Kilimancaro - Afrikanın ən yüksək zirvəsi. Tanzaniyada yerləşən və Afrikanın ən yüksək zirvəsi olan Kilimancaro 5,895 metr (19,341 ft) hündürlükdədir.
Klimancaro dağı | |
---|---|
suah. Kilimanjaro, ing. Mount Kilimanjaro | |
| |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ sistemi | Böyük Rift Dərəsi |
Mütləq hündürlüyü | 5895 |
Nisbi hündürlüyü | 5.885 m |
İlk fəthi | 1889 (Hans Mayer, Lüdviq Purtşeller) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Tanzaniya |
Vilayət | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adın etimologiyası
Kilimancaro adının mənşəyi məlum deyil, lakin bir sıra fərziyələr mövcuddur. Avropalı tədqiqatçılar bu adın 1860-cı ilə qədər qəbul edildiyini və Kilimancaronun Suahili adı olduğunu bildirdilər.
"The Nuttall Encyclopædia"nın 1907-ci il nəşrində də dağın adı Kilima-Njaro olaraq qeyd olunur.
Con Ludviq Kraf 1860-cı ildə yazdı ki, suahililər sahil boyunca dağı Kilimancaro adlandırırlar. Heç bir əsas təqdim etməsə də, iddia edirdi ki, Kilimancaro "böyüklük dağı" və ya "karvan dağı" deməkdir. Sonuncu mənaya əsasən kilima dağ, jaro isə karvanlar demək idi. Cim Tompson 1885-ci ildə yenidən heç bir əsası olmadan iddia etdi ki, Kilima-Njaro termini ümumiyyətlə böyüklük (njaro) dağı (klima) mənasını verir. O, eyni zamanda sözün "ağ dağa" mənasını verə biləcəyi fikrini də irəli sürdü.Njaro, parıldamaq mənasında qədim bir suahili sözündəndir.
1880-ci illərdə dağ Almaniya Şərqi Afrikasının bir hissəsinə çevrildi və suahili dilindəki varianta uyğun olaraq Alman dilində Kilima-Ndscharo adlandırıldı. 6 oktyabr 1889-cu ildə Hans Meyer Kibo krater silsiləsində ən yüksək zirvəyə çatdı. Buraya Kaiser-Vilhelm-Spitze ( Kaiser Vilhelm zirvəsi) adını verdi. Bu ad 1964-cü ildə Tanzaniya yaranana və zirvənin suahili dilində azadlıq zirvəsi mənasını verən Uhuru Peak adlandırıldığı zamana qədər istifadə edildi.
Geologiyası
Kilimancaro, üç fərqli vulkan konusundan: Kibo (ən hündürü), Mavenzi (5,149 metr (16,893 ft)) və ən alçağı, Şira (4,005 metr (13,140 ft)) ibarət böyük bir qarışıq vulkandır. Mavenzi və Şira sönmüş vulkanlardır, Kiboda isə, yenidən püskürmə ola bilər.
Kilimancaro dağının ekvatordan cəmi üç dərəcə aralı yerləşməsinə baxmayaraq hər iki zirvə, Kibo və Mavenzi daima qarla və buzla örtülüdür. Uhuri təpəsi Kibonun və bütün Kilimancaro dağı massivinin ən yüksək nöqtəsidir. Kibonun zirvəsində Gilman təpəsi yerləşir.
Planda oval şəkilli nəhəng Kilimancaro massivinin uzunluğu 100 km, eni isə 60 km təşkil edir. Onun mərkəzində başı buludlara qədər üç zirvə ucalır: Şira (4,005 metr (13,140 ft)), Mavenzi (5,149 metr (16,893 ft)) və Kilimancaronun və ya Kibonun özü ( 5,895 metr (19,341 ft)). Bu, bir-birinə bitişmiş üç böyük qədim vulkandan yalnız Kibo, hazırda fəaliyyət nişanələri ilə seçilir. Onun zirvəsində en kəsiyi 2 km və dərinliyi 200 m olan böyük krater yerləşir. Kraterin dibində en kəsiyi 800 m olan dairəvi boğazlı daha bir lava konusu yüksəlir. Bu boğazın bəzi yerlərindən boğucu vulkan qazları püskürür.
