Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Klod Jozef Ruje de Lil (fr. Claude Joseph Rouget de Lisle; 10 may 1760, , — 26 iyun 1836, , ) — fransız şairi və bəstəkarı, 1792-ci ildə "Marselyeza" inqilabi himninin sözlərini və musiqisini yazmışdır.
| Klod Jozef Ruje de Lil | |
|---|---|
| fr. Claude Joseph Rouget de Lisle | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , |
| Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
| Vəfat yeri | , |
| Dəfn yeri | Paris,  Fransa |
| Vətəndaşlığı | |
| Milliyyəti | fransız |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | bəstəkar şair |
| Fəaliyyət illəri | 1784–1793 |
| Janr | klassik musiqi |
| Mükafatları |  |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Klod Jozef Ruje de Lil 10 may 1760-cı ildə Yura departamentinin Lon-le-Sonye şəhərində anadan olmuşdur. Valideynləri burjua təbəqəsinin nümayəndələri idi. O, Klod-İqnati Ruje və Janna Madlen Qayandın səkkiz övladından yaşca böyüyü idi.
Musiqiyə həvəsi hələ uşaqlıq illərindən özünü göstərmişdir: ailəsinin də yaşadığı Montegü kəndinin meydanında sərgərdan musiqiçilər konsert verməyə gəlmişdilər. Həmin konsertdən alınmış təəssürat o qədər böyük olur ki, balaca oğlan həmin musiqiçilərdən ayrıla bilmir və onları xeyli uzaqlara qədər ötürür. Hətta evdə onun itkin düşdüyünü fikirləşirlər.
Atası onu hərbi məktəbə hazırlayırdı, elə bu məqsədlə də Klodu yerli kollecə göndərirlər. Valideynləri ona musiqi ilə yalnız – skripkada həvəskar səviyyədə ifa etmək hüdudunda məşğul olmağa icazə verirdi.
1776-cı ildə o, Parisə gəlir və hərbi məktəbə daxil olur. Orada oxumaq üçün soyada mütləq "de" zadəgan hissəciyinin əlavə olunması tələb olunurdu. Bu faktı həmin nəslin davamçılarından olan Amadey Ruje de Lil 1863-cü ildə nəşr olunmuş qeydlərində təsdiq edirdi:
 | "Marselyeza"nın müəllifinin atasının adı Klod Ruje idi. "De Lil" hissəciyi onların ulu babalarından birinin adı ilə bağlıdır. Bu əlavə mənim tanınmış qohumumun hərbi məktəbə daxil olmasını asanlaşdırmaq üçün edilmişdi. Çünki həmin məktəbə o zaman yalnız zadəganlar daxil ola bilərdi. Amadey Ruje de Lil |  |
1782-ci ildə hərbi məktəbi bitirən Ruje de Lil oldu və kapitan rütbəsinə alanadək xidmətini davam etdirdi. Onun adını əbədiləşdirən "Marselyeza" isə 1792-ci ildə Strasburqda yazılmışdır. Mahnının birinci hissəsi "Reyn ordusunun mübariz mahnısı" (fr. Chant de guerre de l’armée du Rhin) adlanırdı. "Marselyeza" adının qoyulması isə nisbətən sonrakı dövrdə siyasi xadim adı ilə bağlıdır.
İstehkam zabiti olan Ruje de Lil mötədil respublikaçı idi. O, yakobinlərin hakimiyyətə gəlişindən sonra istefa verdi. Daha sonra əksinqilabi fəaliyyətdə ittiham olunaraq, həbsxanaya salındı. Robespyer rejiminin çökməsi Rujenin həyatını xilas etdi. O, termidor çevrilişindən sonra azadlığa çıxdı.
Ruje de Lil "Marselyeza" üslubunda bir neçə başqa mahnılar da yazmışdır. Onlar 1825-ci ildə "Fransız mahnıları" (fr. Chants français) toplusunda çap olunmuşdur. Orada həmçinin digər müəlliflərin əsərlərinə Ruje de Lilin musiqi yazdığı 50 mahnı da yer almışdı. Onun 1797-ci ildə yazdığı "Şeir və nəsrdə esse" (fr. Essais en vers et en prose) əsərinə bu yazılar daxil edilmişdi:
- "Marselyeza"nın mətni;
- Həssas uşaq haqqında Adelaide et Monville hekayələri;
- Bir neçə başqa şeirlər.
