Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gərni nahiyəsi — XIV əsr əsr-XIX əsrlər. İnzibati ərazi. Adı adındandır.
1591-ci ildə Osmanlı dövründə inzibati-ərazi vahidi. İrəvan əyalətinin nahiyəsi İndiki Ermənistanda mövcud olan azərbaycanlıların yaşadığı mahal.. Osmanlı dönəmində Qırxbulaq nahiyəsi davamı olan Qırxbulaq mahalı İrəvan xanlığının tərkibinə daxil olmuşdur. Sonra mahal ərazisinsə İrəvan qəzası təşkil olmuşdur.
1591-ci ilə aid Osmanlı təhrir dəftərində qeydə alınmış Oğuz-Türkmən tayfalarımız: Karni nahiyədə yaşayan Türkmən tayfaları: Başlı, Ağa Çorum, Əyricə, Göynük, Şərur, Girilücə, Eymir Bulacı, Şirvankəndi, Tuluca, Dikmədaş, Alpavud, Samaqar, Muğanlu, Əli Bəglü (Avşar), Əkrək, Uluxanbəg, Anduvan, Ağacəri, Mustafalu, Almalu, Candarlar, Toquz (Varsaq).
1590-cı ilin icmal dəftərinə görə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinə tabe olan Gərni nahiyəsində aşağıdakı kəndlər mövcud idi:
- Yolkəsən kəndi (Qaraqoyunlu (Qəmərli))
1728-ci ilin icmal dəftərinə görə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinə tabe olan Gərni nahiyəsində aşağıdakı kəndlər mövcud idi:
Dağıdılmış kəndlər
1826–1828-ci illər Rusiya-İran və 1828–1829-cu illər Rusiya-Türkiyə müharibələri nəticəsində Gərnibasar mahalında dağıdılmış kəndlərin siyahısı
1. Məsimli, 2. Taytan, 3. Bayraməliqışlağı, 4. , 5. Zöhrablı 6. Kürdkəndi 7. Şəfiabad, 8. , 9. Baş Gərni, 10. , 11. , 12. Burduq, 13. , 14. , 15. Molla Əhməd, 16. , 17. Şəhriyar, 18., 19. , 20. Kərpicli, 21. Abdallar, 22. , 23. Qurbanqala-Sufla, 24. Ərtiz, 25. Yappa, 26. Əlimərdan, 27. , 28. , 29. , 30. , 31. Əzizli, 32. , 33. , 34. Qarahacılı, 35. Xıdırlı 36. , 37. , 38. Əliqızıl, 39. Bulaqbaşı, 40. , 41. , 42. , 43. Tərəkəmələr.
Mövcud olan kəndlər
1828-ci ildə Gərnibasar mahalında mövcud olan kəndlərin siyahısı
1. , 2. , 3. Qaratəpə, 4. Qaradağlı, 5. Xarratlı, 6. , 7. , 8. Qaraqoyunlu, 9. , 10. , 11. Şeyxzadəli, 12. Tamamlı, 13. Qarahəmzəli, 14. Çiydəmli, 15. Başnalı, 16. Uğurbəyli, 17. Çiləxanlı, 18. , 19. , 20. Novruzlu, 21. Qəmərli, 22. Darğalı, 23. 24. Məsimli, 25. , 26. Axund Buzovand, 27. Artaşat, 28. , 29. Təpəbaşı, 30. Dvin, 31. Ayaslı, 32. , 33. Doqquz, 34. Yamancalı, 35. Mehrablı, 36. Ağcaqışlaq, 37. Cənnətli, 38. Ağbaş, 39. İpəkli, 40. , 41. , 42. Qaravəli, 43. Aratan, 44. Emincə, 45. Aralıq, 46. , 47. , 48. Bayburt, 49. Gilanlar, 50. , 51.Göl, 52.
Əhali
Mahalda 52 yaşayış məntəqəsi var idi. Burada 1829-cu ilə kimi 4176 nəfər azərbaycanlı, 145 erməni yaşamışdır. 1829–1830-cu illərdə əraziyə İrandan 5359 erməni köçürülərək azərbaycanlılar yaşayan kəndlərdə yerləşdirilmişdir. Mahalın adı ərazidən axan Gərniçay çayının adından götürülmüşdür. Toponim iki komponentdən ibarətdir. Birinci komponent urartu dilində "qala" mənasında işlənən gərini sözü ilə qıpçaq mənşəli basar etnonimi əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu etnotoponimdir.
