Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Komandor adaları döyüşü — (həmcinin Attu döyüşü) — İkinci dünya müharibəsində Sakit okean cəbhəsinə daxil olan döyüş. Toqquşma 27 mart 1943-ci ildə Kamçatka ilı Attu adası arasında Komandor adalarının cənubunda baş vermişdir.
| Komandor adaları döyüşü | |||
|---|---|---|---|
| İkinci Dünya müharibəsi | |||
 | |||
| Tarix | 27 mart 1943 | ||
| Yeri | Attu adası ətrafında | ||
| Nəticəsi | Tərəflər üstünlüyü əldə edə bilmirlər | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Öncəki vəziyyət
Yaponlar Alyaskaya hücum etmək məqsədi ilə Aleut adalarının Kiska və Attu adalarında baza yaratmışdılar. Amerikanlar bunun qarşısını almaq məqsədi ilə əlaqəni kəsməyə cəhd etmişdir
Tərəflərin qüvvələri
ABŞ
- Operativ birləşmə 16.6
- «Solt Leyk Siti» ağır kreyser
- «Riçmond» — yüngül kreyser
- 14-cü minadaşıyan eskadra
- «USS Bailey (DD-492)» esminsev
- «USS Coghlan (DD-606)» esminsev
- «USS Dale (DD-353)» esminsev
- «USS Monaghan (DD-354)»
Yaponiya
- Şimal Birləşməsi
- «Nate» ağır kreyser
- «Maya» ağır kreyser
- «Tama» yüngül kreyser
- 1-ci esminsev eskadrası
- «Abukuma» yüngül esminsev
- 21-ci eskadra
- «Bakaba» esminsev
- «Hasuşimo» esminsev
- 9-cu diviziya (döyüşdə iştirak etməmişdir)
- «Usuqumo» esmines
- «Sanko-Maru»
- 6-cı diviziya
- «İkacuti» esmines
- «İnacuna» esmines
- «Asaka-Maru» nəqliyyat gəmisi
- «Sakito-Maru» nəqliyyat gəmisi
Döyüş
MakMorris üfüqdə qəmi aşkarladıqdan sonra döyüş hazırlığı əmri verir. Ancaq onlar qarşılarında gəmilərin sayının nə qədər olmasından xəbərsiz idilər. Yaponlarda görünən gəmiləri Yaponiyadan bazaya gələn gəmilərlə səhv salırlar. Sonradan səhvlərini anlayırlar.
Tərəflər eyni anda bir-birlərini 20 kilometrdən atəşə tutmurdular. Yaponlar ilk əvvəl «Riçmond», gəmisinə atəş açırdılar, lakin atışlar bir nəticə vermir. Sonradan «Solt Leyk Siti» gəmisi intensiv atəş altlnda qalır. «Nati» uzaq məsafəddən torpedo atəşii açsada bir nticə əldə edə bilmir. «Solt Leyk Siti» gəmisindən atılan cavab atəşi ilə isə «Nati» gəmisinin gövdəsi və torpedo bolməsi zədələnir.
Uzun sürən artilleriya atışları uzaq məsafədən edildiyindən uğurlu nəticə vermirdi. MakMorris döyüş meydanını tərk etmək əmrini verir.
Yarım saat çəkən döyüş zananı «Solt Leyk Siti» gəmisi ağır zədə alır. «Abukuma» gəmisinin açdığı artilleriya zərbələri «Solt Leyk Siti» gəmisinin mexanika bölməsi ciddi zərbə alır. Bunu görən yaponlar gəmini torpedo atəşləri ilə batırmağa cəhd edirlər. MakMorris gəmini qorumaq əmri verir. «Beyli» gəmisi müdafiəni təmkil edir və yaponların «Nati» gəmisinə zərbələr endirir. «Beyli» gəsidə ciddi zədələr alır.
Admiral Hasoqaya nəqliyyat gəmilərini qorumaq məqsədi ilə hücumu yarıda kəsməli olur. Üstəlik amerikanlar tərəfindən «Solt Leyk Siti» gəmisini qorumaq məqsədi ilə duman buraxması onların mövqeyini gizlətməyə imkan vermişdir. bazasından ola biləcək avia hücum səbəbi ilə yapon donanması Paramuşirə qayıtmalı olur.
Döyüşün xüsusiyyəti
Döyüş dörd saat davam etmişdir. Taktiki baxımdan amerikanlar yaponların onların donanmasını məhv etmək cəhdinin qarşısını ala bilirlər. «Solt Leyk Siti» gəmisini Datç-Harbor bazasına çatdırılır və buradan isə təmirə göndərilir. Yaponiyanın «Nati» gəmisi ciddi, «Mayya» gəmisi isə yüngül zədə almişdilar.
Bu döyüş İkinci dünya müharibəsində Sakit okean cəbhəsi tarixində aviasiya və sualtıqayıqların iştirakı olmadan baş vermiş döyüşdür.
İstinadlar
- Imperial Cruisers: HIJMS Nachi 2017-08-02 at the Wayback Machine — 14 ölü
- «Solt Leyk Siti» Tarix (1929—1945) 2008-10-11 at the Wayback Machine — 2 ölü, 13 yaralı
- Destroyer History: USS Bailey 2006-06-13 at the Wayback Machine — 5 ölü, 6 yaralı
- O'Hara, Vincent P. Chapter 7: Alaska: Komandorski, March 1943 // The U.S. Navy against the Axis : surface combat, 1941-1945. Annapolis, Md.: Naval Inst. Press. 2007. ISBN . 7 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 19 March 2015.
