Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karolinq imperiyası VIII-IX əsrlərdə Frank mənşəli Karolinqlər sülaləsinin hökmdarları tərəfindən idarə olunan paytaxtı Mets adlı bir şəhər olan imperiyadır. Sülalənin ən görkəmli üzvü olan Böyük Karl dövründə, Karolinq imperiyasının sərhədləri, indiki Fransa, Almaniya, Şimali İtaliya, Hollandiya, Belçika və İsveçrə də daxil olmaqla, Qərbi və Mərkəzi Avropanın əksər hissəsini əhatə edirdi. Karolinq imperiyası, daha sonra qurulacaq Müqəddəs Roma İmperiyasının başlanğıcı hesab edilə bilər. Karolinq dövrünün simvolu Axen kilsəsidir
Karolinq sülaləsinin yaranması
Şimali Qalliya mənşəli saray mayordromu Karl Martell (714-741), sonra isə oğlu Gödək Pipin Karolinq sülaləsinin ilk kralları hesab edilirlər. O dövrdə franklar Merovinqlər sülaləsindən olan padşahlar tərəfindən idarə olunurdu. Bu iki Karolinq sülaləsinin zadəganları bölgə rəhbərləri ilə apardıqları mübarizədə uğur qazansalar da, Merovinq padşahlarını məhv etməyə müvəffəq ola bilmədilər. Ancaq Papa Pipinin kral olmasının daha məqbul olduğunu bildirdi. Pipin 751-ci ildə Papa tərəfindən xeyir-dua aldı. Bununla Karolinq sülaləsi quruldu. 756-cı ildə Pipin Lanqobardların əlindəki İtaliyaya ekspedisiya təşkil etməklə Papaya Mərkəzi İtaliyanın şəhərlərinə vermək istədi; beləliklə də Papa dövlətinin təməli qoyuldu. Pipin daha sonra Aquitaniayı geri aldı.
Böyük Karl
Pipinin oğlu Böyük Karl bu genişləndirmə siyasətini davam etdirərək 774-cü ildə Pavianı tutandan sonra Lombardların kralı olur. Saksoniyanı Elbaya kimi fəth etdi (772-805). 788-ci ildə Bavariyanı ələ keçirdi və ispan xristianlarının çağırışı ilə Əndəlüs müsəlmanları ilə toqquşdu. Roncesvallesdəki məğlubiyyətinə baxmayaraq, o, Barselona da daxil olmaqla Şərqi Pireneyin cənub bölgələrinə kimi əraziləri öz hakimiyyəti altına almağı bacardı; Beləliklə, Əndəlus müsəlmanları Ebro çayına kimi geriyə çəkildilər. Bu nailiyyətlər Böyük Karlı Qərbi Avropanın ən böyük hökmdarı etdi. 25 dekabr 800-cü ildə Vatikandakı San Pietro Bazilikasında Roma Papasından imperator tacı taxan Böyük Karl bunun Bizans imperiyasının paytaxtı olan Konstantinopol tərəfindən tanınmasına da nail oldu.
İmperiyanın parçalanması
813-cü ildə Karlın oğlu I Lüdovik Axendə taxta çıxdı. Müqəddəs Roma Alman imperiyasının genişlənməsi 825-ci ilə qədər davam etdi. Lüdviq İmperator titulunu böyük oğlu Lothara verməyə hazırlaşırdı və kral köməkçiləri titullarını da digər oğullarına verməyi düşünürdü. Bu düşüncə, 823-cü ildə (daha sonra II Karl adlanacaqdı) dördüncü oğlunun dünyaya gəlməsi ilə suya düşdü. Digər qardaşlar Karl ilə atalarına qarşı birləşdilər və aralarında çoxlu müharibələr oldu. 840-cı ildə I Lüdviq, oğullarına verdiyi qərarı qəbul etdirə bilmədən öldü.
Lüdviqin dörd oğlu 843-cü ildə Verden müqaviləsini bağladı və imperiya torpaqlarını üç krallıqa böldü. İmperator adını əvvəlcə I Lotar (840-855), sonra II Lüdviq götürdü. Ölkə ərazisi İtaliya ilə məhdudlaşsa da, bütün digər bölgələrə Vikinq basqınları baş verdi. Vikinqləri müsəlmanlar izlədi. Başqa bir problem əyalət hakimlərinin müstəqilliklərini elan etmələri idi. Bu şəraitdə, Papalar, Müqəddəs Roma İmperiyasının tacını əvvəlcə II Karla (875-877), sonra III Karla (881-887) versələr də, imperiyanın gücü sıfıra enmişdi. Sonunda imperator titulu heç kimə verilmədi. 888-ci il ümumi parçalanma ili idi və bu mərhələdə qondarma feodal cəmiyyəti inkişaf etdi; bu, əyalət hakimlərinin hakimiyyəti ələ keçirməsi idi.
İmperatorluqda tənəzzül dövrü başlayarkən, düşüncə və sənət sahəsindəki Böyük Karl dövründən başlanmış Böyük Karl Renessansı dövrü inkişaf edirdi.