İnanclar
Şərqi Afrikada yayılmış Suahili dilində Kilimancaro dağının adı "parıldayan" mənasını verir. Həqiqətən də, Kibonun buludlarla örtülməmiş qar papağı sabahın erkən və axşam saatlarında günəş şüaları altında saf gümüş kimi parıldayır. Deyilənlərə görə, keçmişlərdə yerli tayfalar heç zaman qar və buz görmədikləri üçün doğrudan da Kibonun zirvəsinin qiymətli metaldan ibarət olduğuna inanırmışlar. Ancaq yerli sakinlərdən heç kim bu gümanı yoxlamaq üçün Kilimancaroya qalxmağa cəsarət etmirmiş. İnanca görə dağın yamacları "qara ruhların" məskəni imiş və onların rahatlığını pozan hər kəs amansızcasına cəzalandırılacaqmış. Bununla belə, deyilənlərə görə yerli tayfa başçılarından biri öz döyüşçülərini gümüş gətirmək üçün Kibonun zirvəsinə göndərib və həmin o gümüş onların əllərində əriyib. Beləliklə, döyüşçülər əliboş qayıdıb. Onlar Kilimancaroda yalnız buzun soyuq hökmü ilə qarşılaşıblar. Beləliklə, bu böyük vulkanın "soyuq Allahın məskəni" adı meydana gəlib. Afrikanın qızmar havası ilğımında dağın aşağı hissəsi mavi səma fonunda demək olar ki, seçilmir və Kilimancaronun qar papağı beləcə digər ağ buludlar arasında sanki düzəngah üzərində süzürmüş kimi görünür. Dağ, bulud örtüyündən azad olduğu anlarda, yaşıllaşan ekvator meşələri fonunda məğrurcasına ucalan Kibonun yüksək kəsik konusundan göz çəkmək mümkün deyil. Kilimancaronun ətəyində yaşayan xalqlar onu müqəddəs hesab etmiş, "sevinc və xoşbəxtlik Allahı" kimi sitayiş etmişlər. Axı, dağın yamaclarından axan çaylar və irmaqlar onların əkin sahələrinə, otlaqlarına həyat, dağın zirvəsini örtən buludlar isə bərəklətli yağış verir.
Bitki örtüyü
Təbii meşələr Kilimancaro üzərindəki təxminən 1,000 km2 sahəni əhatə edir. Dağətəyi ərazidə qarğıdalı, lobya, günəbaxan və qərb tərəfdən buğda əkilir. Həmçinin burada akasiya, kombretum, və terminaliya ilə birlikdə keçmiş savanna bitkilərinin qalıqları da meydana gəlir. 2,780 metr (9,120 ft) hündürlükdəki Maundi kraterində aparılan qeydlər Kilimancaronun bitki örtüyünün zamanla dəyişdiyini göstərir.
Heyvanat aləmi
Kilimancaro üzərində böyük heyvanlar nadirdir və meşələrdə və dağın aşağı hissələrində daha tez-tez rast gəlinir. Fillər və kəllər səyahətçilər üçün təhlükəli ola biləcək heyvanlar arasındadır. Buqələmunlar, dukerlər, herpesitidae də həmçinin burada rast gəlinmişdir. Şira platosunda zebrlər, bəbirlər və kaftarlar da çox nadir hallarda müşahidə edilmişdir. Dağ ilə əlaqəli xüsusi növlər arasında Kilimanjaro shrew və Kinyongia tavetana daxildir.
