Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II Filipp (d. 21 may 1527 — ö. 13 sentyabr 1598) — İspaniya, Portuqaliya, Neapol və Siciliya, İngiltərə və İrlandiya (de-yure) kralı, Milan hersoqu və 17 Niderland əyalətinin lordu.
| II Filipp | |
|---|---|
| isp. Felipe II | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 21 may 1527 |
| Vəfat tarixi | 13 sentyabr 1598[…](71 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | xərçəng xəstəliyi |
| Atası | V Karl |
| Anası | Portuqaliyalı İzabella |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları | |
| | |
| Təltifləri |     |
| İmzası |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Müqəddəs Roma imperatoru və İspaniya kralı V Karlla Portuqaliya şahzadəsi İzabellanın oğlu olan Filipp cütlüyün ilk övladı olaraq Valyadolid əyalətindəki dünyaya gəldi. İdarəsindəki imperiya yaşadığı dönəmdə məlum olan bütün qitələri əhatə edirdi. Onun səltənətində İspaniya özünün qızıl dövrünü yaşadı.
Səltənəti dönəmində fərqli zamanlarda 5 dəfə maliyyə böhranı yaşandı və hökumət iflas etdi. Bunun əsas səbəblərindən biri isə 1581-ci ildə Hollandiyanın müstəqilliyini qazanması və ticarət limanlarının ispanların əlindən çıxması oldu. 31 dekabr 1584-cü ildə Filipp Quiza hersoqu I Henriylə katolik dünyasının lideri olaraq Convil sülhünü imzaladı. Nəticədə Fransadakı kalvinistlərlə mübarizədə özünə müttəfiq qazandı. Dindar bir katolik olan Filipp özünü Osmanlı imperiyası və protestanlara qarşı katolik dünyasının qoruyucusu olaraq görürdü. 1588-ci ildə protestant İngiltərə kraliçası I Elizabeti devirmək və bölgəni işğal etmək məqsədilə güclü bir donanma qursa da, bu donanma şimali Fransa sahillərində məğlub edildi. Döyüşdən qaçan az saydakı gəmi isə çıxan fırtınada darmadağın oldu.
Həyatı
İlk illəri
Müqəddəs Roma imperatoru və İspaniya kralı V Karlla Portuqaliya şahzadəsi İzabellanın oğlu olan Filipp cütlüyün ilk övladı olaraq 21 may 1527-ci ildə Valyadolid əyalətindəki dünyaya gəldi. Kastiliya sarayında böyümüş və bu əsnada dövrün önəmli din adamları və alimlərindən dərslər aldı. Atası qədər olmasa da, çox dilli idi — latın, ispan və portuqal dillərində sərbəst danışırdı. İspaniya mədəniyyətinin təsiri altında böyümüşdü. Kastiliyada doğulmuşdu və ana dili ispan dili idi. Bu səbəblə Avropada populyar deyildi və atasından sonra Müqəddəs Roma imperatoru yerinə, İspaniya krallığına gətirildi.
1528-ci ilin aprelində Filipp hələ 1 yaşı olmamış Kastiliya məclisi tərəfindən taxtın varisi elan edildi və sədaqət andı içildi. Uşaqlıq illəri anasının və onun portuqal əsilli xidmətçisi Donna Elyanoranın himayəsində keçdi. Bu illərdə tanış olduğu uşaqlıq dostları, həmçinin bacıları Mariya və Yuanna sonrakı illərdə ona dövlət işlərində yaxından xidmət göstərdi. Döyüş dərslərini isə Kastilya əsilzadələrindən Xuan de Zuniqodan aldı və 1542-ci ildə ilk hərbi təcrübəsini İtaliya müharibəsində yaşadı. Fransızların məğlubiyyətindən sonra atasıyla birlikdə İspaniyaya qayıdan Filipp əvvəlcə Araqona gəldi və burada Araqon məclisi tərəfindən vəliəhd elan olundu. İspaniyaya döndükdən sonra oğlunda gördüyü bu inkişafı görən V Karl daha öncə 1540-cı ildə Milan hersoqluğunu verdiyi oğlunu İspaniya kral naibi təyin etdi. Beləcə 16 yaşlı Filipp artıq dünyanın ən güclü imperiyasının idarəsini ələ aldı.