Karolinqlər sülaləsi hökmdarları siyahısı
Pipinlər ve Karolinqlər Saray Nazirləri
- Pipin Landenli (580–640)
- I Grimoald (643–662)
- Pipin Herstallı (687–714)
- Karl Martell (714–741)
- Karloman (saray naziri) (741–747)
- Gödək Pipin (741–751)
Karolinqlər Kralları
- Gödək Pipin (751–768)
- I Karloman (768–771)
- Böyük Karl (768–800)
- Cavan Karl (800–811)
Karolinqlər İmperatorları
- Böyük Karl (800–814)
- Dindar Lüdvik (813/814–840)
- I Lothar (Frank Kralı) (840–855)
- II Lüdviq (İtaliya) (855–875)
- Daz Karl (II Karl) (875–877)
- Kök Karl (III Karl) (881–888)
- Arnulf Karintiyalı (896–899)
- Ama Lüdviq (III Lüdviq (901–905)
Şərqi Francia Krallığı Kralları
- II Lüdviq Alman (843–876)
- Karloman (Ostfrankenreich) (876–880)
- III Lüdviq (Ostfrankenreich) (876–880/882)
- III Karl (Ostfrankenreich) (876–887)
- Arnulf Karintiyalı (887–899)
- Uşaq Lüdviq (IV Lüdviq) (899–911)
İtaliya Kralları
- Böyük Karl (774–814)
- Pipin (İtaliya) (781–810)
- Bernhard (İtaliya) (813–818)
- I Lotar (818–855)
- II Lüdviq (İtaliya) (844–875)
- II Karl II (der Kahle) (875–877)
- Bavariyalı Karlmann Bavyeralı (II Karlmann) (877–879)
- Kök Karl (III Karl) (879–887)
Loterinya Krallığı Kralları
Qərbi Francia Krallığı Kralları
- Daz Karl (II Karl) (843–877)
- Kekeme Ludwig (II Luis) (877–879)
- III Luis (879-882)
- II Karloman (879-884)
- Kök Karl (III Karl) (884–888)
- Basit Karl (III Charles Basit) (898–922)
- IV Luis, Fransa Kralı (IV Luis Xarici ölkələrdən) (936–954)
- Lotar, Fransa Kralı (954–986)
- V Luis, Fransa Kralı (V Luis Tembel) (986–987)
Akvitaniya kralları
- Dindar Lüdvik (781–814)
- I Pipin (Akvitaniya) (817–838)
- II Pipin (Akvitaniya) (838–848)
- Uşaq Karl (848–866)
Aşağı ölkələr krallığı kralları
- III Lüdviq (Âma Ludwig) (887–905)
- I Hüqo (İtaliya) (905–947)
- II Lotar (İtaliya) (947–950)
- Provanslı Karl (950–963)
Aşağı Lorraine Knyazlığı
Digər hökmdarlıqlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karolinq imperiyasi VIII IX esrlerde Frank menseli Karolinqler sulalesinin hokmdarlari terefinden idare olunan paytaxti Mets adli bir seher olan imperiyadir Sulalenin en gorkemli uzvu olan Boyuk Karl dovrunde Karolinq imperiyasinin serhedleri indiki Fransa Almaniya Simali Italiya Hollandiya Belcika ve Isvecre de daxil olmaqla Qerbi ve Merkezi Avropanin ekser hissesini ehate edirdi Karolinq imperiyasi daha sonra qurulacaq Muqeddes Roma Imperiyasinin baslangici hesab edile biler Karolinq dovrunun simvolu Axen kilsesidirKarolinq ImperatorluguKarolinq sulalesinin yaranmasiSimali Qalliya menseli saray mayordromu Karl Martell 714 741 sonra ise oglu Godek Pipin Karolinq sulalesinin ilk krallari hesab edilirler O dovrde franklar Merovinqler sulalesinden olan padsahlar terefinden idare olunurdu Bu iki Karolinq sulalesinin zadeganlari bolge rehberleri ile apardiqlari mubarizede ugur qazansalar da Merovinq padsahlarini mehv etmeye muveffeq ola bilmediler Ancaq Papa Pipinin kral olmasinin daha meqbul oldugunu bildirdi Pipin 751 ci ilde Papa terefinden xeyir dua aldi Bununla Karolinq sulalesi quruldu 756 ci ilde Pipin Lanqobardlarin elindeki Italiyaya ekspedisiya teskil etmekle Papaya Merkezi Italiyanin seherlerine vermek istedi belelikle de Papa dovletinin temeli qoyuldu Pipin daha sonra Aquitaniayi geri aldi Boyuk KarlEsas meqale Boyuk Karl Pipinin oglu Boyuk Karl bu genislendirme siyasetini davam etdirerek 774 cu ilde Paviani tutandan sonra Lombardlarin krali olur Saksoniyani Elbaya kimi feth etdi 772 805 788 ci ilde Bavariyani ele kecirdi ve ispan xristianlarinin cagirisi ile Endelus muselmanlari ile toqqusdu Roncesvallesdeki meglubiyyetine baxmayaraq o Barselona da daxil olmaqla Serqi Pireneyin