Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Həsən Polatkan (türk. Hasan Polatkan; 1915, Əskişəhər – 16 sentyabr 1961, İmralı, Bursa vilayəti) — Krım tatar əsilli türk siyasətçi və iqtisadçısı.
| Həsən Polatkan | |
|---|---|
| türk. Hasan Polatkan | |
 | |
Türkiyə Cümhuriyyətinin Xəzinə və Maliyyə naziri | |
| 3 dekabr 1956 – 27 may 1960 | |
| Baş nazir | Adnan Menderes |
| Əvvəlki | Nədim Ökmən |
| Sonrakı | Əkrəm Əlican |
| 14 dekabr 1950 – 9 dekabr 1955 | |
| Baş nazir | Adnan Menderes |
| Əvvəlki | Xəlil Aydın |
| Sonrakı | Nədim Ökmən |
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin VIII-XI çağırışları millət vəkili | |
| 1946 – Əskişəhər 1950 – Əskişəhər 1954 – Əskişəhər 1957 – Əskişəhər | |
| 22 may 1950 – 14 dekabr 1950 | |
| Əvvəlki | Rəşad Şəmsəddin Sirər |
| Sonrakı | Əhməd Hülusi Köymən |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1915 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 16 sentyabr 1961 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | asılma[d] |
| Dəfn yeri |
|
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Mehmed Əbdülbari Polatkan |
| Anası | Ümmügülsüm Polatkan |
| Həyat yoldaşı | Mütapharə Polatkan |
| Uşaqları | Səma Polatkan (1950) Nilgün Polatkan Atlı (1955) |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1950-ci ilin may-dekabr ayları arasında qısa müddətə Əmək və Sosial Müdafiə naziri, 1950-60-cı illərdə isə Türkiyə Cümhuriyyətinin Xəzinə və Maliyyə naziri vəzifələrində çalışıb. 27 may çevrilişindən sonra başlayan Yassıada məhkəmələri nəticəsində baş nazir Adnan Menderes və Xarici İşlər naziri Fatin Rüştü Zorlu ilə birlikdə İmralı adasında edam edilib.
Həyatı
İbtidai və orta təhsilini Əskişəhərdə alan Həsən Polatkan, 1936-cı ildə Siyasi Elmlər Məktəbini bitirib. Elə həmin il Ziraat Bankında müfəttiş köməkçisi kimi işə başlayan Həsən bəy 3 ildən sonra müfəttiş vəzifəsinə təyin olunub.
O, 21 iyul 1946-cı ildə Demokrat Partiyasından (DP) Əskişəhər millət vəkili seçilib. 14 may 1950-ci ildə keçirilən ümumi seçkilərdə yenidən Əskişəhər millət vəkili seçilən Polatkan mayın 22-də Adnan Menderes tərəfindən qurulan ilk hökumətdə Əmək və Sosial Müdafiə naziri vəzifəsinə təyin olundu. Dekabrın 14-də Xəzinə və Maliyyə naziri vəzifəsinə təyin edilən Polatkan, sonrakı dörd Menderes hökumətində də bu vəzifəsini davam etdirdi. Polatkanın dəstəyi ilə həyata keçirilən fiskal siyasətlər yüksək və davamlı inflyasiyaya səbəb oldu. "Sürətli artım" hədəfi ön planda tutulduğu üçün, balanslaşdırılmış büdcə göz ardı edilərək, investisiyaların qəbulu dayandırılmadı. Məqsəd ilk növbədə artan büdcə kəsirlərinin xarici investisayalarla ödənilməsi idi. Lakin hadisələr istədikləri şəkildə irəliləmədiyi üçün, daxili qaynaqlara müraciət etməli oldular. 1955-ci ildən sonra pul təchizatı sürətlə artdı. İnflyasiyaya təkan verən bu tətbiqlər sabit və aşağı gəlirli insanların, hərbi və mülki bürokratların sərt reaksiyasına səbəb oldu.
Haqqında söylənənlər
Dövrün müxalif yazarlarından Mətin Tokərin redaktoru olduğu "Akis" jurnalının 1955-ci il 1 yanvar tarixli nömrəsində Həsən Polatkan haqqında aşağıdakı fikirlər qeyd olunmuşdu:
Hasan Polatkan zəhmətkeş millət vəkilidir. Onu səhər-axşam saat 8-də kabinetində görmək mümkündür. Demokrat Partiyası hökumətinin büdcəsini yenidən qurmaq o qədər də asan olmadı... Polatkan bu işin öhdəsindən layiqincə gələn hökumətin ən güclü deputatlarından biridir.