Hakimiyyəti
21 may 1527-ci il tarixində doğulan II Filipp, Müqəddəs Roma Cermen İmperatoru və İspaniya kralı V Karlın Portuqaliya şahzadəsi İzabellanın tək qanuni uşağı idi. Atası V Karl Habsburq xanədanından Kastilya kraliçəsi və Aragon kralının tək erkək uşaqları idi. Garip evliliklər və ölümlərlə babası bütün ailə mirasını bünyəsində toplamışdı. 1554 ilində da İngiltərənin Katolik kraliçəsi Mary Tudorla evlənərək Birləşik Krallık üzərində də söz sahibi oldu. 1556 ılında V Karl taxtdan çəkilincə, II Filipp İspanya kralı, emisi Müqəddəs Roma-Cermen İmperatoru oldu. II Filipp Katolik olduğundan ötəri, Protestanlardan nifrət edirdi. Taxta çıxar — çıxmaz, İspanyadakı bütün protestanların öldürülməsini əmr etdi. 18 min insan bu vaxtda edam edildi.1558-ci ildə I Mary ölüncə İngiltərə üzərindəki nüfuzunu itirdi. Bu səfər İngiltərənin yeni protestan kraliçəsi I Elizabethlə evlənmək istədi amma uğurlu olmadı.
1558–1560-cı illər arasında Avropada ardı ardına Fransa Krallığına, və üsyankar Hollanda protestan şahzadələrinə karşı qələbələr qazandılar. Amerikada isə yerli krallıqları yox edib, bütün Orta və Cənub Amerikaya hakim oldular. 1559 ılında İspanya birlikləri Şimal Afrikaya qarşı taaruza geçtiler. Cezayir ve Tunusda əsas qalalari ələ keçirib Fas Krallığı'nı 2 dəfə məğlub oldular, və Fası vergiyə bağladılar. 1560 ılında Osmanlı Dövlətinin Qərb Aralıq dənizdəki üstünlüyünə son vermək üçün II Filipp önderliyinde İspanya, Venedik Cumhuriyeti, Ceneviz Cumhuriyeti, Papalık Dövleti, Savoy Düklüğü ve Malta əsgərlərindən ibarət bir donanma ilə Osmanlı donanmasına hücum etdi. Tunus açıklarında meydana gələn bu muharibədə (Cerbe Deniz Savaşı), Xaçlı Donanması böyük bir məğlubiyyətə uğradı ve böyük itgilər verərek geri çekildi. Osmanlı quru birlikləri də sürətlə irəliləyərək Cezayirdəki bütün İspanya qalalarının geri aldı. İspaniya donanmasının yox olması üzərinə Hollanda da Protestan üsyanı yenidən başladı. Bu üsyan, İspanya ilə Hollanda arasındaki Seksen İl döyüşlərini başlatmış oldu. II Filipp, Cerbe meğlubiyyetini unutmadı və İspanya Amerikasında yeni və tarixtə görülməmiş böyüklükde bir donanma düzəldilməsini əmr etdi. Yeni bir döyüş gəmisi olan ve Atlantik Okeanın fırtınalarına dayana biləcək gücde 120 artıq top daşıya bilən böyük kalyonlar düzəltdirdi.
