Başlanğıcda roman üslubunda inşa olunmuş Köhnə Kral sarayı (çex. Starý královský palác) Praqa qəsrinin mərkəzi hissəsində (üçüncü həyətin ərazisi) yerləşir. Saray kompleksinin ərazisinə Bütün Müqəddəslər kilsəsi, Vladislav zalı, Köhnə palatalar, və Lüdvikov qanadı daxildir. Sarayda X əsrdən - XVI əsrə kimi yaşamışdılar.
Köhnə Kral sarayı | |
---|---|
çex. Starý královský palác | |
Ölkə | Çexiya |
Status | Çexiya prezidenti və Birinci xanımının xüsusi nəzarəti altındadır. |
Şəhər | Praqa |
Sifarişçi | Hans Şpiss, Benedikt Rid |
Tikilmə tarixi | X-XVI əsrlər |
Rəsmi sayt | hrad.cz |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Sarayın yaranması
Saray binası I Sobeslavın və II Vladislavın hakimiyyəti dövründə, yəni 1135—85-ci illər arasında inşa olunmuşdu. O dövrdən hazırkı zamana qədər həmin saraydan yalnız zirzəmi qatının günbəzi, cənub tərəfindən xarici divaların bir hissəsi və onu bəzəyən daşlı qüllələr qorunub saxlanılmışdı. O dövrdə bu divarlar qəsr istehkamının bir hissəsi idi. Binaların qərb xətti daxilində və cənub girişi boyunca roman üslublu qüllələrin qalıqları mühafizə edilmişdi.
Sarayın birinci mərtəbəsində bir zamanlar böyük taxt otağı və knyaz zalı mövcud idi, taxt otağındakı 5 dənə üçlü pəncərələr cənuba baxırdı. Şərqdən saray binasına apsidalı kapella birləşirdi. Öz tikiliş üslubuna görə, saray Ştaufen (və ya Hohenştaufen) sülaləsindən olan pfalslıların qoyduqları meyarlara tam uyğun gəlirdi.
hakimiyyəti dövründə (1252-ci ildən sonra), saray genişləndirilərək qotik üslubda yenidən qurulmuşdu. Lakin 1303-cü ildə baş vermiş güclü yanğın hadisəsi nəticəsində saray dağılmışdı.
IV Karlın dövründə sarayın bərpası
1333-cü ildə saray artıq imperator tərəfindən yenidən inşa etdirilmişdi. O dövrə aid edilən daş hörgünün qalıqlarını aşağı mərtəbələrdə tapmaq mümkündür, ondan başqa sarayda mühafizə olunan bir sıra portallar, pəncərə hissələri, üçüncü mərtəbədə yerləşən kiçik kapellanın tağı və sarayı şimal tərəfdən genişləndirən böyük arkada həmin inşaat dövrünə aid edilir.
Başlanğıcda sarayın tavanı yastı idi. 1383-cü ildə IV Vatslavın saray sexində çalışan ustalar birinci mərtəbədə qotik üslublu qübbə, qərb qanadında isə ikinefli sütunlu zalı yaratmışdılar (çex. Sloupová síň).
olan hər iki hökmdarımn hakimiyyəti dövründə (yəni 1370—87-ci illərdə), köhnə knyaz kapellasının yerində tərəfindən daha yenisi inşa edilmiş və bütün müqəddəslərin şərəfinə adlandırılmışdı. 1541-ci ildə Praqa qəsrində baş vermiş yanğın hadisəsindən və 1580-ci ildə aparılan bərpa və yenidənqurma işlərindən sonra, kilsədən yalnız xarici divarların qalıqları salamat qalmışdı və o özünün göz oxşayan nəfis və zəngin ornamentlərindən, ajur pəncərə dayaqlarından və qotik tağlarından məhrum olmuşdu.
