Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Koine (dilçilik) — Koine, dilçilikdə, eyni dilin qarşılıqlı anlaşılan müxtəlif dialektlərinin təmasda olması, qarışması və sadələşməsi nəticəsində yaranan ümumi və ya standart dialektə verilən addır. Bu termin, qədim yunan dilində "ümumi" mənasını verən "koiné" sözündən götürülmüşdür. Koine dilinin yaranması prosesi, koineizasiya adlanır və adətən yeni məskunlaşma yerlərində, fərqli dialektlərdən olan insanların bir araya gəlməsi ilə baş verir. Bu proses, iki və ya daha çox qarşılıqlı anlaşılan dialektin qarışması nəticəsində yeni bir danışıq variantının meydana çıxması ilə nəticələnir. Koineizasiya, pidgin və ya kreol dillərinin yaranmasından fərqli olaraq, adətən bir neçə nəsil ərzində baş verir və iştirak edən dialektlərin qarşılıqlı anlaşılabilirliyi səbəbindən daha az radikal dəyişikliklərə səbəb olur. Tarixdə ən tanınmış koine nümunəsi, Makedoniyalı İsgəndərin fəthlərindən sonra yaranan və Hellenistik dövrdə, Roma İmperiyasında və erkən Bizans İmperiyasında geniş istifadə olunan Koine Yunan dilidir. Bu dil, əsasən Attika və İoniya dialektlərinə əsaslanırdı və Aralıq dənizi bölgəsi ilə Orta Şərqdə lingua franca kimi xidmət edirdi. Koine Yunan dili, həm də Septuaginta (Yəhudi Əhdi-Ətiqin yunan dilinə tərcüməsi) və Yeni Əhdi-Cədid kimi dini mətnlərin dili idi.
Koine dilinin növləri
Koine dilləri, regional və ya immiqrant koine olaraq iki növə ayrılır. Regional koine, güclü bir regional dialektin digər dialektlərlə təmasda olması nəticəsində yaranır və istifadəsi yaranma bölgəsindən kənara da yayıla bilər. İmmiqrant koine isə, fərqli dialektlərdən olan insanların yeni bir məskunlaşma yerində bir araya gəlməsi ilə formalaşır. Məsələn, 19-cu və 20-ci əsrlərdə müxtəlif Hindi dialektlərini danışan insanların müstəmləkə dünyasında müxtəlif yerlərə köçməsi nəticəsində fərqli Hindi koineləri yaranmışdır. Koine dillərinin yaranması, dilin sadələşməsi və dialekt fərqlərinin azalması ilə nəticələnir. Bu proses, dilin daha geniş bir coğrafi ərazidə və müxtəlif sosial qruplar arasında ünsiyyət vasitəsi kimi qəbul edilməsini asanlaşdırır. Beləliklə, koine dilləri, müxtəlif dialektlərin danışıcıları arasında ünsiyyəti asanlaşdıran və dilin standartlaşmasına töhfə verən mühüm bir fenomen olaraq qəbul edilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- For example: Campbell, John Howland; Schopf, J. William, redaktorlar Yaradıcı təkamül. Həyat Elmləri seriyası. İştirakçı: Kaliforniya Universiteti, Los Anceles. IGPP Təkamülün və Həyatın Mənşəyinin Tədqiqi Mərkəzi. Jones & Bartlett Learning. 1994. səh. 81. ISBN . İstifadə tarixi: 2014-04-20.
[...] pidgindilli valideynlərin uşaqları böyük problemlə üzləşirlər, çünki pidginlər o qədər ibtidai və ifadəsizdirlər, insan duyğularının və həyat vəziyyətlərinin tam spektrinin nüanslarını ifadə edə bilmirlər. Belə uşaqların birinci nəsli kortəbii olaraq pidgin dilini kreol adlanan daha mürəkkəb bir dilə çevirir. [...] [T]o pidjinin kreole çevrilməsi şüursuz və kortəbii olur..
- "Creole and pidgin language structure in cross-linguistic perspective | Abstracts".
- J. Milroy, 1992, Linguistic variation and change. Oxford: Blackwell
- Croft, 2000, Explaining language change: An evolutionary approach. Harlow: Longman.