1565 ılında yeni donanması ilə Hollandiyanınnın ve Fransa'nın üzərine yürüyen II Filipp, böyük uğurlar qazandı. 1571 ılında bu yeni donanma ilə, Osmanlılarla İspanya əmri altındaki Xaçlılar arasında İnebahtı Deniz Müharibəsi baş verdi. Muharebeni Xaçlılar kazandı. Bu qələbə, Qərb Aralıq dənizində İspanyanı egemen etdi. Bu qələbədən ötəri Papa, II Filippini Xristiyanlık'ın böyük qorucusu elan etti. Bu qələbədən II Filipp, əsil böyük şeytan olarak gördüğü Protestan İngiltere Krallık'ını işgal etmeye karar verdi. Hollandadan 250 min kişilik bir ordu toparlayan Filipp, donanması ilə bərabər İngiltere önlerine geldi. Fəqət Filippin İnebahtı Deniz Döyüşünə qatılmış olan ve sonradan Protestanlığı seçip İngiltereye yerleşen 2 İspanya denizcinin, kalyonlarının planlarını kraliçeye verdiğini ve İngiltere'nin o zamanlarda İspanyanın 1/10'u kadar olan ekonomisin bütün kaynaklarını bir donanma etməyə ayırdığından xəbəri yoxdu. 1588 ılında 2 donanmanın qarşılaşdı. Muharebede İspanya büyük bir mağlubiyet aldı. Hollanda'da donanma desteğinden məhrum sıxışıp kalan quru ordusu isə, Hollandalı üsyankarlar tarafından yox edildi. donanmasının ve ordusundan məhrum qalan İspanya, Hollanda'yı itirdi. Vəziyyətdən istifade edən Türklər ve İngilislər, Atlantik ve Aralıq dənizi ticarət yollarını əllərinə keçir.
Ordusunu, donanmasını ve ticaret ordularını itirən II Filipp, İspanya ekonomisine böyük zərər gətirdi. Ölkədə və kolonilərdə üsyanlar çıxdı. Tanrının özünə niyə belə bir kader çəkmiş olduğunu başa düşməyən II Filipp, yönetimden hərəkəti olarak çəkilip özünü dinə verdi. Bu savaşlar Avropa tarixinde önemli bir dönem nöqtəsinə çevrilməkdədir. II Felippin taxtdan çəkilmsi ilə, Protestanlık axını durdurulamaz hala gəldi. İspanya'nın gücü azaldı. İngiltəre ve Hollanda denizlerde Fransa ise quru Avropasında böyük bir güç halina gəlməyə başladı. 1598 ılında II. Filipp üzüntü ve keder içinde bir manastırda öldü. Ölümünden sonra döyüşlər 42 ıl daha davam etsə də 1630 ılında İspanyanın mağlubiyeti ilə və süper güç olma özeliğini itirməsi ilə nəticələndi.
Ailəsi
II Filippin ilk evliliyi bibisi olan Portuqaliya kraliçası Ketrinin qızı Mariya Manuela ilə baş tutdu. Cütlüyün toy mərasimi 12 noyabr 1543-cü ildə Salamankada baş tutdu. Bu nikahdan onun yalnız bir oğlu dünyaya gəldi ancaq doğuşdan 4 gün sonra xanımı qanaxma səbəbilə vəfat etdi.
- Karlos (d. 8 iyul 1545 – 24 iyul 1568) – heç vaxt evlənmədi və övladı olmadı.
II Filippin növbəti evliliyi isə uzaq qohumu olan İngiltərə kraliçası Mariya Tüdorla baş tutdu. Belə ki, kraliçanın anası Araqonlu Ketrin II Filipin nənəsi ilə bacı idi və vaxtilə İngiltərəyə gəlin olaraq göndərilmişdi. Tamamilə siyasi məqsədlərlə baş tutan bu evlilik 25 iyul 1554-cü ildə Vinçester Kafedralında baş tutan mərasimlə rəsmiləşdi. Bu evlilik vasitəsiylə, II Filipp İngiltərə və İrlandiyanın de-yure kralı oldu. Buna baxmayaraq cütlük ayrı-ayrı ölkələri idarə etdiyi üçün çox az görüşə bilirdilər. Kraliça Mariya Tüdor bir neçə dəfə hamilə qalsa da, bu uşaqlar ya ölü doğuldu, ya da doğuşdan qısa zaman sonra vəfat etdi. Çox keçmədən kraliça Mariya 1558-ci ildə vəfat etdi və beləcə II Filippin İngiltərə hökmranlığı başa çatdı.