O, İvan Krılovun təmsillərini fransız dilinə tərcümə etmişdir. Ruje sensimonistlər hərəkatının üzvü idi və onlar üçün ayrıca himn yazmışdı. Ömrünün sonlarında Şuazi-le-Rua şəhərində yoxsulluq içində yaşayırdı. 1836-cı ildə elə həmin şəhərdə vəfat etmişdir.
Onun külü Şuazi-le-Ruadan Parisdəki Əlillər evinə aparılıb. 14 iyul 1915-ci ildə Napoleonla yanaşı dəfn olunub.
İstinadlar
- "Family Tree Rouget". 2013-11-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-08-05.
- Lons, une "petite" ville en lettres capitales 2022-03-13 at the Wayback Machine at La Terre de chez nous (in French) 10 aprel 2004. İstifadə tarixi: 2018–08-05.
- Россия-К. "Руже де Лиль.Марсельеза- La Marseillaise.Rouget de Lisle" (rus). Youtube.com. 17.03.2013. 2020-03-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-08-06.
- Мархасёв Л. С. Любимые и другие. Дет. лит. 1978. səh. 94.
- The Marsellaise. Honouring its author 2021-09-17 at the Wayback Machine Hawera & Normanby Star 26 October 1915, at
- Tribute to Composer 2023-07-24 at the Wayback Machine , 16 July 1915, p.7, at
Qeydlər
- Hazırda İl-de-Frans regionunun Val-de-Marn departamenti.
Ədəbiyyat
- Радиге А. Французские музыканты эпохи Великой французской революции / Пер. с франц. Г. М. Ванькович, Н. И. Игнатовой. Под ред. М. В. Иванова-Борецкого. — М., 1934.
Xarici keçidlər
- Руже-де-Лиль, Клод-Жозеф // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890–1907.
- Ст. Цвейг. Гений одной ночи. Марсельеза. 25 апреля 1792 года // Звёздные часы человечества. — Текст, 2006. — .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Klod Jozef Ruje de Lil fr Claude Joseph Rouget de Lisle 10 may 1760 26 iyun 1836 fransiz sairi ve bestekari 1792 ci ilde Marselyeza inqilabi himninin sozlerini ve musiqisini yazmisdir Klod Jozef Ruje de Lilfr Claude Joseph Rouget de LisleUmumi melumatlarDogum tarixi 10 may 1760Dogum yeri Vefat tarixi 26 iyun 1836 76 yasinda Vefat yeri Defn yeri Paris FransaVetendasligi FransaMilliyyeti fransizMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekar sairFealiyyet illeri 1784 1793Janr klassik musiqiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Marselyeza nin muellifi Ruje de Lil ilk defe oz eserini ifa edir HeyatiKlod Jozef Ruje de Lil 10 may 1760 ci ilde Yura departamentinin Lon le Sonye seherinde anadan olmusdur Valideynleri burjua tebeqesinin numayendeleri idi O Klod Iqnati Ruje ve Janna Madlen Qayandin sekkiz ovladindan yasca boyuyu idi Musiqiye hevesi hele usaqliq illerinden ozunu gostermisdir ailesinin de yasadigi Montegu kendinin meydaninda sergerdan musiqiciler konsert vermeye gelmisdiler Hemin konsertden alinmis teessurat o qeder boyuk olur ki balaca oglan hemin musiqicilerden ayrila bilmir ve onlari xeyli uzaqlara qeder oturur Hetta evde onun itkin dusduyunu fikirlesirler Atasi onu herbi mektebe hazirlayirdi ele bu meqsedle de Klodu yerli kollece gonderirler Valideynleri ona musiqi ile yalniz skripkada heveskar seviyyede ifa etmek hududunda mesgul olmaga icaze verirdi 1776 ci ilde o Parise gelir ve herbi mektebe daxil olur Orada oxumaq ucun soyada mutleq de zadegan hisseciyinin elave olunmasi teleb olunurdu