Hambuziya (lat. Gambusia) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkidişkimilər dəstəsinin poeciliidae fəsiləsinə aid heyvan cinsi. Kiçik ölçülərə malik olan Şimali, Mərkəzi və Cənubi Amerika ərazilırinddə təbii şəkildə yayılmışdır. Növlərinin böyük qismi şirin sularda yaşayır. Bəziləri isə azduzlu və ya şor sularda yayılmışdır.
Hambuziya | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Klad: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Hambuziya | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Bu balıqlar Malyariya ağcaqanadının və digər infeksion xəstəliklərin sürfə və puplarını məhv etdiyindən bir sıra regionlarda (Avropa, Avstraliya, Çin, Yaponiya, Havay adaları və Filippin adaları, Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz) iqlimləşdirilmişdir.
Cinsə daxil olan bəzi növlər akvarium çəraitində belə saxlanıla bilir. İstisevər balıqlar olsalarda temperaturun 5 °C qədər enən ərazilərində belə yaşaya bilirlər. Onların hətta 0 °C temperaturu olan sularda yaşaması belə qeydə alınmışdır.
Akvarium çəraitində digər balıqlarla birgə saxlanılması məsləhət görülmür. Çünki, digər balıqların kürü və balalarını yeyirlər. Hətta öz növlərrinə aid cavan balıqları belə yemələri müşahidə edilir.
Əsas düşmənləri:ördəklər və digər yırtıcı quşlar, Su tısbağaları, yırtıcı balıqlar.
Növləri
Cinsə ümumilikdə 45 növ daxildir:
- Gambusia affinis (Baird & Girard, 1853) — Adi hambuziya
- Gambusia alvarezi Hubbs & Springer, 1957
- Gambusia amistadensis Peden, 1973
- Gambusia atrora Rosen & Bailey, 1963
- Gambusia aurata Miller & Minckley, 1970
- Gambusia beebei Myers, 1935
- Gambusia bucheri Rivas, 1944
- Gambusia caymanensis Regan, 1913
- Gambusia clarkhubbsi Garrett & Edwards, 2003
- Gambusia dominicensis Regan, 1913
- Gambusia echeagarayi (Alvarez, 1952)
- Gambusia eurystoma Miller, 1975
- Gambusia gaigei Hubbs, 1929
- Gambusia geiseri Hubbs & Hubbs in Hubbs & Springer, 1957
- Gambusia georgei Hubbs & Peden, 1969
- Gambusia heterochir Hubbs, 1957
- Gambusia hispaniolae Fink, 1971
- Gambusia holbrooki (Girard, 1859)
- Gambusia hurtadoi Hubbs & Springer, 1957
- Gambusia krumholzi Minckley, 1963
- Gambusia lemaitrei Fowler, 1950
- Gambusia longispinis Minckley, 1962
- Gambusia luma Rosen & Bailey, 1963
- Gambusia manni Hubbs, 1927
- Gambusia marshi Minckley & Craddock in Minckley, 1962
- Gambusia melapleura (Gosse, 1851)
- Gambusia monticola Rivas, 1971
- Gambusia myersi Ahl, 1925
- Gambusia nicaraguensis Günther, 1866
- Gambusia nobilis (Baird & Girard, 1853)
- Gambusia panuco Hubbs, 1926
- Gambusia pseudopunctata Rivas, 1969
- Gambusia punctata Poey, 1854 —
- Gambusia puncticulata Poey, 1854
- Gambusia rachowi (Regan, 1914)
- Gambusia regani Hubbs, 1926
- Gambusia rhizophorae Rivas, 1969
- Gambusia senilis Girard, 1859
- Gambusia sexradiata Hubbs, 1936
- Gambusia speciosa Girard, 1859
- Gambusia vittata Hubbs, 1926
- Gambusia wrayi Regan, 1913
- Gambusia xanthosoma Greenfield, 1983
- Gambusia yucatana Regan, 1914
Əhəmiyyəti
Malyariya ağcaqanadının sürfə və puplarını məhv etdiyindən Soçi şəhərinin Adler rayonunda, Korsika və İsraildə hambuziya balığıına abidə qoyulmuşdur