- Taxt zalı
- Sarayın qotik üslublu Vladislav korpusu
- Zemstvo lövhələrinin saxlanıldığı otağın tavanı
- Zemstvo lövhələri
Vladislav Yagellonskinin dövründəki dəyişikliklər
Ən geniş yenidənqurma işlərindən biri, Vladislav Yagellonski tərəfindən aparılan yenidənqurma işləri idi. Həmin bu dəyişikliklərlə saray özünün hazırkı görünüşünü qazanmışdı. Yenidənqurma işləri Frankfurt şəhərindən olan memar və usta Hans Şpissin rəhbərliyi altında 1483-cü ildə başlanılmışdı. O qərb qanadını kralın şəxsi otaqları ilə genişləndirir, kərpic arkada ilə Müqəddəs Vit kafedralının yeni oratorisi ilə birləşdirir və Vladislav yatağı kimi tanınan otağı dekorativ ulduzlarla bəzədilmiş hündür günbəzlə örtür. 80-ci illərin ortalarından sarayda memar vəzifəsini mərhum qotika üslubunun ən görkəmli və əhəmiyyətli şəxslərindən biri sayılan öz üzərinə götürmüşdü.
Benedikt Rid birinci mərtəbənin bütün arakəsmələrini sökür və beləliklə sarayda yeni geniş bir taxt zalı formalaşır (1502-ci ildə zalın adı dəyişdirilərək "Vladislav" qoyulur). Vladislav zalı Köhnə Kral sarayının ən üst qatında yerləşir. Onun təməlində hələ roman dövründən qorunub saxlanılmış binanın qalıqları yerləşir. Bu qədim hörgünün qalıqları zalın qərb və cənub fasadlarında yerləşir. Möhkəmliyin artırılması üçün memar Reyd zalın cənub hissəsində yerləşən tağlarda dayaq sütunlarından istifadə etmişdi. Zalın içərisində heç bir sütun yoxdur, tağların ağırlığı divarlar boyunca gedən pilyastrların üzərinə düşür, tağların kənarları isə bir-biri ilə kəsişərək gül şəklində çox gözəl naxış yaradır. Portallar ilə birlikdə, Vladislav korpusu Çexiya ərazisində intibah üslubunda inşa edilmiş ilk tikili hesab olunur.
Cənubdan memar spiralvari pilləkən, şimaldan isə atlılar üçün nəzərdə tutulmuş, kəsişən qabırğalı və qotik üslublu günbəzlə örtülmüş geniş pilləkən inşa etmişdi. Erkən renessans üslubu həmçinin Lüdvikov fligelində də nəzərə çarpır; fligel saraydan zahaba (yəni saray divarlarının qəsr divarları ilə birləşdiyi yerə) qədər uzanır və onun da inşası memar Ridin rəhbərliyi altında həyata keçirilmişdi.
Vladislav zalının bilavasitə yaxınlığında memar Bonifasiy Volmut tərəfindən 1559—63-cü illərdə Parlament korpusu inşa edilmişdi. Hal-hazırda saray kompleksi şəhərə qonaq gələn həm mönəbər insanlar, həm də sadə turistlər üçün həmişə açıqdır. Sarayın aşağı mərtəbələrində "Praqa şəhərinin tarixi" adlı sərgi düzənlənir.
İstinadlar
- ABC kulturních památek Československa ; Zprac. aut. kol. za odb. red. Jan Muk, Eva Šamánková. — 1. vyd. — Praha : Panorama, 1985. — 678 s.
- P. Vlček a kol., Umělecké památky Prahy: Hradčany. Praha 2000, str. 174n.
Ədəbiyyat
- Jana Švábová, Tomáš Rygl. "Prague, detailed picture guide". Old Royal Palace (isbn=80-86893-16-2) (ingilis). ATP, Praha. 2005. (#cite_web_url)
- P. Vlček a kol., Umělecké památky Prahy - Pražský hrad a Hradčany. Praha: Academia 2000.