İqlimi
Kilimancaronun iqlimi, dağın hündürlüyündən təsirlənir, bu da ekvatorial passatların və yüksək hündürlükdə qərb küləklərinin eyni vaxtda təsirinə imkan verir. Kilimancaroda şimal tərəfindən daha çox cənub yamacında hakim olan brizlər əsir. Düzənlik cənub yamacı daha çox uzanır və atmosferə daha güclü təsir göstərir.
Kilimanjaro'da iki fərqli yağışlı mövsüm var, biri mart-may ayları, digəri isə noyabr ayıdır. Şimal yamaclarına cənub yamaclarına nisbətən daha az yağış yağır. Alp zonasında illik yağıntı 200 millimetr (7.9 düym)-ə qədər azalır.
Zirvədə orta temperatur təxminən −7 °C (19 °F)-dir. Şimal Buz Sahəsində gecə səthin temperaturu orta hesabla −9 °C (16 °F)-ə qədər düşür. Gündüz orta yüksək temperatur −4 °C (25 °F)-dir.
Hazırda Kilimancaro qlobal istiləşməyə qurban gedir. Ohayo Universitetinin araşdırmalarına görə dünyanın ən gözəl mənzərələrindən biri sayılan Kilimancaro dağında 20 ildən sonra qar qalmayacaq. 1912-ci ildən bu günə qədər zirvədəki qar həcminin 85 faizi əriyib və bu sürətlə 20 il sonra Afrikanın ən yüksək zirvəsində də qar olmayacaq.
Coğrafi mövqeyi
Kilimancaro dağı Şimali Tanzaniyada, Afrika riftinin şərq hissəsinin cənub qurtaracağında, onun şərq cinahında yerləşən aktiv stratovulkandır. O, qərb, şimal qərb istiqamətdə uzanan təqribən 95x65 km ölçüdə qalxanvari ərazidə yerləşir. Ərazinin Kibo kəsimində Uhuru zirvəsi 5895 m-ə çatır. Şira vulkan mərkəzi və qayalıqları Kibodan cənubda 8 km və 40 km arasında, yüksəkliyi 3000 m və 4200 m olan ərazidə yerləşir və coğrafi cəhətdən Şira yaylasını (Shira, Platean), Şira qılıncını (Shira Pidge), Şira saborunu (Shira Cathedral), Şərqi Şira təpəsini (East Shira Hill) və asalak vulkan konusunu (cone place) ehtiva edir.
Tarixi
Dağ qədimdən bəri afrikalılara məlum idi. Ptolemey tərəfindən qeydə alınan dənizçilərin hesabatlarında "ay dağı" və Kilimancaroya nişan verə bilən Nilin bir gölündən bəhs olunur; lakin mövcud tarixi məlumatlar Şərqi Afrikada Keniya dağı, Efiopiya dağları, Virunga dağları, Ruenzori dağları və Kilimanjaro kimi digərləri arasında fərq qoyulmasına imkan vermir. Ptolemeydən əvvəl Esxil və Herodot "Misir qarla bəsləndi" deyərkən müvafiq olaraq iki dağ arasındakı bulağa istinad edirdi.
İstinadlar
- Global Volcanism Program [1] 2021-09-19 at the Wayback Machine
- peakbagger.com.
- Johann Ludwig Krapf; Ernest George Ravenstein. Travels, Researches, and Missionary Labours, During an Eighteen Years' Residence in Eastern Africa: Together with Journeys to Jagga, Usambara, Ukambani, Shoa, Abessinia and Khartum, and a Coasting Voyage from Nombaz to Cape Delgado. Trübner and Company, Paternoster Row. 1860. səh. 255. 2017-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-10-04.
- James Wood. "Kilima-Njaro". 1907 Nuttall Encyclopædia of General Knowledge. fromoldbooks.org. 1907. 17 aprel 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 16 iyul 2015.
- Thomson, Joseph. "Through Masai land: a journey of exploration among the snowclad volcanic mountains and strange tribes of eastern equatorial Africa, authored by Johann Ludwig Krapf and Ernest George Ravenstein, Low, Marston, Searle, & Rivington, London, 1887". 1887. 2017-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-10-04.
