Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çiləxanlı — Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Qəmərli (Artaşat) rayonu ərazisində kənd.
| Tarixi Azərbaycan əraziləri | |
| Qəmərli | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | Qərbi Azərbaycan |
| Bölgə | Gərnibasar mahalı |
Tarixi
İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd. Kəndin adı erməni mənbələrində Çilixanlı, Çinaxanlı, "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə Çinəxan formasında qeyd edilmişdir.
Toponimi
Toponim muğanlı türk tayfasından ölan çilovxanlı ("çilovxanlı" nəsil adı danışıq dilinin qanunlarına uyğunlaşdınlaraq çiləxanlı formasına düşmüşdür) nəsil adı əsasında əmələ gəlmişdir. Patronim toponimdir. Quruluşca sadə toponimdirБудагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Чиләханлы // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с. XX əsrin əvvəllərinə aid mənbədə İrəvan qəzasında Çinəxanlu kimidir
Coğrafiyası və iqlimi
Ermənistan SSR Artaşat(Qəmərli) rayonunda Gərniçayın Araz çayına qovuşan yerində, yerləşmiş kənd.
Əhalisi
Kənddə qazaxlar türk tayfasından olan qafarlı tayfası yaşamışdır Kənddə 1831-ci ildə 237 nəfər, 1873-cü ildə 535 nəfər, 1886-cı ildə 569 nəfər, 1897-ci ildə 698 nəfər, 1904-cü ildə 752 nəfər, 1914-cü ildə 827 nəfər, 1916-cı ildə 866 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuşdur. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar öz doğma kəndlərinə dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 131 nəfər, 1926-cı ildə 220 nəfər, 1931-ci ildə 246 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. SSRİ hökumətinin xüsusi qərarı ilə 1948–1953-cü illərdə azərbaycanlılar zorla Azərbaycana köçürülərək kənd ləğv edilmişdir. 1918-ci ildə kəndin əhalisi qovulmuşdur 1921-ci ildən sonra bir hissəsi geri qayıtmışdır. İndi xaraba kənddir.
Əhali qırğınları
- Çiləxanlı – 1918-ci il. 900 nəfər yaşamışdır. Daşnak hökumətinin soyqırım siyasəti bu kənddə də qanlı sonluqla başa çatmışdır. Kənd Yandırılmış, uşaq, qadın, qoca namərdcəsinə oda atılmlş, Kişilər qılıncdan keçirilmişdir. Sag qalan əhali haqqında məlumat yoxdur. Ölü kənddir.
Ədəbiyyat
- Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
- PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh.
- Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
- B. Ə. Budaqov, Q. Ə. Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995.
İstinadlar
- Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.50
- İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z. Bünyatov və H. Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996, s.99
- Гейбуллаев Г.А. Топонимия Азербайджана (историкоэтнографическое исследование), Баку, "Элм", 1986, s.72
- . 2011-05-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-22.
- Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. 1913. Тифлис.
- http://www.west-land.az/index.php?mod=static&page=kendch&lang=az[ölü keçid]
- Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ея присоединения к Российской империи, СПб, Типография императорский Академии Наук, 1852, s.535
- Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.50–51, 130–131
- Budaqov B.Ə. Türk uluslarının yеr yaddaşı. Bakı: “Еlm”. 1994.
- Hubschmann H. . Die Altarmenische grammatik, I. Jaepzig. 1985.
