Kiçikçəkməcə gölü (türk. Küçükçekmece Gölü) ― Türkiyənin şimal-qərbində, İstanbul ilinin Avropa hissəsindəki Kiçikçəkməcə, Əsənyurd və Avcılar ilçələri arasında yerləşən laqun.
Kiçikçəkməcə gölü | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 0 m |
Eni | 6 km |
Uzunluğu |
|
Sahəsi |
|
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yeri və xüsusiyyətləri
İstanbul şəhər mərkəzinin 15 kilometr (9.3 mil) qərbində yerləşən göl Mərmərə dənizindən qum barı vasitəsi ilə ayrılmış dayaz su hövzəsi olaraq yaranmışdır. Şərqdəki dar bir kanal bu qum sahəsini kəsir və göldəki artıq suyun Mərmərə dənizinə boşaldılması üçün çıxış yaradır. Bununla birlikdə dənizin təlatümlü olduğu və ya quraqlıq səbəbindən gölün suyunun səviyyəsinin çox aşağı düşdüyü hallarda dəniz suyu gölə nüfuz edə və bu da gölün duzlu olmasına səbəb ola bilir. Göl şimaldan Nakkaş, Sazlıdere və Eşkinoz çayları ilə qidalanır. Gölün şimaldan cənuba uzunluğu 10 kilometr (6.2 mil), maksimum eni isə 6 kilometr (3.7 mil)-dir. Kiçikçəkməcə gölünün səthi 16 kvadrat kilometr maksimum dərinliyi isə 20 metr (66 ft)-dir.
Göl ətrafındakı ərazidə son on ildə baş verən sürətli şəhərsalma və sənayeləşmə fəaliyyətləri səbəbindən əhəmiyyətli dərəcədə çirklənmişdir. Bu səbəbdən gölün guyu hazırda təhlükəsiz içməli su standartlarına uyğun deyil.
Göl hövzəsində müşahidə olunan heyvanlara kiçik qarabatdaq (Microcarbo pygmeus), böyük qarabatdaq ( Phalacrocorax carbo ) və A4iii qrup su quşları daxildir.
Arxeoloji sahə
Göl hövzəsində təxminən 1600 il yaşı olduğu təxmin edilən Batoneya qədim yaşayış yeri tapılmışdır. Göldən və ətrafından çıxarılan bu cür arxeoloji tapıntılar İstanbulun tarixi xronologiyasına işıq tutur.
Tapıntılara erkən əkinçilik fəaliyyətini göstərən daş alətlər, neolit və dəmir (e.ə. 8000 - 1000) dövrlərinə aid saxsı qablar, yunan dövrünə aid amfora parçaları (e.ə. IV əsr), göl sahilindəki divar qalıqları, sütun kapitelləri və Roma dövrünə aid əsərlər daxildir. Göldə və göl sahilində gəmi lövbərləri də tapılmışdır. 2011-ci ildə ərazidə 14 metr (46 ft) genişliyində və 7 metr (23 ft) dərinliyində sistern aşkarlandı. Sistern İmperator Konstantin və dövrün məşhur din xadimlərinin imzalarını daşıyan kərpic ilə inşa edilmişdir. 2012-ci ildə burada iki yeraltı su tuneli tapılmış və speleloqlar tərəfindən araşdırılmışdır. Bu tunellər qismən Roma dövründə və Son Roma dövründə tikilmişdir. Su tunellərindən biri sisternlə birləşdirilsə də, digəri bu gün də istifadə olunan bulaqa aparır. Qədim yaşayış yerindəki bir mayak, liman və körpü kimi bir quruluşlar ərazidə bir vaxtlar liman şəhərinin mövcud olduğunu ortaya qoyur.
2007 və 2009-cu illər arasında aparılan qazıntı və araşdırmaların nəticələrinə görə Batoneya genişmiqyaslı zəlzələ nəticəsində məhv olmuş və daha sonra tərk edilmişdir.
Batoneyadakı 70 tarixi qəbirdən birindən çıxarılan insan kəllə sümüyünün antropoloji araşdırması min illər əvvəl beyin əməliyyatına cəhd edildiyini ortaya çıxarmışdır.
İdman
2012-ci ildən bu yana Kiçikçəkməcə bələdiyyəsi universitet tələbələri üçün hər il su idmanı festivalı olan "Uniçek" keçirir.
