Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti

Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti — 1904–1919-cu illərdə fəaliyyət göstərmiş qeyri-hökumət humanitar qurumu.

Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti
Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin İdarə Heyəti
Növü	Qeyri-hökumət təşkilatı
Yaranma tarixi	1904
Sədr	Məşədi Əli Rəfizadə

Haqqında

Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti Ələkbər bəy Rəfibəylinin təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Nizamnaməsi 1906-cı il iyunun 30-da Gəncə qubernatoru tərəfindən təsdiq edilmişdi.

İdarəetmə

Cəmiyyət İdarə Heyəti və ümumi iclas tərəfindən idarə olunurdu. Nizamnaməyə görə, idarə heyəti sədr, onun müavini, xəzinədar, katib və cəmiyyət üzvləri sırasından ümumi iclasda bir il müddətinə seçilən 3 üzvdən ibarət idi. Cəmiyyətin 4 nəfər ömürlük-fəxri üzvü vardı.

1914-cü ildən 1919-cu ilə kimi Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin İdarə Heyətinin tərkibi aşağıdakı şəxslərdən ibarət idi:

• Sədr: Məşədi Əli Rəfizadə
• Sədr müavini: Hacı Ələkbər Hacızadə
• Katib: Mirzə Məhəmməd Axundzadə
• Xəzinədar: Hidayət Niyazov
• Üzv: Kərbəlayi Həmzə
• Üzv: Hacı Hilal İbrahimov
• Üzv: Ağa Tağıyev
• Namizəd: İsmayıl Tağıyev
• Namizəd: Məşədi Rza Tağıyev
• Namizəd: Məmməd Mirabov

Nəzarət-Təftiş Komissiyası:

• Ələsgər bəy Xasməmmədov
• Abuzər bəy Rzayev
• Məmmədbağır Şeyxzamanlı

Cəmiyyətin fəxri üzvləri (ömürlük üzvlər ayda 200 manat, digər üzvlər 20 manat üzvlük haqqı ödəyirdilər):

1. Hacı Məhəmmədhüseyn Rəfizadə (ömürlük)
2. Hacı Əli Hüseynzadə (ömürlük)
3. Hacı Ələkbər Hacızadə (ömürlük)
4. Hacı İmamqulu Ağazadə (ömürlük)
5. Hacı Usub Rzayev
6. Məşədi Əli Abbasəliyev
7. Hacı Əli Kərbəlayi Qasım oğlu
8. Hacı Hilal İbrahimov
9. Mirzə bəy Qazıyev
10. Kərbəlayi Həmzə Hacı Hüseyn oğlu
11. Hidayət Niyazov
12. Məşədi Əli Rəfiyev
13. Ağa Tağıyev
14. İsfəndiyar bəy (Şəmkirli)
15. (Bala) Məşədi Kərbəlayi Qasım oğlu

Sadəcə üzvlər (ayda 5 manat üzvlük haqqı ödəyirdilər):

1. Müseyib bəy Hacı Zeynal oğlu
2. Məşədi Səməd Kərbəlayi Məhəmmədhəsən oğlu
3. Məhəmmədəli Pişnamazzadə
4. Mirzə Abbas Abbaszadə
5. Abbasqulu Ağahüseynzadə
6. Həsən bəy Ağayev
7. Həsən bəy Adıgözəlov
8. Məmməd ağa Əliyev
9. Cahangir bəy Əliyev
10. Mirzə Cəfər Əsgərzadə
11. Mirzə Məhəmməd Axundzadə
12. Cavad bəy Cavanşirski
13. İsaq Muxtar oğlu Hüseynov
14. Müseyib Zazalıyev
15. Həmzə bəy Zeynalov
16. Məmmədəli Zeynalov
17. Adil xan Ziyadxanov
18. İsmayıl xan Ziyadxanov
19. Adil bəy Zülqədərov
20. Abuzər bəy Rzayev
21. Axund Molla Musa İsmayılzadə
22. Muxtar bəy Qazıyev
23. Kərbəlayi Dəmir Kərbəlayi Məhəmməd oğlu
24. Əbdülhəlim Kərimov
25. Mehdi Qurbanov
26. Məşədi Məmməd Məsimov
27. Əliş bəy Məmmədov
28. Məşədi Musa Kərbəlayi Allahyar oğlu
29. Miryusif Mirzəcəfərov
30. İlyas Mollazadə
31. Mehrəli Muradov
32. Yəhya Nəbiyev (F.Əhmədovun ana babası)
33. Məşədi Süleyman Nağıyev
34. Axund Hüseyn Pişnamazzadə
35. Mirzə Yusif Rəhimzadə
36. Ələkbər bəy Rəfibəyli
37. Bağır bəy Rəfibəyli
38. Məşədi Əsgər Rəfibəyli
39. Xudadat bəy Rəfibəyli
40. Abbas Rəfizadə
41. Mürsəl Rüstəmov
42. Ağalar bəy Səfikürdski
43. Aslan bəy Səfikürdski
44. Məşədi Abdulla bəy Sultanov
45. Sultan bəy Sultanov
46. Məşədi İsmayıl Tağıyev
47. İsmayıl Umudov
48. Abbas bəy Usubbəyov
49. Ələkbər bəy Xasməmmədov
50. Ələsgər bəy Xasməmmədov
51. Həmid bəy Xasməmmədov
52. Xəlil bəy Xasməmmədov
53. Hüseynqulu xan Xoyski
54. Mürsəl bəy Şahmalıyev
55. Məmmədbağır Şeyxzamanlı
56. Məşədi İsmayıl Rza oğlu

Faəliyyət

Nizamnamədə cəmiyyətin kasıb müsəlman uşaqlarının Rusiya və onun hüdudları xaricindəki orta və ali təhsil müəssisələrinə daxil olub oxumalarına, habelə xəstəxana və başqa səhiyyə ocaqlarında müalicə olunanlara yardım etmək məqsədilə yaradıldığı göstərilirdi.

Cəmiyyətin vəsaiti üzvlük haqlarından, habelə şəhər sakinlərinin köçürdüyü ianələrdən, cəmiyyətin təşəbbüsü və iştirakı ilə keçirilən tamaşalardan, konsert və rəqs gecələrindən və s.-dən əldə edilən gəlirlərdən ibarət idi. Xeyriyyə məqsədilə keçirilən hər bir konsert və ya digər tədbir üçün əvvəlcədən Gəncə qubernatorundan icazə alınmalı idi.

Cəmiyyət şəhərdəki ikisinifli müsəlman məktəbinin şagirdlərinə, Qarabağ və Zəngəzurda erməni-daşnaklar tərəfindən soyqırıma məruz qalmış türk-müsəlman əhaliyə yardım məqsədilə tamaşalar və konsertlər təşkil edirdi.

Cəmiyyət Novruz bayramında Gəncənin 18 məhəlləsində ehtiyacı olan 2163 nəfərə 5292 manatlıq, Mövlud bayramında isə 2748 nəfərə 5496 manatlıq miqdarında yardım göstərmişdi. Cəmiyyət Gəncədə əhalinin kasıb təbəqələri üçün xüsusi ərzaq mağazası açmışdı.

Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti əsasən, 1918-ci ildə Qərbi Azərbaycandan olan on minlərlə qaçqına yardım göstərmiş, onlara yurd yerləri ilə təmin etmişdir.

Əlaqələr

Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti Bakının, Tiflisin, Şuşanın və İrəvanın Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətləri ilə sıx əlaqə saxlayırdı.

Mənbə

• [1]

İstinadlar

Həmçinin bax