II Filippin üçüncü evliliyi Fransa kralı II Henri və Ketrin Medicinin böyük qızı olan Valualı Elizabetlə baş tutdu. Cütlüyün ilk nikah mərasimi Elizabet Fransadan ayrılmadan öncə Nortdam kilsəsində baş tutdu. Bu mərasimdə kralın vəkili olaraq Albani hersoqu iştirak etdi. Əsas toy mərasimi isə Elizabet İspaniyaya gəldikdən dərhal sonra Kastiliyada baş tutdu. Cütlüyün bu nikahdan bir oğlu və 5 qızı dünyaya gəlsə də, bunlardan yalnız 2 qız yütkinlik yaşına çata bildi. Valualı Elizabet isə son övladının dünyaya gəlişindən bir neçə saat sonra vəfat etdi. Övladları:
- Ölü doğulan bir oğlan uşağı (1560)
- Ölü doğulan əkiz qız uşaqları (avqust 1564)
- İzabella Klara Yevgeniya (d. 12 avqust 1566 – ö. 1 dekabr 1633)
- Ketrin Mişel (d. 10 oktyabr 1567 – ö. 6 noyabr 1597)
- Ölü doğulan bir qız uşağı (3 oktyabr 1568)
II Filippin dördüncü və son xanımı öz bacısı qızı Avstriyalı Anna oldu. 10 il davam edən bu nikahdan cütlüyün 4 oğlu və 1 qızı dünyaya gəlsə də, bunlardan yalnız bir oğlu – kralın varisi Filipp yetkinlik yaşına çata bildi. Övladları:
- Ferdinand (d. 4 dekabr 1571 – ö. 18 oktyabr 1578) – Kralın uzun zamandır ki, gözlədiyi oğul övladı olduğu üçün uzun müddət şənliklər keçirildi və məhkumlar azadlığa buraxıldı. Böyük qardaşı Karlosun vəfatından sonra boşalan Asturiya şahzadəsi ünvanı 31 may 1573 tarixində keçirilən rəsmi mərasimlə ona verildi. Ancaq hələ 6 yaşında ikən dizenteriyadan vəfat etdi.
- Karlos (d. 12 avqust 1573 – ö. 30 iyun 1575)
- Dieqo (d. 15 avqust 1575 – ö. 21 noyabr 1582) – Böyük qardaşı Karlosun vəfatından bir müddət sonra anasının çəkdiyi acılarla erkən doğuldu. 1 mart 1580-ci ildə keçirilən mərasimlə Asturiya şahzadəsi ünvanı verildi. Bundan başqa həmin il atası Portuqaliya taxtına oturmuş, bu səbəblə kiçik oğlunu da Portuqaliya taxtının varisi elan etmişdi. Ancaq yeni taxtına keçidkləri ölkədəki səyahətləri zamanı anası yoluxucu xəstəliyə tutularaq vəfat etmiş, o və kiçik qardaşı ögey bacıları İzabella və Ketrinin himayəsində Madridə qayıtdı. Öldüyü ilin əvvəlində atasının əmriylə onun şərəfinə Hindistandan fil gətirilmişdi. Portuqal dilini şəxsən atasından öyrənmişdi. Atası onu Araqonlu Mariyanın nəvəsi Ketrin Braqanzanın qızlarından biriylə nişanlamağı planlaşdırırdı. Ancaq həmin il anidən çiçək xəstəliyinə tutuldu və vəfat etdi.