- Zd. Buříval, Staletá Praha, Sborník Pražského střediska státní památkové péče a ochrany přírody, Orbis, Praha, 1965
- J. Burian, J. Svoboda, Pražský hrad, Olympia, Praha, 1976
Xarici keçidlər
- Starý palác - sarayın rəsmi saytı
- Starý královský palác - dějiny a architektura
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baslangicda roman uslubunda insa olunmus Kohne Kral sarayi cex Stary kralovsky palac Praqa qesrinin merkezi hissesinde ucuncu heyetin erazisi yerlesir Saray kompleksinin erazisine Butun Muqeddesler kilsesi Vladislav zali Kohne palatalar ve Ludvikov qanadi daxildir Sarayda X esrden XVI esre kimi yasamisdilar Kohne Kral sarayicex Stary kralovsky palac50 05 26 sm e 14 24 06 s u Olke CexiyaStatus Cexiya prezidenti ve Birinci xaniminin xususi nezareti altindadir Seher PraqaSifarisci Hans Spiss Benedikt RidTikilme tarixi X XVI esrlerResmi sayt hrad czKohne Kral sarayi Vikianbarda elaqeli mediafayllarSarayin yaranmasiSaray binasi I Sobeslavin ve II Vladislavin hakimiyyeti dovrunde yeni 1135 85 ci iller arasinda insa olunmusdu O dovrden hazirki zamana qeder hemin saraydan yalniz zirzemi qatinin gunbezi cenub terefinden xarici divalarin bir hissesi ve onu bezeyen dasli qulleler qorunub saxlanilmisdi O dovrde bu divarlar qesr istehkaminin bir hissesi idi Binalarin qerb xetti daxilinde ve cenub girisi boyunca roman uslublu qullelerin qaliqlari muhafize edilmisdi Sarayin birinci mertebesinde bir zamanlar boyuk taxt otagi ve knyaz zali movcud idi taxt otagindaki 5 dene uclu pencereler cenuba baxirdi Serqden saray binasina apsidali kapella birlesirdi Oz tikilis uslubuna gore saray Staufen ve ya Hohenstaufen sulalesinden olan pfalslilarin qoyduqlari meyarlara tam uygun gelirdi hakimiyyeti dovrunde 1252 ci ilden sonra saray genislendirilerek qotik uslubda yeniden qurulmusdu Lakin 1303 cu ilde bas vermis guclu yangin hadisesi neticesinde saray dagilmisdi IV Karlin dovrunde sarayin berpasi1333 cu ilde saray artiq imperator terefinden yeniden insa etdirilmisdi O dovre aid edilen das horgunun qaliqlarini asagi mertebelerde tapmaq mumkundur ondan basqa sarayda muhafize olunan bir sira portallar pencere hisseleri ucuncu mertebede yerlesen kicik kapellanin tagi ve sarayi simal terefden genislendiren boyuk arkada hemin insaat dovrune aid edilir Baslangicda sarayin tavani yasti idi 1383 cu ilde IV Vatslavin saray sexinde calisan ustalar birinci mertebede qotik uslublu qubbe qerb qanadinda ise ikinefli sutunlu zali yaratmisdilar cex Sloupova sin olan her iki hokmdarimn hakimiyyeti dovrunde yeni 1370 87 ci illerde kohne knyaz kapellasinin yerinde terefinden daha yenisi insa edilmis ve butun muqeddeslerin serefine adlandirilmisdi 1541 ci ilde Praqa qesrinde bas vermis yangin hadisesinden ve 1580 ci ilde aparilan berpa ve yenidenqurma islerinden sonra kilseden yalniz xarici divarlarin qaliqlari salamat qalmisdi ve o ozunun goz oxsayan nefis ve zengin ornamentlerinden ajur pencere dayaqlarindan ve qotik taglarindan mehrum olmusdu Taxt zali Sarayin qotik uslublu Vladislav