Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mirkazım bəy Talışxanov (17 (29) iyul 1855, Bakı – 1938, Bakı) — Rusiya İmperator Ordusunda general-mayor.
| Mirkazım bəy Talışxanov | |
|---|---|
| Mirkazım bəy Mirəlixan oğlu Talışinski | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 17 (29) iyul 1855 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1938 |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Həyat yoldaşı | Məsumə xanım Yadigarova |
| Uşaqları | oğlanları: Mirəlixan ; qızları: Sara xanım Talışinskaya (Xürrəmoviç), Liyabəyim Vəkilova, Züleyxa |
| Atası | Mirəlixan Talışxanov |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Rusiya imperiyası |
| Qoşun növü | piyada |
| Təltifləri | |
Həyatı
Mirkazım bəy Talışxanovun atası Mirəlixan da hərbçi olmuşdur. O, orduda iyirmi ilə qədər xidmət etdikdən sonra ştabs-kapitan rütbəsində istefaya çıxmışdır. Atanın hərbi sənətini davam etdirən Mirkazım bəy iyirmi bir yaşında ikinci dərəcəli Konstantin yunkerlər məktəbini bitirib. Bundan əvvəl o, Bakıdakı realnı məktəbinin tam kursunda oxumuşdur. Cəmi birillik xidmətdən sonra ona unter-zabit rütbəsi verilir. 1877-ci ildə Rusiya Türkiyəyə müharibə elan etdi. Balkanlar kimi Qafqaz da hərbi əməliyyat meydanı oldu. On altıncı qrenadyor Minqrel alayının praporşiki Mirkazım bəy də döyüşən ordu sıralarında cəbhəyə getdi. Aleksandropol hərbi əməliyyat rayonunda fəal iştirak edən Mirkazımbəy Talışxanov tünd bürünc medalla təltif olundu.
Orduda əla və qüsursuz xidmət edən Mirkazım bəy hərbi pillələri çox sürətlə keçmişdir. 1882-ci ildə tərtib olunmuş bir sənəddə göstərilir ki, əla atıcı olduğuna görə avqustun 26-da ona birinci dərəcəli mükafat verilmiş və yetmiş dörd manat pulla mükafatlandırılmışdır. İki il sonra Tiflisdəki yunkerlər məktəbinə müəllim təyin olunan Mirkazım bəy Talışxanova ştabs-kapitan rütbəsi verilir. 1891-ci ilə qədər yunkerlər məktəbində müəllim işləyən Talışxanov həmin il vaxtilə xidmət etdiyi qrenadyor Minqrel alayının on üçüncü rotasının komandiri təyin olunur. Podpolkovnik Mirkazım bəyin rotası səhra məşqlərində həmişə fərqləndiyinə görə onun xidmət yerini tez-tez dəyişmişlər. Yaxşı komandir kimi onu "axsayan" rotaya komandir təyin etmişlər.
1899-cu ildə podpolkovnik Mirkazım bəy Talışxanov 119-cu Kolomensk piyada alayına, bir il sonra isə səksən ikinci Dağıstan alayına, 1904-cü ildə iki yüz altıncı Larqo-Kaqul ehtiyat piyada alayına, bir neçə aydan sonra isə əlli beşinci piyada batalyonuna komandan təyin olunur.
Polkovnik Mirkazım bəy 1903-cü ildə Qafqaz hərbi dairəsinin iki yüz yetmiş nömrəli əmrilə Qafqaz hərbi Dairə məhkəməsinin üzvü seçilir. Orduda uzun illər qüsursuz xidmətinə görə 1914-cü ildə Mirkazım bəy Talışxanov general-mayor rütbəsinə layiq görülür.