- Filipp (d. 14 aprel 1578 – ö. 31 mart 1621)
- Mariya (d. 14 fevral 1580 – ö. 5 avqust 1583)
Şəcərəsi
İstinadlar
- RKDartists (nid.).
- Felipe II // Diccionario biográfico español (isp.). Real Academia de la Historia, 2011.
- Filips II van Spanje // RKDartists (nid.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118593862 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Kindred Britain.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax II Filipp II Filipp d 21 may 1527 o 13 sentyabr 1598 Ispaniya Portuqaliya Neapol ve Siciliya Ingiltere ve Irlandiya de yure krali Milan hersoqu ve 17 Niderland eyaletinin lordu II Filippisp Felipe IISexsi melumatlarDogum tarixi 21 may 1527Vefat tarixi 13 sentyabr 1598 1598 09 13 71 yasinda Vefat yeri EskorialVefat sebebi xerceng xesteliyiAtasi V KarlAnasi Portuqaliyali IzabellaHeyat yoldaslari Mariya Manuela 12 noyabr 1543 12 iyul 1545 I Mariya 25 iyul 1554 17 noyabr 1558 Valuali Elizabet 2 fevral 1560 3 oktyabr 1568 Avstriyali Anna Ispaniya kralicasi 12 noyabr 1570 26 oktyabr 1580 Usaqlari Karlos Izabella Klara Yevgeniya Ketrin Misel III Filipp Ispaniya krali TeltifleriImzasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Muqeddes Roma imperatoru ve Ispaniya krali V Karlla Portuqaliya sahzadesi Izabellanin oglu olan Filipp cutluyun ilk ovladi olaraq Valyadolid eyaletindeki dunyaya geldi Idaresindeki imperiya yasadigi donemde melum olan butun qiteleri ehate edirdi Onun seltenetinde Ispaniya ozunun qizil dovrunu yasadi Selteneti doneminde ferqli zamanlarda 5 defe maliyye bohrani yasandi ve hokumet iflas etdi Bunun esas sebeblerinden biri ise 1581 ci ilde Hollandiyanin musteqilliyini qazanmasi ve ticaret limanlarinin ispanlarin elinden cixmasi oldu 31 dekabr 1584 cu ilde Filipp Quiza hersoqu I Henriyle katolik dunyasinin lideri olaraq Convil sulhunu imzaladi Neticede Fransadaki kalvinistlerle mubarizede ozune muttefiq qazandi Dindar bir katolik olan Filipp ozunu Osmanli imperiyasi ve protestanlara qarsi katolik dunyasinin qoruyucusu olaraq gorurdu 1588 ci ilde protestant Ingiltere kralicasi I Elizabeti devirmek ve bolgeni isgal etmek meqsedile guclu bir donanma qursa da bu donanma simali Fransa sahillerinde meglub edildi Doyusden qacan az saydaki gemi ise cixan firtinada darmadagin oldu HeyatiIlk illeri Muqeddes Roma imperatoru ve Ispaniya krali V Karlla Portuqaliya sahzadesi Izabellanin oglu olan Filipp cutluyun ilk ovladi olaraq 21 may 1527 ci ilde Valyadolid eyaletindeki dunyaya geldi Kastiliya sarayinda boyumus ve bu esnada dovrun onemli din adamlari ve alimlerinden dersler aldi Atasi qeder olmasa da cox dilli idi latin ispan ve portuqal dillerinde serbest danisirdi Ispaniya medeniyyetinin tesiri altinda boyumusdu Kastiliyada dogulmusdu ve ana dili ispan dili idi Bu sebeble Avropada populyar deyildi ve atasindan sonra Muqeddes Roma imperatoru yerine Ispaniya kralligina getirildi 1528 ci ilin aprelinde Filipp hele 1 yasi