidroakustika sistemleri var idi Raket senayesinin inkisafi korvetlere de tesir etmisdi Bele ki bu vaxt bezi korvetlerde raketler de var idi Ikinci dunya muharibesinde en genis yayilmis korvetler Flauer tipli mudafie gemileri idi Korvetler muasir dovrdeMuasir korvetlerin esas vezifesi oz gemileri ile birge dusmen gemilerinden qorunmaq ve sahillerde olan muhum obyetktleri ve herbi bazalari dusmen hucumundan mudafie etmekdir Korvetler sinif olaraq sahil menteqelerinde coxmeqsedli hereketler ucun nezerde tutulmus herbi katerlerin imkanlarinin geinlesdirilmesi neticesinde yaranmisdi XX esrin 70 ci illerinde bele katerler raketler ve gemi eleyhine olan qurgular ile techiz olunurdu 80 ci illerin sonunda ise bele katerler raketlerden basqa hidroakustik stansiya ve 324 mm olculu torpeda qurgulari ile techiz olunurdu Bele katerlere 90 ci illerin oratalarinda vertolyot da elave olunurdu Bu vertolyotun esas meqsedi gemi ve obyektleri mehv etmek ucun Gemi Eleyhine Raketlerin GMR dasinmasi idi Bele katerlerde sututumluluq artaraq 1200 1500 ton olmusdu Ona gore de bir cox olkelerin donanmasinda bu katerlere korvet adi verildi Korvet sinfiBir cox olkelerin deniz donanmalarinda korvet resmi olaraq gemi sinfi sayilir Bu sinifler hemin olkelerde resmi olaraq qebul edilmis termin ile adlanir Korvetler Italiyada Corvettes Argentina ve Dominikan Respublikasinda Corbetas Braziliyada Corvetas Qana Indoneziya Iran Islandiya Liviya ve BEE de ise Corvettes adlanir Rusiyada Herbi Deniz Quvvelerinde korvet sozu resmi olaraq sinif kimi islenmir Amma Sovet ve Rus gostericilerine esasen korvet sinfi gozetci gemi sinfi ile uygun gelir Buna baxmayaraq NATO gostericilerine esasen Rusiyada olan gemi eleyhine olan kicik gemileri ve raketli kicik gemileri korvet sinfine daxil etmek olar Sekil qalereyasiXarici kecidlerKreyserler evezine korvetler 20380 layihesine esasen yeni Rusiya korvetleri rusca Yeni korvetler diqqet merkezinde ingilisce Serq Qerb berabersizliyi beynelxalq donanma gemiqayirmasi biznesinde artir ingilice 2011 05 19 at the Wayback MachineHemcinin bax