Emmi Nöter Amali (23 mart 1882[…], Erlangen, Bavariya Krallığı, Almaniya imperiyası[…] – 14 aprel 1935[…], Brin-Mar[d], Pensilvaniya, ABŞ) — riyaziyyat elminin tədrisi, inkişafı və praktikada tətbiqi ilə məşğul olan mütəxəssis.
Emmi Nöter | |
---|---|
alm. Amalie Emmy Noether | |
Doğum adı | Amalie Emmy Noether |
Doğum tarixi | 23 mart 1882[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 14 aprel 1935[…](53 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Elm sahələri | cəbr, nəzəri fizika, riyaziyyat, riyazi fizika |
Elmi dərəcələri |
|
İş yerləri |
|
Təhsili |
|
Tanınmış yetirməsi | Bartel Landert Van-der-Varden |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Məşhur riyaziyyatçı, cəbr və fizika səhəsində fundamental kəşflər edib. Uzun müddət Göttingen Universitetində dərs verməsinə universitet rəhbərliyi qadın olmasını əsas gətirərək izin verməmiş, böyük riyazıyyatçı Hilbert, "hamamda deyilik, universitetdəyik" deyə etiraz edərək, öz mühazirələrində onun da çıxış etməsi üçün şərait yaratmışdı. Bu gün Emma Noter ən önəmli alimlərdən sayılır və "Noter teoremi" ilə xatırlanır.
Noter teoreminə görə hər simmetriya bir qorunma qanununun manifestidir, zamanda homogenlik enerjinin saxlanma qanunundan irəli gəlir. Təbiət qanunları dünən də, bügün də eynidir, dəyişməzdir. Əgər belə olmasa idi, məsələn həftənin tək günləri yerin cazibə qanunu cüt günlərdəkindən az olsaydı, tək günlər yüksəyə qaldırdığımız bir yükü cüt günlər endirib, artıq enerji əldə edərdik. Ancaq bu, mümkün deyil çünki enerjinin saxlanma qanunu hər zaman eynigüclüdür.
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Emmy Noether // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Нётер Эмми // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1974. Т. 17 : Моршин — Никиш. С. 523.
- https://www.sciencenews.org/article/emmy-noether-theorem-legacy-physics-math.
- http://cwp.library.ucla.edu/Phase2/Noether,_Amalie_Emmy@861234567.html.
- "Uşaqlar üçün ensiklopediya. Riyaziyyat.", Bakı, "Şərq-Qərb", 2008. səh.610
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emmi Noter Amali 23 mart 1882 Erlangen Bavariya Kralligi Almaniya imperiyasi 14 aprel 1935 Brin Mar d Pensilvaniya ABS riyaziyyat elminin tedrisi inkisafi ve praktikada tetbiqi ile mesgul olan mutexessis Emmi Noteralm Amalie Emmy Noether Dogum adi Amalie Emmy NoetherDogum tarixi 23 mart 1882 1882 03 23 Dogum yeri Erlangen Bavariya Kralligi Almaniya imperiyasi Vefat tarixi 14 aprel 1935 1935 04 14 53 yasinda Vefat yeri Brin Mar d Pensilvaniya ABSElm saheleri cebr nezeri fizika riyaziyyat riyazi fizikaElmi dereceleri doktorluq derecesi d 1907 Is yerleri Gottingen Universiteti 1915 1933 Brin Mar kolleci d 1933 1935 Erlangen Nurnberq Universiteti d Tehsili Erlangen Nurnberq Universiteti d 1900 1907 Gottingen Universiteti Heydelberq UniversitetiTaninmis yetirmesi Bartel Landert Van der Varden Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMeshur riyaziyyatci cebr ve fizika sehesinde fundamental kesfler edib Uzun muddet Gottingen Universitetinde ders vermesine universitet rehberliyi qadin olmasini esas getirerek izin vermemis boyuk riyaziyyatci Hilbert hamamda deyilik universitetdeyik deye etiraz ederek oz muhazirelerinde onun da cixis etmesi ucun serait yaratmisdi Bu gun Emma Noter en onemli alimlerden sayilir ve Noter teoremi ile xatirlanir Noter teoremine gore her simmetriya bir qorunma qanununun manifestidir zamanda homogenlik enerjinin saxlanma qanunundan ireli gelir Tebiet qanunlari dunen de bugun de eynidir deyismezdir Eger bele olmasa idi meselen heftenin tek gunleri yerin cazibe qanunu cut gunlerdekinden az olsaydi tek gunler yukseye qaldirdigimiz bir yuku cut gunler endirib artiq enerji elde ederdik Ancaq bu mumkun deyil cunki enerjinin saxlanma qanunu her zaman eynigucludur IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Emmy Noether Encyclopaedia Britannica ing Nyoter Emmi Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1974 T 17 Morshin Nikish S 523 https www sciencenews org article emmy noether theorem legacy physics math http cwp library ucla edu Phase2 Noether Amalie Emmy 861234567 html Usaqlar ucun ensiklopediya Riyaziyyat Baki Serq Qerb 2008 seh 610