İstinadlar
- Özçalkap, Songül & Mustafa Temel. (PDF). Turkish Journal of Zoology. TÜBİTAK. 35 (5). 2011: 689–700. doi:10.3906/zoo-1001-1. 2015-07-08 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- Çetin, M. "A satellite based assessment of the impact of urban expansion around a lagoon". International Journal of Environmental Science and Technology. Bioline International. 6 (4). 2009-08-14: 579–590. 2021-07-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- . Today's Zaman. 2009-08-19. 2015-07-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- "Bathonea excavations shed light on Istanbul's history". Hürriyet Daily News. 2014-11-27. 2017-10-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- "Batık kentin su kanalları bulundu". Radikal (türk). 2012-12-19. 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- Bilgili, Sinan. "Küçükçekmece'de Büyük Kanıt Bulundu". Hürriyet (türk). 2012-08-27. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- "İstanbul tarihi için yeni bir sayfa". Radikal (türk). 2013-07-25. 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- "Thousands-year-old bones come to surface in Istanbul". Hürriyet Daily News. 2014-12-18. 2017-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- "Küçükçekmece'deki bin yıllık ameliyat". Hürriyet (türk). 2014-12-14. 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
- "Küçükçekmece Gölü'nde Su Festivali". Sabah (türk). 2015-05-25. 2021-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-05.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kicikcekmece golu turk Kucukcekmece Golu Turkiyenin simal qerbinde Istanbul ilinin Avropa hissesindeki Kicikcekmece Esenyurd ve Avcilar ilceleri arasinda yerlesen laqun Kicikcekmece goluUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 0 mEni 6 kmUzunlugu 10 kmSahesi 16 km Yerlesmesi41 00 20 sm e 28 44 49 s u Olke TurkiyeKicikcekmece golu Vikianbarda elaqeli mediafayllarYeri ve xususiyyetleriQisda golden goruntu Istanbul seher merkezinin 15 kilometr 9 3 mil qerbinde yerlesen gol Mermere denizinden qum bari vasitesi ile ayrilmis dayaz su hovzesi olaraq yaranmisdir Serqdeki dar bir kanal bu qum sahesini kesir ve goldeki artiq suyun Mermere denizine bosaldilmasi ucun cixis yaradir Bununla birlikde denizin telatumlu oldugu ve ya quraqliq sebebinden golun suyunun seviyyesinin cox asagi dusduyu hallarda deniz suyu gole nufuz ede ve bu da golun duzlu olmasina sebeb ola bilir Gol simaldan Nakkas Sazlidere ve Eskinoz caylari ile qidalanir Golun simaldan cenuba uzunlugu 10 kilometr 6 2 mil maksimum eni ise 6 kilometr 3 7 mil dir Kicikcekmece golunun sethi 16 kvadrat kilometr maksimum derinliyi ise 20 metr 66 ft dir Gol etrafindaki erazide son on ilde bas veren suretli sehersalma ve senayelesme fealiyyetleri sebebinden ehemiyyetli derecede cirklenmisdir Bu sebebden golun guyu hazirda tehlukesiz icmeli su standartlarina uygun deyil Gol hovzesinde musahide olunan heyvanlara kicik qarabatdaq Microcarbo pygmeus boyuk qarabatdaq Phalacrocorax carbo ve A4iii qrup su quslari daxildir Arxeoloji saheGol hovzesinde texminen 1600 il yasi oldugu texmin edilen Batoneya qedim yasayis yeri tapilmisdir Golden ve etrafindan cixarilan bu cur arxeoloji tapintilar Istanbulun tarixi xronologiyasina isiq tutur Tapintilara erken ekincilik fealiyyetini gosteren das aletler neolit ve demir e e 8000 1000 dovrlerine aid saxsi qablar yunan dovrune aid amfora parcalari e e IV esr gol sahilindeki divar qaliqlari sutun kapitelleri ve Roma dovrune aid eserler daxildir Golde ve gol sahilinde gemi lovberleri de tapilmisdir 2011 ci ilde erazide 14 metr 46 ft genisliyinde ve 7 metr 23 ft derinliyinde sistern askarlandi Sistern Imperator Konstantin ve dovrun meshur din xadimlerinin imzalarini dasiyan kerpic ile insa edilmisdir 2012 ci ilde burada iki yeralti su tuneli tapilmis ve speleloqlar terefinden arasdirilmisdir Bu tuneller qismen Roma dovrunde ve Son Roma dovrunde tikilmisdir Su tunellerinden biri sisternle birlesdirilse de digeri bu gun de istifade olunan bulaqa aparir Qedim yasayis yerindeki bir mayak liman ve korpu kimi bir quruluslar erazide bir vaxtlar liman seherinin movcud oldugunu ortaya qoyur 2007 ve 2009 cu iller arasinda aparilan qazinti ve arasdirmalarin neticelerine gore Batoneya genismiqyasli zelzele neticesinde mehv olmus ve daha sonra terk edilmisdir Batoneyadaki 70 tarixi qebirden birinden cixarilan insan kelle sumuyunun antropoloji arasdirmasi min iller evvel beyin emeliyyatina cehd edildiyini ortaya cixarmisdir Unicek su idman festivaliIdman2012 ci ilden bu yana Kicikcekmece belediyyesi universitet telebeleri ucun her il su idmani festivali olan Unicek kecirir IstinadlarOzcalkap Songul amp Mustafa Temel PDF Turkish Journal of Zoology TUBITAK 35 5 2011 689 700 doi 10 3906 zoo 1001 1 2015 07 08 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 05 Cetin M A satellite based assessment of the impact of urban expansion around a lagoon International Journal of Environmental Science and Technology Bioline International 6 4 2009 08 14 579 590 2021 07 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Today s Zaman 2009 08 19 2015 07 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 05 Bathonea excavations shed light on Istanbul s history Hurriyet Daily News 2014 11 27 2017 10 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Batik kentin su kanallari bulundu Radikal turk 2012 12 19 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Bilgili Sinan Kucukcekmece de Buyuk Kanit Bulundu Hurriyet turk 2012 08 27 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Istanbul tarihi icin yeni bir sayfa Radikal turk 2013 07 25 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Thousands year old bones come to surface in Istanbul Hurriyet Daily News 2014 12 18 2017 08 27 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Kucukcekmece deki bin yillik ameliyat Hurriyet turk 2014 12 14 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05 Kucukcekmece Golu nde Su Festivali Sabah turk 2015 05 25 2021 07 25 tarixinde Istifade tarixi 2015 07 05