korpusu Zemstvo lovhelerinin saxlanildigi otagin tavani Zemstvo lovheleriVladislav Yagellonskinin dovrundeki deyisikliklerEn genis yenidenqurma islerinden biri Vladislav Yagellonski terefinden aparilan yenidenqurma isleri idi Hemin bu deyisikliklerle saray ozunun hazirki gorunusunu qazanmisdi Yenidenqurma isleri Frankfurt seherinden olan memar ve usta Hans Spissin rehberliyi altinda 1483 cu ilde baslanilmisdi O qerb qanadini kralin sexsi otaqlari ile genislendirir kerpic arkada ile Muqeddes Vit kafedralinin yeni oratorisi ile birlesdirir ve Vladislav yatagi kimi taninan otagi dekorativ ulduzlarla bezedilmis hundur gunbezle ortur 80 ci illerin ortalarindan sarayda memar vezifesini merhum qotika uslubunun en gorkemli ve ehemiyyetli sexslerinden biri sayilan oz uzerine goturmusdu Benedikt Rid birinci mertebenin butun arakesmelerini sokur ve belelikle sarayda yeni genis bir taxt zali formalasir 1502 ci ilde zalin adi deyisdirilerek Vladislav qoyulur Vladislav zali Kohne Kral sarayinin en ust qatinda yerlesir Onun temelinde hele roman dovrunden qorunub saxlanilmis binanin qaliqlari yerlesir Bu qedim horgunun qaliqlari zalin qerb ve cenub fasadlarinda yerlesir Mohkemliyin artirilmasi ucun memar Reyd zalin cenub hissesinde yerlesen taglarda dayaq sutunlarindan istifade etmisdi Zalin icerisinde hec bir sutun yoxdur taglarin agirligi divarlar boyunca geden pilyastrlarin uzerine dusur taglarin kenarlari ise bir biri ile kesiserek gul seklinde cox gozel naxis yaradir Portallar ile birlikde Vladislav korpusu Cexiya erazisinde intibah uslubunda insa edilmis ilk tikili hesab olunur Cenubdan memar spiralvari pilleken simaldan ise atlilar ucun nezerde tutulmus kesisen qabirgali ve qotik uslublu gunbezle ortulmus genis pilleken insa etmisdi Erken renessans uslubu hemcinin Ludvikov fligelinde de nezere carpir fligel saraydan zahaba yeni saray divarlarinin qesr divarlari ile birlesdiyi yere qeder uzanir ve onun da insasi memar Ridin rehberliyi altinda heyata kecirilmisdi Vladislav zalinin bilavasite yaxinliginda memar Bonifasiy Volmut terefinden 1559 63 cu illerde Parlament korpusu insa edilmisdi Hal hazirda saray kompleksi sehere qonaq gelen hem moneber insanlar hem de sade turistler ucun hemise aciqdir Sarayin asagi mertebelerinde Praqa seherinin tarixi adli sergi duzenlenir IstinadlarABC kulturnich pamatek Ceskoslovenska Zprac aut kol za odb red Jan Muk Eva Samankova 1 vyd Praha Panorama 1985 678 s P Vlcek a kol Umelecke pamatky Prahy Hradcany Praha 2000 str 174n Edebiyyat Jana Svabova Tomas Rygl Prague detailed picture guide Old Royal Palace isbn 80 86893 16 2 ingilis ATP Praha 2005 cite web url P Vlcek a kol Umelecke pamatky Prahy Prazsky hrad a Hradcany Praha Academia 2000 Zd Burival Staleta Praha Sbornik Prazskeho strediska statni pamatkove pece a ochrany prirody Orbis Praha 1965 J Burian J Svoboda Prazsky hrad Olympia Praha 1976Xarici kecidler Vikianbarda Kohne Kral sarayi ile elaqeli mediafayllar var Stary palac sarayin resmi sayti Stary kralovsky palac dejiny a architektura