olmamis Kastiliya meclisi terefinden taxtin varisi elan edildi ve sedaqet andi icildi Usaqliq illeri anasinin ve onun portuqal esilli xidmetcisi Donna Elyanoranin himayesinde kecdi Bu illerde tanis oldugu usaqliq dostlari hemcinin bacilari Mariya ve Yuanna sonraki illerde ona dovlet islerinde yaxindan xidmet gosterdi Doyus derslerini ise Kastilya esilzadelerinden Xuan de Zuniqodan aldi ve 1542 ci ilde ilk herbi tecrubesini Italiya muharibesinde yasadi Fransizlarin meglubiyyetinden sonra atasiyla birlikde Ispaniyaya qayidan Filipp evvelce Araqona geldi ve burada Araqon meclisi terefinden veliehd elan olundu Ispaniyaya dondukden sonra oglunda gorduyu bu inkisafi goren V Karl daha once 1540 ci ilde Milan hersoqlugunu verdiyi oglunu Ispaniya kral naibi teyin etdi Belece 16 yasli Filipp artiq dunyanin en guclu imperiyasinin idaresini ele aldi Hakimiyyeti 21 may 1527 ci il tarixinde dogulan II Filipp Muqeddes Roma Cermen Imperatoru ve Ispaniya krali V Karlin Portuqaliya sahzadesi Izabellanin tek qanuni usagi idi Atasi V Karl Habsburq xanedanindan Kastilya kralicesi ve Aragon kralinin tek erkek usaqlari idi Garip evlilikler ve olumlerle babasi butun aile mirasini bunyesinde toplamisdi 1554 ilinde da Ingilterenin Katolik kralicesi Mary Tudorla evlenerek Birlesik Krallik uzerinde de soz sahibi oldu 1556 ilinda V Karl taxtdan cekilince II Filipp Ispanya krali emisi Muqeddes Roma Cermen Imperatoru oldu II Filipp Katolik oldugundan oteri Protestanlardan nifret edirdi Taxta cixar cixmaz Ispanyadaki butun protestanlarin oldurulmesini emr etdi 18 min insan bu vaxtda edam edildi 1558 ci ilde I Mary olunce Ingiltere uzerindeki nufuzunu itirdi Bu sefer Ingilterenin yeni protestan kralicesi I Elizabethle evlenmek istedi amma ugurlu olmadi 1558 1560 ci iller arasinda Avropada ardi ardina Fransa Kralligina ve usyankar Hollanda protestan sahzadelerine karsi qelebeler qazandilar Amerikada ise yerli kralliqlari yox edib butun Orta ve Cenub Amerikaya hakim oldular 1559 ilinda Ispanya birlikleri Simal Afrikaya qarsi taaruza gectiler Cezayir ve Tunusda esas qalalari ele kecirib Fas Kralligi ni 2 defe meglub oldular ve Fasi vergiye bagladilar 1560 ilinda Osmanli Dovletinin Qerb Araliq denizdeki ustunluyune son vermek ucun II Filipp onderliyinde Ispanya Venedik Cumhuriyeti Ceneviz Cumhuriyeti Papalik Dovleti Savoy Duklugu ve Malta esgerlerinden ibaret bir donanma ile Osmanli donanmasina hucum etdi Tunus aciklarinda meydana gelen bu muharibede Cerbe Deniz Savasi Xacli Donanmasi boyuk bir meglubiyyete ugradi ve boyuk itgiler vererek geri cekildi Osmanli quru birlikleri de suretle irelileyerek Cezayirdeki butun Ispanya qalalarinin geri aldi Ispaniya donanmasinin yox olmasi uzerine Hollanda da Protestan usyani yeniden basladi Bu usyan Ispanya ile Hollanda arasindaki Seksen Il doyuslerini baslatmis oldu II Filipp Cerbe meglubiyyetini unutmadi ve Ispanya Amerikasinda yeni ve tarixte gorulmemis boyuklukde bir