Ev sahibi və qonaq (სტუმარ-მასპინძელი, St’umar-Masp’indzeli) — Gürcüstan şairi, yazıçısı və filosofu Vaja Pşavelanın epik poeması.
Ev sahibi və qonaq | |
---|---|
სტუმარ-მასპინძელი | |
Müəllif | Vaja Pşavela |
Janr | epos |
Orijinalın dili | gürcü dili |
Orijinalın nəşr ili | 1893 |
Poema ilk dəfə 1893-cü ildə Tiflisdə nəşr olunub və "gürcü ədəbiyyatının şah əsəri" hesab olunur. Bu poema, gürcü məktəblərində tədris olunur. Poema əsasında 1967-ci ildə Tengiz Abuladze tərəfindən "Molba" filmi çəkilib.
Məzmunu
Ev sahibi Coqola müsəlman, onun qonağı Zviadauri isə xristian olsa da, poema onların fərqli dini və mədəni ənənələrinə istinad edir. Poemanın süjeti özündə onların talelərinin bir-birinə təsirindən və onların yaşayıb,böyüdükləri icmalarının bir-birinə nifrət etmələrinə baxmayaraq, bu mübarizədən layiqincə cıxmaqlarını əks etdirir.
Coqola və Zviadauri təsadüfən nəm meşədə, hər ikisi maral ovlayarkən rastlaşırlar. Onların hər ikisi verilən sözlərdən çox, əməllərə dəyər verən kişilərdir. Sonrakı söhbət zamanı Coqola onu evinə gecələməyə dəvət edir. Əslində, o, kistlərin qan düşməni olan Zviadauri adlı xevsurla tanış olur, hansı ki, sonradan Coqolanın qardaşını öldürdüyü məlum olur. Bu vaxt ovçular evə gəlir, burada Coqolanın arvadı Ağaz və özü də qonaqları mehribanlıqla qarşılayırlar. Gecələr belə yad adamdan xəbər tutan həmkəndliləri evə soxularaq Zviadaurinin əllərini bağlayırlar. Coqola əlində xəncər onların yolunu kəsərək, onun evində olan qonağa toxunmağın düzgün olmadığını izah edir. Burada iki adət: qonaqpərvərlik qanunu və qan davası adətləri toqquşur. Ev sahibi haqlı qəzəblə hətta onu təhqir edən qonşulardan birini öldürür.Coqola döyülür və bağlanır, Zviadauri isə qəbrin üstündə onun əlində ölən həmkəndlisini öldürmək üçün qəbiristanlığa aparılır. Son nəfəsinə qədər itaət etməkdən boyun qaçırır, ona görə də azad Xevsur kimi ölür. Hamı gedəndən sonra ölən üçün ağlayan Coqolanın arvadı Ağazı, bundan xəbər tutan əri onu qətiyyən qınamır.
Zviadaurinin ölüm xəbəri Xevsureti kəndinə çatır və onlar onun qalıqlarını götürüb basdırmaq üçün hərəkətə keçirlər. Kəndin yaxınlığında kistlərlə xevsurların toqquşmalı olurlar. Həmkəndlilərinə rüsvay olan Coqola rəşadətlə vuruşaraq döyüşdə həlak olur. Düşməni yenidən kəndə sıxışdıran xevsurlar qəbiristanlıqdan öz yoldaşlarının qalıqlarını aparırlar. Coqolanın cəsədi isə icma ilə toqquşduğu üçün dəfn olunmur. Ağaza ərinin ölümünə göz yaşı axıdıb, sonra isə qonşularının gözündən yayınaraq özünü dağ çayına atır.
Poema gecələr Zviadauri və Coqolanın ruhlarının yenidən odun yanında görüşməsi, dost və and içmiş qardaşlar kimi söhbət etməsi və Ağazanın onlara yemək hazırlaması haqqında əfsanə ilə bitir.
Mətn və tərcümələr
Bu poema bir neçə dilə, o cümlədən: ingilis (Donald Reyfild, Venera Uruşadze, Lela Jqerenaiya, Nino Ramişvili və başqaları), fransız (Qaston Buatşidze), rus (Nikolay Zabolotski, V.Derzhavin, Osip Mandelştam, Boris Pasternak, S.Spasski, Marina Svetayeva və başqaları), alman, ispan, italyan, yapon və digər dillərə tərcümə olunub.
Filmdə
Poemanın bədii əsər olaraq ilk film versiyası 1967-ci ildə istehsal edilib. 1967-ci ildə Tengiz Abuladze tərəfindən çəkilmiş film onun Gürcüstanda kino sahəsindəki ən böyük uğuru idi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Аида Абуашвили. "Высший прорыв к человечности". Вопросы литературы (6). 1996. /. 2018-04-08 tarixində .
- "About Literature – Vazha-Pshavela". Jun 19, 2012. April 25, 2023 tarixində . İstifadə tarixi: Oct 18, 2019.
