Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fuad-Xan Talışinski Məmmədhəsən oğlu (1 yanvar 1896, Tiflis – 1943) — hərbi xadim, polkovnik, Azərbaycan Demokratik Respublikasında və Qırmızı Orduda müxtəlif hərbi vəzifələrdə çalışmış, repressiya qurbanı olmuşdur. Talışxanovlar nəslinin nümayəndəsi.
| Fuad-Xan Talışinski | |
|---|---|
| Fuad-Xan Talışinski Məmmədhəsən oğlu | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Tiflis, Tiflis qəzası, Tbilisi quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | təqribən 1943-cü ildə |
| Vəfat yeri | Novokuybışevsk |
| Vətəndaşlığı |  Rusiya imperiyası AXC SSRİ |
| Atası | Məmmədhəsən bəy Talışxanov |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Qoşun növü | quru qoşunları |
| Rütbəsi |  polkovnik |
| Vəzifəsi | Gəncə şəhəri hərbi müfəttişliyinin hərbi təlim müəllimi |
| Təltifləri |  "Qırmızı Bayraq" ordeni "İnqilabın Müdafiəçisi" medalı Buxara SSR İkinci dərəcəli "Qırmizi ulduz ordeni" Buxara SSR |
Həyatı
Fuad-Xan Talışinski 1896-cı il yanvar ayının 1-də Tiflis şəhərində Talış xanları nəslindən olan polkovnik Məmmədhəsən bəy Talışxanovun ailəsində anadan olmuşdur. Talış xanı Mir Mustafa xanın nəticəsidir. Atası Məmmədhəsən bəy Talışxanov cəbhədə həlak olduqdan sonra əmisi Mirkazım bəy Talışxanovun qəyyumluğuna keçmişdir.
Tiflis Kadet Korpusunu fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Çar Rusiyası ordusunda rotministr rütbəsinə qədər yüksəlmişdir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ordusunda (1918-1919) əvvəlcə 1-ci piyada Cavanşir alayının batalyon komandiri olmuşdur. Sonra isə 1-ci piyada diviziyasının komandanı general-mayor Cavad bəy Şıxlinskinin adyutantı kimi xidmət etmişdir.
Sovet dövründə (1920-1930) Qızıl Orduda müxtəlif hərbi vəzifələrində çalışmışdır:
- 01 iyun 1920 - Birinci Azərbaycan Fəhlə və Kəndli Atıcı alayının əks-kəşfiyyat qrupunun rəhbəri.
- 01 iyul 1920 - Birinci Azərbaycan Fəhlə və Kəndli Atıcı alayının kəşfiyyat rəhbəri.
- 06 dekabr 1920-ci il - Gəncə rayon hərbi qeydiyyatı və qəbul idarəsinin hərbi rəisinin köməkçisi.
- 14 aprel 1921 - müvəqqəti divizion komandiri.
- 17 sentyabr 1921 - ASSR xüsusi donanma məktəbi rəisinin köməkçisi.
- 18 dekabr 1921 - birləşmiş hərbi komandanlıq məktəbinin rəhbəri və Buxara Sovet Sosialist Respublikası təlim briqadasının komissarı.
- 05 fevral 1922 - Buxara Sovet Sosialist Respublikası Qırmızı Ordusunun birləşdirilmiş hərbi komandanlıq kurslarının rəhbəri.
- 4 mart 1924 - Qafqaz Qırmızı Bayraq Ordusunun Azərbaycan Atıcı Diviziyasının 2-ci alayının qərargah rəisi.
- 1930 - Gəncə şəhərinin hərbi müfəttişliyində hərbi təlim müəllimi.
1920-ci illərdə Mərkəzi Asiyada xidmət etmiş, basmaçı hərəkatına qarşı mübarizədə fərqlənmişdir. Buxara Sovet Sosialist Respublikası tərəfindən müxtəlif orden və medallarla mükafatlandırılmışdır. Qızıl Orduda polkovnik rütbəsinə qədər yüksəlmişdir. Sonuncu vəzifəsi 1930-cu ildə Gəncə şəhərinin hərbi müfəttişliyində hərbi təlim instrukturu olmuşdur.