Bu fakti hemin neslin davamcilarindan olan Amadey Ruje de Lil 1863 cu ilde nesr olunmus qeydlerinde tesdiq edirdi Marselyeza nin muellifinin atasinin adi Klod Ruje idi De Lil hisseciyi onlarin ulu babalarindan birinin adi ile baglidir Bu elave menim taninmis qohumumun herbi mektebe daxil olmasini asanlasdirmaq ucun edilmisdi Cunki hemin mektebe o zaman yalniz zadeganlar daxil ola bilerdi Amadey Ruje de Lil 1782 ci ilde herbi mektebi bitiren Ruje de Lil oldu ve kapitan rutbesine alanadek xidmetini davam etdirdi Onun adini ebedilesdiren Marselyeza ise 1792 ci ilde Strasburqda yazilmisdir Mahninin birinci hissesi Reyn ordusunun mubariz mahnisi fr Chant de guerre de l armee du Rhin adlanirdi Marselyeza adinin qoyulmasi ise nisbeten sonraki dovrde siyasi xadim adi ile baglidir Ressam Izidor Pils Reyn ordusunun mahnilari nin muellif ifasi Istehkam zabiti olan Ruje de Lil motedil respublikaci idi O yakobinlerin hakimiyyete gelisinden sonra istefa verdi Daha sonra eksinqilabi fealiyyetde ittiham olunaraq hebsxanaya salindi Robespyer rejiminin cokmesi Rujenin heyatini xilas etdi O termidor cevrilisinden sonra azadliga cixdi Ruje de Lil Marselyeza uslubunda bir nece basqa mahnilar da yazmisdir Onlar 1825 ci ilde Fransiz mahnilari fr Chants francais toplusunda cap olunmusdur Orada hemcinin diger muelliflerin eserlerine Ruje de Lilin musiqi yazdigi 50 mahni da yer almisdi Onun 1797 ci ilde yazdigi Seir ve nesrde esse fr Essais en vers et en prose eserine bu yazilar daxil edilmisdi Marselyeza nin metni Hessas usaq haqqinda Adelaide et Monville hekayeleri Bir nece basqa seirler O Ivan Krilovun temsillerini fransiz diline tercume etmisdir Ruje sensimonistler herekatinin uzvu idi ve onlar ucun ayrica himn yazmisdi Omrunun sonlarinda Suazi le Rua seherinde yoxsulluq icinde yasayirdi 1836 ci ilde ele hemin seherde vefat etmisdir Onun kulu Suazi le Ruadan Parisdeki Eliller evine aparilib 14 iyul 1915 ci ilde Napoleonla yanasi defn olunub Istinadlar Family Tree Rouget 2013 11 02 tarixinde Istifade tarixi 2018 08 05 Lons une petite ville en lettres capitales 2022 03 13 at the Wayback Machine at La Terre de chez nous in French 10 aprel 2004 Istifade tarixi 2018 08 05 Rossiya K Ruzhe de Lil Marseleza La Marseillaise Rouget de Lisle rus Youtube com 17 03 2013 2020 03 01 tarixinde Istifade tarixi 2018 08 06 Marhasyov L S Lyubimye i drugie Det lit 1978 seh 94 The Marsellaise Honouring its author 2021 09 17 at the Wayback Machine Hawera amp Normanby Star 26 October 1915 at Tribute to Composer 2023 07 24 at the Wayback Machine 16 July 1915 p 7 at Qeydler Hazirda Il de Frans regionunun Val de Marn departamenti EdebiyyatRadige A Francuzskie muzykanty epohi Velikoj francuzskoj revolyucii Per s franc G M Vankovich N I Ignatovoj Pod red M V Ivanova Boreckogo M 1934 Xarici kecidlerRuzhe de Lil Klod Zhozef Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 St Cvejg Genij odnoj nochi Marseleza 25 aprelya 1792 goda Zvyozdnye chasy chelovechestva Tekst 2006 ISBN 5 7516 0592 6 Vikianbarda Klod Jozef Ruje de Lil ile elaqeli mediafayllar var Vikisitatda Claude Joseph Rouget de Lisle ile elaqedar sitatlar var