Generalın nəvəsi Rəna xanım Axundzadədə babasının 1905-ci il martın birində tərtib olunmuş "xidmət kitabçası" saxlanılır. Onun ailə vəziyyəti bölməsində oxuyuruq: "Tiflisli saray müşaviri Ağabəy Yadigarovun qızı Məsumə xanımla 1888-ci ildə ailə qurmuşdur. Dörd uşaq atasıdır; oğlu Mirəlixan 1895-ci il sentyabrın 9-da, Sarabəyim 1890-cı il fevralın yeddisində, Liyabəyim 1891-ci il fevralın səkkizində Züleyxa 1892-ci il avqustun üçündə anadan olmuşdur".
Sənədlərlə tanış olarkən qovluqdan saralıb-solmuş bir vərəq də çıxdı. Onu Mirkazım bəyin qızı Züleyxa xanım yazıb: "Atam Rusiyanın müxtəlif şəhərlərində hərbi xidmətdə olub.
Minskdə, Magilyovda, Qroznı və başqa yerlərdə. Birinci dünya müharibəsi başlananda Nikolsk-Ussuriysk şəhərində yerləşən üçüncü Sibir atıcı polkunun komandiri idi. Yaşının çox olmasına baxmayaraq yenə də çox sevdiyi hərbi işdən ayrılmaq istəmirdi.
Yadımdadır, o vaxtlar inqilabi iş üstündə "Potyomkin" zirehli gəmisinin heyəti Sibirə sürgün olunmuşdu. Onlar bizim qonşuluqdakı qəsəbədə yerləşdirilmişdilər. Komandirlər xırda bir səhvə görə ağır və dözülməz cəza verəndə atam onlara havadar dururdu. Hətta, bir neçəsini ölüm cəzasından belə xilas etmişdi. Ucaboy, enlikürək matroslar atamla çox hörmət-izzətlə görüşərdilər. Onlar küçədə atama rast gələndə qurşağa qədər əyilər, "Əlahəzrət, səxavətiniz həmişə var olsun. Kölgəniz bizim əzabkeşlərin üstündən əskik olmasın" — deyib yolun qırağına çəkilər, lal-dinməz dayanardılar. Atam isə gülümsünüb onlara yanaşar, əl tutar və bu qədər təzim nəyə gərəkdir, — deyib kədərlə köks ötürərdi.
24 iyul 1913-cü ildə istehsal edilib general-majors və rədd xidmətdən pensiyası ilə. Birinci dünya müharibəsində iştirak etməyib.
1914-cü ildə birinci dünya müharibəsi başlananda atam bizi Tiflisə göndərib, özü isə üçüncü Sibir atıcı polku ilə müharibəyə getdi.
Atam qırx beş ilə yaxın ordu xidmətində çoxlu orden və medallarla təltif olunmuşdu. Onlardan yadımda qalanları üçüncü dərəcəli müqəddəs Anna, ikinci və ücüncü dərəcəli Müqəddəs Stanislav ordenləri, III Aleksandrın hakimiyyəti dövrünə aid xatirə və 1877–78-ci illər müharibəsində aldığı tünd bürünc medallardır. Atam 1916-cı ildə general-mayor rütbəsində istefaya çıxdı. Topoqrafiya general-mayoru İbrahim ağa Vəkilovla yaxın dost olan atam Tiflisdəki Qafqaz müsəlman xeyriyyə cəmiyyətində onunla birgə fəaliyyət göstərirdi. Cəmiyyətin sədri İbrahim ağa Vəkilov, katibi isə Mirzəkazımbəy Talışxanov idi. Az sonra bu səmimi dostluq qohumluğa çevrildi. İbrahim ağa Vəkilovun böyük oğlu Faris, Mirkazım bəy Talışxanovun qızı Liyabəyimlə ailə həyatı qurdu.
Cümhuriyyət hökuməti dövründə — 1920-ci ildə Lənkəran dairə müfəttişi vəzifəsində şərəflə çalışmışdır.
General-mayor Mirzəkazım bəy Talışxanov 1938-ci ildə səksən dörd yaşında Bakıda vəfat etmişdir.