Həbs olunması
1930-cu ildə Gəncə şəhərinin hərbi müfəttişliyində hərbi təlim instrukturu vəzifəsində çalışarkən həbs edilmişdir. Fuad-Xan Talışinski bir neçə maddə ilə ittiham edilmişdir. İrəli sürülən ittihamlardan heç birində özünü təqsirkar bilməmişdir. Talışinski "Azərbaycan Milli Mərkəzinin" üzvü olmaqda günahlandırılmışdır. Azərbaycan Baş Siyasi İdarəsinin kollegiyası tərəfindən 1931-ci il sentyabrın 1-də çıxardığı qərar ilə güllələnməyə məhkum edilmişdir. Lakin 1932-ci il fevralın 8-də Zaqafqaziya Baş Siyasi İdarəsinin qərarı ilə cəzası yüngülləşdirilmiş və 5 il konsentrasiya düşərgəsində keçirməklə əvəz edilmişdir.
Caza müddəti bitdikdən sonra Gəncəyə qayıtmış, mühasibat uçotunu müstəqil şəkildə öyrənmiş və üç il Kirovabad (indiki Gəncə) meyvə-tərəvəz trestində baş mühasib vəzifəsində çalışmışdır. 1941-ci ildə Sovet rejiminin əleyhdarları ilə əlaqədə olmaq ittihamı ilə yenidən həbs edilmişdir. Məhkəmənin hökmündən sonra cəzasını Novokuybışevskdə (1941-ci ildən) çəkmişdir. Təxminən 1943-cü ildə həbsxanada vəfat etmişdir.
Ailəsi
- Həyat yoldaşı - Lyudmila Vasiliyevna Nikolskaya, Gəncədə tanınmış həkimin qızı, Rus-yapon müharibəsinin iştirakçısı (06.06-08.06.1904 - Çıançjhaitsi kəndi yaxınlığında), tibb elmləri doktoru Vasili Matveyevich Nikolsky (1872-1914), Yelizavetpol hərbi xəstəxanasının baş həkimi.
- Oğlu - Talışinski Həsən Fuad oglu (14 iyun 1920, Gəncə - 6 may 2020, Bakı), Böyük Vətən Müharibəsinin iştirakçısı, süvari dəstəsində xidmət etmiş, bir müddət Marşal Budyonnının cangüdəni olmuşdur. Stalinqrad və Kursk qövsü döyüşlərinin iştirakçısı olmuşdur. İki dəfə ağır yaralanmış və iki dəfə kontuziya almışdır. Müharibədən ikinci dərəcəli əlilliklə geri qayıtmışdır.
Rütbələri
- Rotmistr
- Podpolkovnik
- Polkovnik
Mükafatları
- Azərbaycan SSR-nin fəxri proletar nişanı (Azərbaycan İnqilab Komitəsinin 24 avqust 1920-ci il tarixli qərarı ilə)
- Azərbaycan SSR Qırmızı Bayraq ordeni (AzRevkomun 4 noyabr 1921-ci il tarixli əmri ilə)
- Buxara SSR-ın "Basmaçlara qarşı mübarizəyə görə" nişanı
- "Basmaçlara qarşı amansız mübarizəyə görə" Mükafat qılıncı
- "İnqilabın Müdafiəçisi" medalı Buxara SSR
- Buxara SSR-ın ikinci dərəcəli Qırmızı Ulduz ordeni (24 sentyabr 1923-cü il tarixli Buxara MİK-nin 110 nömrəli qərarı ilə)
İstinadlar
- Исмаилов Э.Э. [(https://www.academia.edu/attachments/51659974/download_file?st=MTU5MzI2OTE1Nyw5Mi40Mi45LjM3&s=swp-splash-paper-cover) (https://www.academia.edu/attachments/51659974/download_file?st=MTU5MzI2OTE1Nyw5Mi40Mi45LjM3&s=swp-splash-paper-cover)] (#bad_url) (#bare_url_missing_title) // Генеалогия Талышинских-Талышхановых. Bakı. 2001. ISBN .
- Адрес-календарь Азербайджанской Республики на 1920-й год. Баку, 1920
- "Талышинский Мир-Фуад-Хан". 2020-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-01.
- Статья И. Умудлу "Азербайджанский национальный центр", напечатанная в газете "Зеркало" (Баку) №42 от 25 октября 1997.
