Kineziologiya (yun. κίνησις-kinezis — hərəkət, yun. λόγος-loqos — elm) — əzələlərin bütün istiqamətlərdə mexaniki hərəkətlərini öyrənən elm və ya praktik qayda. Kineziologiya hərəkətin fizioloji, anatomik, biomexaniki, patoloji, neyropsixoloji prinsipləri və mexanizmlərinə müraciət edir. Kineziologiyanın insan sağlamlığına tətbiqi sahələrinə biomexanika və ortopediya; güc və kondisioner; idman psixologiyası; motor nəzarəti; bacarıq əldə etmək və motor öyrənmə; fiziki və əmək terapiyası kimi reabilitasiya üsulları; idman və məşq fiziologiyası daxildir. İnsan və heyvanların hərəkətinin öyrənilməsinə hərəkət izləmə sistemlərindən, əzələ və beyin fəaliyyətinin elektrofiziologiyasından, fizioloji funksiyaların monitorinqi üçün müxtəlif üsullardan və digər davranış və idrak tədqiqat üsullarından ölçülər daxildir.
Əsaslar
Kineziologiya hüceyrə biologiyası, molekulyar biologiya, kimya, biokimya, biofizika, biomexanika, bioriyaziyyat, biostatistika, anatomiya, fiziologiya, məşq fiziologiyası, patofiziologiya, nevrologiya və qidalanma elminin fundamental elmlərini tətbiq etməklə insan hərəkəti, performansı və funksiyası elmini öyrənir. Kineziologiya üzrə bakalavr dərəcəsi biotibbi tədqiqatlarda, eləcə də tibb, stomatologiya, fiziki terapiya və peşə terapiyası kimi peşəkar proqramlarda magistr təhsili üçün güclü hazırlıq təmin edə bilər.
1965-ci ildə Massaçusets Amherst Universiteti məşq elmləri sahəsində uzaqgörən tədqiqatçılar və akademiklərin rəhbərliyi altında ABŞ-nin ilk Məşq Elmi Departamentini (indi Kineziologiya adlanır) yaratdı. 1967-ci ildə Vaterloo Universiteti Kanadanın ilk kineziologiya şöbəsini açdı.
Prinsipləri
Məşq vasitəsilə uyğunlaşma idmançılarda təkmilləşdirilmiş fiziki hazırlığa, eləcə də klinik populyasiyalarda sağlamlıq vəziyyətinə aid olan kineziologiyanın əsas prinsipidir. Məşq, beynin neyrooplastikliyi və dayaq-hərəkət sisteminin uyğunlaşması səbəbindən bir çox hərəkət pozğunluğu və dayaq-hərəkət aparatının vəziyyəti üçün sadə və müəyyən edilmiş bir müdaxilədir. Müalicəvi məşq həm normal , həm də patoloji populyasiyalarda neyromotor nəzarəti və motor imkanlarını yaxşılaşdırdığı göstərilmişdir.
Kineziologiyada atletik, normal və klinik populyasiyalara tətbiq edilə bilən bir çox müxtəlif növ məşq müdaxiləsi var. Aerobik məşq müdaxilələri ürək-damar dayanıqlığını yaxşılaşdırmağa kömək edir. Anaerob güc təlim proqramları əzələ gücünü, gücü və arıq bədən kütləsini artıra bilər. Düşmə riskinin azalması və sinir-əzələ nəzarətinin artması balans müdaxilə proqramlarına aid edilə bilər. Elastiklik proqramları funksional hərəkət diapazonunu artıra və yaralanma riskini azalda bilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bodo Rosenhahn, Reinhard Klette and Dimitris Metaxas (eds.). Human Motion - Understanding, Modelling, Capture and Animation. Volume 36 in Computational Imaging and Vision, Springer, Dordrecht, 2007
- Ahmed Elgammal, Bodo Rosenhahn, and Reinhard Klette (eds.) Human Motion - Understanding, Modelling, Capture and Animation. 2nd Workshop, in conjunction with ICCV 2007, Rio de Janeiro, Lecture Notes in Computer Science, LNCS 4814, Springer, Berlin, 2007
- . University of Massachusetts Amherst. Archived from the original on 3 February 2023.
- Forrester, LW; Wheaton, LA; Luft, AR. "Exercise-mediated locomotor recovery and lower-limb neuroplasticity after stroke". Journal of Rehabilitation Research and Development. 45 (2). 2008: 205–20. doi:10.1682/jrrd.2007.02.0034. PMID 18566939.
- Dalgas, U; Stenager, E; Lund, C; Rasmussen, C; Petersen, T; Sørensen, H; Ingemann-Hansen, T; Overgaard, K. "Neural drive increases following resistance training in patients with multiple sclerosis". Journal of Neurology. 260 (7). July 2013: 1822–32. doi:10.1007/s00415-013-6884-4. PMID 23483214.
- Roig, M; Skriver, K; Lundbye-Jensen, J; Kiens, B; Nielsen, JB. "A single bout of exercise improves motor memory". PLOS ONE. 7 (9). 2012: e44594. Bibcode:2012PLoSO...744594R. doi:10.1371/journal.pone.0044594. PMC 3433433. PMID 22973462.