Ailəsi
- Xanımı Məsumə xanım Yadigarova. Məsumə xanım Yadigarova Zaqafqaziya Qadın Xeyriyyə Cəmiyyətinin üzvü olub. 1923-cü Repressiya qurbanı olmuşdur. Ağa bəy Yadigarovun qızıdır.
- Sara xanım Talışınskaya (Xürrəmoviç) general Mirkazım xanın qızı idi. 7 fevral 1890-cı ildə anadan olmuşdur. H.Z.Tağıyevin açdığı qız rus-türk məktəbində oxumuşdur O, inqilabdan əvvəl Kiyev Universitetinin hüquq fakültəsini bitirmişdi. Bakıda 1917-də keçirilmiş Zaqafqaziya müsəlmanları qurultayının nümayəndəsi və çıxışçısı olmuşdur. 19 fevral 1976-cı ildə Bakıda vəfat etmişdir.
- Qızı Liyabəyim Vəkilova. Faris bəy Vəkilovun həyat yoldaşı olmuşdur. 1891-ci ilin fevral ayının 8-də anadan olmuşdur. Liyabəyim ikinci Tiflis qadın gimnaziyasını qızıl medalla bitirib, Tiflis müsəlman məktəbində müəllim işləyib. 1920-ci ildən sonra həyat yoldaşı Fariz bəylə Fransada mühacirətdə olub. Vətənə qayıtdıqdan sonra C.Məmmədquluzadə, Əbülhəsən, Mehdi Hüseyn, Mir Cəlal, Süleyman Rüstəm, Ənvər Məmmədxanlı, Süleyman Rəhimov və b. yazıçıların əsərlərini rus dilinə tərcümə edib. 1943-cü ildən SSRI Yazıçılar İttifaqının üzvü idi. Ədəbi ictimaiyyətdə və pedaqoji sahədə görkəmli mütəxəssis kimi tanınan Liyabəyim Vəkilova 19 fevral 1965-ci ildə Bakıda vəfat edib
İstinadlar
- "Июля 24 дня, в Петергофе // Высочайшие приказы по военному ведомству к № 1188 "Разведчика"". 2017-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-27.
Mənbə
- Şəmistan Nəzirli. Azərbaycan generalları. Bakı: Gənclik, 1991
- Şəmistan Nəzirli, general Yadigarov qardaşları, Bakı, Şirvannəşr, 2004
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Талышханов Мирза-Казым-Бек // Список полковникам по старшинству
- General-mayor Mir- Kazımbəy Talışınski
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mirkazim bey Talisxanov 17 29 iyul 1855 Baki 1938 Baki Rusiya Imperator Ordusunda general mayor Mirkazim bey TalisxanovMirkazim bey Mirelixan oglu TalisinskiSexsi melumatlarDogum tarixi 17 29 iyul 1855Dogum yeri Baki Baki qezasi Samaxi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1938Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIHeyat yoldasi Mesume xanim YadigarovaUsaqlari oglanlari Mirelixan qizlari Sara xanim Talisinskaya Xurremovic Liyabeyim Vekilova ZuleyxaAtasi Mirelixan TalisxanovHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Rusiya imperiyasiQosun novu piyadaTeltifleriHeyatiMirkazim bey Talisxanovun atasi Mirelixan da herbci olmusdur O orduda iyirmi ile qeder xidmet etdikden sonra stabs kapitan rutbesinde istefaya cixmisdir Atanin herbi senetini davam etdiren Mirkazim bey iyirmi bir yasinda ikinci dereceli Konstantin yunkerler mektebini bitirib Bundan evvel o Bakidaki realni mektebinin tam kursunda oxumusdur Cemi birillik xidmetden sonra ona unter zabit rutbesi verilir 1877 ci ilde Rusiya Turkiyeye muharibe elan etdi Balkanlar kimi Qafqaz da herbi emeliyyat meydani oldu On altinci qrenadyor Minqrel