- Eldar İsmayıl, "Zavallı ermənilər, yoxsa zalım ermənilər…", Bakı, 2014.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cilexanli Qerbi Azerbaycanin indiki Ermenistan Respublikasi Qemerli Artasat rayonu erazisinde kend Tarixi Azerbaycan erazileriQemerliUmumi melumatlarOlke Qerbi AzerbaycanBolge Gernibasar mahaliTarixiIrevan quberniyasinin Irevan qezasinda indi Qemerli Artasat rayonunda kend Kendin adi ermeni menbelerinde Cilixanli Cinaxanli Irevan eyaletinin icmal defteri nde Cinexan formasinda qeyd edilmisdir ToponimiToponim muganli turk tayfasindan olan cilovxanli cilovxanli nesil adi danisiq dilinin qanunlarina uygunlasdinlaraq cilexanli formasina dusmusdur nesil adi esasinda emele gelmisdir Patronim toponimdir Qurulusca sade toponimdirBudagov B Ә Geјbullaјev G Ә Chilәhanly Ermәnistanda Azәrbaјҹan mәnshәli toponimlәrin izaһly lүgәti Baky Oguz eli 1998 452 s XX esrin evvellerine aid menbede Irevan qezasinda Cinexanlu kimidirCografiyasi ve iqlimiErmenistan SSR Artasat Qemerli rayonunda Gernicayin Araz cayina qovusan yerinde yerlesmis kend EhalisiKendde qazaxlar turk tayfasindan olan qafarli tayfasi yasamisdir Kendde 1831 ci ilde 237 nefer 1873 cu ilde 535 nefer 1886 ci ilde 569 nefer 1897 ci ilde 698 nefer 1904 cu ilde 752 nefer 1914 cu ilde 827 nefer 1916 ci ilde 866 nefer azerbaycanli yasamisdir 1918 ci ilde azerbaycanlilar soyqirimina meruz qalaraq deportasiya olunmusdur Indiki Ermenistanda sovet hokumeti qurulandan sonra sag qalan azerbaycanlilar oz dogma kendlerine done bilmisdir Burada 1922 ci ilde 131 nefer 1926 ci ilde 220 nefer 1931 ci ilde 246 nefer azerbaycanli yasamisdir SSRI hokumetinin xususi qerari ile 1948 1953 cu illerde azerbaycanlilar zorla Azerbaycana kocurulerek kend legv edilmisdir 1918 ci ilde kendin ehalisi qovulmusdur 1921 ci ilden sonra bir hissesi geri qayitmisdir Indi xaraba kenddir Ehali qirginlari Cilexanli 1918 ci il 900 nefer yasamisdir Dasnak hokumetinin soyqirim siyaseti bu kendde de qanli sonluqla basa catmisdir Kend Yandirilmis usaq qadin qoca namerdcesine oda atilmls Kisiler qilincdan kecirilmisdir Sag qalan ehali haqqinda melumat yoxdur Olu kenddir EdebiyyatEziz Elekberli Qedim turk oguz yurdu Ermenistan Baki Sabah 1994 PDF versiyasi Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 Hebib Rehimoglu Silinmez adlar sagalmaz yaralar Baki Azernesr 1997 B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki Oguz eli 1998 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 IstinadlarQorqodyan Z 1831 1931 ci illerde Sovet Ermenistaninin ehalisi Irevan Melkonyan fond 1932 s 50 Irevan eyaletinin icmal defteri arasdirma tercume qeyd ve elavelerin muellifleri Z Bunyatov ve H Memmedov Qaramanli Baki Elm 1996 s 99 Gejbullaev G A Toponimiya Azerbajdzhana istorikoetnograficheskoe issledovanie Baku Elm 1986 s 72 2011 05 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 06 22 Pagirev D D Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj karte Kavkaza 1913 Tiflis http www west land az index php mod static amp page kendch amp lang az olu kecid Shopen I Istoricheskij pamyatnik sostoyaniya Armyanskoj oblasti v epohu eya prisoedineniya k Rossijskoj imperii SPb Tipografiya imperatorskij Akademii Nauk 1852 s 535 Qorqodyan Z 1831 1931 ci illerde Sovet Ermenistaninin ehalisi Irevan Melkonyan fond 1932 s 50 51 130 131 Budaqov B E Turk uluslarinin yer yaddasi Baki Elm 1994 Hubschmann H Die Altarmenische grammatik I Jaepzig 1985 Eldar Ismayil Zavalli ermeniler yoxsa zalim ermeniler Baki 2014