Mənbə
- VAQİF ARZUMANLI, NAZİM MUSTAFA, "TARİXİN QARA SƏHİFƏLƏRİ. Deportasiya. Soyqırım. Qaçqınlıq", AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASININ MİLLİ MÜNASİBƏTLƏR İNSTİTUTU, Bakı, "Qartal, 1998 (ELMİ REDAKTOR : professor TEYMUR ƏHMƏDLİ)
Ədəbiyyat
- Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
- PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh.
- Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
- B. Ə. Budaqov, Q. Ə. Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995.
- Azərbaycan Respublikası prezidentinin 18 dekabr 1997-ci il tarixli "1948–1953-cü illərdə azərbaycanlıların Ermənistan SSR ərazisindəki tarixi-etnik torpaqlarından kütləvi deportasiyası haqqında" fərmanı
- Azərbaycan Respublikası prezidentinin 26 mart 1998-ci il tarixli "Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında" fərmanı
- Петрушевский И.П., Очерки по истории феодальных отношений в Азербайджане и Армении в XYI — начале XIX в., Ленинград, 1949
- Байбуртян В.А., Армянская колония Новой Джульфы в XYII веке, Иряван, 1969
- Тер-Мкртчян Л.Х., Армения под властью Надир шаха. Москва, 1963
- Езов Г.А., Сношение Петра Великого с Армянским народом, СПб, 1898
- Мамедов С.А., Азербайджан по источникам XV — первой половины XVIII вв., Бакы, 1993 Шопен И., #Шопен И., Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху его присоединения к Российской империи, СПб 1852
- Azərbaycan tarixi üzrə qaynaqlar, Bakı, 1989
- Enikolopov İ. K., Qriboedov i Vostok, İrəvan 1954
- Qлинка Н.С., Описания переселения армян Aзербайджанских в пределы России, M.1831
- Kemal Beydilli, 1828–1829. Osmanlı — Rus savaşında Doğu Anadoludan Rusiyaya Köçürülen Ermeniler, X T. T. K. konqresinde sunulan tebliğ, Ankara,1986
- Hovannesiyan R., Armenia on the Road to Independence, Los Angeles, 1976
- Обозрение Российских владений за Кавказом в статистическом, этнографическом, топогрфическом и финансовом отношениях, СПб, 1836
- Материалы для изучения экономического быта государственных крестьян Закавказского края, Tiflis, 1885
- Величко В.Л., Кавказ. Русское дело и междуплеменные вопросы, С.Петербург, 1904
- "Армянский геноцид". Миф и реальность. Справочник фактов и документов, Б.1992
- Hüsyin Baykara., Azərbaycan istiqlal mücadiləsi tarixi, Bakı, 1992
- Cahangir Zeynaloğlu, Müxtəsər Azərbaycan tarixi, Bakı, 1992
- Заварян С., Экономические условия Карабаха и голод 1906–1907 г., Перевод с армянского, С.Петербург, 1907
- Готлиб В.В., Тайная дипломатия во время первой мировой войны, М.1960
- Suleyman Kocabas, Tarihte Turk-Rus Mucadelesi, Istanbul, 1989
- Шахдин И., Дашнакцутюн на службе русской белогвардейщины и английского командования на Кавказе, Bakı, 1990
- Cəmil Həsənov. Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində, 1918–1920-ci illər, Bakı, 1993
- Məmməd Sadıq Aran. "Qardaş köməyi" məqaləsi;1951; Bax: "Ədəbiyyət və incəsənət" qəzeti, 2 oktyabr 1990-cı il.
- Azərbaycan Respublikası MDSPİHA, f.276, s.8, iş 463, v.23; Bax: Bəxtiyar Nəcəfov, Лицо врага (История Армянского национализма в Закавказье в конце XIX начале XX в.), Bakı, 1993
- Грибойедов А., Seçilmiş əsərləri, 2-ci cild, Moskva, 1977.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- . 2014-06-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-06.
- [1]
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-02.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-02.
- Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ея присоединения к Российской империи, СПб, Типография императорский Академии Наук, 1852, s.547–557
- Меликишвили Г.А. Урартский язык, М., "Наука", 1964, s.68
- Гейбуллаев Г.А. Топонимия Азербайджана (историкоэтнографическое исследование), Баку, "Элм", 1986, s.61
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gerni nahiyesi XIV esr esr XIX esrler Inzibati erazi Adi adindandir 1591 ci ilde Osmanli dovrunde inzibati erazi vahidi Irevan eyaletinin nahiyesi Indiki Ermenistanda movcud olan azerbaycanlilarin yasadigi mahal Osmanli doneminde Qirxbulaq nahiyesi davami olan Qirxbulaq mahali Irevan xanliginin terkibine daxil olmusdur Sonra mahal erazisinse Irevan qezasi teskil olmusdur Irevan xanliginin mahallari 1591 ci ile aid Osmanli tehrir defterinde qeyde alinmis Oguz Turkmen tayfalarimiz Karni nahiyede yasayan Turkmen tayfalari Basli Aga Corum Eyrice Goynuk Serur Giriluce Eymir Bulaci Sirvankendi Tuluca Dikmedas Alpavud Samaqar Muganlu Eli Beglu Avsar Ekrek Uluxanbeg Anduvan Agaceri Mustafalu Almalu Candarlar Toquz Varsaq 1590 ci ilin icmal defterine gore Osmanli Imperiyasinin Irevan eyaletine tabe olan Gerni nahiyesinde asagidaki kendler movcud idi Yolkesen kendi Qaraqoyunlu Qemerli 1728 ci ilin icmal defterine gore Osmanli Imperiyasinin Irevan eyaletine tabe olan Gerni nahiyesinde asagidaki kendler movcud idi Qaraqoyunlu Qemerli Dagidilmis kendler1826 1828 ci iller Rusiya Iran ve 1828 1829 cu iller Rusiya Turkiye muharibeleri neticesinde Gernibasar mahalinda dagidilmis kendlerin siyahisi 1 Mesimli 2 Taytan 3 Bayrameliqislagi 4 5 Zohrabli 6 Kurdkendi 7 Sefiabad 8 9 Bas Gerni 10 11 12 Burduq 13 14 15 Molla Ehmed 16 17 Sehriyar 18 19 20 Kerpicli 21 Abdallar 22 23 Qurbanqala Sufla 24 Ertiz 25 Yappa 26 Elimerdan 27 28 29 30 31 Ezizli 32 33 34 Qarahacili 35 Xidirli 36 37 38 Eliqizil 39 Bulaqbasi 40 41 42 43 Terekemeler Movcud olan kendler1828 ci ilde Gernibasar mahalinda movcud olan kendlerin siyahisi 1 2 3 Qaratepe 4 Qaradagli 5 Xarratli 6 7 8 Qaraqoyunlu 9 10 11 Seyxzadeli 12 Tamamli 13 Qarahemzeli 14 Ciydemli 15 Basnali 16 Ugurbeyli 17 Cilexanli 18 19 20 Novruzlu 21 Qemerli 22 Dargali 23 24 Mesimli 25 26 Axund Buzovand 27 Artasat 28 29 Tepebasi 30 Dvin 31 Ayasli 32 33 Doqquz 34 Yamancali 35 Mehrabli 36 Agcaqislaq 37 Cennetli 38 Agbas 39 Ipekli 40 41 42 Qaraveli 43 Aratan 44 Emince 45 Araliq 46 47 48 Bayburt 49 Gilanlar 50 51 Gol 52 EhaliMahalda 52 yasayis menteqesi var idi Burada 1829 cu ile kimi 4176 nefer azerbaycanli 145 ermeni yasamisdir 1829 1830 cu illerde eraziye Irandan 5359 ermeni kocurulerek azerbaycanlilar yasayan kendlerde yerlesdirilmisdir Mahalin adi eraziden axan Gernicay cayinin adindan goturulmusdur Toponim iki komponentden ibaretdir Birinci komponent urartu dilinde qala menasinda islenen gerini sozu ile qipcaq menseli basar etnonimi esasinda emele gelmisdir Relyef esasinda yaranan murekkeb quruluslu etnotoponimdir MenbeVAQIF ARZUMANLI NAZIM MUSTAFA TARIXIN QARA SEHIFELERI Deportasiya Soyqirim Qacqinliq AZERBAYCAN MILLI ELMLER AKADEMIYASININ MILLI MUNASIBETLER INSTITUTU Baki Qartal 1998 ELMI REDAKTOR professor TEYMUR EHMEDLI EdebiyyatEziz Elekberli Qedim turk oguz yurdu Ermenistan Baki Sabah 1994 PDF versiyasi Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 2002 