- Briggs, Philip (1996): "Guide to Tanzania; 2nd edition." Bradt Guides.
- Demhardt, I.J. GERMAN CONTRIBUTIONS TO THE CARTOGRAPHY OF SOUTH WEST AND EAST AFRICA FROM MID 19th CENTURY TO WORLD WAR I (PDF). University of Technology Darmstadt. 17 iyul 2015 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 16 iyul 2015.
- D. F. O. Dangar. "Dangar Alpine Notes" (PDF). The Alpine Journal. 70 (310–311). 1965: 328. 2013-12-03 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2012-11-26.
- Charles Dundas. Kilimanjaro and Its People: A History of Wachagga, their Laws, Customs and Legends, Together with Some. Routledge. 12 noyabr 2012. 84–88. ISBN . 23 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2016.
- Hemp, Andreas. "Continuum or zonation? Altitudinal gradients in the forest vegetation of Mt. Kilimanjaro". Plant Ecology. 184. 2006: 27–42. doi:10.1007/s11258-005-9049-4.
- Cameron M. Burns. Kilimanjaro & East Africa: A Climbing and Trekking Guide. The Mountaineers Books. 2006. səh. 50. ISBN . 2017-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-10-04.
- "Climbing Mount Kilimanjaro". IUCN Red List of Threatened Species. Ascend Tanzania. 3 January 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 26 October 2019.
- "Kinyongia tavetana (STEINDACHNER, 1891)". The Reptile Database. Zoological Museum Hamburg. 19 sentyabr 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 15 avqust 2015.
- Gillman, C. "An Ascent of Kilimanjaro". The Geographical Journal. 61 (1). 1923: 1–21. doi:10.2307/1780513. JSTOR 1780513.
- Hemp, Andreas. "Introduced plants on Kilimanjaro: Tourism and its impact". Plant Ecology. 197. 2008: 17–29. doi:10.1007/s11258-007-9356-z.
- Vijay P. Singh; Pratap Singh; Umesh K. Haritashya. Encyclopedia of Snow, Ice and Glaciers. Springer Science & Business Media. 1 iyul 2011. ISBN . 23 fevral 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 4 oktyabr 2016.
- . 2009-11-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-11-04.
Qalereya
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kilimancaro Afrikanin en yuksek zirvesi Tanzaniyada yerlesen ve Afrikanin en yuksek zirvesi olan Kilimancaro 5 895 metr 19 341 ft hundurlukdedir Klimancaro dagisuah Kilimanjaro ing Mount KilimanjaroKlimancaro dagiUmumi melumatlarDag sistemi Boyuk Rift DeresiMutleq hundurluyu 5895Nisbi hundurluyu 5 885 mIlk fethi 1889 Hans Mayer Ludviq Purtseller Yerlesmesi3 04 00 c e 37 21 33 s u Olke TanzaniyaVilayetKlimancaro dagi Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdin etimologiyasiKilimancaro adinin menseyi melum deyil lakin bir sira ferziyeler movcuddur Avropali tedqiqatcilar bu adin 1860 ci ile qeder qebul edildiyini ve Kilimancaronun Suahili adi oldugunu bildirdiler The Nuttall Encyclopaedia nin 1907 ci il nesrinde de dagin adi Kilima Njaro olaraq qeyd olunur Con Ludviq Kraf 1860 ci ilde yazdi ki suahililer sahil boyunca dagi Kilimancaro adlandirirlar Hec bir esas teqdim etmese de iddia edirdi ki Kilimancaro boyukluk dagi ve ya karvan dagi demekdir Sonuncu menaya esasen kilima dag jaro ise karvanlar