donanma duzeldilmesini emr etdi Yeni bir doyus gemisi olan ve Atlantik Okeanin firtinalarina dayana bilecek gucde 120 artiq top dasiya bilen boyuk kalyonlar duzeltdirdi 1565 ilinda yeni donanmasi ile Hollandiyaninnin ve Fransa nin uzerine yuruyen II Filipp boyuk ugurlar qazandi 1571 ilinda bu yeni donanma ile Osmanlilarla Ispanya emri altindaki Xaclilar arasinda Inebahti Deniz Muharibesi bas verdi Muharebeni Xaclilar kazandi Bu qelebe Qerb Araliq denizinde Ispanyani egemen etdi Bu qelebeden oteri Papa II Filippini Xristiyanlik in boyuk qorucusu elan etti Bu qelebeden II Filipp esil boyuk seytan olarak gordugu Protestan Ingiltere Krallik ini isgal etmeye karar verdi Hollandadan 250 min kisilik bir ordu toparlayan Filipp donanmasi ile beraber Ingiltere onlerine geldi Feqet Filippin Inebahti Deniz Doyusune qatilmis olan ve sonradan Protestanligi secip Ingiltereye yerlesen 2 Ispanya denizcinin kalyonlarinin planlarini kraliceye verdigini ve Ingiltere nin o zamanlarda Ispanyanin 1 10 u kadar olan ekonomisin butun kaynaklarini bir donanma etmeye ayirdigindan xeberi yoxdu 1588 ilinda 2 donanmanin qarsilasdi Muharebede Ispanya buyuk bir maglubiyet aldi Hollanda da donanma desteginden mehrum sixisip kalan quru ordusu ise Hollandali usyankarlar tarafindan yox edildi donanmasinin ve ordusundan mehrum qalan Ispanya Hollanda yi itirdi Veziyyetden istifade eden Turkler ve Ingilisler Atlantik ve Araliq denizi ticaret yollarini ellerine kecir Ordusunu donanmasini ve ticaret ordularini itiren II Filipp Ispanya ekonomisine boyuk zerer getirdi Olkede ve kolonilerde usyanlar cixdi Tanrinin ozune niye bele bir kader cekmis oldugunu basa dusmeyen II Filipp yonetimden hereketi olarak cekilip ozunu dine verdi Bu savaslar Avropa tarixinde onemli bir donem noqtesine cevrilmekdedir II Felippin taxtdan cekilmsi ile Protestanlik axini durdurulamaz hala geldi Ispanya nin gucu azaldi Ingiltere ve Hollanda denizlerde Fransa ise quru Avropasinda boyuk bir guc halina gelmeye basladi 1598 ilinda II Filipp uzuntu ve keder icinde bir manastirda oldu Olumunden sonra doyusler 42 il daha davam etse de 1630 ilinda Ispanyanin maglubiyeti ile ve super guc olma ozeligini itirmesi ile neticelendi AilesiII Filippin ilk evliliyi bibisi olan Portuqaliya kralicasi Ketrinin qizi Mariya Manuela ile bas tutdu Cutluyun toy merasimi 12 noyabr 1543 cu ilde Salamankada bas tutdu Bu nikahdan onun yalniz bir oglu dunyaya geldi ancaq dogusdan 4 gun sonra xanimi qanaxma sebebile vefat etdi Karlos d 8 iyul 1545 24 iyul 1568 hec vaxt evlenmedi ve ovladi olmadi II Filippin novbeti evliliyi ise uzaq qohumu olan Ingiltere kralicasi Mariya Tudorla bas tutdu Bele ki kralicanin anasi Araqonlu Ketrin II Filipin nenesi ile baci idi ve vaxtile Ingiltereye gelin olaraq gonderilmisdi Tamamile siyasi meqsedlerle bas tutan bu evlilik 25 iyul 1554 cu ilde Vincester Kafedralinda bas tutan merasimle resmilesdi Bu evlilik vasitesiyle II Filipp Ingiltere