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- Froese, Rainer, Daniel Pauly, eds. (2012). Gambusia cinsinə aid növ FishBase saytında. August 2012 version.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hambuziya lat Gambusia heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin cekidiskimiler destesinin poeciliidae fesilesine aid heyvan cinsi Kicik olculere malik olan Simali Merkezi ve Cenubi Amerika erazilirindde tebii sekilde yayilmisdir Novlerinin boyuk qismi sirin sularda yasayir Bezileri ise azduzlu ve ya sor sularda yayilmisdir HambuziyaElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarRanqsiz Desteustu Klad Ranqsiz Deste CekidiskimilerYarimdeste Fesileustu Fesile PoeciliidaeYarimfesile Triba Cins HambuziyaBeynelxalq elmi adiGambusia Felipe Poey 1854Sekil axtarisiITIS 165877NCBI 33527 Bu baliqlar Malyariya agcaqanadinin ve diger infeksion xesteliklerin surfe ve puplarini mehv etdiyinden bir sira regionlarda Avropa Avstraliya Cin Yaponiya Havay adalari ve Filippin adalari Merkezi Asiya Cenubi Qafqaz iqlimlesdirilmisdir Cinse daxil olan bezi novler akvarium ceraitinde bele saxlanila bilir Istisever baliqlar olsalarda temperaturun 5 C qeder enen erazilerinde bele yasaya bilirler Onlarin hetta 0 C temperaturu olan sularda yasamasi bele qeyde alinmisdir Akvarium ceraitinde diger baliqlarla birge saxlanilmasi meslehet gorulmur Cunki diger baliqlarin kuru ve balalarini yeyirler Hetta oz novlerrine aid cavan baliqlari bele yemeleri musahide edilir Esas dusmenleri ordekler ve diger yirtici quslar Su tisbagalari yirtici baliqlar Alderede Hambuziya baligina qoyulmus abideNovleriCinse umumilikde 45 nov daxildir Gambusia affinis Baird amp Girard 1853 Adi hambuziya Gambusia alvarezi Hubbs amp Springer 1957 Gambusia amistadensis Peden 1973 Gambusia atrora Rosen amp Bailey 1963 Gambusia aurata Miller amp Minckley 1970 Gambusia beebei Myers 1935 Gambusia bucheri Rivas 1944 Gambusia caymanensis Regan 1913 Gambusia clarkhubbsi Garrett amp Edwards 2003 Gambusia dominicensis Regan 1913 Gambusia echeagarayi Alvarez 1952 Gambusia eurystoma Miller 1975 Gambusia gaigei Hubbs 1929 Gambusia geiseri Hubbs amp Hubbs in Hubbs amp Springer 1957 Gambusia georgei Hubbs amp Peden 1969 Gambusia heterochir Hubbs 1957 Gambusia hispaniolae Fink 1971 Gambusia holbrooki Girard 1859 Gambusia hurtadoi Hubbs amp Springer 1957 Gambusia krumholzi Minckley 1963 Gambusia lemaitrei Fowler 1950 Gambusia longispinis Minckley 1962 Gambusia luma Rosen amp Bailey 1963 Gambusia manni Hubbs 1927 Gambusia marshi Minckley amp Craddock in Minckley 1962 Gambusia melapleura Gosse 1851 Gambusia monticola Rivas 1971 Gambusia myersi Ahl 1925 Gambusia nicaraguensis Gunther 1866 Gambusia nobilis Baird amp Girard 1853 Gambusia panuco Hubbs 1926 Gambusia pseudopunctata Rivas 1969 Gambusia punctata Poey 1854 Gambusia puncticulata Poey 1854 Gambusia rachowi Regan 1914 Gambusia regani Hubbs 1926 Gambusia rhizophorae Rivas 1969 Gambusia senilis Girard 1859 Gambusia sexradiata Hubbs 1936 Gambusia speciosa Girard 1859 Gambusia vittata Hubbs 1926 Gambusia wrayi Regan 1913 Gambusia xanthosoma Greenfield 1983 Gambusia yucatana Regan 1914EhemiyyetiMalyariya agcaqanadinin surfe ve puplarini mehv etdiyinden Soci seherinin Adler rayonunda Korsika ve Israilde hambuziya baligiina abide qoyulmusdurIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2004 Froese Rainer Daniel Pauly eds 2012 Gambusia cinsine aid nov FishBase saytinda August 2012 version Hemcinin bax