demek idi Cim Tompson 1885 ci ilde yeniden hec bir esasi olmadan iddia etdi ki Kilima Njaro termini umumiyyetle boyukluk njaro dagi klima menasini verir O eyni zamanda sozun ag daga menasini vere bileceyi fikrini de ireli surdu Njaro parildamaq menasinda qedim bir suahili sozundendir 1880 ci illerde dag Almaniya Serqi Afrikasinin bir hissesine cevrildi ve suahili dilindeki varianta uygun olaraq Alman dilinde Kilima Ndscharo adlandirildi 6 oktyabr 1889 cu ilde Hans Meyer Kibo krater silsilesinde en yuksek zirveye catdi Buraya Kaiser Vilhelm Spitze Kaiser Vilhelm zirvesi adini verdi Bu ad 1964 cu ilde Tanzaniya yaranana ve zirvenin suahili dilinde azadliq zirvesi menasini veren Uhuru Peak adlandirildigi zamana qeder istifade edildi GeologiyasiKilimancaro uc ferqli vulkan konusundan Kibo en hunduru Mavenzi 5 149 metr 16 893 ft ve en alcagi Sira 4 005 metr 13 140 ft ibaret boyuk bir qarisiq vulkandir Mavenzi ve Sira sonmus vulkanlardir Kiboda ise yeniden puskurme ola biler Kilimancaro daginin ekvatordan cemi uc derece arali yerlesmesine baxmayaraq her iki zirve Kibo ve Mavenzi daima qarla ve buzla ortuludur Uhuri tepesi Kibonun ve butun Kilimancaro dagi massivinin en yuksek noqtesidir Kibonun zirvesinde Gilman tepesi yerlesir Planda oval sekilli neheng Kilimancaro massivinin uzunlugu 100 km eni ise 60 km teskil edir Onun merkezinde basi buludlara qeder uc zirve ucalir Sira 4 005 metr 13 140 ft Mavenzi 5 149 metr 16 893 ft ve Kilimancaronun ve ya Kibonun ozu 5 895 metr 19 341 ft Bu bir birine bitismis uc boyuk qedim vulkandan yalniz Kibo hazirda fealiyyet nisaneleri ile secilir Onun zirvesinde en kesiyi 2 km ve derinliyi 200 m olan boyuk krater yerlesir Kraterin dibinde en kesiyi 800 m olan dairevi bogazli daha bir lava konusu yukselir Bu bogazin bezi yerlerinden bogucu vulkan qazlari puskurur InanclarSerqi Afrikada yayilmis Suahili dilinde Kilimancaro daginin adi parildayan menasini verir Heqiqeten de Kibonun buludlarla ortulmemis qar papagi sabahin erken ve axsam saatlarinda gunes sualari altinda saf gumus kimi parildayir Deyilenlere gore kecmislerde yerli tayfalar hec zaman qar ve buz gormedikleri ucun dogrudan da Kibonun zirvesinin qiymetli metaldan ibaret olduguna inanirmislar Ancaq yerli sakinlerden hec kim bu gumani yoxlamaq ucun Kilimancaroya qalxmaga cesaret etmirmis Inanca gore dagin yamaclari qara ruhlarin meskeni imis ve onlarin rahatligini pozan her kes amansizcasina cezalandirilacaqmis Bununla bele deyilenlere gore yerli tayfa bascilarindan biri oz doyusculerini gumus getirmek ucun Kibonun zirvesine gonderib ve hemin o gumus onlarin ellerinde eriyib Belelikle doyusculer elibos qayidib Onlar Kilimancaroda yalniz buzun soyuq hokmu ile qarsilasiblar Belelikle bu boyuk vulkanin soyuq Allahin meskeni adi meydana gelib Afrikanin qizmar havasi ilgiminda dagin asagi hissesi mavi sema fonunda demek olar ki secilmir ve Kilimancaronun qar papagi belece diger ag buludlar arasinda sanki duzengah uzerinde suzurmus kimi gorunur Dag bulud ortuyunden azad oldugu anlarda yasillasan ekvator meseleri fonunda megrurcasina