- "Vedreba". April 8, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: Oct 18, 2019 – www.imdb.com vasitəsilə.
Xarici keçidlər
- Poem's free text translated by Lela Jgerenaia
- ABOUT LITERATURE – VAZHA-PSHAVELA
- The Plea review
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ev sahibi ve qonaq სტუმარ მასპინძელი St umar Masp indzeli Gurcustan sairi yazicisi ve filosofu Vaja Psavelanin epik poemasi Ev sahibi ve qonaqსტუმარ მასპინძელიMuellif Vaja PsavelaJanr eposOrijinalin dili gurcu diliOrijinalin nesr ili 1893 Poema ilk defe 1893 cu ilde Tiflisde nesr olunub ve gurcu edebiyyatinin sah eseri hesab olunur Bu poema gurcu mekteblerinde tedris olunur Poema esasinda 1967 ci ilde Tengiz Abuladze terefinden Molba filmi cekilib MezmunuXevsuretiKistlerXevsureti qalasiXevsureti kendi Ev sahibi Coqola muselman onun qonagi Zviadauri ise xristian olsa da poema onlarin ferqli dini ve medeni enenelerine istinad edir Poemanin sujeti ozunde onlarin talelerinin bir birine tesirinden ve onlarin yasayib boyudukleri icmalarinin bir birine nifret etmelerine baxmayaraq bu mubarizeden layiqince cixmaqlarini eks etdirir Coqola ve Zviadauri tesadufen nem mesede her ikisi maral ovlayarken rastlasirlar Onlarin her ikisi verilen sozlerden cox emellere deyer veren kisilerdir Sonraki sohbet zamani Coqola onu evine gecelemeye devet edir Eslinde o kistlerin qan dusmeni olan Zviadauri adli xevsurla tanis olur hansi ki sonradan Coqolanin qardasini oldurduyu melum olur Bu vaxt ovcular eve gelir burada Coqolanin arvadi Agaz ve ozu de qonaqlari mehribanliqla qarsilayirlar Geceler bele yad adamdan xeber tutan hemkendlileri eve soxularaq Zviadaurinin ellerini baglayirlar Coqola elinde xencer onlarin yolunu keserek onun evinde olan qonaga toxunmagin duzgun olmadigini izah edir Burada iki adet qonaqperverlik qanunu ve qan davasi adetleri toqqusur Ev sahibi haqli qezeble hetta onu tehqir eden qonsulardan birini oldurur Coqola doyulur ve baglanir Zviadauri ise qebrin ustunde onun elinde olen hemkendlisini oldurmek ucun qebiristanliga aparilir Son nefesine qeder itaet etmekden boyun qacirir ona gore de azad Xevsur kimi olur Hami gedenden sonra olen ucun aglayan Coqolanin arvadi Agazi bundan xeber tutan eri onu qetiyyen qinamir Zviadaurinin olum xeberi Xevsureti kendine catir ve onlar onun qaliqlarini goturub basdirmaq ucun herekete kecirler Kendin yaxinliginda kistlerle xevsurlarin toqqusmali olurlar Hemkendlilerine rusvay olan Coqola resadetle vurusaraq doyusde helak olur Dusmeni yeniden kende sixisdiran xevsurlar qebiristanliqdan oz yoldaslarinin qaliqlarini aparirlar Coqolanin cesedi ise icma ile toqqusdugu ucun defn olunmur Agaza erinin olumune goz yasi axidib sonra ise qonsularinin gozunden yayinaraq ozunu dag cayina atir Poema geceler Zviadauri ve Coqolanin ruhlarinin yeniden odun yaninda gorusmesi dost ve and icmis qardaslar kimi sohbet etmesi ve Agazanin onlara yemek hazirlamasi haqqinda efsane ile bitir Metn ve tercumelerBu poema bir nece dile o cumleden ingilis Donald Reyfild Venera Urusadze Lela Jqerenaiya Nino Ramisvili ve basqalari fransiz Qaston Buatsidze rus Nikolay Zabolotski V Derzhavin Osip Mandelstam Boris Pasternak S Spasski Marina Svetayeva ve basqalari alman ispan italyan yapon ve diger dillere tercume olunub FilmdePoemanin bedii eser olaraq ilk film versiyasi 1967 ci ilde istehsal edilib 1967 ci ilde Tengiz Abuladze terefinden cekilmis film onun Gurcustanda kino sahesindeki en boyuk uguru idi Hemcinin baxKistler XevsurlarIstinadlarAida Abuashvili Vysshij proryv k chelovechnosti Voprosy literatury 6 1996 2018 04 08 tarixinde About Literature Vazha Pshavela Jun 19 2012 April 25 2023 tarixinde Istifade tarixi Oct 18 2019 Vedreba April 8 2017 tarixinde Istifade tarixi Oct 18 2019 www imdb com vasitesile Xarici kecidlerPoem s free text translated by Lela Jgerenaia ABOUT LITERATURE VAZHA PSHAVELA The Plea review