alayinin praporsiki Mirkazim bey de doyusen ordu siralarinda cebheye getdi Aleksandropol herbi emeliyyat rayonunda feal istirak eden Mirkazimbey Talisxanov tund burunc medalla teltif olundu Orduda ela ve qusursuz xidmet eden Mirkazim bey herbi pilleleri cox suretle kecmisdir 1882 ci ilde tertib olunmus bir senedde gosterilir ki ela atici olduguna gore avqustun 26 da ona birinci dereceli mukafat verilmis ve yetmis dord manat pulla mukafatlandirilmisdir Iki il sonra Tiflisdeki yunkerler mektebine muellim teyin olunan Mirkazim bey Talisxanova stabs kapitan rutbesi verilir 1891 ci ile qeder yunkerler mektebinde muellim isleyen Talisxanov hemin il vaxtile xidmet etdiyi qrenadyor Minqrel alayinin on ucuncu rotasinin komandiri teyin olunur Podpolkovnik Mirkazim beyin rotasi sehra mesqlerinde hemise ferqlendiyine gore onun xidmet yerini tez tez deyismisler Yaxsi komandir kimi onu axsayan rotaya komandir teyin etmisler 1899 cu ilde podpolkovnik Mirkazim bey Talisxanov 119 cu Kolomensk piyada alayina bir il sonra ise seksen ikinci Dagistan alayina 1904 cu ilde iki yuz altinci Larqo Kaqul ehtiyat piyada alayina bir nece aydan sonra ise elli besinci piyada batalyonuna komandan teyin olunur Polkovnik Mirkazim bey 1903 cu ilde Qafqaz herbi dairesinin iki yuz yetmis nomreli emrile Qafqaz herbi Daire mehkemesinin uzvu secilir Orduda uzun iller qusursuz xidmetine gore 1914 cu ilde Mirkazim bey Talisxanov general mayor rutbesine layiq gorulur Generalin nevesi Rena xanim Axundzadede babasinin 1905 ci il martin birinde tertib olunmus xidmet kitabcasi saxlanilir Onun aile veziyyeti bolmesinde oxuyuruq Tiflisli saray musaviri Agabey Yadigarovun qizi Mesume xanimla 1888 ci ilde aile qurmusdur Dord usaq atasidir oglu Mirelixan 1895 ci il sentyabrin 9 da Sarabeyim 1890 ci il fevralin yeddisinde Liyabeyim 1891 ci il fevralin sekkizinde Zuleyxa 1892 ci il avqustun ucunde anadan olmusdur Senedlerle tanis olarken qovluqdan saralib solmus bir vereq de cixdi Onu Mirkazim beyin qizi Zuleyxa xanim yazib Atam Rusiyanin muxtelif seherlerinde herbi xidmetde olub Minskde Magilyovda Qrozni ve basqa yerlerde Birinci dunya muharibesi baslananda Nikolsk Ussuriysk seherinde yerlesen ucuncu Sibir atici polkunun komandiri idi Yasinin cox olmasina baxmayaraq yene de cox sevdiyi herbi isden ayrilmaq istemirdi Yadimdadir o vaxtlar inqilabi is ustunde Potyomkin zirehli gemisinin heyeti Sibire surgun olunmusdu Onlar bizim qonsuluqdaki qesebede yerlesdirilmisdiler Komandirler xirda bir sehve gore agir ve dozulmez ceza verende atam onlara havadar dururdu Hetta bir necesini olum cezasindan bele xilas etmisdi Ucaboy enlikurek matroslar atamla cox hormet izzetle goruserdiler Onlar kucede atama rast gelende qursaga qeder eyiler Elahezret sexavetiniz hemise var olsun Kolgeniz bizim ezabkeslerin ustunden eskik olmasin deyib yolun qiragina cekiler lal dinmez dayanardilar Atam ise gulumsunub onlara yanasar el