Edamı
27 may çevrilişi zamanı Adnan Mendereslə birlikdə Kütahyada həbs edilərək Yassıadaya göndərildi. Prezident Cəlal Bayar, Baş nazir Adnan Menderes, digər hökumət üzvləri və Demokrat Partiyası millət vəkilləri ilə birgə konstitusiya quruluşunu pozmaq və dəyişdirməyə cəhd etmək cinayətinə görə mühakimə olundu. Ali Məhkəmənin Yassıadada keçirilən məhkəmə prosesinin sonunda o, ölüm cəzasına məhkum edildi. Hökm ertəsi gün İmralı adasında icra edildi.
1987-ci ildə məzarının münasib yerə köçürülməsi haqqında qanun qəbul edildi. 1990-cı ildə qəbul edilən qanunla həsən Polatkanın reputasiyası bütün məhkum edilmiş Demokrat Partiyası üzvləri ilə birlikdə bərpa olundu. Polatkan, Menderes və Fatin Rüştü Zorlunun cənazələri dövlət mərasimi ilə İmralı adasındakı məzarlarından çıxarılaraq 17 sentyabr 1990-cı ildə İstanbulun Topqapı səmtində inşa edilən anıt məzara nəql edildi.
İstinadlar
- Sağlık Hizmetinde 25 Yıl. Sosyal Sigortalar Kurumu İstanbul Hastanesi. 16 Ocak 1985.
- "TÜRK PARLAMENTO TARİHİ - TBMM - IX. DÖNEM 1950 - 1954 VII. CİLT" (PDF). 21 Temmuz 2022 tarixində (PDF).
- "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarixində (PDF).
- Hasan Polatkan // Faceted Application of Subject Terminology.
- "Anadolu Havalimanı'nın ismi "Hasan Polatkan Havalimanı" oldu". Eskişehir: Kırım Haber Ajansı. 9 Temmuz 2015. 29 Mayıs 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 29 Mayıs 2016.
- Nevin Polat (redaktor). "Demokrat Parti dönemi maliye politikası" (PDF). Yıldız Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. 3 Haziran 2018 tarixində (PDF).
- Akis dergisinin 1 Ocak 1955 Tarihli Sayısı, Metin TOKER
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hesen Polatkan turk Hasan Polatkan 1915 Eskiseher 16 sentyabr 1961 Imrali Bursa vilayeti Krim tatar esilli turk siyasetci ve iqtisadcisi Hesen Polatkanturk Hasan PolatkanTurkiye Cumhuriyyetinin Xezine ve Maliyye naziri3 dekabr 1956 27 may 1960Bas nazirAdnan MenderesEvvelkiNedim OkmenSonrakiEkrem Elican14 dekabr 1950 9 dekabr 1955Bas nazirAdnan MenderesEvvelkiXelil AydinSonrakiNedim OkmenTurkiye Boyuk Millet Meclisinin VIII XI cagirislari millet vekili1946 Eskiseher 1950 Eskiseher 1954 Eskiseher 1957 EskiseherTurkiye Cumhuriyyetinin Emek ve Sosial Mudafie naziri22 may 1950 14 dekabr 1950EvvelkiResad Semseddin SirerSonrakiEhmed Hulusi KoymenSexsi melumatlarDogum tarixi 1915Dogum yeri Eskiseher TurkiyeVefat tarixi 16 sentyabr 1961 1961 09 16 Vefat yeri Imrali Bursa vilayeti TurkiyeVefat sebebi asilma d Defn yeri Topqapi qebiristanligi d Partiya Demokrat PartiyaTehsili Istanbul UniversitetiFealiyyeti siyasetciAtasi Mehmed Ebdulbari PolatkanAnasi Ummugulsum PolatkanHeyat yoldasi Mutaphare PolatkanUsaqlari Sema Polatkan 1950 Nilgun Polatkan Atli 1955 Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1950 ci ilin may dekabr aylari arasinda qisa muddete Emek ve Sosial Mudafie naziri 1950 60 ci illerde ise Turkiye Cumhuriyyetinin Xezine ve Maliyye naziri vezifelerinde calisib 27 may cevrilisinden sonra baslayan Yassiada mehkemeleri neticesinde bas nazir Adnan Menderes ve Xarici Isler naziri Fatin Rustu Zorlu ile birlikde Imrali adasinda edam edilib HeyatiHesen Polatkan 1946 ci ilde Ibtidai ve orta tehsilini Eskiseherde alan Hesen