Mənbə
- Сэмюель Э. Морисон. Флот двух океанов. Американский флот во Второй мировой войне (rus.)
- Шерман, Фредерик. Война на Тихом океане. Авианосцы в бою (rus.)
- Naval Weapons.com: Döyüş iştirakçılar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Komandor adalari doyusu hemcinin Attu doyusu Ikinci dunya muharibesinde Sakit okean cebhesine daxil olan doyus Toqqusma 27 mart 1943 ci ilde Kamcatka ili Attu adasi arasinda Komandor adalarinin cenubunda bas vermisdir Komandor adalari doyusuIkinci Dunya muharibesiTarix 27 mart 1943Yeri Attu adasi etrafindaNeticesi Terefler ustunluyu elde ede bilmirlerMunaqise terefleriYaponiya imperiyasi ABSKomandan lar Carlz MakMorrisTereflerin quvvesi2 agir kreyser 2 yungul kreyser 4 esmines 2 neqliyyat gemisi 1 agir kreyser 1 yungul kreyser 4 esminesItkiler2 kreyser zedelenmis 14 olu kreyser ve esmisev zedelenmis 7 olu 19 yarali Vikianbarda elaqeli mediafayllarOnceki veziyyetYaponlar Alyaskaya hucum etmek meqsedi ile Aleut adalarinin Kiska ve Attu adalarinda baza yaratmisdilar Amerikanlar bunun qarsisini almaq meqsedi ile elaqeni kesmeye cehd etmisdirTereflerin quvveleriABS Operativ birlesme 16 6 Solt Leyk Siti agir kreyser Ricmond yungul kreyser 14 cu minadasiyan eskadra USS Bailey DD 492 esminsev USS Coghlan DD 606 esminsev USS Dale DD 353 esminsev USS Monaghan DD 354 Yaponiya Simal Birlesmesi Nate agir kreyser Maya agir kreyser Tama yungul kreyser 1 ci esminsev eskadrasi Abukuma yungul esminsev 21 ci eskadra Bakaba esminsev Hasusimo esminsev 9 cu diviziya doyusde istirak etmemisdir Usuqumo esmines Sanko Maru 6 ci diviziya Ikacuti esmines Inacuna esmines Asaka Maru neqliyyat gemisi Sakito Maru neqliyyat gemisiDoyusMakMorris ufuqde qemi askarladiqdan sonra doyus hazirligi emri verir Ancaq onlar qarsilarinda gemilerin sayinin ne qeder olmasindan xebersiz idiler Yaponlarda gorunen gemileri Yaponiyadan bazaya gelen gemilerle sehv salirlar Sonradan sehvlerini anlayirlar Terefler eyni anda bir birlerini 20 kilometrden atese tutmurdular Yaponlar ilk evvel Ricmond gemisine ates acirdilar lakin atislar bir netice vermir Sonradan Solt Leyk Siti gemisi intensiv ates altlnda qalir Nati uzaq mesafedden torpedo atesii acsada bir ntice elde ede bilmir Solt Leyk Siti gemisinden atilan cavab atesi ile ise Nati gemisinin govdesi ve torpedo bolmesi zedelenir Uzun suren artilleriya atislari uzaq mesafeden edildiyinden ugurlu netice vermirdi MakMorris doyus meydanini terk etmek emrini verir Yarim saat ceken doyus zanani Solt Leyk Siti gemisi agir zede alir Abukuma gemisinin acdigi artilleriya zerbeleri Solt Leyk Siti gemisinin mexanika bolmesi ciddi zerbe alir Bunu goren yaponlar gemini torpedo atesleri ile batirmaga cehd edirler MakMorris gemini qorumaq emri verir Beyli gemisi mudafieni temkil edir ve yaponlarin Nati gemisine zerbeler endirir Beyli geside ciddi zedeler alir Admiral Hasoqaya neqliyyat gemilerini qorumaq meqsedi ile hucumu yarida kesmeli olur Ustelik amerikanlar terefinden Solt Leyk Siti gemisini qorumaq meqsedi ile duman buraxmasi onlarin movqeyini gizletmeye imkan vermisdir bazasindan ola bilecek avia hucum sebebi ile yapon donanmasi Paramusire qayitmali olur Doyusun xususiyyetiDoyus dord saat davam etmisdir Taktiki baximdan amerikanlar yaponlarin onlarin donanmasini mehv etmek cehdinin qarsisini ala bilirler Solt Leyk Siti gemisini Datc Harbor bazasina catdirilir ve buradan ise temire gonderilir Yaponiyanin Nati gemisi ciddi Mayya gemisi ise yungul zede almisdilar Bu doyus Ikinci dunya muharibesinde Sakit okean cebhesi tarixinde aviasiya ve sualtiqayiqlarin istiraki olmadan bas vermis doyusdur IstinadlarImperial Cruisers HIJMS Nachi 2017 08 02 at the Wayback Machine 14 olu Solt Leyk Siti Tarix 1929 1945 2008 10 11 at the Wayback Machine 2 olu 13 yarali Destroyer History USS Bailey 2006 06 13 at the Wayback Machine 5 olu 6 yarali O Hara Vincent P Chapter 7 Alaska Komandorski March 1943 The U S Navy against the Axis surface combat 1941 1945 Annapolis Md Naval Inst Press 2007 ISBN 159114650X 7 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 19 March 2015 MenbeSemyuel E Morison Flot dvuh okeanov Amerikanskij flot vo Vtoroj mirovoj vojne rus Sherman Frederik Vojna na Tihom okeane Avianoscy v boyu rus Naval Weapons com Doyus istirakcilar