- Статья Мелека Велизаде "Без права переписки…", опубликованная 26 сентября 2011 года на сайте InfoAz.EU
- "Талышинский Мир-Фуад-Хан". 2021-09-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-02.
Xarici keçidlər
- Поиск ФИО по «Картотеке Бюро по учету потерь на фронтах Первой мировой войны 1914–1918 гг.» в РГВИА
- -Ссылки на данную персону с других страниц сайта "Офицеры РИА"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fuad Xan Talisinski Memmedhesen oglu 1 yanvar 1896 Tiflis 1943 herbi xadim polkovnik Azerbaycan Demokratik Respublikasinda ve Qirmizi Orduda muxtelif herbi vezifelerde calismis repressiya qurbani olmusdur Talisxanovlar neslinin numayendesi Fuad Xan TalisinskiFuad Xan Talisinski Memmedhesen ogluSexsi melumatlarDogum tarixi 1 yanvar 1896Dogum yeri Tiflis Tiflis qezasi Tbilisi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi teqriben 1943 cu ildeVefat yeri NovokuybisevskVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIAtasi Memmedhesen bey TalisxanovHerbi fealiyyetiQosun novu quru qosunlariRutbesi polkovnikVezifesi Gence seheri herbi mufettisliyinin herbi telim muellimiTeltifleri Qirmizi Bayraq ordeni Inqilabin Mudafiecisi medali Buxara SSR Ikinci dereceli Qirmizi ulduz ordeni Buxara SSRTalisinskilerin nesil seceresi HeyatiFuad Xan Talisinski 1896 ci il yanvar ayinin 1 de Tiflis seherinde Talis xanlari neslinden olan polkovnik Memmedhesen bey Talisxanovun ailesinde anadan olmusdur Talis xani Mir Mustafa xanin neticesidir Atasi Memmedhesen bey Talisxanov cebhede helak olduqdan sonra emisi Mirkazim bey Talisxanovun qeyyumluguna kecmisdir Tiflis Kadet Korpusunu ferqlenme diplomu ile bitirmisdir Car Rusiyasi ordusunda rotministr rutbesine qeder yukselmisdir Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin ordusunda 1918 1919 evvelce 1 ci piyada Cavansir alayinin batalyon komandiri olmusdur Sonra ise 1 ci piyada diviziyasinin komandani general mayor Cavad bey Sixlinskinin adyutanti kimi xidmet etmisdir Sovet dovrunde 1920 1930 Qizil Orduda muxtelif herbi vezifelerinde calismisdir 01 iyun 1920 Birinci Azerbaycan Fehle ve Kendli Atici alayinin eks kesfiyyat qrupunun rehberi 01 iyul 1920 Birinci Azerbaycan Fehle ve Kendli Atici alayinin kesfiyyat rehberi 06 dekabr 1920 ci il Gence rayon herbi qeydiyyati ve qebul idaresinin herbi reisinin komekcisi 14 aprel 1921 muveqqeti divizion komandiri 17 sentyabr 1921 ASSR xususi donanma mektebi reisinin komekcisi 18 dekabr 1921 birlesmis herbi komandanliq mektebinin rehberi ve Buxara Sovet Sosialist Respublikasi telim briqadasinin komissari 05 fevral 1922 Buxara Sovet Sosialist Respublikasi Qirmizi Ordusunun birlesdirilmis herbi komandanliq kurslarinin rehberi 4 mart 1924 Qafqaz Qirmizi Bayraq Ordusunun Azerbaycan Atici Diviziyasinin 2 ci alayinin qerargah reisi 1930 Gence seherinin herbi mufettisliyinde herbi telim muellimi 1920 ci illerde Merkezi Asiyada xidmet etmis basmaci herekatina qarsi mubarizede ferqlenmisdir Buxara Sovet Sosialist Respublikasi terefinden muxtelif orden ve medallarla mukafatlandirilmisdir Qizil Orduda polkovnik rutbesine qeder yukselmisdir Sonuncu vezifesi 1930 cu ilde Gence seherinin herbi mufettisliyinde herbi telim instrukturu olmusdur Hebs olunmasi 