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 Hebib Rehimoglu Silinmez adlar sagalmaz yaralar Baki Azernesr 1997 B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki Oguz eli 1998 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 Azerbaycan Respublikasi prezidentinin 18 dekabr 1997 ci il tarixli 1948 1953 cu illerde azerbaycanlilarin Ermenistan SSR erazisindeki tarixi etnik torpaqlarindan kutlevi deportasiyasi haqqinda fermani Azerbaycan Respublikasi prezidentinin 26 mart 1998 ci il tarixli Azerbaycanlilarin soyqirimi haqqinda fermani Petrushevskij I P Ocherki po istorii feodalnyh otnoshenij v Azerbajdzhane i Armenii v XYI nachale XIX v Leningrad 1949 Bajburtyan V A Armyanskaya koloniya Novoj Dzhulfy v XYII veke Iryavan 1969 Ter Mkrtchyan L H Armeniya pod vlastyu Nadir shaha Moskva 1963 Ezov G A Snoshenie Petra Velikogo s Armyanskim narodom SPb 1898 Mamedov S A Azerbajdzhan po istochnikam XV pervoj poloviny XVIII vv Baky 1993 Shopen I Shopen I Istoricheskij pamyatnik sostoyaniya Armyanskoj oblasti v epohu ego prisoedineniya k Rossijskoj imperii SPb 1852 Azerbaycan tarixi uzre qaynaqlar Baki 1989 Enikolopov I K Qriboedov i Vostok Irevan 1954 Qlinka N S Opisaniya pereseleniya armyan Azerbajdzhanskih v predely Rossii M 1831 Kemal Beydilli 1828 1829 Osmanli Rus savasinda Dogu Anadoludan Rusiyaya Kocurulen Ermeniler X T T K konqresinde sunulan teblig Ankara 1986 Hovannesiyan R Armenia on the Road to Independence Los Angeles 1976 Obozrenie Rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnograficheskom topogrficheskom i finansovom otnosheniyah SPb 1836 Materialy dlya izucheniya ekonomicheskogo byta gosudarstvennyh krestyan Zakavkazskogo kraya Tiflis 1885 Velichko V L Kavkaz Russkoe delo i mezhduplemennye voprosy S Peterburg 1904 Armyanskij genocid Mif i realnost Spravochnik faktov i dokumentov B 1992 Husyin Baykara Azerbaycan istiqlal mucadilesi tarixi Baki 1992 Cahangir Zeynaloglu Muxteser Azerbaycan tarixi Baki 1992 Zavaryan S Ekonomicheskie usloviya Karabaha i golod 1906 1907 g Perevod s armyanskogo S Peterburg 1907 Gotlib V V Tajnaya diplomatiya vo vremya pervoj mirovoj vojny M 1960 Suleyman Kocabas Tarihte Turk Rus Mucadelesi Istanbul 1989 Shahdin I Dashnakcutyun na sluzhbe russkoj belogvardejshiny i anglijskogo komandovaniya na Kavkaze Baki 1990 Cemil Hesenov Azerbaycan beynelxalq munasibetler sisteminde 1918 1920 ci iller Baki 1993 Memmed Sadiq Aran Qardas komeyi meqalesi 1951 Bax Edebiyyet ve incesenet qezeti 2 oktyabr 1990 ci il Azerbaycan Respublikasi MDSPIHA f 276 s 8 is 463 v 23 Bax Bextiyar Necefov Lico vraga Istoriya Armyanskogo nacionalizma v Zakavkaze v konce XIX nachale XX v Baki 1993 Gribojedov A Secilmis eserleri 2 ci cild Moskva 1977 Hemcinin baxXarici kecidler 2014 06 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 10 06 1 Arxivlenmis suret 2022 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 02 Arxivlenmis suret 2022 03 31 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 02 Shopen I Istoricheskij pamyatnik sostoyaniya Armyanskoj oblasti v epohu eya prisoedineniya k Rossijskoj imperii SPb Tipografiya imperatorskij Akademii Nauk 1852 s 547 557 Melikishvili G A Urartskij yazyk M Nauka 1964 s 68 Gejbullaev G A Toponimiya Azerbajdzhana istorikoetnograficheskoe issledovanie Baku Elm 1986 s 61 2