icevan rayonu Ermənistan SSR və Ermənistan Respublikasında mövcud olmuş rayon inzibati mərkəzi icevan şəhəri olmuşdur Ra

İcevan rayonu — Ermənistan SSR və Ermənistan Respublikasında mövcud olmuş rayon. İnzibati mərkəzi İcevan şəhəri olmuşdur.

İcevan rayonu
Rayon


İnzibati mərkəz	Karvansaray
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	9 sentyabr 1930
Ləğv edilib	11 aprel 1995
Hündürlük	təq. 2.279 m
Əhalisi
Əhalisi	26 937 (1989) nəfər

Tarixi

1930-cu il sentyabrın 9-da yaradılıb. Ərazisi 1336 kv. km-dir. Rayon mərkəzi respublika tabeli Karvansara (dəyişdirilmiş adı İcevan) şəhəridir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 142 km-dir.

İcevan rayonunun ərazisinə Qaraqoyunlu dərəsinin də bir hissəsi daxildir. Rayonun ərazisi Pəmbək, Murğuz, Hələb və Karvansara dağ silsilələri ilə əhatə olunub. (Kür hövzəsi) rayon boyu axır.

Çar Rusiyası dövründə rayon ərazisi Yelizavetpol quberniyasının Qazax qəzasına daxil idi. XX əsrin əvvəllərində bu ərazilər də erməni quldur dəstələrinin, daşnak hərbi hissələrinin hücumuna məruz qalıb.

Qədimlərdən bəri daim karvan yollarının kəsişdiyi də İcevan rayonu ərazisindədir.(Son illərdə Dilican dərəsində mərkəzi Dilican şəhəri olan ayrıca Dilican rayonu təşkil edilib.) Yüz illər boyu Qazax, Ağstafa, Şəmkir, Tovuz rayonlarının əhalisi yayda Dilican dərəsində dincəlirdi. Tanınmış Azərbaycan yazıçı və dramaturqu Nəcəf bəy Vəzirov da vaxtilə bu ərazidə meşəbəyilik etmişdi.

1988-ci ilə qədər azərbaycanlıların yaşamaqda davam etdikləri və həmin il tərk etməyə məcbur olduqları yaşayış məntəqələri: Salah, Murtel, Haqqıxlı, Alaçıxqaya, Ağkilsə, Polad.

Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət heyətinin müxtəlif fərmanları ilə rayon üzrə dəyişdirilmiş tarixi yer adları:

Qədim türk adı	İndiki adı	Dəyişdirilmə tarixi
Qaranlıqdərə	Xavaradzor	…
	Lusadzor	03.01.1935
Saratu	Hacdarak	…
	Alaçıx	…
Haçasu	Acaçur	…
Güney	Getaşen	03.01.1935
	Kirants	25.05.1967
Qaradaş	Sevkar	…
Aşhigah	Lalakənd	…
Lələkənd	Lalikyuğ	…
	Vazaşen	25.01.1978
Bibiş	Berkaber	25.01.1978
	Ayrim	…
Karvansara	İcevan	…
	Yenokavan	03.01.1935
	Kuybışev	02.03.1940
Məlikkənd	Melikkyuğ	…
	Tsaxkavan	02.03.1940
Sarıgah	Sarıkyuğ	10.05.1951
Yuxarı Ağdan	Aqdan	25.05.1967
	Qandzakar	25.01.1978
Aşağı Ağdan	Morut	25.05.1967
	Haxnaxpyur	11.11.1970
Uzuntala (Qaraqoyunlu)	Onut	25.05.1967
	Aygehovit	12.02.1969
Rəvazlı	Ditavan	25.05.1967
Murteyl	(Çiçəkbulaq)	25.01.1978
Tala	Getahovit	25.01.1978
Haqqıxlı	Səməd Vurğun	25.01.1978
Haqqıxlı (Səməd Vurğun)	Hovk	1991

İstinadlar

. Archived from the original on 2014-12-22. İstifadə tarixi: 29 iyul 2015..
Ермәнистан ССР хәритәси // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 96–97.

Xarici keçidlər

Qərbi Azərbaycan: azərbaycanlılara qarşı genosid demoqrafik statistika güzgüsündə 2015-11-16 at the Wayback Machine
Qərbi Azərbaycanın türk mənşəlli toponimləri 2014-09-04 at the Wayback Machine
Vandalizm: tarixi adlara qarşı soyqırımı. Bakı, "Təhsil", 2006, 92 səh. ^{[ölü keçid]}
İndiki Ermənistan qədim türk yurdu idi ^{[ölü keçid]}
Qərbi Azərbaycan ərazilərində yer adlarının soyqırımı ^{[ölü keçid]}

Həmçinin bax

[1] . Archived from the original on 2014-12-22. İstifadə tarixi: 29 iyul 2015..

[2] Ермәнистан ССР хәритәси // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 96–97.