- Labov (1972), Sociolinguistic patterns. Philadelphia: Pennsylvania University Press.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Koine dilcilik Koine dilcilikde eyni dilin qarsiliqli anlasilan muxtelif dialektlerinin temasda olmasi qarismasi ve sadelesmesi neticesinde yaranan umumi ve ya standart dialekte verilen addir Bu termin qedim yunan dilinde umumi menasini veren koine sozunden goturulmusdur Koine dilinin yaranmasi prosesi koineizasiya adlanir ve adeten yeni meskunlasma yerlerinde ferqli dialektlerden olan insanlarin bir araya gelmesi ile bas verir Bu proses iki ve ya daha cox qarsiliqli anlasilan dialektin qarismasi neticesinde yeni bir danisiq variantinin meydana cixmasi ile neticelenir Koineizasiya pidgin ve ya kreol dillerinin yaranmasindan ferqli olaraq adeten bir nece nesil erzinde bas verir ve istirak eden dialektlerin qarsiliqli anlasilabilirliyi sebebinden daha az radikal deyisikliklere sebeb olur Tarixde en taninmis koine numunesi Makedoniyali Isgenderin fethlerinden sonra yaranan ve Hellenistik dovrde Roma Imperiyasinda ve erken Bizans Imperiyasinda genis istifade olunan Koine Yunan dilidir Bu dil esasen Attika ve Ioniya dialektlerine esaslanirdi ve Araliq denizi bolgesi ile Orta Serqde lingua franca kimi xidmet edirdi Koine Yunan dili hem de Septuaginta Yehudi Ehdi Etiqin yunan diline tercumesi ve Yeni Ehdi Cedid kimi dini metnlerin dili idi Ferqli dialektlere baxmayaraq Qedim Yunanistanda koineizasiya muxtelif Yunan siyasi qurumlarina ticaret ve diplomatik elaqeleri davam etdirmeye imkan verdi Koine dilinin novleriKoine Greek Makedoniya Imperiyasinin dili oldu ikinci dil kimi genis istifade olunurdu Koine dilleri regional ve ya immiqrant koine olaraq iki nove ayrilir Regional koine guclu bir regional dialektin diger dialektlerle temasda olmasi neticesinde yaranir ve istifadesi yaranma bolgesinden kenara da yayila biler Immiqrant koine ise ferqli dialektlerden olan insanlarin yeni bir meskunlasma yerinde bir araya gelmesi ile formalasir Meselen 19 cu ve 20 ci esrlerde muxtelif Hindi dialektlerini danisan insanlarin mustemleke dunyasinda muxtelif yerlere kocmesi neticesinde ferqli Hindi koineleri yaranmisdir Koine dillerinin yaranmasi dilin sadelesmesi ve dialekt ferqlerinin azalmasi ile neticelenir Bu proses dilin daha genis bir cografi erazide ve muxtelif sosial qruplar arasinda unsiyyet vasitesi kimi qebul edilmesini asanlasdirir Belelikle koine dilleri muxtelif dialektlerin danisicilari arasinda unsiyyeti asanlasdiran ve dilin standartlasmasina tohfe veren muhum bir fenomen olaraq qebul edilir Hemcinin baxPidgin dili Kreol diliIstinadlarFor example Campbell John Howland Schopf J William redaktorlar Yaradici tekamul Heyat Elmleri seriyasi Istirakci Kaliforniya Universiteti Los Anceles IGPP Tekamulun ve Heyatin Menseyinin Tedqiqi Merkezi Jones amp Bartlett Learning 1994 seh 81 ISBN 9780867209617 Istifade tarixi 2014 04 20 pidgindilli valideynlerin usaqlari boyuk problemle uzlesirler cunki pidginler o qeder ibtidai ve ifadesizdirler insan duygularinin ve heyat veziyyetlerinin tam spektrinin nuanslarini ifade ede bilmirler Bele usaqlarin birinci nesli kortebii olaraq pidgin dilini kreol adlanan daha murekkeb bir dile cevirir T o pidjinin kreole cevrilmesi suursuz ve kortebii olur Creole and pidgin language structure in cross linguistic perspective Abstracts J Milroy 1992 Linguistic variation and change Oxford Blackwell Croft 2000 Explaining language change An evolutionary approach Harlow Longman Labov 1972 Sociolinguistic patterns Philadelphia Pennsylvania University Press