1930 cu ilde Gence seherinin herbi mufettisliyinde herbi telim instrukturu vezifesinde calisarken hebs edilmisdir Fuad Xan Talisinski bir nece madde ile ittiham edilmisdir Ireli surulen ittihamlardan hec birinde ozunu teqsirkar bilmemisdir Talisinski Azerbaycan Milli Merkezinin uzvu olmaqda gunahlandirilmisdir Azerbaycan Bas Siyasi Idaresinin kollegiyasi terefinden 1931 ci il sentyabrin 1 de cixardigi qerar ile gullelenmeye mehkum edilmisdir Lakin 1932 ci il fevralin 8 de Zaqafqaziya Bas Siyasi Idaresinin qerari ile cezasi yungullesdirilmis ve 5 il konsentrasiya dusergesinde kecirmekle evez edilmisdir Caza muddeti bitdikden sonra Genceye qayitmis muhasibat ucotunu musteqil sekilde oyrenmis ve uc il Kirovabad indiki Gence meyve terevez trestinde bas muhasib vezifesinde calismisdir 1941 ci ilde Sovet rejiminin eleyhdarlari ile elaqede olmaq ittihami ile yeniden hebs edilmisdir Mehkemenin hokmunden sonra cezasini Novokuybisevskde 1941 ci ilden cekmisdir Texminen 1943 cu ilde hebsxanada vefat etmisdir Ailesi Heyat yoldasi Lyudmila Vasiliyevna Nikolskaya Gencede taninmis hekimin qizi Rus yapon muharibesinin istirakcisi 06 06 08 06 1904 Ciancjhaitsi kendi yaxinliginda tibb elmleri doktoru Vasili Matveyevich Nikolsky 1872 1914 Yelizavetpol herbi xestexanasinin bas hekimi Oglu Talisinski Hesen Fuad oglu 14 iyun 1920 Gence 6 may 2020 Baki Boyuk Veten Muharibesinin istirakcisi suvari destesinde xidmet etmis bir muddet Marsal Budyonninin cangudeni olmusdur Stalinqrad ve Kursk qovsu doyuslerinin istirakcisi olmusdur Iki defe agir yaralanmis ve iki defe kontuziya almisdir Muharibeden ikinci dereceli elillikle geri qayitmisdir RutbeleriRotmistr Podpolkovnik PolkovnikMukafatlariAzerbaycan SSR fexri proletar dos nisani Azerbaycan SSR nin fexri proletar nisani Azerbaycan Inqilab Komitesinin 24 avqust 1920 ci il tarixli qerari ile Azerbaycan SSR Qirmizi Bayraq ordeni AzRevkomun 4 noyabr 1921 ci il tarixli emri ile Buxara SSR in Basmaclara qarsi mubarizeye gore nisani Basmaclara qarsi amansiz mubarizeye gore Mukafat qilinci Inqilabin Mudafiecisi medali Buxara SSR Buxara SSR in ikinci dereceli Qirmizi Ulduz ordeni 24 sentyabr 1923 cu il tarixli Buxara MIK nin 110 nomreli qerari ile IstinadlarIsmailov E E https www academia edu attachments 51659974 download file st MTU5MzI2OTE1Nyw5Mi40Mi45LjM3 amp s swp splash paper cover https www academia edu attachments 51659974 download file st MTU5MzI2OTE1Nyw5Mi40Mi45LjM3 amp s swp splash paper cover bad url bare url missing title Genealogiya Talyshinskih Talyshhanovyh Baki 2001 ISBN 5 87459 246 6 5874592466 Adres kalendar Azerbajdzhanskoj Respubliki na 1920 j god Baku 1920 Talyshinskij Mir Fuad Han 2020 07 07 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 01 Statya I Umudlu Azerbajdzhanskij nacionalnyj centr napechatannaya v gazete Zerkalo Baku 42 ot 25 oktyabrya 1997 Statya Meleka Velizade Bez prava perepiski opublikovannaya 26 sentyabrya 2011 goda na sajte InfoAz EU Talyshinskij Mir Fuad Han 2021 09 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 08 02 Xarici kecidlerPoisk FIO po Kartoteke Byuro po uchetu poter na frontah Pervoj mirovoj vojny 1914 1918 gg v RGVIA Ssylki na dannuyu personu s drugih stranic sajta Oficery RIA