tutar ve bu qeder tezim neye gerekdir deyib kederle koks oturerdi 24 iyul 1913 cu ilde istehsal edilib general majors ve redd xidmetden pensiyasi ile Birinci dunya muharibesinde istirak etmeyib 1914 cu ilde birinci dunya muharibesi baslananda atam bizi Tiflise gonderib ozu ise ucuncu Sibir atici polku ile muharibeye getdi Atam qirx bes ile yaxin ordu xidmetinde coxlu orden ve medallarla teltif olunmusdu Onlardan yadimda qalanlari ucuncu dereceli muqeddes Anna ikinci ve ucuncu dereceli Muqeddes Stanislav ordenleri III Aleksandrin hakimiyyeti dovrune aid xatire ve 1877 78 ci iller muharibesinde aldigi tund burunc medallardir Atam 1916 ci ilde general mayor rutbesinde istefaya cixdi Topoqrafiya general mayoru Ibrahim aga Vekilovla yaxin dost olan atam Tiflisdeki Qafqaz muselman xeyriyye cemiyyetinde onunla birge fealiyyet gosterirdi Cemiyyetin sedri Ibrahim aga Vekilov katibi ise Mirzekazimbey Talisxanov idi Az sonra bu semimi dostluq qohumluga cevrildi Ibrahim aga Vekilovun boyuk oglu Faris Mirkazim bey Talisxanovun qizi Liyabeyimle aile heyati qurdu Cumhuriyyet hokumeti dovrunde 1920 ci ilde Lenkeran daire mufettisi vezifesinde serefle calismisdir General mayor Mirzekazim bey Talisxanov 1938 ci ilde seksen dord yasinda Bakida vefat etmisdir AilesiLiyabeyim xanim TalisinskayaXanimi Mesume xanim Yadigarova Mesume xanim Yadigarova Zaqafqaziya Qadin Xeyriyye Cemiyyetinin uzvu olub 1923 cu Repressiya qurbani olmusdur Aga bey Yadigarovun qizidir Sara xanim Talisinskaya Xurremovic general Mirkazim xanin qizi idi 7 fevral 1890 ci ilde anadan olmusdur H Z Tagiyevin acdigi qiz rus turk mektebinde oxumusdur O inqilabdan evvel Kiyev Universitetinin huquq fakultesini bitirmisdi Bakida 1917 de kecirilmis Zaqafqaziya muselmanlari qurultayinin numayendesi ve cixiscisi olmusdur 19 fevral 1976 ci ilde Bakida vefat etmisdir Qizi Liyabeyim Vekilova Faris bey Vekilovun heyat yoldasi olmusdur 1891 ci ilin fevral ayinin 8 de anadan olmusdur Liyabeyim ikinci Tiflis qadin gimnaziyasini qizil medalla bitirib Tiflis muselman mektebinde muellim isleyib 1920 ci ilden sonra heyat yoldasi Fariz beyle Fransada muhaciretde olub Vetene qayitdiqdan sonra C Memmedquluzade Ebulhesen Mehdi Huseyn Mir Celal Suleyman Rustem Enver Memmedxanli Suleyman Rehimov ve b yazicilarin eserlerini rus diline tercume edib 1943 cu ilden SSRI Yazicilar Ittifaqinin uzvu idi Edebi ictimaiyyetde ve pedaqoji sahede gorkemli mutexessis kimi taninan Liyabeyim Vekilova 19 fevral 1965 ci ilde Bakida vefat edibIstinadlar Iyulya 24 dnya v Petergofe Vysochajshie prikazy po voennomu vedomstvu k 1188 Razvedchika 2017 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 27 MenbeSemistan Nezirli Azerbaycan generallari Baki Genclik 1991 Semistan Nezirli general Yadigarov qardaslari Baki Sirvannesr 2004Hemcinin baxXarici kecidlerTalyshhanov Mirza Kazym Bek Spisok polkovnikam po starshinstvu General mayor Mir Kazimbey Talisinski