- Potempa, K; Lopez, M; Braun, LT; Szidon, JP; Fogg, L; Tincknell, T. "Physiological outcomes of aerobic exercise training in hemiparetic stroke patients". Stroke: A Journal of Cerebral Circulation. 26 (1). January 1995: 101–5. doi:10.1161/01.str.26.1.101. PMID 7839377.
- Hirsch, MA; Farley, BG. "Exercise and neuroplasticity in persons living with Parkinson's disease". European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine. 45 (2). June 2009: 215–29. PMID 19532109.
- Schjerve, IE; Tyldum, GA; Tjønna, AE; Stølen, T; Loennechen, JP; Hansen, HE; Haram, PM; Heinrich, G; Bye, A; Najjar, SM; Smith, GL; Slørdahl, SA; Kemi, OJ; Wisløff, U. "Both aerobic endurance and strength training programmes improve cardiovascular health in obese adults". Clinical Science. 115 (9). November 2008: 283–93. doi:10.1042/CS20070332. PMID 18338980. 2023-07-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-10.
- Staron, RS; Karapondo, DL; Kraemer, WJ; Fry, AC; Gordon, SE; Falkel, JE; Hagerman, FC; Hikida, RS. "Skeletal muscle adaptations during early phase of heavy-resistance training in men and women". Journal of Applied Physiology. 76 (3). March 1994: 1247–55. doi:10.1152/jappl.1994.76.3.1247. PMID 8005869.
- Jozsi, AC; Campbell, WW; Joseph, L; Davey, SL; Evans, WJ. "Changes in power with resistance training in older and younger men and women". The Journals of Gerontology. Series A, Biological Sciences and Medical Sciences. 54 (11). November 1999: M591–6. doi:10.1093/gerona/54.11.m591. PMID 10619323.
- Campbell, WW; Crim, MC; Young, VR; Evans, WJ. "Increased energy requirements and changes in body composition with resistance training in older adults". The American Journal of Clinical Nutrition. 60 (2). August 1994: 167–75. doi:10.1093/ajcn/60.2.167. PMID 8030593.
- El-Khoury, F; Cassou, B; Charles, MA; Dargent-Molina, P. "The effect of fall prevention exercise programmes on fall induced injuries in community dwelling older adults: systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials". BMJ (Clinical Research Ed.). 347 (20). Oct 29, 2013: f6234. doi:10.1136/bmj.f6234. PMC 3812467. PMID 24169944.
- Hartig, DE; Henderson, JM. "Increasing hamstring flexibility decreases lower extremity overuse injuries in military basic trainees". The American Journal of Sports Medicine. 27 (2). Mar–Apr 1999: 173–6. doi:10.1177/03635465990270021001. PMID 10102097.
Xarici keçidlər
- What Is Kinesiology ?
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kineziologiya yun kinhsis kinezis hereket yun logos loqos elm ezelelerin butun istiqametlerde mexaniki hereketlerini oyrenen elm ve ya praktik qayda Kineziologiya hereketin fizioloji anatomik biomexaniki patoloji neyropsixoloji prinsipleri ve mexanizmlerine muraciet edir Kineziologiyanin insan saglamligina tetbiqi sahelerine biomexanika ve ortopediya guc ve kondisioner idman psixologiyasi motor nezareti bacariq elde etmek ve motor oyrenme fiziki ve emek terapiyasi kimi reabilitasiya usullari idman ve mesq fiziologiyasi daxildir Insan ve heyvanlarin hereketinin oyrenilmesine hereket izleme sistemlerinden ezele ve beyin fealiyyetinin elektrofiziologiyasindan fizioloji funksiyalarin monitorinqi ucun muxtelif usullardan ve diger davranis ve idrak tedqiqat usullarindan olculer daxildir Akademik kineziologiya sahesinde tedqiqati solda ve tecrubeni sagda temsil eden bir sira sekillerEsaslarKineziologiya huceyre biologiyasi molekulyar biologiya kimya biokimya biofizika biomexanika bioriyaziyyat biostatistika anatomiya fiziologiya mesq fiziologiyasi patofiziologiya nevrologiya ve qidalanma elminin fundamental elmlerini tetbiq etmekle insan hereketi performansi ve funksiyasi elmini oyrenir Kineziologiya uzre bakalavr derecesi biotibbi tedqiqatlarda elece de tibb stomatologiya fiziki terapiya ve pese terapiyasi kimi pesekar proqramlarda magistr tehsili ucun guclu hazirliq temin ede biler 1965 ci ilde Massacusets Amherst Universiteti mesq elmleri sahesinde uzaqgoren tedqiqatcilar ve akademiklerin rehberliyi altinda ABS nin ilk Mesq Elmi Departamentini indi Kineziologiya adlanir yaratdi 1967 ci ilde Vaterloo Universiteti Kanadanin ilk kineziologiya sobesini acdi PrinsipleriMesq vasitesile uygunlasma idmancilarda tekmillesdirilmis fiziki hazirliga elece de klinik populyasiyalarda saglamliq veziyyetine aid olan kineziologiyanin