ucalan Kibonun yuksek kesik konusundan goz cekmek mumkun deyil Kilimancaronun eteyinde yasayan xalqlar onu muqeddes hesab etmis sevinc ve xosbextlik Allahi kimi sitayis etmisler Axi dagin yamaclarindan axan caylar ve irmaqlar onlarin ekin sahelerine otlaqlarina heyat dagin zirvesini orten buludlar ise berekletli yagis verir Bitki ortuyuTebii meseler Kilimancaro uzerindeki texminen 1 000 km2 saheni ehate edir Dageteyi erazide qargidali lobya gunebaxan ve qerb terefden bugda ekilir Hemcinin burada akasiya kombretum ve terminaliya ile birlikde kecmis savanna bitkilerinin qaliqlari da meydana gelir 2 780 metr 9 120 ft hundurlukdeki Maundi kraterinde aparilan qeydler Kilimancaronun bitki ortuyunun zamanla deyisdiyini gosterir Heyvanat alemiKilimancaronun eteyinde filler Kilimancaro uzerinde boyuk heyvanlar nadirdir ve meselerde ve dagin asagi hisselerinde daha tez tez rast gelinir Filler ve keller seyahetciler ucun tehlukeli ola bilecek heyvanlar arasindadir Buqelemunlar dukerler herpesitidae de hemcinin burada rast gelinmisdir Sira platosunda zebrler bebirler ve kaftarlar da cox nadir hallarda musahide edilmisdir Dag ile elaqeli xususi novler arasinda Kilimanjaro shrew ve Kinyongia tavetana daxildir IqlimiKilimancaronun zirvesinde buzlaq 2003 cu il Kilimancaronun iqlimi dagin hundurluyunden tesirlenir bu da ekvatorial passatlarin ve yuksek hundurlukde qerb kuleklerinin eyni vaxtda tesirine imkan verir Kilimancaroda simal terefinden daha cox cenub yamacinda hakim olan brizler esir Duzenlik cenub yamaci daha cox uzanir ve atmosfere daha guclu tesir gosterir Kilimanjaro da iki ferqli yagisli movsum var biri mart may aylari digeri ise noyabr ayidir Simal yamaclarina cenub yamaclarina nisbeten daha az yagis yagir Alp zonasinda illik yaginti 200 millimetr 7 9 duym e qeder azalir Zirvede orta temperatur texminen 7 C 19 F dir Simal Buz Sahesinde gece sethin temperaturu orta hesabla 9 C 16 F e qeder dusur Gunduz orta yuksek temperatur 4 C 25 F dir Hazirda Kilimancaro qlobal istilesmeye qurban gedir Ohayo Universitetinin arasdirmalarina gore dunyanin en gozel menzerelerinden biri sayilan Kilimancaro daginda 20 ilden sonra qar qalmayacaq 1912 ci ilden bu gune qeder zirvedeki qar hecminin 85 faizi eriyib ve bu suretle 20 il sonra Afrikanin en yuksek zirvesinde de qar olmayacaq Cografi movqeyiKilimancaro dagi Simali Tanzaniyada Afrika riftinin serq hissesinin cenub qurtaracaginda onun serq cinahinda yerlesen aktiv stratovulkandir O qerb simal qerb istiqametde uzanan teqriben 95x65 km olcude qalxanvari erazide yerlesir Erazinin Kibo kesiminde Uhuru zirvesi 5895 m e catir Sira vulkan merkezi ve qayaliqlari Kibodan cenubda 8 km ve 40 km arasinda yuksekliyi 3000 m ve 4200 m olan erazide yerlesir ve cografi cehetden Sira yaylasini Shira Platean Sira qilincini Shira Pidge Sira saborunu Shira Cathedral Serqi Sira tepesini East Shira Hill ve asalak vulkan konusunu cone place ehtiva edir TarixiDag qedimden beri afrikalilara melum idi Ptolemey terefinden qeyde alinan denizcilerin hesabatlarinda ay dagi ve Kilimancaroya nisan vere bilen