Polatkan 1936 ci ilde Siyasi Elmler Mektebini bitirib Ele hemin il Ziraat Bankinda mufettis komekcisi kimi ise baslayan Hesen bey 3 ilden sonra mufettis vezifesine teyin olunub O 21 iyul 1946 ci ilde Demokrat Partiyasindan DP Eskiseher millet vekili secilib 14 may 1950 ci ilde kecirilen umumi seckilerde yeniden Eskiseher millet vekili secilen Polatkan mayin 22 de Adnan Menderes terefinden qurulan ilk hokumetde Emek ve Sosial Mudafie naziri vezifesine teyin olundu Dekabrin 14 de Xezine ve Maliyye naziri vezifesine teyin edilen Polatkan sonraki dord Menderes hokumetinde de bu vezifesini davam etdirdi Polatkanin desteyi ile heyata kecirilen fiskal siyasetler yuksek ve davamli inflyasiyaya sebeb oldu Suretli artim hedefi on planda tutuldugu ucun balanslasdirilmis budce goz ardi edilerek investisiyalarin qebulu dayandirilmadi Meqsed ilk novbede artan budce kesirlerinin xarici investisayalarla odenilmesi idi Lakin hadiseler istedikleri sekilde irelilemediyi ucun daxili qaynaqlara muraciet etmeli oldular 1955 ci ilden sonra pul techizati suretle artdi Inflyasiyaya tekan veren bu tetbiqler sabit ve asagi gelirli insanlarin herbi ve mulki burokratlarin sert reaksiyasina sebeb oldu Haqqinda soylenenler Dovrun muxalif yazarlarindan Metin Tokerin redaktoru oldugu Akis jurnalinin 1955 ci il 1 yanvar tarixli nomresinde Hesen Polatkan haqqinda asagidaki fikirler qeyd olunmusdu Hasan Polatkan zehmetkes millet vekilidir Onu seher axsam saat 8 de kabinetinde gormek mumkundur Demokrat Partiyasi hokumetinin budcesini yeniden qurmaq o qeder de asan olmadi Polatkan bu isin ohdesinden layiqince gelen hokumetin en guclu deputatlarindan biridir Edami27 may cevrilisi zamani Adnan Menderesle birlikde Kutahyada hebs edilerek Yassiadaya gonderildi Prezident Celal Bayar Bas nazir Adnan Menderes diger hokumet uzvleri ve Demokrat Partiyasi millet vekilleri ile birge konstitusiya qurulusunu pozmaq ve deyisdirmeye cehd etmek cinayetine gore muhakime olundu Ali Mehkemenin Yassiadada kecirilen mehkeme prosesinin sonunda o olum cezasina mehkum edildi Hokm ertesi gun Imrali adasinda icra edildi 1987 ci ilde mezarinin munasib yere kocurulmesi haqqinda qanun qebul edildi 1990 ci ilde qebul edilen qanunla hesen Polatkanin reputasiyasi butun mehkum edilmis Demokrat Partiyasi uzvleri ile birlikde berpa olundu Polatkan Menderes ve Fatin Rustu Zorlunun cenazeleri dovlet merasimi ile Imrali adasindaki mezarlarindan cixarilaraq 17 sentyabr 1990 ci ilde Istanbulun Topqapi semtinde insa edilen anit mezara neql edildi IstinadlarSaglik Hizmetinde 25 Yil Sosyal Sigortalar Kurumu Istanbul Hastanesi 16 Ocak 1985 TURK PARLAMENTO TARIHI TBMM IX DONEM 1950 1954 VII CILT PDF 21 Temmuz 2022 tarixinde PDF TBMM Albumu 2 Cilt 1950 1980 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 12 Aralik 2017 tarixinde PDF Hasan Polatkan Faceted Application of Subject Terminology Anadolu Havalimani nin ismi Hasan Polatkan Havalimani oldu Eskisehir Kirim Haber Ajansi 9 Temmuz 2015 29 Mayis 2016 tarixinde Istifade tarixi 29 Mayis 2016 Nevin Polat redaktor Demokrat Parti donemi maliye politikasi PDF Yildiz Teknik Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi 3 Haziran 2018 tarixinde PDF Akis dergisinin 1 Ocak 1955 Tarihli Sayisi Metin TOKER