ve Irlandiyanin de yure krali oldu Buna baxmayaraq cutluk ayri ayri olkeleri idare etdiyi ucun cox az goruse bilirdiler Kralica Mariya Tudor bir nece defe hamile qalsa da bu usaqlar ya olu doguldu ya da dogusdan qisa zaman sonra vefat etdi Cox kecmeden kralica Mariya 1558 ci ilde vefat etdi ve belece II Filippin Ingiltere hokmranligi basa catdi II Filippin ucuncu evliliyi Fransa krali II Henri ve Ketrin Medicinin boyuk qizi olan Valuali Elizabetle bas tutdu Cutluyun ilk nikah merasimi Elizabet Fransadan ayrilmadan once Nortdam kilsesinde bas tutdu Bu merasimde kralin vekili olaraq Albani hersoqu istirak etdi Esas toy merasimi ise Elizabet Ispaniyaya geldikden derhal sonra Kastiliyada bas tutdu Cutluyun bu nikahdan bir oglu ve 5 qizi dunyaya gelse de bunlardan yalniz 2 qiz yutkinlik yasina cata bildi Valuali Elizabet ise son ovladinin dunyaya gelisinden bir nece saat sonra vefat etdi Ovladlari Olu dogulan bir oglan usagi 1560 Olu dogulan ekiz qiz usaqlari avqust 1564 Izabella Klara Yevgeniya d 12 avqust 1566 o 1 dekabr 1633 Ketrin Misel d 10 oktyabr 1567 o 6 noyabr 1597 Olu dogulan bir qiz usagi 3 oktyabr 1568 II Filippin dorduncu ve son xanimi oz bacisi qizi Avstriyali Anna oldu 10 il davam eden bu nikahdan cutluyun 4 oglu ve 1 qizi dunyaya gelse de bunlardan yalniz bir oglu kralin varisi Filipp yetkinlik yasina cata bildi Ovladlari Ferdinand d 4 dekabr 1571 o 18 oktyabr 1578 Kralin uzun zamandir ki gozlediyi ogul ovladi oldugu ucun uzun muddet senlikler kecirildi ve mehkumlar azadliga buraxildi Boyuk qardasi Karlosun vefatindan sonra bosalan Asturiya sahzadesi unvani 31 may 1573 tarixinde kecirilen resmi merasimle ona verildi Ancaq hele 6 yasinda iken dizenteriyadan vefat etdi Karlos d 12 avqust 1573 o 30 iyun 1575 Dieqo d 15 avqust 1575 o 21 noyabr 1582 Boyuk qardasi Karlosun vefatindan bir muddet sonra anasinin cekdiyi acilarla erken doguldu 1 mart 1580 ci ilde kecirilen merasimle Asturiya sahzadesi unvani verildi Bundan basqa hemin il atasi Portuqaliya taxtina oturmus bu sebeble kicik oglunu da Portuqaliya taxtinin varisi elan etmisdi Ancaq yeni taxtina kecidkleri olkedeki seyahetleri zamani anasi yoluxucu xesteliye tutularaq vefat etmis o ve kicik qardasi ogey bacilari Izabella ve Ketrinin himayesinde Madride qayitdi Olduyu ilin evvelinde atasinin emriyle onun serefine Hindistandan fil getirilmisdi Portuqal dilini sexsen atasindan oyrenmisdi Atasi onu Araqonlu Mariyanin nevesi Ketrin Braqanzanin qizlarindan biriyle nisanlamagi planlasdirirdi Ancaq hemin il aniden cicek xesteliyine tutuldu ve vefat etdi Filipp d 14 aprel 1578 o 31 mart 1621 Mariya d 14 fevral 1580 o 5 avqust 1583 SeceresiIstinadlarRKDartists nid Felipe II Diccionario biografico espanol isp Real Academia de la Historia 2011 Filips II van Spanje RKDartists nid Deutsche Nationalbibliothek Record 118593862 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Kindred Britain Hemcinin baxIspaniya imperiyasi