esas prinsipidir Mesq beynin neyrooplastikliyi ve dayaq hereket sisteminin uygunlasmasi sebebinden bir cox hereket pozgunlugu ve dayaq hereket aparatinin veziyyeti ucun sade ve mueyyen edilmis bir mudaxiledir Mualicevi mesq hem normal hem de patoloji populyasiyalarda neyromotor nezareti ve motor imkanlarini yaxsilasdirdigi gosterilmisdir Kineziologiyada atletik normal ve klinik populyasiyalara tetbiq edile bilen bir cox muxtelif nov mesq mudaxilesi var Aerobik mesq mudaxileleri urek damar dayaniqligini yaxsilasdirmaga komek edir Anaerob guc telim proqramlari ezele gucunu gucu ve ariq beden kutlesini artira biler Dusme riskinin azalmasi ve sinir ezele nezaretinin artmasi balans mudaxile proqramlarina aid edile biler Elastiklik proqramlari funksional hereket diapazonunu artira ve yaralanma riskini azalda biler Hemcinin baxAnatomiya Fiziologiya Skelet insan IstinadlarBodo Rosenhahn Reinhard Klette and Dimitris Metaxas eds Human Motion Understanding Modelling Capture and Animation Volume 36 in Computational Imaging and Vision Springer Dordrecht 2007 Ahmed Elgammal Bodo Rosenhahn and Reinhard Klette eds Human Motion Understanding Modelling Capture and Animation 2nd Workshop in conjunction with ICCV 2007 Rio de Janeiro Lecture Notes in Computer Science LNCS 4814 Springer Berlin 2007 University of Massachusetts Amherst Archived from the original on 3 February 2023 Forrester LW Wheaton LA Luft AR Exercise mediated locomotor recovery and lower limb neuroplasticity after stroke Journal of Rehabilitation Research and Development 45 2 2008 205 20 doi 10 1682 jrrd 2007 02 0034 PMID 18566939 Dalgas U Stenager E Lund C Rasmussen C Petersen T Sorensen H Ingemann Hansen T Overgaard K Neural drive increases following resistance training in patients with multiple sclerosis Journal of Neurology 260 7 July 2013 1822 32 doi 10 1007 s00415 013 6884 4 PMID 23483214 Roig M Skriver K Lundbye Jensen J Kiens B Nielsen JB A single bout of exercise improves motor memory PLOS ONE 7 9 2012 e44594 Bibcode 2012PLoSO 744594R doi 10 1371 journal pone 0044594 PMC 3433433 PMID 22973462 Potempa K Lopez M Braun LT Szidon JP Fogg L Tincknell T Physiological outcomes of aerobic exercise training in hemiparetic stroke patients Stroke A Journal of Cerebral Circulation 26 1 January 1995 101 5 doi 10 1161 01 str 26 1 101 PMID 7839377 Hirsch MA Farley BG Exercise and neuroplasticity in persons living with Parkinson s disease European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine 45 2 June 2009 215 29 PMID 19532109 Schjerve IE Tyldum GA Tjonna AE Stolen T Loennechen JP Hansen HE Haram PM Heinrich G Bye A Najjar SM Smith GL Slordahl SA Kemi OJ Wisloff U Both aerobic endurance and strength training programmes improve cardiovascular health in obese adults Clinical Science 115 9 November 2008 283 93 doi 10 1042 CS20070332 PMID 18338980 2023 07 24 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 10 Staron RS Karapondo DL Kraemer WJ Fry AC Gordon SE Falkel JE Hagerman FC Hikida RS Skeletal muscle adaptations during early phase of heavy resistance training in men and women Journal of Applied Physiology 76 3 March 1994 1247 55 doi 10 1152 jappl 1994 76 3 1247 PMID 8005869 Jozsi AC Campbell WW Joseph L Davey SL Evans WJ Changes in power with resistance training in older and younger men and women The Journals of Gerontology Series A Biological Sciences and Medical Sciences 54 11 November 1999 M591 6 doi 10 1093 gerona 54 11 m591 PMID 10619323 Campbell WW Crim MC Young VR Evans WJ Increased energy requirements and changes in body composition with resistance training in older adults The American Journal of Clinical Nutrition 60 2 August 1994 167 75 doi 10 1093 ajcn 60 2 167 PMID 8030593 El Khoury F Cassou B Charles MA Dargent Molina P The effect of fall prevention exercise programmes on fall induced injuries in community dwelling older adults systematic review and meta analysis of randomised controlled trials BMJ Clinical Research Ed 347 20 Oct 29 2013 f6234 doi 10 1136 bmj f6234 PMC 3812467 PMID 24169944 Hartig DE Henderson JM Increasing hamstring flexibility decreases lower extremity overuse injuries in military basic trainees The American Journal of Sports Medicine 27 2 Mar Apr 1999 173 6 doi 10 1177 03635465990270021001 PMID 10102097 Xarici kecidlerWhat Is Kinesiology