Nilin bir golunden behs olunur lakin movcud tarixi melumatlar Serqi Afrikada Keniya dagi Efiopiya daglari Virunga daglari Ruenzori daglari ve Kilimanjaro kimi digerleri arasinda ferq qoyulmasina imkan vermir Ptolemeyden evvel Esxil ve Herodot Misir qarla beslendi deyerken muvafiq olaraq iki dag arasindaki bulaga istinad edirdi IstinadlarGlobal Volcanism Program 1 2021 09 19 at the Wayback Machine peakbagger com Johann Ludwig Krapf Ernest George Ravenstein Travels Researches and Missionary Labours During an Eighteen Years Residence in Eastern Africa Together with Journeys to Jagga Usambara Ukambani Shoa Abessinia and Khartum and a Coasting Voyage from Nombaz to Cape Delgado Trubner and Company Paternoster Row 1860 seh 255 2017 02 16 tarixinde Istifade tarixi 2016 10 04 James Wood Kilima Njaro 1907 Nuttall Encyclopaedia of General Knowledge fromoldbooks org 1907 17 aprel 2015 tarixinde Istifade tarixi 16 iyul 2015 Thomson Joseph Through Masai land a journey of exploration among the snowclad volcanic mountains and strange tribes of eastern equatorial Africa authored by Johann Ludwig Krapf and Ernest George Ravenstein Low Marston Searle amp Rivington London 1887 1887 2017 02 23 tarixinde Istifade tarixi 2016 10 04 Briggs Philip 1996 Guide to Tanzania 2nd edition Bradt Guides Demhardt I J GERMAN CONTRIBUTIONS TO THE CARTOGRAPHY OF SOUTH WEST AND EAST AFRICA FROM MID 19th CENTURY TO WORLD WAR I PDF University of Technology Darmstadt 17 iyul 2015 tarixinde PDF Istifade tarixi 16 iyul 2015 D F O Dangar Dangar Alpine Notes PDF The Alpine Journal 70 310 311 1965 328 2013 12 03 tarixinde PDF Istifade tarixi 2012 11 26 Charles Dundas Kilimanjaro and Its People A History of Wachagga their Laws Customs and Legends Together with Some Routledge 12 noyabr 2012 84 88 ISBN 978 1 136 24940 2 23 fevral 2017 tarixinde Istifade tarixi 4 oktyabr 2016 Hemp Andreas Continuum or zonation Altitudinal gradients in the forest vegetation of Mt Kilimanjaro Plant Ecology 184 2006 27 42 doi 10 1007 s11258 005 9049 4 Cameron M Burns Kilimanjaro amp East Africa A Climbing and Trekking Guide The Mountaineers Books 2006 seh 50 ISBN 978 0 89886 604 9 2017 02 23 tarixinde Istifade tarixi 2016 10 04 Climbing Mount Kilimanjaro IUCN Red List of Threatened Species Ascend Tanzania 3 January 2019 tarixinde Istifade tarixi 26 October 2019 Kinyongia tavetana STEINDACHNER 1891 The Reptile Database Zoological Museum Hamburg 19 sentyabr 2015 tarixinde Istifade tarixi 15 avqust 2015 Gillman C An Ascent of Kilimanjaro The Geographical Journal 61 1 1923 1 21 doi 10 2307 1780513 JSTOR 1780513 Hemp Andreas Introduced plants on Kilimanjaro Tourism and its impact Plant Ecology 197 2008 17 29 doi 10 1007 s11258 007 9356 z Vijay P Singh Pratap Singh Umesh K Haritashya Encyclopedia of Snow Ice and Glaciers Springer Science amp Business Media 1 iyul 2011 ISBN 978 90 481 2641 5 23 fevral 2017 tarixinde Istifade tarixi 4 oktyabr 2016 2009 11 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 11 04 QalereyaVikianbarda Kilimancaro ile elaqeli mediafayllar var Hemcinin bax