Elləroyuğu — Tovuz rayonu ərazisində dağ.
Elləroyuğu | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 610 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
Ceyrançöldə, Kür və Qabırrıçay (İori) çayları arasındadır. Hündürlüyü 610 m-dir.
Tədqiqatçılara görə, oronim Eldaroyuğu adının təhrif olunmuş formasıdır. Dağ oradakı nadir eldar şamı ağacının bitməsi ilə məşhurdur. Oyuq komponentini tədqiqatçılar "sərhəddə qoyulmuş nişangah" mənasında izah edirlər. Dağ həqiqətən də Azərbaycanla Gürcüstanın sərhədində təbiətin yaratdığı dik qoyulmuş nişangahdır.
Çobandağ-Eldaroyuğu tirələri
Çobandağ-Eldaroyuğu tirələri Ceyrançölün şimalında yerləşmiş dağlıq sahəni tutur. Onun şimaldan İori çayının dərəsi, cənubdan və cənub-şərqdən Qazangöl və Ceyrançöl rayonları əhatə edir. O, qərbdə Alacıq dağından, şərqdə Plovçu aşırımına qədər 52–56 km məsafədə uzanır. Çobandağ-Eldaroyuğu tirələrinin tutduğu sahə 590 km2 -dir.
Çobandağ-Eldaroyuğu tirələrinin relyefinin əsas elementləri Çobandağ, Ağtaxtatəpə, Eldaroyuğu. Tülkütəpə, Dəlidağ, Polpoytəpə, Qacirisi tirələri və geniş Çatma dərəsidir.
Dağların suayrıcı hissəsindən keçən tektonik sınma xətti və şimal qanadın cənub qanad üzərinə gəlməsi relyefdə kəskin asimetrik quruluşun əmələ gəlməsinə səbəb olmuşdur. Onların şimal yamacları meylli (15–400) və nisbətən zəif parçalanmışdır. Cənub yamaclar isə dik (60–900) və kəskin parçalanaraq bedlend formaları əmələ gəlmişdir (Çobandağdan başqa).
Dağların suayrıcı hissəsində qədim düzəlmə səthləri də müşahidə olunur. Yağıntıların nisbətən çoxluğuna baxmayaraq, çay şəbəkəsi zəif inkişaf etmişdir, lakin burada böyük yarğan və qobular çoxdur. Tək-tək hallarda yaz və payız aylarında düşən leysan yağışları tirənin qüvvətli su axınlarının əmələ gəlməsinə və onların dağıdıcı fəaliyyətinin artmasına səbəb olur. Yeraltı sular yox dərəcəsindədir. Bəzi yerlərdə qumdaşı çöküntülərinin dabanında duzlu bulaqlar vardır.
Çobandağ-Eldaroyuğu tirələrinin torpaq-bitki örtüyünün xarakterinə görə şabalıdı və qəhvəyi dağ-meşə torpaqları üzərində yayılmış quru çöl (ağot-şiyav, ağ ot-yovşan) və seyrək arid meşə bitkiləri üstünlük təşkil edir. Maili şimal yamaclarda və dağların suayrıcı hissəslərində bu torpaqların qalınlığı 0,8–1 m-ə çatır. Dik cənub yamaclarda zəif inkişaf etmiş, nazik, bəzən skeletli qəhvəyi dağ-meşə və şabalıdı torpaqlar yayılmışdır.
Çobandağ-eldaroyuğu tirələrinin təbii komponentləri bir-birindən fərqlənən aşağıdakı yarımrayonlara ayrılır: Çobandağ, Çatma, Polpoytəpə və Eldaroyuğu yarımrayonları.
İstinadlar
- Elləroyuğu // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 247. ISBN .
- M. A. Müseyibov, M. Ə. Süleymanov Ceyrançöl alçaq dağlığının təbii landşaftı Bakı 1975
- Coğrafiya və təbii resurslar jurnalı № 2, Bakı 2015
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elleroyugu Tovuz rayonu erazisinde dag ElleroyuguUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 610 mYerlesmesiOlke Azerbaycan Ceyrancolde Kur ve Qabirricay Iori caylari arasindadir Hundurluyu 610 m dir Tedqiqatcilara gore oronim Eldaroyugu adinin tehrif olunmus formasidir Dag oradaki nadir eldar sami agacinin bitmesi ile meshurdur Oyuq komponentini tedqiqatcilar serhedde qoyulmus nisangah menasinda izah edirler Dag heqiqeten de Azerbaycanla Gurcustanin serhedinde tebietin yaratdigi dik qoyulmus nisangahdir Cobandag Eldaroyugu tireleriCobandag Eldaroyugu tireleri Ceyrancolun simalinda yerlesmis dagliq saheni tutur Onun simaldan Iori cayinin deresi cenubdan ve cenub serqden Qazangol ve Ceyrancol rayonlari ehate edir O qerbde Alaciq dagindan serqde Plovcu asirimina qeder 52 56 km mesafede uzanir Cobandag Eldaroyugu tirelerinin tutdugu sahe 590 km2 dir Cobandag Eldaroyugu tirelerinin relyefinin esas elementleri Cobandag Agtaxtatepe Eldaroyugu Tulkutepe Delidag Polpoytepe Qacirisi tireleri ve genis Catma deresidir Daglarin suayrici hissesinden kecen tektonik sinma xetti ve simal qanadin cenub qanad uzerine gelmesi relyefde keskin asimetrik qurulusun emele gelmesine sebeb olmusdur Onlarin simal yamaclari meylli 15 400 ve nisbeten zeif parcalanmisdir Cenub yamaclar ise dik 60 900 ve keskin parcalanaraq bedlend formalari emele gelmisdir Cobandagdan basqa Daglarin suayrici hissesinde qedim duzelme sethleri de musahide olunur Yagintilarin nisbeten coxluguna baxmayaraq cay sebekesi zeif inkisaf etmisdir lakin burada boyuk yargan ve qobular coxdur Tek tek hallarda yaz ve payiz aylarinda dusen leysan yagislari tirenin quvvetli su axinlarinin emele gelmesine ve onlarin dagidici fealiyyetinin artmasina sebeb olur Yeralti sular yox derecesindedir Bezi yerlerde qumdasi cokuntulerinin dabaninda duzlu bulaqlar vardir Cobandag Eldaroyugu tirelerinin torpaq bitki ortuyunun xarakterine gore sabalidi ve qehveyi dag mese torpaqlari uzerinde yayilmis quru col agot siyav ag ot yovsan ve seyrek arid mese bitkileri ustunluk teskil edir Maili simal yamaclarda ve daglarin suayrici hisseslerinde bu torpaqlarin qalinligi 0 8 1 m e catir Dik cenub yamaclarda zeif inkisaf etmis nazik bezen skeletli qehveyi dag mese ve sabalidi torpaqlar yayilmisdir Cobandag eldaroyugu tirelerinin tebii komponentleri bir birinden ferqlenen asagidaki yarimrayonlara ayrilir Cobandag Catma Polpoytepe ve Eldaroyugu yarimrayonlari IstinadlarElleroyugu Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I cild Baki Serq Qerb 2007 seh 247 ISBN 978 9952 34 155 3 M A Museyibov M E Suleymanov Ceyrancol alcaq dagliginin tebii landsafti Baki 1975 Cografiya ve tebii resurslar jurnali 2 Baki 2015