cenub bolgelerine kimi erazileri oz hakimiyyeti altina almagi bacardi Belelikle Endelus muselmanlari Ebro cayina kimi geriye cekildiler Bu nailiyyetler Boyuk Karli Qerbi Avropanin en boyuk hokmdari etdi 25 dekabr 800 cu ilde Vatikandaki San Pietro Bazilikasinda Roma Papasindan imperator taci taxan Boyuk Karl bunun Bizans imperiyasinin paytaxti olan Konstantinopol terefinden taninmasina da nail oldu Imperiyanin parcalanmasi813 cu ilde Karlin oglu I Ludovik Axende taxta cixdi Muqeddes Roma Alman imperiyasinin genislenmesi 825 ci ile qeder davam etdi Ludviq Imperator titulunu boyuk oglu Lothara vermeye hazirlasirdi ve kral komekcileri titullarini da diger ogullarina vermeyi dusunurdu Bu dusunce 823 cu ilde daha sonra II Karl adlanacaqdi dorduncu oglunun dunyaya gelmesi ile suya dusdu Diger qardaslar Karl ile atalarina qarsi birlesdiler ve aralarinda coxlu muharibeler oldu 840 ci ilde I Ludviq ogullarina verdiyi qerari qebul etdire bilmeden oldu Ludviqin dord oglu 843 cu ilde Verden muqavilesini bagladi ve imperiya torpaqlarini uc kralliqa boldu Imperator adini evvelce I Lotar 840 855 sonra II Ludviq goturdu Olke erazisi Italiya ile mehdudlassa da butun diger bolgelere Vikinq basqinlari bas verdi Vikinqleri muselmanlar izledi Basqa bir problem eyalet hakimlerinin musteqilliklerini elan etmeleri idi Bu seraitde Papalar Muqeddes Roma Imperiyasinin tacini evvelce II Karla 875 877 sonra III Karla 881 887 verseler de imperiyanin gucu sifira enmisdi Sonunda imperator titulu hec kime verilmedi 888 ci il umumi parcalanma ili idi ve bu merhelede qondarma feodal cemiyyeti inkisaf etdi bu eyalet hakimlerinin hakimiyyeti ele kecirmesi idi Imperatorluqda tenezzul dovru baslayarken dusunce ve senet sahesindeki Boyuk Karl dovrunden baslanmis Boyuk Karl Renessansi dovru inkisaf edirdi Karolinqler sulalesi hokmdarlari siyahisiPipinler ve Karolinqler Saray Nazirleri Pipin Landenli 580 640 I Grimoald 643 662 Pipin Herstalli 687 714 Karl Martell 714 741 Karloman saray naziri 741 747 Godek Pipin 741 751 Karolinqler Krallari Godek Pipin 751 768 I Karloman 768 771 Boyuk Karl 768 800 Cavan Karl 800 811 Karolinqler Imperatorlari Boyuk Karl 800 814 Dindar Ludvik 813 814 840 I Lothar Frank Krali 840 855 II Ludviq Italiya 855 875 Daz Karl II Karl 875 877 Kok Karl III Karl 881 888 Arnulf Karintiyali 896 899 Ama Ludviq III Ludviq 901 905 Serqi Francia Kralligi Krallari II Ludviq Alman 843 876 Karloman Ostfrankenreich 876 880 III Ludviq Ostfrankenreich 876 880 882 III Karl Ostfrankenreich 876 887 Arnulf Karintiyali 887 899 Usaq Ludviq IV Ludviq 899 911 Italiya Krallari Boyuk Karl 774 814 Pipin Italiya 781 810 Bernhard Italiya 813 818 I Lotar 818 855 II Ludviq Italiya 844 875 II Karl II der Kahle 875 877 Bavariyali Karlmann Bavyerali II Karlmann 877 879 Kok Karl III Karl 879 887 Loterinya Kralligi Krallari I Lotar Frankenreich 843 855 II Lotar Lothringen 855 869 Zwentibold 895 900 Qerbi Francia Kralligi Krallari Daz Karl II Karl 843 877 Kekeme Ludwig II Luis 877 879 III Luis 879 882 II Karloman 879 884 Kok Karl III Karl 884 888 Basit Karl III Charles Basit 898 922 IV Luis Fransa Krali IV Luis Xarici olkelerden 936 954 Lotar Fransa Krali 954 986 V Luis Fransa Krali V Luis Tembel 986 987 Akvitaniya krallari Dindar Ludvik 781 814 I Pipin Akvitaniya 817 838 II Pipin Akvitaniya 838 848 Usaq Karl 848 866 Asagi olkeler kralligi krallari III Ludviq Ama Ludwig 887 905 I Huqo Italiya 905 947 II Lotar Italiya 947 950 Provansli Karl 950 963 Asagi Lorraine Knyazligi Asagi Lorraine knyazi Karl 978 991 Asagi Lorraine knyazi Otto 991 1005 06 Diger hokmdarliqlar Provansli Karl Provans Krali Bavariyali Karlman Bavariya Krali 876 880